QUESTIO V.

Consanguinei accusatores aduersus extraneos testimonium non dicant, nec familiares, uel de domo prodeuntes, sed, si uoluerint et inuicem consenserint, inter se parentes testificentur, et non in alios.

Item Anacletus Papa, [epist. III. c. 5.]

Accusatores et testes esse non possunt, qui antehesternum diem aut nudius tertius inimici fuerint, neirati nocere cupiant, ne lesi se ulcisci uelint. Inoffensusigitur accusatorum et testium affectus querendus est, etnon suspectus.

, C. III. De eodem.

Item Simacus Papa, [in V. Sinodo Romana, sub ipso habita].

Accusatoribus uero inimicis, uel de inimici domo prodeuntibus, uel qui cum inimicis morantur, aut suspectis,

non credatur, ne irati nocere cupiant, ne lesi ulcisci se uelint. §. i.® Si quis hec, que hodie in hac sancta Sinodoprohibita sunt, infringere temptauerit, aut uoluntarietransgredi presumpserit®, si clericus est, gradu propriopenitus careat, si uero monachus aut laicus fuerit, communione priuetur, et si non emendauerit uicium, anathemateferiatur. Secretas uero insidias uel manifestas pontificibusa quibuscumque illatas, uel ea, que huius sanctae sinodisententia conplectitur, si quis ad ecclesiasticam pertuleritnoticiam, potiatur honore, et hi, qui aduersa eis moliuntur, sicut a sanctis Patribus dudum statutum est, et hodie sino-dali et apostolica auctoritate firmatum s, penitus abician-tur, et exilio suis omnibus sublatis perpetuo tradantur.

Item Pontianus sanctae e/ uniuersalis ecclesiae Episcopus, [epist. II. omnibus Christianis].

Suspectos, aut inimicos, aut facile litigantes, et eos, qui non sunt bonae conuersationis, aut quorum uita estaccusabilis, et qui rectam non tenent et docent fidem, accusatores esse et testes antecessores nostri apostoli prohibuerunt et nos eorum auctoritate submoue-mus atque temporibus futuris excludimus.

Item Eusebius Episcopis Galliarum, [epist. I.]

De accusationibus clericorum, super quibus mandastis, scitote, a tempore apostolorum in hac sancta Urbe seruatum esse, accusatores et accusationes, quas exterarum consuetudinum leges non asciscunt, a clericorum accusatione submotas. Et infra: Idcirco et nos sequentesPatrum uestigia pro saluatione seruorum Dei quascumquead accusationem personas leges publicae non admittunt, his inpugnandi alterum et nos licentiam submouemus, etnullae accusationes a iudicibus audiantur ecclesiasticis, quelegibus seculi prohibentur.

Item Pelagius Papa [II. Episcopis Italiae].

Canonica sanctorum Patrum statuta sequentes ac roborantes, omnes infames, cunctos que suspectos, uel inimicos, et eorum, qui non sunt eorum gentis, uel quorumfides, uita et libertas nescitur, et qui non sunt bonae conuersationis, uel quorum uita est accusabilis, ab omni accusatione episcoporum funditus submouemus. Similiter etomnes, quos diuinae leges mortuos appellant, submouendosesse ab eadem accusatione et publicae penitentiae submittendos iudicamus.

Item ex Sinodo Romana, sub Adriano Papa habita .

Accusationes et accusatores, atque eorum negotia, que seculares non adsciscunt leges, diuina ac sinodicafunditus a clericis repellere auctoritate censemus, quiaindignum est superiores pati ab inferioribus que inferioresab eis pati despiciunt.

Item Stephanus Romanae ecclesiae Episcopus omnibus

Episcopis, [ep. II. de accusationibus sacerdotum, c. 3.]

Accusatores et accusationes, quas leges seculi non admittunt, et antecessores nostri prohibuerunt, et nossubmouemus. Nullus alienigena aut accusator fiat eorum, aut iudex. Unde et de Loth scriptum est: „Ingressuses ut aduena, numquid ut iudices ?“ Accusator autemnostrorum nullus sit seruus aut libertus, nullaque suspectaaut infamis persona.

Item Eusebius Papa, [epist. III. ad Episcopos Thusciae].

Constituimus cum omnibus, qui nobiscum sunt, episcopis, ut homicidae, fures, malefici, sacrilegi, raptores, adulteri, incesti, uenefici, suspecti, criminosi, domestici, periuri, et qui raptum fecerunt, uel quifalsum testimonium dixerunt, seu qui ad sortilegosdiuinosque concurrerint, similesque eorum, nullatenus ad accusationem uel ad testimonium sint admittendi, quia infames sunt et iuste .repellendi, quia funesta esteorum uox.

Item Iulius Papa, [in rescripto ad Orientales, c. 33.]

Similiter in prefixa Sinodo est decretum, ne suspecti, aut infames, aut criminosi, aut gratiosi, autcalumpniatores, uel affines, aut scelerati, aut facile litigantessuscipiantur accusatores, sed tales, qui careant omnisuspicione.

Item Felix Papa, [II. epist. I. c. 14.]Nullus seruus, nullus libertus, nullus infidus, nulluscriminibus inretitus, nullus calumpniator, nullus, qui inimicitiis studet, nullus frequenter litigans, et ad accusandum uel detrahendum facilis, nulla infamis persona, uel omnes, tjuos ad accusanda publica crimina legespublicae non admittunt, permittantur episcopos accusare.

Item Calixtus Papa, [epist. II. ad Episcopos Galliae]. Accusatores uel testes suspecti non recipiantur, necfamiliares uel de domo prodeuntes, nec etiam consanguinei accusatoris aduersus extraneos testimoniumdicant, quia propinquitatis et familiaritatis ac dominationis affectio ueritatem inpedire solet. Amor carnalis ettimor atque auaritia plerumque sensus hebetant humanos, et peruertunt opiniones, ut questum pietatem putent, etpecuniam quasi mercedem prudentiae.

Item Ge Iasius [Papa II. epist. VIII. c. 4.]Omnes, qui aduersus Patres armantur, ut Patrum in-uasores infames esse censemus. Horum igituruiciorum auctores uel patratores non sunt in accusationepontificum recipiendi, sed penitus repellendi, quoniamiubent canonica decreta Patrum, ut accusatio uel testimonium eorum, qui odio quoslibet secuntur, uel qui inimiciaut suspecti habentur, nullo modo recipiantur.

[PALE A.

Item Pascalis Papa:

Nulli episcoporum ab accusatione sua repellere liceat, quos ante, quam ab eis inpeteretur, a sua communifamiliaritate neglexerit separare.],

Gratian. Quod uero inimici ab accusatione prohibentur, inde est, quia eorum calliditate innocentia frequenter obprimi solet.

Sed cum Athanasius suae cathedrae reddi precipitur, quia de inimicitia sui patriarchae conquestus est, patet, quod etsi manifesta sunt crimina alicuius, non tamen accusatione inimici con - dempnandus est.

Unde Nicolaus scribit Michaeli Inperatori [in epistola, quae incipit: „Proposueramus/]

Quia suspecti et inimici iudices esse non debeant, et ipsa ratio dictat, et plurimis probatur exemplis.§. 1. Nam quid gratius et amabilius dare quis inimico potest, quam si ei ad inpetendum commiserit, quem ledere forteuoluerit? Quod prouide Constantinopolitana sinodus canonum suorum sexto dinoscitur prohibere capitulo. §. 2.Veniamus et ad S. Calcedonensem sinodum, et quidnobis de Athanasio Perenorum referat episcopoaudiamus. Is enim antistes tertio euocatus, quia nonoccurrit, a patriarcha suo canonice condempnatus ex-titerat, sed solum quia, cum uocaretur ad sinodum, quodinimicuss esset ipse, qui iudicabat, clamauit, a S. Calce-donensi Sinodo ad causas illatas sibi examinandas reseruatur, et nisi denuo conuinceretur, recipere ecclesiam propriamiudicatur. Si Athanasius a patriarcha suo depositus, quiade inimicitia eius conquestus est, iterato ad iudiciumrenouandum dirigitur, etsi manifesta sibi criminaofficiant, suae ecclesiae reddi precipitur: quanto magisIgnatius, qui non a patriarcha, sed ipse potius existenspatriarcha, minime debuit ecclesia propria priuari et inimicis et suspectis iudicibus decernentibus expoliari? §. 3.Veniat et facundissimus Papa noster Gelasius, hereticorumexpugnator fortissimus, et quod de Constantinopolitanis episcopis more solito tunc egrotantibus dixit, etiam nuncnobis edisserat. „Quero, inquit, „iudicium?, quodpretendunt, ubinam possit agitari? an apud ipsos, ut idemsint inimici testes^ et iudices? Sed tali iudicio nechumana debent committi negotia. Quod si iudicio, ubiidem sunt inimici qui iudices, nec humana debent committiiudicia, quanto minus diuina, id est ecclesiastica? Quisapiens est intelligat. §. 4. Et reuera hinc Iustinianusinperator pius legibus suis promulgasse dinoscitur, dicens:, , Liceat ei, qui suspectum sibi iudicemputat, antequam lis inchoetur, eum recusare, ut ad alium

recurratur." 160 Nam quodammodo naturale est suspectorum iudicum insidias declinare et inimicorum iudicium uelle refugere. §. 5. Hinc S. Iohannes, os aureum, conciliicontra se congregati renuit intrare collegium.

Gratian. Patet quod, etsi manifesta sunt crimina alicuius, non tamen accusatione inimici condempnandus est,