Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Aureum Rosarium Theologiae

Liber 1

Prologus

Abyssus

Absolutum

Abstractum

Accidens

Actio

Addiscere

Adorare

Affectus

Affirmatio

Agere vel actio

Actus animae

Aliud alius alter

Amare vel amor

Amor dilectio et caritas

Amor de ab aeterno ad entia

Angeli ad trinitatem et ad ea quae sunt fidei mysteria

Anima humana est ad dei imaginem

Apparere scilicet Deum in creatura

Appropriata divina ubi proprie

Arbitrium liberum

Argumentalis processus an liceat in theologia

Ars artis habitus quomodo differet ab aliis habitibus vicem

Asserere aliquid de deo

Attributa divina

Bonitas vel bonum

Caritas

Causa

Certitudo

Circumincessio

Cognoscere Deum

Compositio

Comprehensio

Conceptus

Consuetudo

Creare quomodo dicitur de Deo

Dependentia

Deus

Dicere vel dictio

Diligere vel dilectio

Distinctio quales habet modos vel quot

Diuinus

Donum

Elementum

Ens primo

Equalitas

Errare

Esse essentiae et esse existentiae

Eternitas

Evum et Eviternitas

Exclusiva dictio

Fidei christianae

Filius vel filiatio

Finis vel finalis

Finitum

Forma

Frui et uti

Generatio

Genus

Habitus

Hereticus

Hierarchia

Hilias

Hisocheies

Honestas

Identica praedicatio

Imago

Immediate

Immensitas

Immutabilitas

Incircumscriptibilitas

Incomprehensibilitas

Individium

Inesse

Infinitas

Ingenitum

Intellectus

Intentio

Iustitia

Liber

Liberum

Localis motus

Lumen Luminosum

Maior et Minor

Malum

Mens

Meritum

Misericordia

Missio

Mobile

Modus

Modus quo aliquid

Modi quibus aliqua

Modi quibus aliqua

Modi perseitatis

Moralis vel mos

Motus vel mutatio

Mundus

Natura et naturale

Necessitas

Negatio

Numerus

OBduratio

Obiectum

Obiectiva

Omnipotentia

Opinio

Ordo

Originari

Passio

Pater

Perfectio

Permissio

Persona

Possibile et impossibile

Potentia

Praxis

Precipere

Predestinatio

Predestinatio

Praedicatio

Praepositiones

Praesentia

Primum et prioritas

Principium

PRivatio

Processio

Proprie et proprietas

Providentia

Pulcritudo

QUiditas

Quo est et quod est

Ratio

Reduplicativa

Relatio

Reprobatio

Revelatio

Sapientia

Scientia

Se

Si

Solus

Sophistice

Species

Spiratio

Subiectum

Substantia

Summum

Theologia

Transferre

Trinitas

Vertias

Vestigium

Virtus

Vita

Univocum

Voluntas

Voluntas

Xristus (Christus)

Ydea (Idea)

Ypostasis (Hypostasis)

Liber 2

Prologus

Abel

Actio

Accipiter

Actus bonus vel malus

Actus disputato

Adam

Aer

Angelica

Anima

Animalius

Animal

Annus

Apparitio

Aqua

Arbor

Arca

Arcus

Argentum

Armonia

Ars

Augumentum

Auis

Auris

Aurum

Babylon

Balsamum

Bellum

Benedictio

Benefactor

Beniuolentia

Bestia

Bonum

Cain

Casus

Causa

Celum

Cerebum

Complexio

Conscientia

Corpus

Costa

Creatio

Demones

Dies

Differentia

Digestio

Diluuium

Elementum

Embryo

Epacta

Error

Etas

Eternitas

Eua

Fons et Fluuius

Forma

Fortuna

Fructus

Generare

Gens

Gratia

Grana

Guma del Gumi

Habitus

Herbe

Hierarchia

Homo

Ignis

Ignorantia

Imago

Impressiones

Inferni

Infermitas

Innocentie

Intellectus

Intentio

Intrinsecum

Iusticia

Lac

Lachryma

Lapis

Liber

Libertas

Liberum arbitrium

Lignum

Lingua

Locus

Lux

Malum

Mare

Materia

Mel et cera

Membrum

Memoria

Mensura

Meritum

Metalla

Misericordia

Mons del Montes

Monstrus

Mors

Mortui

Motus

Mulier

Mundus

Natatile

Natura

Nebula

Nobilitas

Noe

Nutrimentum

Obedientia

Obiecta

Oleum

Operatio

Ordo

Originalis

Originalis

Paradisus

Passio

Peccatum

Pena

Pisces

Piata

Potestas

Principium

Prophetia

Proportio

Quattuor

Ratio

Ratio seminalis

Radius

Rapacia

Raptus

Reductio

Relatio

Reminiscetia

Reprobatio

Reptilia

Sanitas

Scientia

Semen

Sensualitas

Sensus

Serpens

Seruitus

Synderesis

Somnus

Sonus

Speculum

Tentatio

Tempus

Terra

Vegitabile

Ventus

Vermis

Vigilia

Vinum

Virtus

Vita

Volatile

Volutas

(X)Christus et Christia

Yris

Zodiacus

Liber 3

Prologus

Abba

Abraam

Adam

Adoptio

Adoratio

Adventus dei

Amicicia christi

Amor dei ad creaturas

Angelus

Anima

Anima separata

Annunciatio domini

Apostolus

Ars et scientia

Ascensio christi

Assumptio

Aurea et aureola

Baptismus

Beatitudo

Caput ecclesie

Character

Charitas

Celum

Cognitio christi

Communicatio idiomatum

Conceptio

Conceptio beate virginis

Concilium generale

Concupiscentia

Decima

Dies

Dilectio

Divinatio

Donum spiritus sanctus

Dulia

Fides

Filiatio

Filius

Fortitudo

Fructus

Furtum

Gratia

Homicidium

Honor

Incarnatio

Iuramentum

Iustitia

Lex

Luxuria

Mediator

Mendacium

Meritum

Mors

Nomen

Oratio christi

Passio christi

Periurium

Preceptum decalogi

Prudentia

Resurrectio

Sapientia

Sessio christi

Spes

Temperantia

Timor

Virtus cardinalis

Vita

Zelus

Epilogus

Liber 4

Prologus

Abel

Absolutio

Altare

Aqua

Aureola

Baptismus

Beatitudo

Beneficium

Bigamia

Calix

Character

Casus

Cathecismus

Circumcisio

Clauis

Confessio

Confirmatio

Contritio

Correctio

Chrisma

Damnati

Dos

Elemosyna

Emptio

Eucharistia

Excommunicatio

Extrema unctio

Ieiunium

Indulgentia

Infamia

Interdictum

Irregularitas

Iudex

Iudicium

Iustificatio

Matrimonium

Missa

Oratio

Ordo

Poenitentia

Poenitentia peccatorum venialium

Punitio damnatorum

Recidiuatio

Resurrectio

Restitutio

Sacramentum

Satisfactio

Scandalum

Sepultura

Simonia

Testamentum

Votum

Xenodocium

Prev

How to Cite

Next

Bigamia

1

1

BIgamia est triplex secundum glo. eo. tit. c. i. Prima dicitur vera. Secunda similitudinaria. Tertia interpraetatiua. Bigamia vera contrahitur secundum Rich. i. iiii. di. xxvii. ar. iiii. q. i. quando habuit plures legitias vxores: intelligesi ambas cognouit: alias non. Bigamia vero interpraeta tiua duobus modis contrahitur. Primo quando contaxit cum corrupta: intellige si coguit eam. di. xxxiii. maritum. Secundo quando reddit debitum vxori adultere: vt patet di. xxxiiii. si quis. etiam si redderet ad praeceptum ecclesie. et etiam secundum Panor. si igorabat eam adulteram. et allegat. c. ii de biga. Sed numquid accipiens virginem quam non coguit: et ea mortua accepit secundam virginem quam cogscit: vel econtrario primam coguit sed non secundam: efficitur irregularis Respondet Monal. eo. titur. quod non. Similiter si ducit mulierem virginem ab alio desponsatam sed non cognitam praemortuo sponso non est bigamus. xxxiii. di. c. fi. Qui autencredit accepisse virginem et tempore consummationis matrimonii inuenit corruptam: irregularis est. di. xxxiiii. c. si cuius. Deflorans aut virginem et postea duces illam in vxorem non est irregularis: secundum panor. extra de cle. coniu. c. sane. licet qui dam: vt Mo. teneant contrarium. Qui autem vnam vxorem huit virginem ante baptismum: et aliam similiter virginem post baptismum irregularis est. xxviii. q. vl. quia baptismus non tollit irregularitatem quae venit sine peccato: sicut in proposito tollit: tamen illam quae venit cum peccato sicut irregularitatem homicidii etc. Bigamia autem similitudinaria quattuor modis contrahitur. Primo cum quis contrahit cum deo per votum solem ne: et postea contrahit matrimonium de facto. extra de bigamis. ca. a nobis. Secundo quando diuersis temporibus habuit plures vxores: vnam de iure aliam de facto: de bigamis. c. nuper. Tertio si simul duas habuit vxores: vnam de iure: et alteram de facto: vel de facto ambas et cognouit eas. Quarto si existens in sacris contrahit. vt patet in dicto. c. nuper.

2

2

¶ Utrum bigamia impediat ordinis susceptionem: Arguitur quod non. quia carnis corruptio non impedit susceptionem ordinis sacri. ergo nec diuisio carnis consimili ratione.

3

¶ Item si carnis diuisio inpedit que est cum vxore: cum vituperabilior sit illa que fit cum meretrice. ergo multo magis illa impediret. sed illa non impedit: ergo nec ista.

4

¶ Preterea si carnis diuisio impedit: aut ratione alicuius quod fit in carne: aut ratione eius quod fit in anima. Ratione quod fit in carne non videtur quod relinquat aliam dispositionem quam in cognitione vnius. Ratione alicuius quod fit in anima non quoniam mortua vxore nihil remanet de matrimonio.

5

¶ Preterea quaeratur: quare bigamia impediat susceptione ordinis nsacri. Respondet quis: propter defectum sacramenti. Queritur: cuius sacramenti. si dicatur matrimonii: hoc non: quia plus deficit a sacramentomtrimonii qui numquam contraxit quam qui bis contraxit. ergo non deficit a sacramento matrimoniali.

6

¶ Si a sacramento ordinis: contra: bigamia non attenditur secundum sacramentum ordinis sed secundum matrimonium. ergo non deficit ordo.

7

¶ In contrarium dicitur. i. Timo. iii. Oportet episcotum esse vnius vxo ris virum. et hoc ipsum dicitur de diacono. Respondet sanctus Bona. in. iiii. di. xxv. art. ii. q. iii. Notandum quod sacramentum ordinis abundat ab aliis in ratione significandi: quoniam non solum illud quod adhibetur exterius sercat: immo ips suscipiens signum est: et signat ipse episcotus consecratus vel praesbyter ordinatus ipsum christum. et in hac propetate differt ab aliis sacramentis praeterquam a matrimonio in quo ipse vir qui est subiectum ipsius sacramenti: signum est ipsius christisicut mulier signum est ecclesie. et ita concurrunt ad idem significandum. Quoniam ergo de significatione ordinis primaria est quod ordinatus significet christum vt spon sum ecclesie. et hoc non potest significare bigamus qui habuit vxorem viduam: quoniam ecclesia vnicum habuit ponsum: et episcops vnicam habet sponsam. Hinc est quod tales inepti sunt ad ordines maxime sacros: in quibus homo expresse incipit figurare christum. Ideo in his ordinibus nunquam legitur dispensatum: nec dispensari debet: non quia sacramentum essentialiter deficiat: imo bigamus recipit characterem. sed quia perfectio sacramenti in ipso deficit: que nullo modo potest suppleri per hominem. tamen in inferioribus ex caua necessitatis dispensationem recipit. vt dicitur. xxxiiii. q. ct si quis necesi.

8

¶ Ad primum argum. dicendum de corruptione quod non est simile: quia non repugnat necessitati sacramenti nec significationi vt bigamia. Similiter diuisio per fornicationem non impedit: quia non est diuisio per significationem

9

¶ Ad illud quod obiicitur. autem ex parte carnis aut anime dicendum: quod ratio sumitur ex parte totius hominis cuius est matrimonium contrahere Et quod est subiectum matrimonii in quo quidem est impedimentum non ratione immundicie vel qualitatis ab solute que fit in carne: sed propter significactionem de ficientem. quia enim contraxit cum vna significauit christum. quia vero ab vna recessit et contraxit cum secunda: recessit a significatione. et ita est defectus sacramenti selictvnitatis.

10

¶ Si quaeras quod sacramentum deficit: vtrum. ordinis vel matrimonii: dicendum: quod sacramentum ordinis: quia deest perfectio quod possit significare quod exigit ordo.

11

¶ Preterea est etiam de fectus matrimonii sacramenti sefectus inquam non simplicis negationis: sicut est in eo qui nunquam fuit execratus: ed defectus priuationis: vbi aliquid deest de significatione. aliquid de priuatione que generat quandam deformitatem: ratione cuius ad tam nobile sacramentum non debet admitti.

12

¶ Ad illud quod queritur quare non impedit corruptio viri consecrationem sicut mulieris: dicunt aliqui iuriste: quod episcopus significat ecclesiam militantem. sed virgo significat christum: qui fuit virgo: sed illud non capit ratio recta. et ideo aliter dicendum: quod episcopus significat christum: sed mulier significat ecclesiam triumphantem siue ipsam eccleiam que virgo est et numquam fuit nisi vxor episcopi christus aute et si virgo fuit: tamen synagogam habuit: non vt vxorem: sed vt concubinam. ergo maiorem oportet significare vnitatem ex parte vxoris quam viriquoniam ecclesia non fuit copulata alteri nisi christo. christus autem copulatus fuit synagoge quamuis non indissolubiliter: et ita non matrimonialiter. Et sic patet quod omnia talia statuta sunt valde rationabilia. vbi non pensatur culpa: sed potius significatio congrua.

3

13

¶ Utrum cum bigamis possit dispense sari: Respondetur secundum Rich. in. iiii. di. qua. supra quod quauis non possit papa dispensare contra ius nature. nec contra ius diuinum: tamen quia est successor petri: qui priceps fuit apostolorum equalem habet potestatem potestati petri: imo eandem et cum inferior no possit obligare superiorem: nec parparem: papa de plenitudine potestatis potest contra statuta apostolorum quorumlibet dispensare: si tamen vim non habeant ex iure nature vel diuino. vt patet di. lxxxii. praesbyter. Cum probigamum non ordinare apostolicum sit praeceptum: cum bigamis papa dispensare potest. tamen quia non decet hoc faciter fieri propter reuerentiam apostolorum ideo cum bigamis papanon dispensat nisi exigente neceste: vt patet di. xxxiiii. lector. in glo. vbi lucius dispensauit cum panormitano archiepo. qui fuit bigamus. Unde bigami iure commni priuati sunt priuilegio omni clericali et addicti foro seculari non obstante consuetudinie et eis sub pena excommunicationis inhibitum est deferre tonsuram vel habitum clericalem: ex. eo. altercationis. liro vi. glo. ibi dici. hoc intelligendum est de his qui facti sunt bigami vere siue interpretatiue in minoribus secus in maioribus. Et secundum Ge. ibi ille textus loquitur de bigamis laicis: non autem monachis: nam isti gaudent priuilegio clericali etc.

PrevBack to TopNext

On this page

Bigamia

1

2

3