Quaestio 23

PRaredictis adiciendum est post quam magis determinavit de no minibus dei in generali nunc in ista parte pro sequitur de eis in spiritiali et dividitur in tres partes quia primo magister ostendit qualiter hoc nomen persona in divinis dicatur

¶ 2o qualiter nomen mutetur vel terminus mutalis in deo admittatur Et 3o qualiter terminus natura lis ad hoc nomen persona appli catur tunc 2a pars incipit in principio 34 distinctionis hic diligerent etc 3a pars in 25 distinctione praeterea consideram divinium prima pars dividitur in 3 partes quia primo ponit a dictis supra quandum ex ceptionem

¶ 2o movet utile quaestionem 3o addit dictorum recapitulationem tunc 2a pars est ibi ideo oritur quaestio 3a ibi iam sufficienter Et tunc sequitur 2a pars quae est 24 distinctione et haec dividitur in 3 partes quia primo magister movet quaestionem 2o ponit quaestionis solutionem Et 3o addit solutionis explanatione tunc 2a pars est ibi si diligentis 3a ibi Cum enim dicitur Et tunc sequitur 3a pars scilicet 25 distinctione quae etiam dividitur in 3 partes quia primo magister ponit quaestionem

¶ 2o recitat aliorum oppinionem Et 3o ipse respondet ad propriam inten tionem tunc 2a pars est ibi quibus dam videtur 3a ibi Sciendum est igitur Et haec est sententia in generali istarum distinctionum

¶ utum intellectu viators aliquis conceptus sic formabilis propositionis deo et creaturis et arguo primo quod non quia deus non est in telligibilis a viatoris igitur nullus conceptus a viator de ipso est formabilis consequentia nota antecedens probatur cum primo quia si esset intelligibilis a viator cum in telligere sit ratio alia intelligendi sequitur quod ipsum intelligens intelligeret omnia

¶ 2o vel esset intelligibilis ut deus vel secundum aliam et aliam rationem sed nullum istorum igitur

¶ 3o deus non est intelligibilis a se igitur nec a viatore consequentia nota et antecedens patet quia deus est infinitus igitur et incognitus 2o arguitur nullum nomen est deo proprium igitur quaestio falsa consequentia nota antecedens probo si enim aliquid esset vi deretur enim hoc nomen esse sed contra est dyabolus quia magis proprie convenit sibi bonum

¶ 2o quia nec hoc nomen deus quia aut esset nomen personae aut naturae sed nullum istorum igitur

¶ 3o nec nomen substantiae secundum augustinum igitur nullum simpliciter

¶ 3o sic nullus conceptus est deo et creaturae univocus igitur nec deo et creaturae proprius consequentia nota et antecedens probatur tum primo quia nullus conceptus est conceptu dei prior

¶ cum 2o quia nullus conceptus est ei simplicior tamen 3o quia distinctio consceptus dei et creaturae non est distinctioni rerum signfica tarum per eas minor igitur quaestio falsa

¶ In oppositum videtur esse magister in litera 7 21 usque ad 26 distinctionem

¶ prima conclusio sine sui inperfectione deus menti viatoris est lux illuminans ratio immutans ca ractari determinans in intelectuali perfecta cognitione Ista conclusio est de mente doctoris sollempnis parte prima articulo primo quaestione 3 et probatur quo ad singulas partes primo per beatum augustinum 11 de civitate dei capitulo 10 non inconvenienter dicitur sic illuminari anima luce in corporea simpliciter sapientiae dei sicut illuminatur aeris corpus luce corporea

¶ ad idem est primo soli loquiorum suorum capitulo 21 2am partem ponit 2o de libero artbicurio dctio anima quaedam forma incommutalitas de super praesidente et in fuis manente formatur Et in de spiritu et anima capitulo 8 nulla inter po sita natura ab ipsa veritate formatur

¶ 3a pars est augustinum 9 de trinitate capitulo 9 de magnis et 18 de parvis Inilla veritate aeterna ex qua temporalia facta sunt omnia formam 2m quam sumus et 2m consequentiam vel in notbis vel in cor poribus vera et recta ratione aliquid operamur visi mentis aspicius aet inde concepta rerum veritatem no titom tamquam verbum aposut nos habere et dicerendo intus giguius Ex quibus patet conclusio

¶ Contra quam arguitur quia si esset vera seque quod species creata superflueret

¶ 2o sequitur quod deus intellectio et visio mentis foret 3o vel haec 3a unum sunt vel distincta

¶ Ad primum nego consequentiam quia dubi est ibi species qua mens formatur ecundm quod dicit doctor iste unum actuat inhaerendo aliud illabendo nec aliquod superfluat

¶ ad 2m nego consequentiam pro ut visio vel intellectus motum vi talem vel intellectualem includit si autem simeretur pro actuatione fores mativa ratione et determinativa per fectione concederem consequens

¶ ad 3m di co quod suntur illa tam de quibus loquitur augustinus primo solilo quaiorum dicens non idem habere conculos sanos quod aspicere quod videur in primo enim intellectum illium at acuendo in 2o format immu tando in 3o consignificative ca ractariat dictine determinando et sic patet conclusio pro qua est etiam aliquando culum processus sancti thomae prima parte quaestione 3 articulo 9 ubi dicit per essentiam divinam intellectum praesente deus videtur et ea quae ast videntibus deum in deo videntur / primum corollarium responsivum primae rationi primui principalis sola essentia divina est sufficiens ratio et perfecta intelligendi omnia probatur quia ipsa sola respectu co libet intelligibiliter potest esse luum ratio caracts intellectionis perfecte

¶ Contra illud corollarium si hoc esset verum sequitur sicut tactum fuit in primo principa li quod cognoscens deum in via co gnoscet omnia patet consequentia quia sicut viso speculo eccesar videntur omnes res in ipso ita videtur in proposito esse quare igitur

¶ Ad istud nege consequentiam quia non sic est ratio videndi sict per doctorem solemptr omneditur parte prima articulo 3o quaestione 3 sed ratio intelligendi deum sic est ratio intelligendi omnia quia illo line vel illa ordinatione qua intelligitur deus intelligitur quidqued nitur

¶ 2m corollarium iola essentia divina per se est proprium intelligibile in divinis obiective probatur quia nichil mea sic cognoscitur nisi quia essentia divina igitur corollarium verum patet quia cuilibet rationi di nine tantum praecise correspondet intelligitis quantum coundem sibi divinae entitatis contra corollarium essentia divina est tantum intelligi secundum quod veritas igitur corollarium falsum consequentia patet et antecedens probatur quia in descriptione veritatis ponitur esse intelligibile et non essentia igitur

¶ Ad istud nego conformvitur loquendo cum doctore praedicto eodem arguo quaestione 2 de per se quia si essentia est intelligibilis per aliud con ditiones rerum sunt secundum se Et 2m aliud conditiones rationum igitur non est idem dicere essentia divina per se est intelligie et sed se est intelligibilis unde con cedit ibidem quam sola essentia divina est per se intelligibilis obiective Et sola veritas secendm se dispositive per hoc patet ad secundum rationem primi principalis

¶ 3m corollarium deus secundum quod infinitus et infinite perfectus est intelligibilis et intelligibile obiectum omnis intellectus pro corollarium ex praedictis quia sola essentiam divina per se obiective Et veritas divina per se dispositive in divinis est proprie intelligibile sed quodlibet horum con venit deo secundum quod infinite perfectus igitur corollarium verum

¶ Contra istud est ultima ratio primi argumenti quia 2m quod dicitur primo physicorum Infinitum in quantum infinitum est incognitum / Ad istud potest primo dici quod verum est conprehensive extrinsece 2o quod loquitur de infinito materiali ei cognitione intellectus finiti

¶ 3o aliter est dicere est incognitum et non est cognoscibilis quia licet nfi initum afinito non sit cognitum est tamen ex se infinite cognoscibi le Qime nomen ipstans sive inperfectione perfectionem simpliciter de deo dici potest formaliter probatur quia deus formaliter est omne illud quod est melius ipsum quam non ipsum sed venerabilem anselmus mondogio capitulo 15 quia est quus melius cogitari non potest prosogion et et 3 capitulis igitur conclusio va conclusio satis nota suvendum tamen est dictum anselmus monologion 15 ad sanum intellectum alibi datum

¶ Contra istam argustinur ratione frantis de mrchia libro primo distinctione 2 quaestione 2a articulo 3o quando aliqua se ipsis totaliter distinguir et in nullo formaliter conveniunt nulla ratio formaliter abstracta ab uno con venit formaliter alteri patet quia aliter formaliter convenirent in aliquo sed deus et creatura sunt huius igitur etc tunc ultra omne nomen transcen deus quod habet viator est abstractum a creatura igitur nullum tale dicitur de deo formaliter

¶ ad istam rationem respondet dominus alponsus et bene libro primo distinctione 2 2 quaestione una articulo 4 si ratio valet homo et a sunus non essent forma liters al quia se ipsis totaliter distinguin et per consequens conceptus animalis abstrac tus ab veo eorum alteri non conveniret Et tunc ad formam rationis ratio non probat plus immundo viquod quod talia abstracta non dicuntur formaliter de deo per se sed non probatur quod non pro suis significatis ut sunt bonitis et sapientia et humoi alia

¶ primum corollarium contra sanctum thomam parte prima quaestione 14 aticulo et ali qua nomina negativa dei substantiam significant perfecte et natura probatr nam mmensum mmensitas infinitum infinitas sunt nomina negativa et significant dei substantiam et nam igitur corollarium verum maior nota et minor est richardum 2o de trinitate capitulo 7 dicentis procto hbenus quod subiecti divinia non sit aliud aliquid quod inmen sitas sua immensitas aut divina non est aliud quod infinitas igitur etc hoc corollarium prolixe deducitur per thoma de argutiur quaestione prima prologi et alphonsum quaestione 5 articulo 2 conclusione 3a

¶ sed contra illud arguit franctiscus de mnrchi d ubi prius quaestione prima si immensitas convenit deo formaliter vel aliquid ne gaturum vel per informationem vel per ydemptitatem non per informationem quia actus simplex et purus non potest esse subiectum alterius per informationem teste bo etia libro de tritate capitulo 2o non etiam pe ydemptitatem quia nec negativum nec pravatum cum positivo per ydemptitam coincidere possunt

¶ Ad istud respondeo cum arguitur si mienstas convenit deo vel igitur per informationem vel per ydemptitate dico quod per ydemptitatem Et cum arguitur quod non quia tunc positivum et praivatum co incidunt nego consequentiam quia imme sitas nullo modo est privativa vel ne gativa licet iste terium immestas in cludat in se negationem vel privationem ex hoc non sequitur quod immensitas sit aliquid privatm vel negativum

¶ 2m corollarium nullum nomen dictum d deo pure negativum vel prvatum simpliciter dicitur de deo formaliter probatur primo quia non dicit perfectum simplicier

¶ 2o quia non dicit quid res sit sed tantum quid res non sit

¶ Contra istud corollarium non magis dicitur infinitas affirmativui quod imensibilitas vel incorperitas sed in corporeritas est pure negativum igitur et infinitas igitur sufinitas dicitur de deo formaliter sequitur quod aliquod novi dicitur de deo forma quod est praeve negatum

¶ Ad istud dicitur negando simpliciter quod tam negatum vel non magis affirmatum sit infinitas quod in corporeritas pro quo sciendum quod ali quam nomina sunt negativa 2m re et vocem aliqua solum secundum vocem et non 2m rem modo de prvis est in mensibilitas in corporeritas de 2at est infinitas 3o differentia potest esse noim pvatorum sicut cecitas ignorantiam et illa nec vere nec formaliter dicunt de deo

¶ 3m corollarium hoc nomen esse licet non signficet essentiam divinam unde adaequate diffinitive significat tam eam unde non conotando aliquod ei amexum extrinsece prima pars patet per ipsum damascenu libro primo capitulo 22 secunda pars patet per ipsum ambris primo de trinitate et habentur verba eius distinctioni supra 22 primi istius ex quo patet primo qualiter deus subiecentia et hodi nomina dicuntur de deo et sic solvitur tota 2a ratio verum est quod dominus allectissis soluvit illud singulariter deesse et bo non circa principium primi dicens quod esse est simpliciter primum bonum vero quo ad nos

¶ 2o sequitur ex praedictis quod doctor sub tilis nichil concludit contra doctorem solempne in et 2 distinctione patet quia doct tor solempia suam oppinionem quam ponit parte 2 articulo 25 quaestione prima intelligent in primo sensum corollarium doctor vero sub tili 112 et isti stant simul

¶ Contra istum corollarium videtur expresse esse propositio 6 de causis qua dicitur quod prima causa est super omnem narrationem et defiti ut ligare anarratione eius plura dicta damascens libro primo 3 et 4 capitulis sunt ad hoc dyous in demistica theogialis hugo in conclusio 2 cpitulo de angelica ierare aqua beatus augustinum in pluribus locis hbullio suo de trinitae

¶ ad quae simul omnia di titur quod intelligent secundum unum sedud corollarium et non penes 2m et sic verem dicunt tales auctoritates non aut penes 2m speundum olarim sicut patet ex dictis

¶ 3a conclusio eus proant nomen vel terminus transcedens non est conclusione univocum ad subsiectam et accidens probatur ex dictis commuentarum q mahicae comento 13 ubi dicit quod ens dicitur de substantia et accidente sicut dicitur orpus meditiale et actus meditinalis et in eodem 7 commento 14 tractans illum textum philosophus eus quodam significa ustantiam quodem quantitatem quodcam qualitatem concludit conenor mani festam est quod non eadem intentione est m eis omnibus diffinitio et nomen pro ista conclusio sari multa dicta philosophise commentur primo physicorum capitulo 6 arguens contra per inuinden Item 3o metaphysicae comento 16 ubi recitat errores qui secutur ad oppositum conclusionis Et eodem 3o conclusio i0o et c9mra metaphysicae contlusio s 9a et eodem concmsti quod Contra istam conclusionem omnis intentio praedicabilis de pluribus inquit expramit rei quidditatem ens est huius igitur exprimit rei quidditate sed omnis talis de telibeus probeatur in quid igitur conclusio falsa

¶ Ad istam rationem dicit brinkil in quae utrum ad creatum et in creatum sit aliquod comquene univocum concedendo maiorem primae rationis ymmo est sua secunda suppositio sed negat minorem eiusdem rationis et ponit oppositum informa in pa sua conclusione et si quaeretur Cum ens non praediceretur in quale nec etiam in quid videtur quod porphirius insufficienter divi sit

¶ 2o videtur quod eseac inveniere ali quem novi modum praedicandi potest posi tos aphio posot phirio et communetr

¶ Respondet ad primum quod porphirius dedit ibi modos praedicandi de genere specie et differentia sed ens nullum est istorum Ad aliam respondet quod non oportet dare novum sed est antiquis quae ponitu philosophus 7 metaphysicate communito 59 ubi potest quod praedicatio in quid alia est naturlis alia non naturlis unde dicit quod est praedicatio naturalis utrum haec omnia sint vera comitto investigare vo leti videtur tamen textus arguitu esse contra eum quam ipse adducit pro se quia arietelis dicit quod praedicatio in quid etc si quis autem viam magis conclusionem sequi affectat potest negare primae ratio veis maiorem et auctoritates quae pro ea sonant ex ponere quod vere sunt de hiis quae contibiliter praedicantur et adaequam te sic vero non praedicatur ens de substantia vel accidente sicut patet

¶ primum corollarium contra doctoris subtilis lib primo distinctione 3 quaestione nullum novi vocale vel mnitale est deo et creaturae univoce conclusione probatur quia maxime videretur de co ceptum mentis entis sed hoc est falsum nam minus convenit deo cum ente creato quam substantia cum accidente igitur etc ista propositio est doctoris sollemp parte 2a articulo 2 2o vel 23 secundum aliam connotationem est domini Iacobi de viterbio primo quolibet quaestione prima doctoris sancti parte parte quaestione 14 articulo 5 domini Egidii theroicae 5 in tractatu de corporis christi ubi dicit nichil reperitur univoce in creatura et ceator probo istud corollarium per venerabilem anselmus monologion capitulo 26 in fine et 27 in principio ubi expersse ipsum ponit et eodem libro capituli ubi plura ad propositum ponit Et linconiensis expositio nenus dyoium de angelica ieractia capitulo 2o parte 4 super omnium subsiectam et vitam inquit linconie ichrar chia in divinitas non est substectia neque vita univoce dicta cum subsiecta seu vita alia simile dicit super capitulo 3 parte 5 plures rationes et auctoritates pro ista conclusione adducunt doctores prnotati ad istam conclusionem et significanter doctor solemprecitat auctoritatem boeca libro suo de trti 11 8 et c capitulis cum quainto ibidem

¶ Contra istud omnis in tellectus artus de uno conceptum et dubius de diversis habet conceptum de quo est certus alium a coceptibus de quibus est dubius sed intellectus viatoris potest esse gertus de dee quod sit ens dubitando deente finito vel infinito creato vel in creato igitur con ceptus entis de deo est alius a conceptum isto vel isto igitur neutra ex se et in utroque includitur igitur a deos est univocus 3s alias rationes facit sibi scilicet doctor subtilis quas dimvitto videat qui vult

¶ Ad istam rationem quantum ad praesens licet posset distingui maior propter istum terminum conceptus quantum tamen facit ad propositum nego eam nam intellectus aliquis potest esse certus destinctiva vera facta ex tontradicoriis oppositis partibus et de biis de utraque parte sicut de illa pluro est vel sno est et tamen non oportet quod haboat con ceptum distinctum

¶ 2o pono quod ha ccalarius sit terminus aequivocus ad baccalarium in medicina et in the prima et hoc scientias et sic Iohannes ba ccalarius in theologia pe vero in me dicima et scientias sed nescias quis eorum sit medicus vel quis theologus tunc sic tamen es certus quod iohannes est bac calarius et petrus est bactis sed ne scis utrum sit bactis medicus vel theologas igitur per modum suum argu endi iste terminus baccalarius erit alter ab utroque istorum et in utroque includitur igitur est vnivocus quod est alum

¶ 2m corollarium contra magistrum gregorius libro primo distinctione 8 quaestione 3 articulo 2o positire propria esse simplexdei non est res alicuis paeteri probatur quia tunc termins talis parti de deo et creatoris uniu noce praeretur

¶ Ista conclusio est de men te omniu doctorum quos vidi in ista materia usque ad gregorius et tenet ea magister hugolinus in suo primo crca 8 distinctione m

¶ Contra corollarium 2m arguitur sic omne quod ptetur ve et in quid de pro nomine demonstrantae aliquod rem et de pro no ninem demonstrante aliquam aliam rem specifice distinctam ab illa nec tamen sit de quolibet est genus ius rei sed sic est hoc novi spiritus respectu dei et aliorum igitur etc

¶ Ad ista rationem nego primo ao rs nisi praediceretur de eis univoce et secundum eadem rationem quidditativam

¶ 2o nego minorem quia deus non dicitur specifice ab aliquo distingui quare magister hugolinus merito mirabatm de processui stius doctoris in materia ista

¶ corolarium summendo conceptum propri pro unuo t co et trctae proprio quaestio estr falsa silaum ge sumendo pro conceptum rei sig ficativo aequivocio vel anmorogo potest concedi quaestio patet hoc corollarium exprectis super in 2a conclusione 2 matera ista

¶ Contra istud corollarium videtur esse beatus augustinum de verbis domini sermone 8 ubi dicitur qui carnalia transfere ad spirativa cupiunt facilius seducunt stet in tutiones et nomina nostra sunt huius igitur etc

¶ Ad istam auctoritatem respondet doctor solemp ubi prius quaesie ti d quod verum est de transfentibus 2m eadem licu ficationem et modem significandi eundem quod tales namque secundum secundum quod augustinus docet primo de trinitate capitulo primo per hoc patet quid est dicendum ad quaestionem et etiam ad 3am principalem rationem igitur etc ¶