P. 2, Causa 17, Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

Quaestio 6 : Si archipresbyter vel episcopus sua auctoritate, non judiciaria sententia capellam illam irrepserit, an cadat a causa, ut ecclesia, cui praesidet, non ultra habeat jus reposcendi quod suus pastor illicite usurpavit?

P. 2, Causa 17, Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Quaestio 7 : Si laici capellam illam tenebant (ut quibusdam moris est) et in manibus abbatis eam refutaverint, et ordinandam tradiderint, an consensu episcopi et clericorum abbas possit eam tenere?

Causa 17

Initium

Quaestio 1 : Utrum reus voti teneatur, an liceat ei a proposito sui cordis discedere?

Quaestio 2 : An ecclesia et beneficium ei reddenda sint, quae prius libera voluntate refutavit?

Quaestio 3 : Si contigisset eum se et sua monasterio tradidisse, an licentia abbatis liceret ei ad propria redire?

Quaestio 4 : Si sine licentia abbatis retro abierit, an sua sibi abbate reddenda sint?

Causa 18

Initium

Quaestio 1 : An monasterium possit petere quae ab episcopo quaesita sunt? an episcopalis ecclesia possit sibi vendicare quae monasterio fuerunt tradita?

Quaestio 2 : An per episcopum abbas sit eligendus et ordinandus, an tantummodo a propriis fratribus sit instituendus?

Causa 19

Initium

Quaestio 1 : Si episcopus debeat permittere, ut relicta propria ecclesia clericus monasterium ingrediatur?

Quaestio 2 : Si episcopus licentiam dare noluerit, an eo invito monasterium possit adire?

Quaestio 3 : Si contigerit ipsos regulares canonicos fuisse, utrum concedendus esset eis monasterii ingressus?

Causa 20

Initium

Quaestio 1 : Si in pueritiae annis traditi cogantur religionis propositum tenere?

Quaestio 2 : Si praeter voluntatem parentum tonsuram vel religionis vestem quis in pueritia accipiat, an possit sibi detrahi, an non?

Quaestio 3 : Qui praeter propriam voluntatem cucullam induerit, an cogatur eam retinere, an non?

Quaestio 4 : Si ab uno monasterio in aliud districtius liceat alicui transire?

Causa 21

Initium

Quaestio 1 : An clericus in duabus ecclesiis possit conscribi?

Quaestio 2 : Si unam voluerit relinquere, an liceat ei ad aliam transire?

Quaestio 3 : An procurationes saecularium negotiorum clericis liceat suscipere?

Quaestio 4 : An claris et fulgidis vestibus eis ornari expediat?

Quaestio 5 : An ab episcopo correpti suum officium relinquere, et ad saecularem judicem confugere valeant?

Causa 22

Initium

Quaestio 1 : An juramentum sit praestandum, an non?

Quaestio 2 : Si sit perjurus qui jurat falsum quod putabat verum?

Quaestio 3 : Si licuit archidiacono denegare episcopo consuetam obedientiam?

Quaestio 4 : si constiterit esse illicitum quod juravit archidiaconus, an sit servandum?

Quaestio 5 : Si constiterit illud servandum esse, an episcopus sit reus perjurii, qui contra juramentum archidiaconum suum ire compellit?

Causa 23

Initium

Quaestio 1 : An militare peccatum sit?

Quaestio 2 : Quod bellum sit justum, et quomodo a filiis Israel justa bella gerebantur?

Quaestio 3 : An injuria sociorum armis sit propulsanda?

Quaestio 4 : An vindicta sit inferenda?

Quaestio 5 : An sit peccatum judici vel ministro reos occidere?

Quaestio 6 : An mali sint cogendi ad bonum?

Quaestio 7 : An haeretici suis et ecclesiae rebus sint exspoliandi, et qui possidet ab haereticis ablata an dicatur possidere aliena?

Quaestio 8 : An episcopis vel quibuslibet clericis sua liceat auctoritate, vel Apostolici, vel imperatoris praecepto arma movere?

Causa 24

Initium

Quaestio 1 : An lapsus in haeresim possit aliquos officio privare, vel sententia notare?

Quaestio 2 : an post mortem aliquis possit excommunicari?

Quaestio 3 : an pro peccato alicujus tota familia sit excommunicanda?

Causa 25

Initium

Quaestio 1 : an clerici baptimalis ecclesiae auctoritate privilegii decimas suae dioecesis ex integro sibi valeant vendicare?

Quaestio 2 : An subsequenti privilegio monachorum derogetur antiquioribus privilegiis baptismalium ecclesiarum.

Causa 26

Initium

Quaestio 1 : Qui sint sortilegi?

Quaestio 2 : An sit peccatum esse sortilegum?

Quaestio 3 : A quibus genus divinationis sumpsit exordium?

Quaestio 4 : Quot sint genera divinationis?

Quaestio 5 : An sortilegi vel divini sint excommunicandi, si cessare noluerint?

Quaestio 6 : An excommunicatus ab episcopo possit reconciliari a presbytero, illo inconsulto?

Quaestio 7 : Si morientibus est indicenda poenitentia sub quantitate temporis?

Causa 27

Initium

Quaestio 1 : An conjugium possit esse inter voventes?

Quaestio 2 : An liceat sponsae a sponso recedere, et alii nubere?

Causa 28

Initium

Quaestio 1 : An conjugium sit inter infideles?

Quaestio 2 : An liceat huic aliam ducere priore vivente?

Quaestio 3 : An sit reputandus bigamus qui ante baptismum habuit unam, et post baptismum alteram?

Causa 29

Initium

Quaestio 1 : An sit conjugium inter eos?

Quaestio 2 : Si prius putabat, hunc esse liberum, et postea deprehendit, illum esse servum an liceat ei statim ab illo discedere?

Causa 30

Initium

Quaestio 1 : An uxori suae debitum reddere valeat qui proprium filium de sacro baptismate suscepit?

Quaestio 2 : An sponsalia contrahantur inter infantes?

Quaestio 3 : An spirituales vel adoptivi filii naturalibus copulari valeant?

Quaestio 4 : An uxorem compatris uxoris suae alicui ducere liceat?

Quaestio 5 : an clandestina desponsatio manifestae praejudicet?

Causa 31

Initium

Quaestio 1 : An possit duci in conjugium quae prius est polluta per adulterium?

Quaestio 2 : An filia invita sit tradenda alicui?

Quaestio 3 : An post patris sponsionem illa possit nubere alii

Causa 32

Initium

Quaestio 1 : An meretrix licite ducatur in uxorem?

Quaestio 2 : An ea, quae causa incontinentiae ducitur, sit conjux appellanda?

Quaestio 3 : Cujus arbitrium aliqua sequatur, an liberi avi, an originarii patris?

Quaestio 4 : Si vivente uxore liceat alicui filios ex ancilla quaerere?

Quaestio 5 : Si ea, quae vim patitur, pudicitiam amittere comprobetur?

Quaestio 6 : Si adulter adulteram possit dimittere?

Quaestio 7 : Si vivente dimissa aliam possit accipere?

Quaestio 8 : Si infidelem sub praemissa conditione liceat alicui fidelium in conjugem ducere?

Causa 33

Initium

Quaestio 1 : An propter impossibilitatem coeundi, a viro suo aliqua sit separanda?

Quaestio 2 : An post separationem ei nubere valeat, cum quo prius fornicata est?

Quaestio 3

Quaestio 4 : Si tempore orationis quis valeat reddere conjugii debitum?

Quaestio 5 : An vir sine consensu uxoris continentiam vovere possit, vel si minis vel terroribus licentiam vovendi ab ea extorquere valeat?

Causa 34

Initium

Quaestio 1 : An sit ista rea adulterii, quae vivente viro alteri nupsit?

Quaestio 2 : An redeunte primo sit cogenda recedere a secundo, et redire ad primum?

Causa 35

Initium

Quaestio 1 : Si liceat aliquam ex propria cognatione duci in uxorem?

Quaestio 2 : Si ex consanguinitate uxoris aliqua possit in conjugem duci?

Quaestio 3 : Usque ad quem gradum debeat quisque abstinere sive a propriis, sive ab uxoris suae consanguineis?

Quaestio 4 : Quare usque ad sextum gradum consanguinitas computatur, ita quod nec ultra protenditur, nec infra subsistit?

Quaestio 5 : Quomodo gradus consanguinitatis computandi sunt?

Quaestio 6 : Qui jurejurando propinquitatem firmare debeant?

Quaestio 7 : An illi, qui de incestuosis nati sunt, filii reputentur?

Quaestio 8 : Si ignoranter de consanguinitate vel affinitate aliqua in uxorem ducta est, an ex dispensatione possit viro suo adhaerere?

Quaestio 9 : Si contigerit ecclesiam decipi, et causa consanguinitatis aliquam a viro suo separare, quae post quadriennium nuptiis hinc inde celebratis deprehenditur non fuisse consanguinea prioris, an secunda conjugia sint rescindenda, et priora sint redintegranda?

Quaestio 10 : Si relicta alicujus de propria cognatione ad secundas nuptias transierit, an proles ex eis suscepta possit pertingere ad consortium alicujus de cognatione prioris viri?

Causa 36

Initium

Quaestio 1 : An ille raptum admiserit?

Quaestio 2 : an rapta raptori nubere possit, patre assensum praestante?

Pars 3

How to Cite

QUESTIO II. et III.

I. Pars. Secunda autem et tertia questio eodem Concilio [Cartaginensi VII.], uno eodemque capitulo terminatur.Illud uero est huiusmodi;

C. I

Qui ab accusatione repelluntur, aut ad annum XIV. nondum peruenerunt, testes esse non possunt.

Testes autem ad testimonium non admittendos essecensemus, qui nec ad accusationem admitti iussi sunt, ueletiam quos ipse accusator de domo sua produxerit. Ad testimonium autem intra annos quatuordecim etatis suaeconstituti non admittantur.

C. II. [PALE A.]

De eodem.

Item ex Concilio Maticensi, c. 6. "Placuit sancto conuentui, ut testes ad testimonium dicendum precio non conducantur, et ut quique optimi etfideliores in testimonium assumantur, ut is, contra quemtestimonium ferre debent, nullam eis possit afferrecalumpniam, et ut nullus testimonium dicat nisi ieiunus.]"

II. Pars. Gratian. Item in criminali causa:, , Produci testis non potest, qui ante in eum reum testimonium dixit, sicutin 22. lib. Dig. Ut. de testibus, [lege 23.] inuenitur. Item tit. eod. [ 1. Ob. carmen. §. Si testes:]

[C. III.]

Si testes omnes eiusdem honestatis et existimationis sint, et negotii qualitas, ac iudicis motus cum his concurrit , sequenda sunt omnia testimonia. Si uero ex his quidam eorumaliud dixerunt, licet inpari numero, credendum est, quod naturae negotii conuenit, et quod inimicitiae aut gratiaesuspicione caret, confirmabitque iudex motum animi sui ex argumentis et testimoniis, que rei aptiora esse‘ conpererit. Nonenim ad multitudinem respici oportet, sed ad sinceram testimoniorum fidem, et testimonia, quibus potius lux ueritatis assistit.

Item [lege 2., ff. eod.]: §. 1. In testibus fides, dignitas, mores, grauitas moderanda^s est, et ideo testes, qui aduersus fidem suaetestationis uacillant, audiendi non sunt.

Item [lege 3.]:§. 2. Testium fides diligenter examinanda est, ideoque in persona eorum exploranda erunt inprimis conditio cuiusque, utrum quis decurio, an plebeius sit, et an honestae et inculpatae uitae, an uero notatusquis et reprehensibilis, an locuples, an egenus sit, ut % lucricausa quid facile admittat, uel an ei inimicus sit, aduersus quemtestimonium fert, uel amicus ei sit, pro quo testimonium dat. Nam si careat suspicione testimonium, uel propter personam, aqua profertur, quod honesta sit, uel propter causam, quod neque lucri, neque gratiae, neque inimicitiae causa sit, admittendum est. Item [eadem lege paulo inferius:]

III. Pars. §.3. Lege Iulia de ui cauetur, ne hac lege in reum testimonium dicere liceret qui° se ab eo parenteue eius liber auerit, quiue impuberes erunt p, quiue iudicio publico dampnatus erit, qui eorum in integrum restitutus non erit, quiue ^eorum in uinculis custodiaue publica erit, quiue ad bestias, utdepugnaret, se locauerit, quiue palam questum faciet feceritue, quiue ob testimonium dicendum uel non dicendum pecuniam accepisse iudicatus uel conuictus erit.

Item [ 1. 4.]: §. 4.Ze^e Iulia indiciorum publicorum cauetur, ne inuito denuncietur, ni testimonium dicat aduersus socerum, generum, uitricum, priuignum, sobrinum, sobrinam, sobrino natum, eosue, quipriore gradu sani.

§. 5. Item, ne liberto ipsius, libe-rorumue eius, parentum uiri uxoris.

§.6. Item patronipatronae Y, et ut ne patroni patronae aduersus libertos, neque liberti aduersus patronum cogantur testimonium dicere.

§. 7. Cum autem excipitur, ne ?ener ani socer inuitus testimonium dicere cogatur, generi appellatione sponsum quoque filiaecontineri placet. Item soceri sponsae patrem.

Item [lege 6.]:§. 8. Idonei non uidentur esse testes, quibus inperari potest uttestes fiant.

Item [lege 7.]: §. 9. tferm responso tunc credendumest, cnm a/?a probatio ad eruendam ueritatem non est.

Item [lege 8.]:§. 10. Inuiti testimonium dicere non cogantur senes, ualitudinarii, uel milites, uel illi, gm cnm magistratu reip. causa absunt, uel quibus uenire non licet.

Item [lege 19.]: §. 11. Publicani etiam non dicunt testimonium inuiti.

§. 12. Item is, qui non detractandi testimonii causa aberit.

§. 13. Item is, qui exercitui prebendam conduxerit. Sed nec pupillis testi monium denunciari -potest.

Item [ 1. 20.:] §.14. In testimonium accusator citare non debet eum, qui publico iudicio reus erit, aut qui minor uiginti annis erit. [1. 21.]:

§15. 0& carmen famosum dampnatus intestabilis erit ss.

Item: §. 16.Sx res exigit, non tantum priuati, sed etiam magistratus, si inpresenti sint, testimonium dicant. Pretor quoque testimoniumdare debet in iudicio de ' adulterii causa.

§. 17. SV autem ea conditio rei sit, ubi arenarium testem uel similem personam admittere cogimur, szne tormento testimonio eius credendum non est.

Item [I.24.]:§. 18. Testes, quos accusator de domo produxerit, interrogari non placuit. [ 1. 25«]PP:§. 19. Patroni quoque in causa, cui patrocinium prestant qq, testimonium non dicant, quod etiam in execu-toribus negotiorum obseruandum est.

Item [lege 16.]: IV. Pars. §. 20. Qwe falso uel uarie dixerunt, testimonia uel utrique parti prodiderunt a iudicibus conpetenter puniuntur.

Item [ 1. 17.]: §. 21. Pater et filius, qui in potestate eius est, item duo fratres, qui in eiusdem potestate sunt, utrique in eodem testamento, uel eodem negotio testes possunt fieri, quoniam nichil nocet ex una domo plures testes adhiberi alieno negotio.

Item [ 1. 15.]: §. 22. Hermafroditus anad testamentum adhiberi possit, qualitas sexus incalescentis ostendit.

Item [ 1. 9.]: §. 23. Testis idoneus pater filio, aut filius patri non est.

[ 1. io.l: §. 24. Nullus idoneus testis in re sua intelligitur.

Item [ 1. 11.]: §. 25. Ad fidem rei gestaefaciendam etiam non rogatus testis intelligitur.

Item [ 1 .12.]: §.26. Ubi numerus testium non adicitur, etiam duo sufficient.Pluralis enim elocutio duorum numero contenta est.

Item P 3]i §• 27. In testibus considerandum est, qui simpliciter testimonium dicant, utrum unum, eundemqueYY meditatum sermonem afferant, an ad ea, que interrogantur, ex tempore uerisimilia respondeant.

Item §.28. Sepe sine publicis monumentis cuiuscumque rei ueritas deprehenditur; alias numerus testium, alias dignitas et auctoritas, aliasueluti consentiens fama confirmat rei, de qua queritur, fidem. Non ergo ad unam probationis speciem cognitionem suam iudex alligare debet, sed ex sententia animi sui estimare, quid aut credat, aut parum sibi probatum opinetur.

Item ! 24 fff §. 29. Alia est auctoritas presentium testium, alia testimoniorum, aue recitari solent.

Item Codicis lib. IV. tit. de testibus. [ 1. 2.] sgg: §. 30. Soli testes ad probationem ingenuitatis non sufficiunt, nisi instrumentis et argumentis adiuuentur.

Item [ 1. 3.]: §.31. Etiam iure ciuili domestici fides inprobatur.

Item [ 1. 4.]:§. 32. Solam testatione prolatam, nec aliis legitimis amminiculis causa approbata nullius esse momenti certum est.

Item [ 1 .5.]: §.33. Eos testes ad adiuuandam ueritatem adhiberi oportet, qui omni gratiae et potentatui fidemreligioni iudiciariae debitam possunt preponere.

Item [ 1. 6.]:§. 34. Parentes et liberi inuicem aduersus se nec uolentes ad testimonium admittendi sunt.

Item [ 1. 7.]: §. 35. Qui intendit, suae intentioni proprias debet afferre probationes, non petere aduersarium cogi ad exhibitionem eorum, per quos sibi negotium fiat.

Item [ 1. 8.]: §. 36. Serui neque pro domino, neque aduersus dominum, sed pro facto suo interrogari possunt.

Item [1. 9.]: §.37. lurisiurandi religione testes prius, quam perhibeant testimonium, cohercentur , ei honestioribus potius testibus fides adhibeatur.

= §. 38. Unius uero testimonium nemo iudicum in quacumque causa facile patiatur admitti; imo unius testis responsio omnino non audiatur, etiamsi presidiali PPP curiae honore prefulgeat.

Item [ 1. io.]: §. 39. Omnibus in re propria dicendi testimonia w facultatem iura submouerunt.

Item [ 1. 11.]: §. 40. Liberi testes ad causas postulentur ' alienas, si socii et participes criminis non dicantur, sed fides ab hiis notitiae postuletur. Venturis autem ad iudicium peraccusatorem, aut ab his, per quos fuerant postulati, sumptus competentes ministrentur, etiamsi in pecuniaria causa ab alterutra parte testes sint producendi.

Item [I.12.]: §.41. Liberti aduersus patronos sponte prodire^ non audeant, sed nec uocati quidem in iudicio ueni recogantur.

Item [ 1. 17.] §.42. Si quis testibus usus fuerit, iidem-que testes aduersus eum in alia lite producantur, non licebit eieorum personas excipere, nisi ostenderit, inimicitias inter se et illos postea emersas fuisse yw, ex quibus testes repelli leges precipiunt, non adimenda scilicet ei licentia ex ipsis depositionibus testimonium eorum arguere.

§. 43. Sed et si liquidis probationibus ® datione uel promissione pecuniarum eos corruptos ^ esse ostenderit, eam etiam allegationem integram ei seruari oportet .“

[Gratian.] Sed obicitur illud beati Bricii, qui uoce pueri triginta dies ab ortu habentis innocens probatus est. Sed miracula diuina sunt admiranda, non in exemplum humanae actionis trahenda.

PrevBack to TopNext

On this page