Quaestio 22

Nunc ostendere restat Ista distinctio ad praecedentia continuatur quia postquam magister ostendit personarum aequalitatem quantum ad magnitudinem perfectionis inessendo nunc vult hoc idem ostendere quantum ad potentiam operando vel agendo et dividitur in duas partes quia primo ostendit divinarum personarum aequalem potestatem 2o ex dictis haec et supra 19 distinctione movet incidentalem difficultatem tunc 2a pars in 21 prima distinctione ibi hic oritur quaestio prima pars dividitur in duas secundum quod magister dupliciter probat intentum quia primo probat auctoritate 2o ratione / 2a pars incipit Item alio modo 2a pars principalis quae est 27 distinctione dividitur in duas quia primo magister movet 3cem quaestionem dubiam

¶ 2o ponit regam generaliter circa tales quaestiones observandam 2a pars incipit ibi ut ait augustinus et tunc sequitur 22 distinctio quae ad istas praecedent sic continuatur quia post quam magister determinavit de hiis quae sunt intrinseca et essentialia nunc incipit tractare de hiis quae sunt deo extrinseca ut nomina vocalia et dividitur in partes duas Ista distinctione quia primo magister circa huius nomina ponit ordinem duplicem 2o circa hoc ponit regulam utilem et tunc 2a pars est ibi sciendum igitur et haec est sententia et etc

¶ trum persona divinae propter summam possibilem aequalitatem et qualiter habeant cuiuslibet possibilis aequa lem potentiam et activam potestatem et arguitur primo quod non Inter personas divinas non est summa aequalitas igitur quaestio falsa consequentia non antecedens probo primo quia non est in tiat eas aequaliter proprie dicta

¶ 2o quia cum aequalitas sit relatio vel foret relatio rei vel rationis tantum sed nullum istorum

¶ 3o quia aequalitas divinarum perso narum non est aliquid positivum ut videtur ponere magister infra distinctione 31 capitulo 2 ubi dicit non inducte quibus dam videtur nomine aequaliter non aliquid poni sed removeri igitur videtur quaestio sit falsa

¶ 2o sic generare filium est possibile et sprirare spiritum sanctum et non quaelibet persona aequaliter cum alia habet respectu istius potentiam et activam partem igitur quaestio falsa patet consequentia quia quia quaestio est contradictio autem et antecedens probatur quia si verbum haberet potestatem producendi verbum posset producere verbum quod est falsum et similiter de spiritu sancto

¶ 3o sic personae divinae non habent aequaliter cuiuslibet possibilis activa potestatem igitur quaestio falsa consequentia nota antecedens arguitur primo quia pater habet quae naturaliter filius intellectualiter spiritus sanctus amabiliter

¶ 2o pater in genite filius genite spiritus sanctus productive ab utroque sed sic habere igitur etc non est aequaliter habere igitur

¶ 3o quia essentiam esse est possibile et respectu huius nulla persona habet potentiam productivam igitur sequitur quod quaestio sic falsa In oppositum est magister in litera istius distinctionis et praecedum tis Et beatus augustinus questio 4 5 et 6 de trinitate multis capitulis Et habetur etiam infra distinctione 42 et 43 ubi agetur de dei omnipotentia igitur etc

¶ prima conclusio quis in deo nulla sit molis quantitatis tamen in personis divinis non solum summa sed vera et propria est aequa litas prima pars patet per beatum augustinum 5 de trinitate capitulo primo de magnis et 4 de parvis ubi dicit intelligamus quantum possumus sine qualitate magnum 2a pars patet ex dictis in praecedente conclusione 3a pars quae est contra alphonsum libro primo distinctione 19 quaestione 2 articulo 2o conclusione prima prima probatur quia omnis proprie in sacra scriptura quae est vera proprietate sermonis est veri sed haec est vera aequalitas est in divinis et personae divinae sunt aequales igitur est propria

¶ Ad idem faciunt rationes et motiva scoti et landosi quas recitat ibidem

¶ Contra istam conclusionem arguitur in divinis non est alia et alia quatitas igitur nec proprie dicta aequali tas antecedens patet per augustinum 13 de trinitate capitulo 10 dicentem Sicut non dicimus tres essentias sed unam sic nec 3 magnitudines sed unam consequentia patet quia aequaliter proprie dicta est habitudo qualiter non ad se sed ad aliam quantitatem igitur vi non est talis habitudo nec aequalitas proprie dicta

¶ Ad ista ratione primo dico non sequitur non est via aequalitas sed de scriptionem aristotelis igitur non est aequali tas proprie dicta

¶ 2o dico non sequitur non est in deo talis aequalitas sicut increatura igitur non est in eo aequali tas propria

¶ 3o dico quod omnis doctores ex descriptionibus aristotelis negantes veram et propriam in deo aequalitatem Con similiter habent negare propriam in deo generationem activam et omnia talia patet quia talia non competunt sibi secunum quod aliis ex quo patet quod conclusio est neganda patet etiam quod augustinus abstractum recipit pro con creto et tunc 2m philosophum adhuc foret aequalitas illa proprie dicta quia licet non sint / magnitiones sunt tum 3 magni

¶ primum corollarium contra alphonsum ubi prius quamvis personae perfectionis qualitas non sit alia et alia tamen inter eas est similitudo proprie dicta patet corollarium ex conclusione manitate et confirmatur nam tamen similitudo quam aequalitas ibi est vior et propior ubi perfectior sed inter personas divinas est similitudo perfectissima igitur proprissima et verissima

¶ ¶ Contra istud corollarium si est verum illud corollarium vel igitur talis similitum do est relatio distincta ab ydemptitatem et aequalitete vel est praecise eadem primum non potest dici ut videtur quia tunc esset aliqua maior distinctio in divinis quam personalis quod est falsum nec 2m potest dici secundum quod potest multipliciter haberi ex dictis doctoris subtilis in isto primo distinctione 19 quaestione 1 et distinctione 31 Et quolibet quaestione 6 quia fundavitam harum relationum non sunt eadem ex natura terminum natura essentiatur fudat ydemptitatem infinitas aequalitatem sapientia silitudinem et haec ex natura rei distinguuntur igitur etc

¶ ad i1e istam rationem dico quod aequalitas et similitudo non est ydemptitas si militer nec aequalitas simpliciter sed c ydemptitas plurium personarum et cum arguitur quod non quia fundamenta tlin sunt distincta nego illud simpliciter quia non est verum sicut patet ex pluribus supra dictis

¶ 2m corollarium quod similitudo vel aequalitas in divinis non est praecise relatio rationis probatur illud corollarium sic per sonae divinae non aliter quantum relative realiter distinguitur sed ut sunt similes sunt distinctae igitur ut sic sunt realiter distinctae igitur relatio talis non solum est rationis sed ralis igitur etc

¶ Contra istud corollarium potest argui ex dictis magistri Egium quanfra distinctione 3 Et thomae argu eadem dame questione una articulo 2o Completum esse aequ litatis dependet ab intellectu igitur est relatio rationis tantum consequentia patet et antecedens probatu quia pater non potest concipi aequalis filio nisi eadem manitudo bis ac cipiatur per intellectum semiulis in patre in filio

¶ Confirmatur ex auctoritate beati augustini et magistri quod per se producit aureolo 31 distinctione quaestione prima articulo 3o dicit n1 augustinus 5 de trinitate capitulo 7 Querius 2m quid sic aequalis patri filius non 2m hoc quod ad patrem dicitur filius est aequalis patri restat igitur quod secundum illud quod est ad se dicitur sic aequalis et infert igitur ut substantia sit aequalis Et magister poost haec verba distinctione 3 includit aequalitas igitur patris et filii non est relatio vel notio sed naturae unitas

¶ ad ista dicitur negando consequens

¶ Ad probationem negat alphonsus assumptum dtinctio quod nonopotet quod bis accipiat ad hoc quod aequalitas concipiatur quia non est aliud aequalitas quam ipsa ydemptitas sed non sufficit nec est verum absolute quia tunc proprie essentia divina diceretur sibi ipsi aequalis quod non est verum etiam non videtur bene ymaginabile quod aequalitas co cipiatur nisi bis per intellectum essentia recipiatur ideo respondeo aliter conte assumptum sed ex hoc non sequitur intentum nam sequitur bene quod esse conceptum aequivliter dependet ab intellectu quia non potest concipi nisi etc sed non sequitur non potest con cipi nisi etc igitur non esse nisi bis acci piatur essentia / Ad confirmationem dico augustinus et magister non volunt aliud nisi quod aequalitas in divinis non debet at tendi penes aequales relationes sed pe nes eandem essentiam impersonis et hoc est verum nec ex hoc sequitur qui ipsa aequa virtas sit relativum secundum quod magister met dicit in principio illlius distintione 3 sicut ad petum capitulo 2o ubi satis arguit ex non posse generare filium ipsum patrem omnipotentem dicens si non potest ubi est potentia eius haec conclusio est de mente doctorum nostrorum Egidii in ista distinctione qaestione prima thomae de argoinis magistri hugolinus distinctione 1 prim et crca tio in fine quaestionis ubi redarguit responsionem gregorius ad auctoritatem alugstinis Contra istam conclusionem arguitur doctor sub ailis circa istam distinctionem ex inten tione ubi recitat modum doctoris nostri et eum nititur in probar arguens sit aut generare ut est ipsius ge niti traquod trminum simpliciter non comparando ad aliquid suppositum est terminus potentiae activae vel non sisic igitur in quocum quod non est potentia ad istud non est in eo omnipotenti igitur si filius non potest genera re non erit omnipotens quod est falsum si autem non est terminus potentiae activae igitur sequitur quod non subomipono comprehendetur

¶ 2o sic oimipotens potest in omne illud quod est cuius potentiae active 2m quod ipsum est aprtu natum produci sed fi lius nullo modo potest ad generationem principiative igitur vel filius non erit omnipotens vel generatio non erit terminus potentiae activae

¶ Ad istas faciliter potest dici ex dictis dictorum doctormnorum primo seundm via duorum primorum iste doc corpro eodem recipit generare pos se generare et potentiam generandi quod ipsi non faciunt ideo nichil contra eos Ex quo apparet quod aureolus falsum in ponit Egidio ubi dicit eum dicere potentiam generandi ad opiestum filii non parti nere quia licet doctor noster dicat quod posse generare non sit de ratione opoitur filii vubique tamen dicit potentiam generandi adomnipotentiam pertine

¶ Aliter potest dici / patet ibi

¶ 3m corollarium contra magistrum tho mam de arguenis infra libro primo distinctione 20 quaestione una articulo 4 ydemptitas in personis non solum est relatio rationis sed est real probatur quia 2m dicta in primo corollario ydemptitas personarum est aequali tis earum sed 2m dicta secundum corollarium aequa litas est relatio realis igitur corollarium verum

¶ Contra istud si hoc esset verum sequit quod infinite relationes reales erunt in deo quod est falsum patet consequentia quia in finite perfectiones quarum quaelibet al tei est aequalis et sibi idem

¶ Co firmatur relatio realis requirit ex tina realiter distincta sed idem non potest esse realiter distinctum a se igitur etc

¶ ad primum istorum nego simpliciter consequentiam et minor de doctoris cum adaequalita tem aliqua distinctuis realis requiratur qua ab hiis perfectionibus et bene remo vet concmuni igitur infert hoc ex dictis

¶ ad confirmationem dico quod ipsa est contra alphonsum qui simpliciter potenit aequa litatem et ydemptitatem esse idem sed nichil contra me qui pono aequa litate ydemptitatem esse plurium distinc torum quare ydemptitas personarum fu fficienter vaet exterema distincta ad fini dandum heuoni relationes in divinis per cedunt nim haec rationes propter meptu usum huius terminum ydemptitas

¶ Ex hiis patet quid dicendum ad primum principa le

¶ et conclusio quamvis filius non possit producere aliud ab eo vebum tamen perfecte habet potentiam generandi filium prima pars patet quia si posset faceret et per consequens non esset in deo trinitas sed quaternitas 2a pars probatur quia potentia generandi con prehenditur sub omnipotentia sed filius est omnipars igitur perfecte habet omnipotentiam genera di consequentia nota antecedens est augustinus 3o contasio contra maximum haereticum capitulo 13 sicut reci tat magister in littera distinctione 20 et de fide sed viam hugolinus quod isti doctores peo dem summnt potentiam generandi verbalit et nominaliter quod non faciunt doctores iori quare nichil contra eos con cludit primum corollarium contra docto rem solempnis patrium actus suae potentiae sixa adaequatio non est sufficiens ratio quariter verbo non correspondet alterius ubi productio probatur quia adaequia tio unius suppositi in actu non in pedit actionem potentiae perfecte in alio supoposito

¶ Confirmatur naam cum pater habeat actum adaequatum per modum volun tatis et amoris si talis adaequatio foret ratio etc sequitur quod verbo non corresponderet spiritus sancti productio quod est falsum

¶ Contra studtalis adaequatio est ratio suffi ciens quare pater non producit alud verbum igitur est ratio quare filius non producit a verbum probatur consequentia quia si filius deberet aliud producere neccesse esset patrem comprodu te igitur quidquid est ratio non productionis in patre est ratio non productionis in filio

¶ Ad istam rationem quae dif ficilis est valde dico primo negando tanedens sicut supra fuit visum

¶ 2o di co negano consequentiam et ad probationem dico quod hoc est minus notum nam diceret volens proterinere quod verbum se solo produceret aliud Et cum dicitur filius non potest etc diceret quod verum est ubi pater non habet actum adaequatu sicut filius ubi autem pater habet ad aequatum actum et filius non hoc non esset verum quare etc

¶ 2m corollarium contra sanctum thomam parte prima quaestione 4 articulo ultra et contra Exin libro primo distinctione 3 qeuition prima non ex eo quia posset generare est posset ad aliquid sed ad aliquid nec ex eo quod filium generare contradictio includit opientia filii posse generare sub se non conprehendit patet primum quia secundum augustinus posset generare est terminus potentiae active et omnipotentiae absolute igitur primum non sufficit 2m patet quia nula contradictiori formaliter secuntur ad filium in divinis generare saltem evidentia nobis crta et nota igitur 2m non sufficit qui est modus domini Egidii ex quo apparet quod male redargunt dominum Egidium de reoargutione qua ipse fecit contra sanctum thomam in illa prima quod oex eo quod postea videtur simile dicere quia non est verum quia sanctus thomas loquitur absolute de illis relationibus et de posse generare dominus Egidins vero contracte per comparationem ad filium in de as dicta eorum tunc intelligis quod dicitur hic

¶ Contra istud corollarium si 2a pars esset vera sequetur filius in divinis posset generare quod est falsum patet consequentia quia potest omne quod per eum fius non implicat contra dictionem igitur etc

¶ Ad istud dico negando consequentiam primam et ad probationem quia potest omne etc dico quod non est verum de implitione extrinseca deductiva evi dentia sed bene verum est demplitione extrinseca rei naa unde licet deum non esse non implicet primo modo non tamen deus hoc facere potest

¶ 3m corollarium contra gregorius in ista distinctione articulo 2 Et brinkil in illa quaestione utrum deus sit principi at ad intra quod tantum dualitas sit produc ta quamvis potentia activa dei etiam secundum sententiarum doctorum sanctorum attendatur penes deo intrinseca et notionalia tamen non plus est pater potens quam filius con paratione extensiva prima pars quae etiam est contra doctorem doctorem subtile patet ex dictis augustini supra

¶ 2a pars probatur quia tam pater quom filius potest producere simpliciter infinita igitur non unam per onia plura quam alia

¶ Contra corollarium pater potest producere filium et filius non potest producere filium igitur non tamen po tens extensive est filius produc tinus sicut pater

¶ Ad ista dico negando consequentiam quia non sequitur utum quilibet infinitorum simpliciter est productivus et maxime ubi non producere non producenti est perfectio nis et non inperfectionis sicut est in prposito igitur etc

¶ Ex hiis patet solo 2o principalis argumenti cntur etc 3a conclusio quamvis personae aliter et aliter habeant aequa lem activam potentiam et omnem earum perfectionem simpliciter digtatis in nulla tamen earum est aliquis modus ab ea et essentia distinctus essentialis prima pars patet ex ratione prima 3m principli Et confirmatur per magistrum supra distinctione 18 capitulo 5 ubi dicit quod spiritus sanctus aliter processit aeternaliter quam filius sit Et capitulo sequenti ostendit quod spiritus sanctus procedendo habet ut sic quidquid est igitur illa pars vera

¶ 2a pars probatur nam aliter essent duae aeternitates in divinis quod est dissonum fidei consequentia patet quia una tamen essentiabum modo dorum et alius trmin suppositorum

¶ Confirma quia tunc aliqua perfectio essentialis esset in una persona quae non fo ret in alia quod omnino est falsum consequentia patet cum talis modus sit perfectio quae dam maxime 2m linconienis in tractatu depersonis et ymaginem crea ta non tamen 2m Iacobum de interbio quia 3o quolibet quaestione 7 articulo 4 negat 2as esse perfectiones sed dicit quod sunt modi perfectionis

¶ Contra primam partem conclusionis si una aliter habet quod aa ista consequentia simplicite negatur et satis supra de hoc fuit visum distinctione 12 conclusione 2a in solutione comdam argument t primum corollarium qumelibet persona indi suis potentiam habet generandi probatur corollarium quia quaelibet persona est omnipo cens sed potentia generandi est de ratione omnipotentiae igitur corollarium verum

¶ Contra corollarium frustra est potentia quae non redu citur ad actum igitur talis potentia vel frustra ponitur vel ad actum redic sed si reducitur ad actum quaelibet generat filium quod est falsum omnino

¶ ad istud dico quod verum est de illa potentia quaen est de facta reducta ad actum vel ubi habens talem potentiam non est met terminus tali potentia ad perfectum actum re ductum secus autem ubi sic est

¶ 2m corollarium potentia non est mere relativum con aliquid absolutum et hoc quantum auu suum primarium significatum ista ppositio probatur multipliciter per thoma de argem distinctione 8 7 istius praemi s Contra 2m corollarium quodlibet agit eo quo est sed pater est pater pateritae etu et paternitate et per consequens erit potni generam di

¶ Ad istud concedo totum nec est contra me quia non pono quod patrni tas sit relatio et non pater vel essentia sed est met ipse pat qui est po tuntia generandi puta essentia divina

¶ 3m corollarium quamvis non quaelibet persona cuiuslibet possibis quocumque modo possibitatis habeat potentiam producti nam tamenrespectu omnis posiblis produci quaelibet persona habet potentiam producendi activam prima pars patet ex ultima ratione 3m principalis 2a pars patet ex praedictis

¶ Contra istud corollarium si verum esset corollarium sequitur quid spiritus sanctus habet potentiam gre verandi quod videtur falsum / Ad illud respondeo illud gerundium potentia generan di si est geruidinum ubi activ sic solum est in patre si ubi passiui solum in filio si verbi inpersonalis sic in quolibet supposito responsio est Egidii et thomae de argentis et bonsimlantis et per haec patet quid dicendum ad quaestionem et rationes factas etc