Principium 4

Quod sic quia Petrus potest quietari per quamlibet pulcritudinem infinitam simpliciter sed aliqua creata seu creabilis pulcritudo est simpliciter infinita, ergo Petrus potest quietari finaliter et totaliter per creatam pulcritudinem maior nota quia omnis pulcritudo infinita simpliciter est deus sed minor probatur quia aliqua pulcritudo creata est infinita extensive et per consequens aliquo modo infinita igitur nullo modo finita consequentia ultima patet per carmelem in 3o et 4o principiis dicentem quod contradictio est quod unum infinitum sit alio maius et quod unum illorum sit finitum ergo quidquid est infinitum est simpliciter infinitum

Secundo, non stat delectationem beatificam Petri esse in Petro quin petrus beatifice delectetur, sed Petrus finite intrinsece beatifice delectatur, ergo talis delectatio potest causari et fundari in pulcritudine finita, ergo quaestio vera. Consequentiae bonae, et prima pars antecedentis patet ex dictis praedicatoris in 3o et 4o principiis, ubi dicit quod visio non potest esse in aliquo quin ille per illam videat, saltim quod non potest haberi visio quin habens per eam videat ergo nec delectatio potest poni in aliquo quin habens per illam delectetur. Consequentia patet per similem.

Tertio, stat animam Petri esse beatam finite et nescire se delectari in summa pulcritudine. Consequentia tenet quia ex quo tantum eam delectaret finita pulcritudo sicut infinita et nescit utrum illa pulcritudo esset creator vel creatura sequitur propositum. Antecedens patet per Magistrum Girardum in primo et secundo principiis, dicentem, quod stat creaturam rationalem esse perfecte beatam et nescire se frui deo aut ipsum videre seu delectari in ipso nec valet dicere quod deus causaret animam rationalem quae habere non posset reflexum actum distinctum ab actu beatifico tum quia Deus posset ab anima Petri omnem talem actum tollere praeter beatificum ipso manente beato.

In oppositum, arguitur nulla pulcritudo creata aut creabilis est tanta quin maior illa possit cogitari et desiderari ergo in nulla tali Petrus potest totaliter ultimate quietari consequentia patet quia ex quo Petrus esset intendentia et desiderio videndi et habendi delectationem maiorem sequitur ipsum non esse perfecte quietatum nec satiatum et antecedens patet de se circa materiam primae rationis ponitur haec

Prima conclusio, licet Beati Petri delectatio formalis sit aliquo modo infinita ipsa, tamen non minus distat a delectatione increata quam delectatio quaelibet creabilis ordinata prima pars probatur quia beatitudo petri est aeterna durative, ergo et delectatio beatifica, ergo illa pars conclusionis vera. Prima consequentia patet quia Petri delectatio est pars beatitudinis eiusdem. Secunda consequentia patet quia sequitur nullo modo est infinita ergo extensive non est infinita, quod est oppositum antecedentis. Et patet consequentia quia esse extensive infinitum est aliquo modo esse infinitum.

Secunda pars conclusionis probatur quia si esset aliquod corpus immensum simpliciter secundum omnem dimensionem quodlibet aliud corpus finitum simpliciter aequaliter ab eo distaret extensive ergo cum Deus sit immense perfectum simpliciter, sequitur quod quodlibet finite perfectum ab eo distat aequaliter. Consequentia patet a simili, et antecedens probatur quia si aliqua corpora finita inaequaliter distaret quantitative a quantitate corporis immensi, sequitur quod sumpta aliqua ratione quantitatis finita non semper restaret aliquod accipiendum ultra, quod est falsum quia illud est de ratione infiniti simpliciter.

Confirmatur quia si esset aliquis numerus simpliciter infinitus non plus distaret ab eo binarius quam trinarius vel alius finitus numerus igitur a simili non plus distat una creatura a Deo quam alia. Antecedens patet quia si talis numerus infinitus tot contineret binarios quot trinarios et converso

Tertio, confirmatur quia, si distaret minus trinarius a numero infinito quam binarius, sequitur quod minus distaret per unam unitatem. Sed consequens est falsum quia tot unitates sunt in infinitis binariis, sicut in infinitis trinariis sed talis numerus infinitus contineret infinitos binarios et in finitos ternarios, igitur tota conclusio vera.

Primum corollarium quod si ideo quilibet trinarius excedit quaelibet binarium uniformiter ita Deus rem quamlibet creatam excedit uniformiter patet quia Deus excedit quamcumque rem excessu aequali.

Secundum corollarium, quod non sequitur Deus uniformiter et aequaliter quamlibet creaturam excedit, ergo quaelibet creatura uniformiter et aequaliter ad Deum accedit. Patet quia oppositum consequentis de facto stat cum antecedente quia sicut creaturae differenter et difformiter Deum immitantur et inaequaliter participant eius perfectionem sic creaturae ad Deum inaequaliter accedunt, et tamen Deus illas aequaliter excedit imperfectione, ut patet ex conclusione ergo

Tertium corollarium, quod sicut non stat deum distare a creatura qui creatura distet a deo sic non stat deum distare a creaturis aequaliter quin creaturae aequaliter distent ab ipso et istud corollarium posui virtualiter in 2o et 3o principiis contra Carmelitam, verum tamen ad rationes meas respondit in 4o principio suo. Unde cum primo arguebam excessus totalis quo gratia increata excedit quamlibet creatam non est maior respectu unius gratiae quam alterius ergo gratia increata aequaliter excedit illas, hic primo negat consequentiam. Sed contra responsionem arguo probando consequentiam esse bonam quia sumendo oppositum consequentis sequitur, gratia increata excedit inaequaliter a et b, igitur non est aequales distantia, sed maior vel minor respectu diversorum quod est oppositum primi antecedentis et per consequens fuit consequentia bona et non neganda consequentia. Prima patet quia sicut sequitur sex excedunt quattuor, ergo aliquo excessu excedunt sic etiam sequitur quod sex excedunt quattuor et tria in aequaliter, ergo per excessus inaequales.

Confirmatur quia ille excessus inaequalis aut esset in Deo aut in creatura excessa. Non in Deo quia ibi nulla est inaequalitas gradualis perfectionis nec in creatura quia tunc esset idem quod excedit et quod exceditur respectu eiusdem immo sequitur quod Deus alio quam se ipso excederet creata, quod est falsum.

Contra rationem negationis quam assignat, dicit enim consequentiam meam non vallem eo quod antecedens est verum et situm per eum scientiam communiter dicta, et consequens non est scitum ab eo, immo forte intellectus consequentis non cadit sub investigatione hominis.

Contra hoc arguo quia si illa ratio valeret, sequitur quod haec consequentia esset neganda Deus est, ergo Deus est trinus et unus. Patet per ipsum quia antecedens scitur scientia communiter dicta, et tamen consequens non cadit sub hominis naturali investigatione, sed quod illa consequentia sit bona et concedenda apparet quia numquam oppositum consequentis stare potest in veritate cum antecedente nam quanta necessitate Deus est tanta necessitate deus est trinus.

Item, iste Pater dicit ad rationem praedictam, concedo consequens meum, scilicet quod Deus aequaliter excedit omnem gratiam creatam sed negat hanc consequentiam, igitur omnis gratia creata aequaliter distat a Deo. Patet consequentia quia idem terminus praecise additur antecedenti et consequenti secundae consequentiae.

Confirmatur quia omne excedere perfectionaliter est distare perfectionaliter ab excessu, igitur omne excedere aequaliter est distare aequaliter. Patet consequentia ut prius. Et antecedens patet quia, si per imaginationem, excessus et distantia respectu eiusdem uniformiter remitterentur, constat quod unum illorum non prius desineret esse quam aliud, aliter esset distantia sine excessus, et sic staret quod aliquid distaret a Deo quod Deus nullo modo excederet vel quod Deus aliquid excederet a quo nullo modo distaret quae contradictionem implicant evidentem. Patet ergo quod consequentia mea sint bona prima.

Secundo, principaliter iste pater negavit in 4o principio suos unum corollarium meum quod fuit tale, sicut a gradu primo in menso aequaliter discat quilibet gradus remissus, sic a quolibet gradu creato aequaliter distat gradus immensus, et dicit quod patet per dicta sua corollarium esse falsum. Et econverso, ego dico sibi quod haec patent nec mihi patuerunt per aliquam dicta sufficienter probata, sed ut clare patet pro nunc replicata formaliter sequitur ex praemissis, et per consequens ipsum est verum.

Verum quia probando corollarium meum arguebam, nisi sic, sequeretur a simili quod esset haec possibilis Sortes distat a Parisius praecise per tres pedes, et tamen Parisius distat a Sorte per tres leucas.

Ad hoc dicit pater meus quod si intelligo per Sortem rem continentem praecise tres perfectiones et per Parisius velim intelligere deum tunc dicit quod conclusio est possibilis et vera ita quod concedit possibilitatem illius propositionis, quod reputo impossibilem.

Ideo contra responsionem illam replico primo ad hominem ut communiter dicitur instantiae et exempla debent dari extra materiam de qua tractatur seu disputatur ideo miror quod ille pater credit me velle intelligere per Parisius deum cum igitur in exemplo loquar de distantia locali applicative a distantiam perfectionis, ideo, si per Parisius intelligerem Deum, non darem exemplum nec distantiam extra propositionem nostrum quod tamen intendo.

Secundo, ostendo in possibilitatem illius concessi per eum etiam qualitercumque sumat terminos, nam sequitur, si ponatur in esse Sortes continens tres per perfectiones praecise per tres pedes distat a Parisius et Parisius distat a sorte per centum leucas, ergo Sortes praecise distat a Parisius per tres pedes et sortes non distat praecise a Parisius per tres pedes quae est evidens contradictio. Patet consequentia quia, sicut implicat Sortem distare a Parisius per tres pedes quin Parisius distet a Sorte per tres pedes, sic non stat Parisius distare a Sorte per centum leucas quin Sortes distat a Parisius per centum leucas tunc si Sortes distat a Parisius per centum leucas, igitur non praecise Sortes distat a Parisius per tres pedes quod est in forma oppositum primae partis antecedentis, et sic patet contradictoria sequi ex propositione quam concedit.

Item, quia negavi in 3o principio meo illam consequentiam, Deus totaliter excludit non esse et quodlibet esse perticipat aliquam perfectionem simpliciter, ergo Deus plus conventi cum esse quam cum non esse. Ratio mea fuit quia Deus nullo modo convenit cum non esse.

Contra hoc replicavit in 4o principio suo idem pater dicendo quod propter exclusionem positivi non debui negare consequentiam quia, licet sophiste negent similes consequentias, tamen quia doctrina magistri est ad oppositum, cuius sectator et mittator esse teneor, ideo non debeo consequentia illam negare.

Sed cum reverentia tanti patris dico quod illam consequentiam potui et debui negare absque hoc quod de rogarem magistro sententiarum, licet non credam me obligari ad tenendum omnia verba magistri informa. Et dato quod sophista illam neget consequentiam, non tamen sophistice sed secundum bonam logicam illam et similes potest negare, tamen ad dictum magistri in 4o distinctione 33a quod allegavit quod "sanctius est mori quam vesci ydolaticis", idem pater meus dat sufficientem solutionem, id est minus malum est mori famae vel non tantum malum est quantum malum est vesci ydolaticis quia primum est solum malum poenale corporis afflictivum pro quo quis potest mereri vitam aeternam, secundum vero est malum iniusti, cui debetur poena aeterna. Sed constat quod similis glossa non potest dari dicto suo, et hoc probatur confirmando responsionem quia nulla res convenit cum aliquo quod totaliter et omnimode excludit sed per eum met Deus totaliter excludit non esse, ergo Deus nullo modo convenit cum non esse, ergo nec plus nec minus convenit cum a quam cum b.

Item, quia iste pater dixerat quod Deus non est distantia quia distat a rebus contra hoc argui in 3o principio sit quia, sicut stat creaturas esse distantias per quas distant a Deo, sic stat deum est distantia qua distat a creaturis sed per eum in primo principio res distant se ipsis a primo, ergo.

Ad hoc dicit in 4o principio quod forma arguendi non valet, sicut patet in multis exemplis quae causa brevitatis praeter misi, ut dicit, sed revera non video defectum arguendi informa nisi aliter ostendat.

Item, quia iste pater dixerat solvendo quod contradictio est unum infinitum esse maius alio et alterum illorum aliquo modo finitum esse Contra hoc replicam in 3o principio principio quia omne infinitum secundum quid est aliquo modo finitum hic negavit assumptum in 4o principio.

Sed contra hoc arguo sic, omne id quod de sua ratione formali includit aliquam finite illud est finitum sed finitum secundum quid est huius, ergo. Maior est nota et minor est sua in forma in illa responsione.

Secundo, dicit quod, si intelligatur aliquo modo, id est aliqua ratione, non valet consequentia quia a simili non sequitur, sortes aliquam ratione est albus puta secundum dentes, ergo est albus. Sed si sua responsio valeret, sequitur quod poena dampnatorum nec esset finita neque infinita. Quod non infinita probatur quia, si sic, hoc solum esset secundum rationem durationis, ideo secundum ipsum non sequitur, igitur est infinitum, sed quod nec finita quia, si sic, hoc solum esset secundum rationem intensionis sed per ipsum non sequitur, a est finitum secundum rationem intensivam, ergo a est finitum, et ultra sed omne illud quod nec est finitum nec infinitum non est ergo nullam poena aeterna est, quod non est tutum dicere.

Item, quia ille pater concessit in 3o principio quod recessus creaturarum a Deo non sunt infiniti et quod tales recessus sunt ipsemet creaturae recedentes ergo sub intuli sed illae creaturae sunt finite imperfectione ergo illi recessus sunt aliquo modo finiti ergo infinitum est aliquo modo finitum, cuius oppositum ponit.

Hic negat consequentia quia recessus creaturae a Deo, ut dicit est creaturam recedere a Deo in obliquo. Sed contra quia secundum eum in 3o principio et in primo creaturae sunt distantiae per quas distant a deo sed recessus creaturae et distantia eiusdem a Deo sunt idem, ergo talis recessus sunt creaturae in recto et non in obliquo.

Confirmatur quia, si creatura distans et creaturam distare essent idem, sequitur quod Sortem diligere et sortes essentialis idem et Sortem bibere esset Sortes, et sic ultra sequitur quod quando Sortes desineret bibere, Sortes desineret esse, et sic si vellet vivere, oporteret eum continue bibere, quod est falsum. Et haec sufficiant, etc.

Circa materiam secundae rationis sit haec conclusio secunda, licet stet beatificam visionem et dilectionem Petri esse in petro et Petrum non delectari, tamen non stat talem delectationem esse in beato petro et ipsam non esse delectationem sibi. Prima pars probatur quia sicut visio est res absoluta et stare potest in subiecto sine quocumque videre sic delectatio est res absoluta creata, et per consequens potest eam Deus conservare in subiecto absque hoc quod subiectum delectetur per ipsam, ergo illa pars vera.

Secunda pars probatur quia sequitur, res quae est delectatio est, ergo delectatio est. Patet consequentia quia res quae est delectatio et delectatio se habent convertibiliter et ultra a delectatio est aliquid Petro et non aliud Petro quam sit in se, ergo a est delectatio Petro vel a est a Petro delectatio, sed quod delectatio non sit Petro alia res vel aliud quam delectatio. Patet quia, si sic, quaeritur quae vel qualis, aut erit delectatio, dilectio, aut dulcedo, aut magnitudo. Et non videtur posse dici aliud quam delectatio, ergo propositum.

Confirmatur quia idem probatur de se in illa delectatio est delectatio, ergo ipsa vera.

Confirmatur, quia si a delectatio esset in petro et non esset sibi delectatio, quaeritur utrum a et b pauli quae est delectatio sint eiusdem rationis vel speciei aut non. Si primum, sequitur quod a erit delectatio Petro. Consequentia patet quia b individuum eiusdem est delectatio paulo nec a potest esse alteri nisi quod est in se formaliter. Si debetur secundum, sequitur quod a delectatio non manet quod repugnat posito. Et patet consequentia quia nulla res manet, cuius proprium genus et propria differentia non manent vel si manent genus et differentia ipsius a, sicut prius sequitur quod a sit eiusdem speciei cum ipso b, quod est propositum.

Tertio, confirmatur quia delectatio est aliqua qualitas distincta specifice ab omni alia quae non est delectatio, sicut homo est quaedam substantia distincta etc, igitur sicut non stat hominem esse et ipsum non esse hominem, sic non stat delectationem esse et ipsam non esse delectationem.

Primum corollarium, quod si delectatio esset in lapide vel in ligno, ipsa esset ligno aut lapidi delectatio. Patet quia aliquid esset ibi et non aliud quam sit in se ipsa, igitur esset delectatio.

Secundum corollarium, quod si delectatio aut visio in ligno aut lapide b poneretur, non tamen lignum nominaliter aut verbaliter videns differentur. Patet quia sequitur formaliter, lignum videt, ergo aliquid a ligno est visum. Consequens est impossibile stantibus significationibus terminorum. Patet consequentia quia semper videns infert et cognoscat suum visum, et diligens dilectum.

Tertium corollarium, sicut stat Petrum vel virginem per suam visionem beatificam beatifice non elevari, sic stante in eis gratia quam habent stat eos non gratificari. Patet utraque pars quia defectio accidens stat sine suo inhaerere, ergo gratia creata potest existere sine suo actuali gratificare. Consequentia patet a simili quia tanta est identitas et connexio inter accidens et suum inhaere, sicut inter gratiam et suum gratificare, antecedens vero patet in accidentibus eucharistiae.

Verumtamen oppositum huius ponit praedicator in 3a conclusione 4ti principii, ubi dicit sic, licet stet visionem et dilectionem virginis ipsam beatifice non elevare impossibile est, tamen gratiam Christi vel virginis esse et ipsos non gratificare. Pars prima est nota, sed secundam probat sic, quia tunc gratia non esset gratia. Hic breviter respondeo negando consequentiam, et cum probat quia gratia dicit respectum ad illum quam gratificat, conceditur dum actualiter gratificat. Sed hoc non probat consequentiam negatam quia, sicut gratia stante in anima potest non gratificare formaliter subiectum ipsa manente in eodem, sicut dictum est de dilectione, et visione sic potest non dicere talem respectum quia non necessario, sed contingenter cognotat ipsum.

Ad rationem meam per quam probam oppositum in 3o principio meo sic quia gratia habitualis potest esse in anima absque hoc quod anima sit grata, ergo, hic dicit quod, si Deus hoc faceret de potentia absoluta, tunc gratia desineret esse gratia et esset quaedam res absoluta. Sed contra hoc arguitur quia, si sic, gratia esset in virgine et non esset gratia quia ut prius quaeritur quo nomine vocabitur illa res absoluta aut erit visio, aut spes, aut fides, aut albedo vel nigredo, etc., et constat quod inconvenienter alio nomine nominaretur, ergo non stat gratiam esse quin gratia sit gratia confirmatur quia, si gratia esset et non esset gratia, sequitur quod aliqua propositio esset falsa in qua idem probaretur de se ipso. Consequens est falsum, ergo. Confirmatur quia non stat a hominem esse et a non esse hominem, igitur non stat gratiam esse et non esse gratiam. Patet quia gratia non est terminus cognotativus sed gratificare, sicut nec visio sed videre.

Item, iste pater in sua responsione concedit propositionem et contradicit suae conclusioni et dictis suis, nam per eum Deus potest de potentia absoluta ponere gratiam in anima virginis ut gratia est quaedam res absoluta absque hoc quod virginis anima sit gratia, igitur possibile est gratiam virginis esse in virgine et virginem non gratificare, quod est formaliter oppositum secundae partis suae tertiae conclusionis ut recitatae, et consequentia est formalis, et antecedens est sua responsio.

Ex dictis sequitur corollarium meum in aliis principiis meis virtualiter positum, scilicet quod, si virgo vel Petrus omnem visionem quam unquam habuit simul haberet adhuc possibile esset quod virgo vel Petrus nihil videret in sensu composito. Patet ex dictis quia, sicut argutum est de dilectione, sic potest argui de visione.

Oppositum huius etiam ponit praenominatus pater, licet dixerit in 4o principio suo quod illud non posuit informa, sed sufficit mihi quod illud posuerit in virtute materia seu equivalentia.

Et ostendo sic, nam in secundo principio suo sic arguebat, a visio est visio mortis Christi et est in virgine, igitur virgo videt Christum mortuum, nam si haec consequentia sit formalis, aequivalet isti conditionali, si virgo a visionem mortis Christi in se haberet. virgo mortem Christi seu christum mortuum videret, et sic dicit de quolibet gradu visionis seu de qualibet visione.

Et ergo posui oppositum in hac forma, si virgo omnem visionem quam divisim habuit simul in se haberet, non propter hoc omnia quae per illam vidit simul videret, immo forte nihil videret.

Prima dato quod nunc vellit addere dicto suo illud, scilicet quod a sit virgini visio tunc supponit quod erat probandum quia ut patuit in omnibus principiis meis semper posuit in scripto et verbo quod omnem visionem ut est res absoluta Deus potest ponere in vrigine absque hoc quod virgo videat per illam, ideo si Pater meus tunc supponat quod talis visio non sit quaedam essentia absoluta sed cognoscans includens ipsum videre clarum est quod hoc haberet probare quia illud est quod quaerimus et de quo disputavimus, tamen hoc non obstante volui facere opus erogationis probando quod supposito quod a sit virgini visio adhuc non sequitur virginem videre per a, ut ostensum est in conclusione et probationibus.

Deinde quia corollarium suum probat sic, quemlibet gradum visionis quem virgo habuit potest Deus simul et semel in virgine ponere et conservare. Sed a visio mortis Christi et visio b vitae eius prout sunt virginii visiones, Potest Deus simul et semel in virgine conservare. Hic dixi primo quod ratio peccat per fallaciam figurae dictionis, sed pater meus replicando in quarto dicit quod illud non est verum quia supponit quod tam in maiori quam minori sumatur visio pro actu videndi. Sed revera patere cunctis potest quod est ibi fallaciam figurae dictionis nec uniformiter minor subsumitur sub maiore maxime quia dixit quod maior illius rationis est mea sed in illa propositione solum utor illo termino visio prout significat entitatem absolutam sine quocumque res tali cognoscativo, ut patuit in omnibus principiis aliis, minor vero proprio quam subsumit utitur illo termino visio prout significat rem cognotantam respectum seu terminum esse visum, et sic visio non sumitur uniformiter in utraque praemissarum. Si aut vellet quod in minori ille terminus visio esset cognoscativus includens videre, tunc illa maior non esset vera, sed sic illam declinarem.

Ultimo quia dixi quod conclusio illius rationis poterat et potest concedi, ut patet ex dictis quia ut dixi non sequitur a et b sunt virgini visiones, ergo virgo videt per a et b visiones. Pater meus in 4o principio dicit se mirari quia nego illam consequentiam cum ex opposito consequentis sequatur formaliter oppositum antecedentis, et hoc nego sibi simpliciter. Verum tamen si pater meus miratur de negatione illius consequentiae, ego tamen non miror sed de admiratione sua possem admirari quia similem consequentiam negant plures doctores et maxime Doctor Noster Alphonsus quaestione 4a primae distinctionis circa finem, nec oppositum consequentis repugnat antecedenti quia, si Deus poneret visionem in lapide, constat quod lapis non videret, et tamen visio non esset alia res lapidi quam visio, ut patet ex dictis. Et haec sufficiant de praesenti principio quarto.