Caput 11

CAP. XI. Quod perseuerantia non est aliquod donum Dei cre¬ atum a charitate & gratia realiter diffe¬ rens & distinctum.

Tautem istud diuinum adiutorium necessarium libero arbitrio ad perseuerandum in bono, memoratum superius generaliter confuse, cognoscatur distinctius; iam // restat ostendendum quod perseuerantia non est aliquod donum Dei creatum a charitate & gratia realiter differens, aut distinctum: Si enim esset, non repugnaret illa separari ab inuicem, & aliquem habere charitatem & gratiam, qui perseuerantiam non haberet, & si hoc posset per vnum momentum, posset per aliud, & deinceps vsque ad finem, sicque aliquis sine perseuerantia finali perseueraret finaliter, quod contradictionem includit. Item si sic, habens charitatem sine perseuerantia per momentum, posset in fine il lius momenti transire morte naturali, vel alia, sine perseuerantia finali diuinitus sibi data, & sic sine perseuerantia finali posset saluari; contra illud Matth. 10. Qui perseuerauerit vsque in finem, hic saluus erit, hic, scilicet discretiue, quia hic & non alius, dicente Domino Ezech. 18. Si impius egerit poenitentiam ab omnibus peccatis suis quae operatus est, & custodierit omnia praecepta mea, vita viuet, & non morietur; omnium iniquitatum, quas operatus est, non recordibor, in iustitia sua quam operatus est, viuet; si autem auerterit se iustus a iustitia sua, & fecerit iniquitatem, nunquid viuet? Omnes iustitiae eius non recordabuntur; in praeuaricatione sua qua praeuaricatus est, & in peccato suo quod peccauit, in ipsis morietur. Et Ecclesiastis II. Si ceciderit lignum ad Austrum, aut ad Aquilonem, in quocunque loco ceciderit, ibi erit. Nulli etiam dubium, quin quicunque habuit donum charitatis & gratiae, & non finaliter perseuerat in eo, cadit ab eo per peccatum mortale, in quo perdurat ad mortem, & est filius mortis aeternae: Talis ergo in charitate & gratia motiens, tamen sine perseuerantia finali simul aeternaliter haereditabit vitam & mortem; Vitam, quia moritur in charitate, quae secundum Augustinum 15. de Trinitate LDei I8. sola est quae diuidit inter filios regni aeterni, & filios perditionis aeternae; Mortem, quia sine perseuerantia finali decedit. Item e contrario procedendo, si haec distinguerentur realiter, posset aliquis sine charitate & gratia habere finalem perseuerantiam & saluari, quia qui perseuerauerit vsque in finem hic saluus erit, Matth. 10. quod est contra autoritatem Augustini praemissam. Imo nec posset quisquam esse beatus perfecte sine charitate & dilectione Dei actiua & passiua: Maximum namque bonum maxime sibi deesset; videtur etiam quod si perseuerantia posset esse sine charitate & gratia, posset esse sine quocunque alio tali bono, sed hoc videtur repugnantiam importare, quod scilicet aliquis perseueret, & non in aliquo tali bono; Perseuerantia namque aliquod tale bonum in quo fundetur, & maneat, necessario praesupponit. Item si haec sic differrent, perseuerantia esset maius bonum, & melius charitate; Esset enim forma ipsam perficiens & consummans, ac ad coronam perducens, sine qua charitas nihil valeret ad vitam, & in cuius virtute omnia bona merita faceret, non e contra, quod non est dandum, quia nullius virtutis actus proprius siue finis est melior actu seu fine proprio charitatis, qui est diligere Deum summe: Mandatum enim de dilectione Dei est. maximum & primum mandatum, teste veritate Matth. 22. Apostolus quoque praedicaturus de charitate 1. ad Cor. capit. 13. immediatem ante, scilicet cap. 12. vt auditores beneuolos redderet, & attentos, talem propheticum ad commendationem charitatis praemisit, AEmulamini charismata meliora, & adhuc excellentiorem viam vobis demonstro; & statim cap.3. de ipsa charitate prosequitur in hunc modum; Si linguis hominum loquar, & Angelorum, E charitatem autem non habeam, factus sum velut aes sonans, &c. qui & in fine capit, sic concludit, Nunc autem manent fides, spes, charitas, tria haec, maior autem horum est charitas, quem & secutus beatus Augustinus 15. de Trin. 18. loquens de charitate, sic ait; Nullum est isto dono Dei excellentius. Item si sic esset, perseuerantia haberet aliquem actum proprium, distinctum ab actibus proprijs aliarum virtutum: Habitus enim per actus proprios, sicut formae per operationes proprias discernuntur, sicut Naturalis & Moralis Philosophi pariter & Theologi contestantur; sed talis actus perseuerantiae proprius assignari non potest; non enim potest poni actus memoriae, intelligentiae, nec etiam voluntatis, vt inductio per singulos manifestat, nec omnino alius dici potest. Item si perseuerantia a charitate differret realiter, cum ipsa sit necessaria ad salutem, Dominus dedisset aliquod speciale mandatum de ipsa; quod tamen nusquam reperitur in testamento veteri, nec in nouo, aut obseruantia mandatorum Domini non esset sufficiens ad salutem; cum tamen quaerenti quid faceret vt vitam aeternam perciperet, Dominus sic respondit, Mandata nosti, neadulteres, ne occidas, &c. Marc. 10. ac si diceret manifeste; Haec si facias, vitam aeternam // percipies; & Luc. 10. Legis perito, quaerenti a Domino quid faciendo vitam aeternam possideret, requisiuit ab eo, In lege quid scriptum est? quo respondente, Diligis Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, &c. & proximum tuum, sicut teipsum, Dominus dixit illi, Hoc fac, & viues: Nec mirum, quoniam in his duobus mandatis tota lex pendet, & prophetae, Matth. 22. Vel arguatur hoc modo, Obseruantia mandatorum sufficit ad salutem, & perseuerantia differt a charitate realiter. ergo non continetur sub mandato de charitate, seu dilectione, nec sub aliquo alio, quia hoc minus videtur, ergo sine perseuerantia potest quis saluari. Vel adhuc sic si libet, Obseruantia mandatorum sufficit ad salutem, & non sine perseuerantia finali, ergo illa continetur sub aliquo praeceptorum, & hoc non erit nisi sub mandato de dilectione & charitate; ergo illa & charitas nequaquam realiter distinguntur: Quare mihi videtur, quod perseuerantia habitualis sit charitas habitualis, seu perdurans; perseuerantia vero actualis sit peramatio, & ipsum perseuerare finaliter peramare. Vnde & Anselmus de casu Diaboli 3. Perseuerate in faciendo aliquid, vt vno verbo dicatur, est perficere: Nam perseuerate in scribendo aliquid dicimus perscribere, in ducendo, perducere: Dicamus ergo si etiam non sit in vsu, quod perseuerate in voluntate sit peruelle, quare & perseuerare in charitatis amore, de quo dicitur Matth. 10. Qui perseuerauerit vsque in finem, hic saluus erit, est finaliter peramare. Vel aliter potest dici consonantius ipsi voci, & forte propinquius ipsi rei, quod perseuerate est perseruare mandata, & perseuerantia perseruantia mandatorsi. Vel adhuc generalius isto modo; Perseuerantia habitualis est iustitia habitualiter perseruata; perseuerantia actualis est iustitiae perseruantia actualis, ipsum vero perseuerare est iustitiam perseruare.