P. 2, Causa 17, Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

P. 2, Causa 17, Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Causa 17

Initium

Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?

Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?

Quaestio 3 : Si contigisset eum se et sua monasterio tradidisse, an licentia abbatis liceret ei ad propria redire?

Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?

Causa 18

Initium

Quaestio 1 : An monasterium possit petere quae ab episcopo quaesita sunt? an episcopalis ecclesia possit sibi vendicare quae monasterio fuerunt tradita?

Quaestio 2 : An per episcopum abbas sit eligendus et ordinandus, an tantummodo a propriis fratribus sit instituendus?

Causa 19

Initium

Quaestio 1 : Si episcopus debeat permittere, ut relicta propria ecclesia clericus monasterium ingrediatur?

Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?

Quaestio 3 : Si contigerit ipsos regulares canonicos fuisse, utrum concedendus esset eis monasterii ingressus?

Causa 20

Initium

Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?

Quaestio 2 : Si praeter voluntatem parentum tonsuram vel religionis vestem quis in pueritia accipiat, an possit sibi detrahi, an non?

Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?

Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?

Causa 21

Initium

Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?

Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?

Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?

Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?

Quaestio 5 : An ab episcopo correpti suum officium relinquere, et ad saecularem judicem confugere valeant?

Causa 22

Initium

Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?

Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?

Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?

Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?

Quaestio 5 : Si constiterit illud servandum esse, an episcopus sit reus perjurii, qui contra juramentum archidiaconum suum ire compellit?

Causa 23

Initium

Quaestio 1 : An militare peccatum sit?

Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?

Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?

Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?

Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?

Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?

Quaestio 7 : An haeretici suis et ecclesiae rebus sint exspoliandi, et qui possidet ab haereticis ablata an dicatur possidere aliena?

Quaestio 8 : An episcopis vel quibuslibet clericis sua liceat auctoritate, vel Apostolici, vel imperatoris praecepto arma movere?

Causa 24

Initium

Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?

Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?

Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?

Causa 25

Initium

Quaestio 1 : an clerici baptimalis ecclesiae auctoritate privilegii decimas suae dioecesis ex integro sibi valeant vendicare?

Quaestio 2 : An subsequenti privilegio monachorum derogetur antiquioribus privilegiis baptismalium ecclesiarum.

Causa 26

Initium

Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?

Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?

Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?

Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?

Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?

Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?

Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?

Causa 27

Initium

Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?

Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?

Causa 28

Initium

Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?

Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?

Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?

Causa 29

Initium

Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?

Quaestio 2 : Si prius putabat, hunc esse liberum, et postea deprehendit, illum esse servum an liceat ei statim ab illo discedere?

Causa 30

Initium

Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?

Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?

Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?

Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?

Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?

Causa 31

Initium

Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?

Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?

Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii

Causa 32

Initium

Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?

Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?

Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?

Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?

Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?

Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?

Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?

Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?

Causa 33

Initium

Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?

Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?

Quaestio 3

Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?

Quaestio 5 : An vir sine consensu uxoris continentiam vovere possit, vel si minis vel terroribus licentiam vovendi ab ea extorquere valeat?

Causa 34

Initium

Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?

Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?

Causa 35

Initium

Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?

Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?

Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?

Quaestio 4 : Quare usque ad sextum gradum consanguinitas computatur, ita quod nec ultra protenditur, nec infra subsistit?

Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?

Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?

Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?

Quaestio 8 : Si ignoranter de consanguinitate vel affinitate aliqua in uxorem ducta est, an ex dispensatione possit viro suo adhaerere?

Quaestio 9 : Si contigerit ecclesiam decipi, et causa consanguinitatis aliquam a viro suo separare, quae post quadriennium nuptiis hinc inde celebratis deprehenditur non fuisse consanguinea prioris, an secunda conjugia sint rescindenda, et priora sint redintegranda?

Quaestio 10 : Si relicta alicujus de propria cognatione ad secundas nuptias transierit, an proles ex eis suscepta possit pertingere ad consortium alicujus de cognatione prioris viri?

Causa 36

Initium

Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?

Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?

Pars 3

How to Cite

DISTINCTIO LXXXIX.

4 GRATIANUS.

I. Pars. Domui quoque suae oportet bene esse prepositum, ut quedam inde quodammodo futurae dispensationisargumenta assumantur. In dispensatione uero ecclesiae hancregulam obseruandam nouerit, ut nulli quantumlibet exercitataepersonae duo simul offitia committat, neque secularibus uiris resecclesiasticas gubernandas committat.

Unde Gregorius scribit omnibus Episcopis:

C. I

. Uni personae duo non committantur offitia.

Singula ecclesiastici iuris offitia singulis quibusque personis singillatim committi iubemus. Sicut enim in uno corpore multa membra habemus, omnia autem membranon eundem actum habent, ita in ecclesiae corpore secundum ueridicam Pauli sententiam in uno eodemquespirituali corpore conferendum est hoc offitium uni,alii committendum est illud, neque enim quantumlibetexercitatae uni personae uno tempore duarum rerum offitiacommittenda sunt: quia si totum corpus oculus, ubi auditus? Sicut enim uarietas membrorum per diuersa offitiaet robur corporis seruat, et pulcritudinem representat, itauarietas personarum diuersa nichilominus distributa offitia et fortitudinem et uenustatem sanctae Dei ecclesiaemanifestat. Et sicut indecorum est, ut in corpore humanoalterius fungatur offitio alterum membrum, ita nimirumnoxium simulque turpissimum, si singula rerum ministeria personis totidem non fuerint distributa.

C. II

. Quilibet episcopus uicedominum et yconomum habeat.

Item Gregorius An ternio Subdiacono, [lib. IX. epist. 66.]

II. Pars. Volumus, ut frater noster Pascasius et uicedominum sibi ordinet et maiorem domus, quatinus possituel hospitibus superuenientibus, uel causis, que eueniunt,idoneus et paratus existere. Si uero negligentem eumprospicis, uel ea, que dicimus, inplere differentem,omnis eius clerus adhiberi debet, ut communi consilio ipsieligant, quorum personae ad ea, que prediximus ualeantordinari.

Gratian. Offitium uicedomini est episcopium disponere.

Unde Gregorius Clementinae Patriciae, [lib. I. epist. ii.] post alia:

C. III

. Quid™ sit offitium uicedomini.

Diaconum uero Anatholium, quem ad uos dirigi poposcistis, hoc nos facere non posse, causae magis modus quam rigoris auctoritas facit. Vicedominum enim eum constituimus, cuius arbitrio episcopium commisimus disponendum.

Quia in quibusdam ecclesiis, sicut ad nos peruenit, sine yconomo episcopi res ecclesiasticas tractant, placuit,omnes ecclesias habentes episcopos etiam yconomoshabere de proprio clero, qui gubernent res ecclesiae cumarbitrio sui episcopi, ut non sine testimonio sit gubernatioipsarum rerum ecclesiasticarum, neque ex hoc eueniatres eiusdem ecclesiae dispergi, et sacerdotali dignitati obtrectatio generetur. Si uero quis hoc non obseruauerit,diuinis subiaceat regulis.

C. V

. Secularibus uiris res ecclesiasticae non committantur.

Item Gregorius Iohannis Carolitano^ Episcopo, [lib. VII. epist. 66.]

Indicatum est nobis, quod laicis quibusdam curam uestri patrimonii commiseritis, qui postmodum in rusticorumuestrorum depredationibus atque ex fatigationibus fuerunt deprehensi. Quod si ita est, districte a uobisdiscuti conuenit, atque inter eos ecclesiaeque uestrae rusticos causam examinare subtilius. Et quicquid fraudisinuentum fuerit, cum pena legibus statuta reddere conpel-lantur. De cetero uero cauendum est a fraternitate uestra,ne secularibus uiris atque sub regula uestras non degentibus cuiuslibet res ecclesiae committantur, sed probatisde offitio uestro clericis, in quibus, si quid reperiri poteritprauitatis, ut in subditis emendare quod illicite gestum fueritualeatis: quo uidelicet apud uos habitus sui offitiummagis conuenienter amministrent, quam accusent.

III. Pars. Gratian. Propinquis, uel etiam fauore sibi coniunctim, ecclesiastica offitia committere non audeat.

Unde in Tolletano Concilio X. [c. 3.]:

C. VI

. Ecclesiastica episcopus non committat offitia propinquis uel fauore coniunctis.

Decenter omnibus placet, in presenti tale rescindere factum, et non esse de cetero faciendum. Quicumque igitur pontificum deinceps aut sanguine propinquis, autfauore personae quibuscumque deuinctis talia lucracommendare temptauerit, ad suum nefandae presumptionis excidium et quod iussum fuerit deuocetur in irritum, et qui ordinauerit annuae excommunicationi subiaceat. Que uero ablata fortasse fuerint, ab eo, qui tulit,reddantur in duplum.

Gratian. Porro ipsa offiiia quare ita sint distinguenda necs uni personae omnia committenda, ex auctoritate Gregoriiet ex auctoritate Bonifatii Papae datur intelligi, qui ait :

C. VII

. Graduum et ordinum distributio ecclesiasticam unitatem conseruat.

Ad hoc dispositionis prouisio gradus diuersos et ordines 'constituit esse distinctos, ut, dum reuerentiamminores potioribus exhiberent, et potiores minoribus dilectionem inpenderent,uera concordia fieret ex diuersitatecontextio, et recte offitiorum gereretur administratio singulorum. Neque uniuersitas alia poterat ratione subsistere,nisi huiusmodi magnus eam differentiae ordo seruaret. Quiauero creaturag in una eademque qualitate gubernari ueluiuere non potest, celestium miliciarum exemplar nos instruit, quia dum sunt angeli, sunt archangeli, liquet,quia non equales sunt, sed in potestate et ordine (sicutnostis) differt alter ab altero.

PrevBack to TopNext

On this page