Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

De causa dei

Praefatio

Epistola prior

Liber 1

Caput 1

Caput 2 : Quod Deus est omnium aliorum necessarius conseruator

Caput 3 : Quod Deus est necessaria causa efficiens cuiuslibet rei factae

Caput 4 : Quod qualibet creatura mouente, Deus necessario commouet

Caput 5 : Quod Deus non est mutabilis ullo modo

Caput 6 : Quod Deus habet distinctam scientiam omnium

Caput 7 : Obiicit contra sextum et soluit.

Caput 8 : Quod Deus habet volutionem et amorem communiter et specialiter ad quaecunque.

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Caput 38

Caput 39

Caput 40

Caput 41

Caput 42

Caput 43

Caput 44

Caput 45

Caput 46

Caput 47

Liber 2

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Liber 3

Caput 1

Caput 2

Caput 3

Caput 4

Caput 5

Caput 6

Caput 7

Caput 8

Caput 9

Caput 10

Caput 11

Caput 12

Caput 13

Caput 14

Caput 15

Caput 16

Caput 17

Caput 18

Caput 19

Caput 20

Caput 21

Caput 22

Caput 23

Caput 24

Caput 25

Caput 26

Caput 27

Caput 28

Caput 29

Caput 30

Caput 31

Caput 32

Caput 33

Caput 34

Caput 35

Caput 36

Caput 37

Caput 38

Caput 39

Caput 40

Caput 41

Caput 42

Caput 43

Caput 44

Caput 45

Caput 46

Caput 47

Caput 48

Caput 49

Caput 50

Caput 51

Caput 52

Caput 53

Epistola posterior

Prev

How to Cite

Next

Caput 12

1

CAP. XII. Obiicit & respondet.

2

PEr hoc autem corollarium iam paemissum, patet responsio ad aliquas obiectiones possibiles fieri contra dictas, Si enim vt dictum est perseuerantia non differret realiter a charitate, cumperseuerantia ipsa est idem realiter charitati, ergo &st omnis habens charitatem habet perseuerantia, quod falsum est, quia multi eam habentes sunt peccaturi mortaliter & casur, sicut fuit de Saule & Iuda & alijs nimis multis. Adhuc autem sicut multi Doctores testantur, & sicut potuit indubitanter fuisse; ponatur omnes Angelos charitatem seu gratiam recepisse, & ipsam per tempus aliquod tenuisse; & sit A instans commune acceptionis gratiae: Omnes enim, vt videtur, gratiam, sicut & essentiam, pariter acceperunt; & Cinstans confirmationis bonorum; & P peccationis malorum: Certum est autem secundum omnes Doctores, quod A Ptempus est idem A Ctempori, vel pars eius. Constat namque quod post confirmationem bonorum, nullus malorum incaepit peccare in coelo, & cum boni habuerunt perseuerantiam per totum ACtempus, quia charitatem seu gratiam continue permanentem, habuerunt etiam perseuerantiam per totum A Ptempus; ergo &e mali similiter, quod est falsum; vel si mali nunquam perseuerantiam habuerunt, nec boni: Cur enim Deus aequissimus tantum discerneret inter illos ante omne demeritum vel peccatum, vt munus perseuerantiae istis daret, illis vero negaret. Propter hanc etenim rationem, Augustinus II. super Genesin ad literam 24. & II. de Ciuit. Dei II. & 13. Anselmus de casu diaboli 24. & Petrus 2. sentent. dist. 4. videtur istam discretionem negare de praescientia Angelorum, quod videlicet boni fuerunt praescij suae bea titudinis futurae, & mali non fuerunt praescij sui casus, quod tamen videtur multo amplius ponderandum de perseuerantia sine qua non est salus. Item si perseuerantia sit idem realiter charitati, cum charitas in diuersis sit maior & minor, sic erit de perseuerantia consequenter: Petrus ergo fuit magis perseueraturus, quam Linus, ergo magis non amissurus suam charitatem, vel eam magis seruaturus, quod non oportet: in tantum enim potest quis seruare bonum suum minus ne cadat ab illo, sicut alius suum maius. Item cum perseuerantia addat supra charitatem respectum continuationis per totum tempus vsque ad finem, quantitas illius respectus fequatur aliquo modo quantitatem sui fundamenti, scilicet charitatis, sequitur ipsum in maiori charitate esse maiorem, ergo &s perseuerantiam illam maiorem: Ille enim resa pectus est quasi formale in perseuerantia, & charitas materiale. Sequitur etiam, quod cum tempus ad finem sit maius & minus & finis remotior & propinquior, quod ille respectus ex eis consurgens sit maior & minor, quare & perseuerantia consequenter. Imo & e contrario arguendo, cum ille respectus non possit augeri vel minui, & sit forma ipsius perseuerantiae, sequitur ipsam perseuerantiam non posse augeri vel minui, & cum perseuerantia sit donum Dei creatum, sequitur quod Deus de sua omnipotentia infinita, aliquod donum suum creatum finitum non possit augere vel minuere quouismodo. Item si perseuerantia sit idem realiter charitati, & superaddat respectum continuitatis ad finem, nullus qui habet, & habuit contiue charitatem, posset rationabiliter perseuerantiam a Domino postulare: Nihil enim potest a Domino rationabiliter postulare, nisi quod a Domino potest accipere, sed perseuerantiam non potest accipere; Si enim posset, ponatur, ergo, iste nunc accipit perseuerantiam; ergo nunc accipit charitatem cum tali respectu, vel saltem talem respectum; sed charitatem illam non recipit, quia illam prius habuit; nec illum respectum ad finem, quia si nunc sit perseueraturus finaliter, ita fuit prius quamdiucontinue habuit charitatem. Vel aliter isto modo; Iste accipit perseuerantiam; ergo est perseueraturus vsque in finem, ergo ita fuit prius, quandiu habuit charitatem, ergo prius continue habuit perseuerantiam, ergo non accipit illam modo. Item sit aliquis in charitate peccaturus mortaliter, & finaliter reuicturus, & eandem charitatem numero accepturus, & finaliter seruaturus; tunc iste non perseuerabit, quia peccabit mortaliter, & tamen habet perseuerantiam; Nam cras post poenitentiam habebit perseuerantiam: Supponatur, & nunc habet eandem charitatem numero, quam tunc habebit, & respectu finis eiusdem numero; ergo &et nunc habet eundem respectum numero, ergo &s eandem perseuerantiam numero. Item iste, in ista charitate, quam nunc habet, est perseueraturus vsque in finem, quia cras sic est perseueraturus, ergo nunc habet perseuerantiam. Item si iste non habet perseuerantiam, non perseuerabit, nec est perseueraturus, cum tamen cras perseuerabit, & erit perseueraturus, ergo iste incipiet esse perseueraturus, & propositio de futuro nunc falsa incipiet esse vera, haec scilicet, Iste perseuerabit finaliter. Item si sic; perseucrantia habita non posset amitti, sicut capitulum proximum demonstrabat, cum tamen illa charitas viatoris possit amitti, & per consequens ille respectus in prima fundatus: Sequitur etiam quod Deus dedit aliquod munus creatum alicui, quod ipsemet non potest auferre nec destruere vllo modo, imo & quod homo sit potentior ad retinendum, quam Deus ad auferendum illud munus. Item si perseuerantia esset huiusmodi donum Dei, aliquando illam perseueranti donaret; vel ergo in instanti, vel tempore; si in aliquo instanti, ergo cui datur tunc accipit, & habet perseuerantiam, & perseuerat; ergo prius perseuerauit, ergo prius continue habuit perseuerantiam, ergo non accipit illam modo: Perseuerate namque quandam successionem importat, sicut mouere, cuius alia pars praecedit, aliaque succedit; Importat enim continuationem in bono. Alias etiam posset quis perseuerare finaliter tantum per instans, scilicet si immediate post instans acceptionis perseuerantiae finalis per diuinam potentiam de medio tolleretur; quod non est verum, quia ibi non esset principium nec finis, sed indiuisibiliter totum simul. Si autem donetur in tempore hoc // esset per tempus aliquod totum primo, sicut loquitur Philosophus 6. Phys. 44. vbi definit illud hoc modo; Dico autem, primum inquit, quod non per alterum aliquid ipsius esse huiusmodi sit, & arguo, sicut arguit ibi Philosophus; Sit ergo illud tempus primum in quo Deus dat perseuerantiam AC, & B medium eius instans; tunc in Biste habet perseuerantiam; ergo illa vel datur ei in B, vel dabatur in A B, & vtrulibet concedatur, non datur tunc in B C, ergo non in toto A Cprimo. Item talis mutatur de non perseuerante in perseuerantem, ergo secundum Philosophum vbi prius 44. cum mutatus est primum est in illo, in quod mutatus, sicut a 40. vsque ad 44. demonstrat vniuersaliter in omni mutatione sic esse; & in illo 44. demonstrat, quod omne illud in quod aliquid mutatum est primo necesse est atomum esse. Idemque Philosophus 8. Phys. 69. ostendit. quod in omni mutatione de vna passione, seu dispositione in sibi oppositam est vnum signum, scilicet vnum nunc vtrisque commune & priori & posteriori, & vnum & idem numero, huius p quidem finis, illius autem principium, quod semper est posterioris passionis, sicut si D sit non album toto A Btempore & album toto B Ctempore, erit album in B, nunc seu in instantij quare si quis sit non perseuerans toto A B tempore, & toto B Ctempore perseuerans, in B instanti erit necessario perseuerans. Anselmus etiam de veritate 12. dicit, iustitiam mox cum datur a voluntate seruari, quare & tunc perseueratur in ea. Item si perseuerantia esset huiusmodi donum Dei, daretur hominibus in vita praesenti, vel post eam; Non post, constat, loquendo de finali perseuerantia viatoris; nec ante, quia ponatur tunc quod Petrus viator habeat, & diu prius habuit perseuerantiam, tunc verum est Petrum habuisse perseuerantiam, ergo necesse est eum habuisse perseuerantiam. Nam secundum Philosophum 1. peri hermenias, quodlibet verum de praeterito est necessarium; & si necesse sit Petrum habuisse perseuerantiam, cum ex illo sequatur ipsum esse perseueraturum finaliter; & ex necessario non sequitur nisi necessarium, vt liber Priorum ostendit, necesse est Petuum esse perseueraturum finaliter: cum tamen sit viator potens peccare mortaliter, & sic amittere charitatem, Item tunc qui habet, & diu habuit charitatem, casurus tamen ab ea, non habetnunc, nec vnquum habuit perseuerantiam, & tamen potest eam habere pro nunc, imo & potest nunc eam prius continue habuisse; potest enim non cadere, sed perseuerate finaliter, ex quo sequitur ipsum nunc perseuerare & prius perseuerasse toto tempore quo habuit charitatem, & quicquid sequitur ex possibili est possibile, sicut nullus Logicus, nec Theologicus dubitat: Quare qui nunc non habet, nec habuit vnquam perseuerantiam, potest eam habere pronunc, & eam prius continue habuisse, e go esset contingentia in propositionibus de praeterito & praesenti; sicut in illis de futuro, quod est contra Philosophum 1. peri hermenias capit. vlt. & contra Boetium ibi in comment. Et 1. de Coelo penult. sic ait, Neque enim vna virtus eius quod est factum esse est, sed eius quod est esse aut futurum esse, quod & satis plane dicit ibi Auerroes commentator. Lumbardus quoque 2. sentent. dist. 25. dicit, quod liberum arbitrium adpraesens vel ad praeteritum non refertur, sed ad futurum; ergo nec liberum arbitrium Dei; Deus ergo non potest dare nunc perseuerantiam, nec potest nunc dedisse perseuerantiam non habenti, & ei qui nunquam eam habebat, quare nec talis potest eam nunc habere, aut prius continue habuisse. Item Augustinus de bono perseuerantiae 7. ita dicit; Non dicant homines perseuerantiam cuiquam datam vsque in finem, nisi cum ipse venerit finis, & perseuerasse cui data est, repertus fuerit, vsque in finem; Et idem eandem quasi sententiam capitulo primo dicit. Sed illud soluit aliud, & aperit mentem eius: Dicit enim, Itaque vtrum quisque hoc munus acceperit, quamdiu hanc vitam duxerit, incertum est; Si enim priusquam moriatur cadat, non perscuerasse verissime dicitur: Quomodo ergo perseuerantiam qui non perseuerauerit accepisse vel habuisse dicendus est? Vult ergo dicere, quod de nullo quamdiu duxerit istam vitam est determinatum & certum, quod perseuerantiam finalem accepit, non quod nullus eam accepit, imo frequentissime ostendit eius oppositum, sicut praemissa capitula recitabant: Alia autem obiecta reijcientur faciliter virtute corollarij praeostensi, communi Logica succurrente.

PrevBack to TopNext

On this page

Caput 12