Caput 17

CAP. XVII. Corrigit sextam opionem quorundam, putantium quod aliquid est futurum ad vtrumlibet, vel non futurum in sensu composito, non diuiso.

OPinio sexta fingit quod aliquid est futurum ad vtrumlibet, vel non futurum in sensu composito, non autem in sensu diuiso, quam sic astruere moliuntur. Nulla propositio simplex de futuro in materia contingente aequaliter est vera vel falsa, Philosopho I. peri hermenias vlt. attestante; quare nec aliquid est futurum ad vtrumlibet, vel non futurum diuisim. Hanc autem opinionem audiui in Curia Romana a quodam famoso Philosopho Tolosano in quadam disputatione solenni de contingentia futurorum, secundum eam totaliter publice respondente, quam & Oxoniae similiter audiebam. Sed haec faciliter conuincetur: Nam secundum eam nihil est futurum ad vtrumlibet contingenter, sed omnia quae euenient, euenient de necessitate penitus absoluta, quod 12. huius damnat. Item sic opinans propriae opinionis laqueo irretitur: dicit enim nihil esse contingenter futurum vel non futurum in sensu diuiso; ergo nihil est contingenter futurum, ergo Antichristus non est contingenter futurus, quod opinioni repugnat: sequitur quoque hanc esse veram, Antichristus non est futurus, & eius oppositam esse falsam, quod rationem positionis irrationabilem manifestat. Item tibi sic opinanti propono, Antichristus erit; si concedis vel negas, habes concedere consequenter oppositum positionis &C rationis tuae similiter, nec potes eam dubitare, quia bene scis quod nec est vera nec falsa, nec potes eam distinguere propter simplicitatem & vniuocationem maximam terminorum ac totius complexi. Si autem dicas te non intelligere, nec intelligere posse illam, redargueris sicut quarta opinio fuerat redarguta, nisi forsitan vanum & fatuum videatur tibi quicquam arguere non potenti intelligere arguentem, nec te ipsum etiam respondentem; quare non videtur tibi dignius arguendum, quam homini fatuo, mortuo, bestiae, siue ligno. Si autem inprimis negaueris mihi istam, Antichristus erit, & hanc similiter, Antichristus non erit, vel non Antichristus erit, adhuc redit oppositum positi, imo & sequitur, Non Antichristus erit, ergo Antichristus erit, sicut nullus ignorat qui limen Logicae est ingressus, quare & iterum oppositum positi consequitur. Praeterea si vtramque illarum negaueris, concedes inter contradictoria medium reperiri, quod omnes Sophistae, Logici, Philosophi, & Theologi detestantur; quod & Phi. L losophus 4. Metaphys. 27. multipliciter reprobat & condemnat; qui & 29. scilicet vlt. Est, inquit, necesse contradictionis partem alteram esse veram; vbi & immediate subiungit, Amplius si omne aut dicere aut negare est necesse, vtraque falsa esse impossibile est. Item Antichristus erit vel non erit; ergo Antichristus erit, vel Antichristus non erit; ergo illa est disiunctiua vera, ergo &st altera partium. Item tunc nec Deus, nec Angelus aut Propheta sciret Antic hristum, nec quicquam possibilium contingenter esse futurum diuisim vel non futurum, sed tantum esse futurum vel non futurum coniunctim, sicut & scit quilibet idiota; quare & omnis praescientia penitus tolleretur, sicque haec opinio coincidit in secundam 13. huius destructam. Hanc etiam opinionem expresse refellit Boetius 5. de consolatione philosophiae: prosa tertia; vbi & comparat eam ridiculoso vaticinio Tiresiae dicentis, Quicquid dixero, aut erit aut non erit: de quo Tiresia Ouidius 3. Muthologiae suae plenius fabulatur. Item iste actus l/ liber & contingenter productus nunc est, & non semper fuit, ergo aliquando fuit futurus, ergo tunc verum fuit ipsum esse futurum. Item si quis heri dixisset me hodie locuturum, verum E dixisset, sicut exitus rei probat; hodie namque loquor: dixisset enim totaliter sic fuisse futurum, sicut realiter nunc contingit; ergo verum dixisset; & si oppositum eius dixisset, falsum dixisset, eo quod non sic realiter eueniret, iuxta illa propositionem in praedicamentis communem; in eo quod res est, vel non est, oratio vera vel falsa dicitur; & I. peri hermenias vlt. Similiter orationes verae sunt, quemadmodum & res. Et Ier. 28. Propheta qui vaticinatus est pacem, cum venerit verbum eius, scietur Propheta quem miserit Dominus in veritate. Et Exech. 33. Cum venerit quod praedictum est, tunc scient quod Propheta fuerit inter eos. Et Deut. 18. Hoc habebis signum, quod Propheta praedixerit, & non euenerit; hoc Dominus non locutus est, sed per tumorem animi sui Propheta confinxit. Item tung nullus deberet credere, nec sperare ali¬ quid tale futurum: fatuum namque videtur & friuolum quenquam credere vel sperare quic¬ quam futurum, quod bene scit, aut firmiter opinatur non esse verum quod sit futurum: quare nullus debet credere vel sperare quod ipse vel aliquis hominum morietur, resurget, aut vitam percipiet sempiternam. Item haec opinio tollit omnem motionem & actionem liberam, & meritoriam successiuam. Nam secundum eam in contingentibus talibus nihil est futurum; ergo nullus terminus ad quem motus, nec aliquod mutatum esse, quare nec vllus talis motus est, nec etiam esse potest, quod totam scientiam moralem subuertit, imo & totam scientiam naturalem, & omnem scientiam motu vel tempore indigentem, sicut & opinio Sophistarum, vel omnipotentiam aut libertatem diuinam, aut subuertetur per ipsas: omnis namque motus subiacet omnipotentis Dei liberae voluntati, sicut 9. primi & 30. secundi ostendunt; ergo in motu & tempore est aliquid libere & contingenter futurum respectu voluntatis diuinae, quod opinioni repugnat, vel si nihil tale sit libere & contingenter futurum respectu voluntatis diuinae, aut ipsa nequaquam libere libertate contradictionis de futuris disponit, aut si sic disponit, potest disponere aliter, sed non habet potentiam exequendi. Amplius autem secundum istam sententiam, nulla propositio de futuro esset vera, aut esse posset nisi propositio necessaria; quod Logica, Philosophia, Theologia, & omnis vera scientia reputat esse falsum. Quare & Robertus Cantuariensis Archiepiscopus damnauit Oxoniae articulum asserentem, quod omnis propositio vera de futuro est necessaria. Quod autem a Philosopho allegatur, Nullam scilicet propositionem de futuro contingenti esse veram vel falsam, verum est secundum communiter exponentes determinate & de necessitate, sicut est in propositionibus alijs temporum aliorum.