Tractatus 107

De eo quod dicit Jesus, Ego pro eis rogo, etc., usque ad id, Ut habeant gaudium meum impletum in semetipsis. Cap. XVII, f. 9-15.

i. Cum de his quos jam discipulos habebat, Dominus loqueretur ad Patrem, inter alia etiam dixit hoc: Ego pro eis rogo: non pro mundo rogo, sed pro his quos dedisti mihi. Mundum vult modo intelligi, qui vivunt secundum concupiscentiam mundi, et non sunt in ea sorte gratiae, ut ab illo eligantur ex mundo. Non itaque pro mundo, sed pro his quos ei Pater dedil, rogare se dicit: per hoc enim quod eos illi Pater jam dedit, factum est ut non pertineant ad eum mundun. pro quo non rogat.

i. Deinde subjungit, Quia tui sunt. Neque enim quia Pater eos Filio dedit, amisit ipse quos dedit: cum adhuc Filius sequatur, et dicat, Et mea omnia tua sunt, et tua mea. Ubi satis apparet quomodo unigeniti Filii sint omnia quae sunt Patris; per hoc utique quod etiam ipse Deus est, et de Patre Patri est natus aequalis: 'non quomodo dictum est uni ex duobus filiis, majori scilicet, Tu semper mecum es, et om­ nia mea tua sunt (Luc. xv, 51). Illud enim dictum est de his omnibus creaturis quae infra creaturam sanclam rationalem sunt, quae utique subduntur Ecclesiae; in qua universa Ecclesia et illi duo intelliguntur filii major et minor, cum omnibus Angelis sanctis, quibus erimus aequales in regno Christi et Dei (Matth. xxn, 30): hoc autem ita dictum est, Et mea omnia tua sunt, et tua mea, ut hic sit etiam ipsa creatura rationalis, quae non nisi Deo subditur, ut ei quae infra illam sunt cuncta subdantur. Haec ergo cum sit Dei Patris, non simul esse! et Filii, nisi Patri esset aequalis: de ipsa quippe agebat, cum diceret, Non pro mundo rogo, sed pro his quos dedisti mihi: quia tui sunt, et mea omnia tua sunt, et tua mea. Nec fas est ut sancti, de quibus haec locutus est, cujusquam sint, nisi ejus a quo creatietsanctificati sunt: ac per hoc et omnia quae ipsorum sunt, necesse est ut ejus sint cujus et ipsi sunt. Ergo cum et Patris et Filii sunt, aequales eos esse demonstrant, quorum :'qualiter sunt. lllud antem quod ait, cum de Spiritu sancto lo­ queretur, Omnia quae habet Pater, mea sunt; pro­ plerea dixi quia de meo accipict, et annuntiabit vobis (Juan. xvi, 15); de his dixit quae ad ipsam Patris pertinent divinitatem, in quibus illi est aequalis, omnia quae habet habendo. Ncque enim Spiritus sanctus de creatura quae Patri est subdita et Filio, fuerat accepturus quod ait, de meo accipiet; sed utique de Patre de quo procedit Spiritus, de quo est natus et Filius.

3. Et clarificatus sum, inquit, in eis. Nunc suam clarificationem tanquam facta sit dicit, cum adhuc esset futura: superius autem a Patre poscebat ut fieret. Sed utrum ipsa sit clarificatio, de qua dixerat, Et nunc clarifica me tu, Pater, apud temetipsum, claritate quan, habui, priusquam undcia esset, apud te (Joan. x VII, 1, 5); utique requirendum est. Si enim apud te, quomodo in eis ? An cum hoc ipsum innotescit eis, ac per ipsos omnibus qui credunt eis testibus suis ? Possumus plane sic intelligere dixisse Dominum de Apostolis, quod clarificatus sit in eis: dicendo enim esse jam factum, ostendit jam fuisse praedestinatum, et certum haberi voluit quod esset futurum.

4. Et jam, inquit, non sum in mundo, et hi in mundo sunt. Si horam prorsus illam qua loquebatur attendas, utrique adhuc in mundo erant; et ipse scilicet, et illi de quibus hoc dicebat: non enim secundum provectum cordis et vitae id accipere possumus vel debemus, ut illi propterea adhuc esse dicantur in mundo, quod mundana adhuc sapiant; ille autem jam non esse in mundo, sapiendo divina. Posi!um est hic enim verbum unum, quod nos ita intelligere omnino non sinat: quia non ait, Et non sum in mundo; sed, Jam non sum in mundo: per hoc ostendens fuisse se in mundo, jam non esse. Numquid ergo fas est ut eum credamus atiquando mundana sapuisse, ct ab hoc errore liberatum jam illa non sapere? Quis tam impio sensu se induerit? Restat igitur ut secundum id quod ipse etiam in mundo prius erat, in mundo se dixerit jam non esse; profecto praesentia corporali, a mundo scilicet absentiam suam jam cito futuram, iliorum autem tardius, per hoc ostendens, quod se jam non hic esse, illos autem hic esse dixit, cum et ipse hic et illi adhuc essent. Sic enim est lo. cuius, horno congrucns hominibus, ut mos loqucndi sese habet humanus. An non quotidie dicimus, Jam non est hic, de aliquo quantocius abituro? Et max!me hoc de morituris solet dici. Quanquam et ipse Dominus tanquam praevidens quid lecturos movere posset adjecit, Et ego ad te venio: sic exponens quodammodo cur dixcrit, Jam non sum in mundo.

5. Commendat ergo eos Patri, quos corporali absentia relicturus est, dicens: Pater sancte, serva eoa in nomine tuo quos dedisti mihi. Nempe sicut homo Deum rogat pro discipulis suis, quos accepit a Deo. Sed attende quod scquitur: Ut sint, inquit, unum sicut et noa. Non ait, Ut nobiscum sint unum, aut, simus unum ipsi et nos, sicut unum sumus nos; sed ait, Ut sint unum sicut et nos. Ipsi utique in natura sua s:nt unum, sicutetnos in nostra unum sumus. Quod procul dubio verum non dicerct, nisi secundum hoc diceret, quod ejusdem naturae Deus est cujus et Pater, secundum quod alibi dixit, Ego et Pater unum sumus (Joan. x, 30): non secundumidquod etiam homo est; nam secundum hoc, Pater major me eat (Id.; xiv, 28), dixit. Sed quoniam una eademque persona est Deus et homo, intelligimus hominem in co quod rogat: intelligimus autem Deum in eo quod unum sunt et ipse et ille quem rogat. Sed est adhuc in consequentibus locus ubi de hac rc diligentius disputandum est.

6. Hic autem sequitur: Cum essern cum eis, ego serva­ bam eoa in nomine tuo. Mc, inquit, veniente ad te, serva cos in nomine tuo, in quo eos quando cum eis cram, et ipse servabam. In nomine Patris servabat discipulos suos Filius homo, cum eis humana praesentia constitulus: sed etiam Pater in nomine Filii servabat quos in nomine Filii petentes exaudiebat. His quippe idem Filius dixerat: Amen, amen dico vobis, si quid petieritis Palrom jn nomine meo, dabit vobis (Id. xvi, 23). Neque hoc tam carnaliter debemus accipere, velut vicissim nos servent Pater et Filius, amborum in nobis cuslodiendis alternante custodia, quasi succedat alius quando discesserit alius: simul enim nos custodiunt Pater et Filius et Spiritus sanctus, qui est unus verus et beatus Deus. Sed Scriptura nos non levat, nisi descendat ad nos: sicut Verbum caro factum descendit ut levaret, non cecidit ut jaceret. Si descendentem cognovimus, cum levante surgamus; et intelligamus, cum ita loquitur, personas eum distinguere, non separare naturas. Quando ergo servabat disci - pullus suos Filius praesentia corporali, non exspectabat Pater ad custodiendum succedere Filio disceden- Li; sed eos ambo servabant potentia spirituali: et quando ab eis abstulit Filius praesentiam corporalem, tenuit cum Patre custodiam spiritualem. Quia et custodiendos quando Filius homo accepit, custodiae paternae non eos abstulit: et cum Pater Filio custodiendos dedit, non dedit sine ipso cui dedit; sed dedit homini Filio, non sine Deo eodem ipso utique Filio.

7. Sequitur ergo Filius, et dicit: Quos dedisti mihi, custodivi: et nemo ex his periit, nisi filius perditionis, ut Scriptura impleatur. Filius perditionis dictus est traditor Christi, perditioni praedestinatus, secundum Scripturam quae de illo in psalmo centesimo octavo maxime prophetatur.

8. Nunc auteM, inquit, ad te venio; et haec loquor in mundo, ut habeant gaudium meum impletum in se­ metipsis. Ecce in mundo se loqui dicit, qui paulo ante dixerat, Jam non sum in mundo: quod cur dixerit, ibi exposuimus, imo ipsum id exposuisse docuimus. Ergo et quia nondum abierat, hic adhuc erat; et quia mox fuerat abiturus, hic quodammodo jam non crat. Quod sit autem hoc gaudium de quo ait, ut habeant gaudium meum imptetum in semetipsis, jam supcrius expressum est, ubi ait, Ut sint unum sicut et nos. Hoc gaudium suum, id cst, a se in eos collatum, in cis dicil implendum; propter quod locutum se dixit in mundo. Haec est pax illa et heatitudo in futuro sacculo, propter quam consequendam temperanter pt juste ei pie vivendum est in hoc saeculo.