Table of Contents
In Quartum Sententiarum (Redactio B)
Prologus
Quaestio 1 : An liceat aliqua non theologica in theologia tradere
Quaestio 2 : Quid opus sit facto in contrarietate positionum seu opinionum
Distinctio 1
Quaestio 1 : An creatura possit creare
Quaestio 2 : Ad definitio sacramenti quam poni magister sit bona
Quaestio 4 : Utrum pro cuiuslibet legis tempore debeant esse alia et alia sacramenta
Quaestio 5 : Quid sit circumcisio, et quomodo obligat
Distinctio 2
Quaestio 1 : Quid sit baptismus: et quae eius materia et forma.
Distinctio 3
Quaestio 1 : An institutio baptismi circumcisionem et legalia evacuet
Distinctio 4
Quaestio 1 : An virtutes infundantur in baptismo
Quaestio 3 : An omnes baptizati aequaliter effectum baptismi recipiant
Distinctio 5
Quaestio 1 : An liceat recipere baptismum a ministor malo vito
Distinctio 6
Quaestio 1 : An character sit causa initerationis baptismi
Quaestio 7 : An confirmatio sit sacramentum initerabile
Distinctio 8
Quaestio 1 : An sit ponenda forma in sacramento Eucharistiae ut in caeteris
Distinctio 9
Quaestio 1 An omnis mortalis peccator indigne Eucharistiam assumat
Quaestio 2 : An in somno pollutus communicare possit
Quaestio 3 : An non ieiunus possit eucharistiae sacramentum sumere
Distinctio 10
Quaestio 1 : An corpus Christi et eius sanguis realiter in Eucharistia contineantur
Quaestio 2 : Quomodo corpus Christi sit in Eucharistia
Quaestio 4 : An deus possit aliquod corpus simul ponere in diversis locis separatis circumscriptive
Quaestio 5 : An corpori Christi eaedem proprietates insint in eucharistia quae in caelo
Quaestio 6 : Utrum aliqua creatura possit movere corpus Christi prout existit in sacramento
Quaestio 7 : An sit essentialis ordo inter modum essendi sacramentaliter, et sub modo naturali
Distinctio 11
Quaestio 1 : An panis transubstantietur in corpus Christi
Quaestio 2 : An solus panis triticeus et vinum vitis fit conveniens materia huius sacramenti
Quaestio 3 : An corpus Christi sit categorice adorandum in eucharistia, an conditionaliter
Distinctio 12
Quaestio 1 : An omne accidens possit esse sine subiecto
Quaestio 2 : An quantitas distinguatur a re quanta
Quaestio 4 : An cum omni alteratione accidentium in eucharistia maneat corpus Christi
Quaestio 5 : An pluries in die celebrandum sit
Quaestio 6 : Utrum quilibet clericus quolibet die teneatur dicere horas
Quaestio 7 : An ex inadvertentia dicens horas vel distractus satisfaciat praecepto de dicendis horis
Quaestio 8 : An audiens missam, et interea dicens horas satisfaciat utrique praecepto
Distinctio 13
Quaestio 1 : An sequendo consecrationem Christi debeamus in fermentato, an in azimo pane consecrare
Quaestio 2 : An Christus xiiii luna comederit agnum paschalem
Quaestio 3 : An laicus teneatur sub utraque specie communicare
Quaestio 4 : Quis sit modus celebrandi
Distinctio 14
Quaestio 1 : An peccati post baptisma commissi necessaria sit poenitentia
Quaestio 2 : An per sacramentum poenitentiae peccatum mortale deleatur
Distinctio 15
Quaestio 1 : Utrum quis possit satisfacere seu adimplere poenitentiam iniunctam existendo in peccato
Quaestio 2 : An opus satisfactorium sit aequae meritorium ac non satsifactorium
Quaestio 3 : An non ieiunantes peccent
Quaestio 4 : An ieiunium quadragesimae sit de iure divino
Quaestio 6 : An tertio comedens frangat ieiunium ut secundo comedens
Quaestio 7 : An quilibet teneatur ad eleemosynam faciendam
Quaestio 9 : An quilibet non extreme pauper teneatur pauperi exteme eleemoysnam impedere
Quaestio 10 : An rerum dominia iure naturae divino an humano partita sint
Quaestio 11 : Utrum homo teneatur restituere illa quae acquisivit per perscriptionem vel usucapionem
Quaestio 12 : Quomodo conveniant et differeant ususfructus et usus et quomodo finiantur
Quaestio 13 : An lucrans in ludo acquirat dominium rei lucratae, et potissimum in ludis taxillorum
Quaestio 14 : An ludere sit honestum
Quaestio 15 : An bene vivant homines tesseras facientes vel eas vendentes
Quaestio 16 : An proximi lacerans famam teneatur eam restituere
Quaestio 18 : An accusatus de aliquo crimine teneatur illud crimen prodere non obstante fama
Quaestio 19 : An homicidium sit magnum peccatum: et quae restitutio debeatur homicidio
Quaestio 20 : An liceat occidere et rapere in bello
Quaestio 21 : An licitum sit christiano viro vocare in suum auxilium infideles contra Christianos
Quaestio 22 : An homo damnatus ad mortem possit aufugere licite
Quaestio 23 : An duellum sit licitum
Quaestio 24 : An furto aliena subtrahens peccet
Quaestio 26 : An fur teneatur ad restitutionem omnium quae furto abstulit
Quaestio 27 : An iuste pro furto infligatur mors
Quaestio 29 : An omnis usura sit peccatum
Quaestio 31 : An mutuator possit mutare ad usuram, vel recipere ultra sortem aliquid
Quaestio 35 : An liceat ad usuram capere
Quaestio 36 : An contractus quem cambium bursae dicunt sit licitus
Quaestio 37 : An trapezitae seu campsores permutando et capiendo plusquam debent usuram commitant
Quaestio 38 : An usurarius teneatur restituere lucrum ex usura acquisitum
Quaestio 39 : Quot sint species contractus
Quaestio 40 : Utrum negotiatio proprie dicta lucrativa sit licita
Quaestio 42 : An reddituum emptio sit licita
Quaestio 43 : An redditus depraevetur per hoc quod est irredimibilis vel perpetuus
Quaestio 44 : An liceat emere vitalitium, hoc est sustentationem pro vita vel pro victu
Quaestio 45 : Utrum contractus locationis et conductionis sint liciti
Quaestio 46 : An contractus Socidarum quibus rustici in animalibus innituntur sit licitus
Quaestio 47 : An contractus societatis sit licitus
Quaestio 48 : De quodam particulari contractu tanquam societatis an sit licitus
Quaestio 49 : An contractus quem Ioannes Eckius Germanus proposuit: sit aequus et licitus
Quaestio 50 : Utrum in restitutione pluribus facienda aliquis sit servandus ordo, et quis
Distinctio 16
Quaestio 1 : An contritio: oris confessio: et satisfatio sint partes poenitentiae
Distinctio 17
Quaestio 1 : Quo iure confessio vocalis sit introducta
Quaestio 3 : An quilibet adultus teneatur confiteri omnia sua peccata proprio sacerdoti
Quaestio 4 : An peccatorum circumstantiae sint de necessitate salutis confitendae
Quaestio 5 : An homo habens peccata non reservata cum reservatis teneatur omnia illa curato
Quaestio 6 : An quis licite compelli possit sua peccata bis confiteri
Quaestio 9 : An debeat iterare confessionem is qui confessus est et non poenituit
Distinctio 18
Quaestio 1 : An sacerdos evangelicus virtute sacramenti poenitentiae tollat aliquid de culpa
Quaestio 2 : An excommunicatio excommunicatum et alios excludat a communione mutua
Quaestio 3 : An omnis participans cum excommunicato mortaliter peccet
Quaestio 4 : Utrum communio cum excommunicato sit lege divina; an humana prohibita
Distinctio 19
Quaestio 1 : An sacerdos possit uti calve in quolibet
Quaestio 2 : An fraterna correptio sit cuilibet adulto de praecepto
Distinctio 20
Quaestio 1 : An ille sit prorsus liberatus a poena qui adimplet poenitentiam iniunctam a sacerdote
Quaestio 2 : An indulgentiae vivis et mortuis prosint et ad quid
Distinctio 21
Quaestio 1 : An aliqua peccata dimittantu rpost hanc vitam
Quaestio 2 : An sigillum secret sit omni modo servandum
Quaestio 3 : An sacerdos teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum
Distinctio 22
Quaestio 1 : An quilibet resurgens a peccatis mortalibus resurgat ad priora merita vel gratiam
Quaestio 2 : An in labente in mortale peccatum post gratiam redeant priora peccata
Distinctio 23
Quaestio 1 : An extrema unctio sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An aqua benedicta aliquid in ecclesia valeat
Distinctio 24
Quaestio 1 : An ordo sit sacramentum movae legis
Quaestio 2 : An summus pontifex possit dispensare cum sacerdote ut contrahat matrimonium
Quaestio 4 : An accipiens personas in beneficiis ecclesiasticis peccet
Quaestio 5 : An liceat dare beneficium paruulo octo vel decem annorum
Quaestio 6 : Quomodo ab inidoneo idoneus sgregetur
Quaestio 7 : An quis possit petere honorem
Quaestio 8 : An conferens beneficium bono, meliore relicto, peccet
Quaestio 9 : Eadem. An collator beneficii peccet, beneficium bono dando, relicto meliore
Quaestio 13 : An conclusiones cum suis probationibus in quaestione praecedente positae sint verae
Quaestio 16 : An praelatus ecclesiae sit dominus proventuum ecclesiae datorum
Quaestio 18 : Quomodo cognoscatur status et sufficientia viri
Quaestio 20 : An clericus possit de rebus suis testari
Quaestio 23 : Utrum clericus teneatur restituere fructus beneficii quos in mortali recepti
Distinctio 25
Quaestio 2 : Utrum simonia sit grave peccatum
Quaestio 3 : An prece et obsequio committatur simonia
Quaestio 5 : An simoniace promotus munere a manu iustum titulum in beneficium acquirat
Quaestio 6 : An possit esse pactio in spiritualibus
Quaestio 7 : Quae sit poena simoniacorum
Distinctio 26
Quaestio 1 : An matrimonium sit sacramentum novae legis
Quaestio 2 : An matrimonium ob pulchritudinem vel opes contrahi possit
Quaestio 3 : An matrimonium sit sacramentum univoce cum aliis sacramentis
Distinctio 27
Quaestio 2 : An matrimonium per sacros ordines et religionis professionem dissoluatur
Quaestio 3 : Quis possit sponsalia contrahere et an sint licita
Quaestio 4 : Quo modo matrimonium conditionale contrahatur
Quaestio 6 : An maximus pontifex possit cum bigamo dispensare ut ordines suscipiat
Distinctio 28
Quaestio 1 : An carnalis copula cum sponsalibus matrimonium causet
Distinctio 29
Quaestio 1 : An consensus coactus per metum ad matrimonium sufficiat
Distinctio 30
Quaestio 1 : Utrum error matrimonium impediat
Quaestio 2 : In quo virginitas consistat; et an sit virtus
Quaestio 3 : An viduitati et castitati coniugali virginitas praestet
Quaestio 4 : An fuerit verum matrimonium inter Mariam virginem et Ioseph
Distinctio 31
Quaestio 1 : An tria bona matrimonii excusent actum matrimonialem ne sit peccatum
Distinctio 32
Quaestio 2 : An unus coniugum possit vovere sine consensu alterius
Distinctio 33
Quaestio 1 : An liceat vel licuerit unquam simul plures habere uxores
Quaestio 2 : An libellus repudii in lege Mosaica fuerit licite permissus
Distinctio 34
Quaestio 1 : An impotentia coeundi matrimonium impediat
Quaestio 2 : An maleficiatus possit contrahere
Distinctio 35
Quaestio 1 : An vir possit uxorem ob adulterium dimittere
Quaestio 2 : An aliquis possit mulierem sibi matrimonio coniungere quam per adulterium polluit
Distinctio 36
Quaestio 1 : An servitus impediat matrimonium
Distinctio 37
Quaestio 1 : An sacer ordo impediat matrimonium
Distinctio 38
Quaestio 1 : An expediat vovere
Quaestio 3 : An omne votum obliget voventem ad sui observantiam
Quaestio 4 : An opus factum ex voto sit melius quam opus factum sine voto
Quaestio 6 : An status religiosorum sit perfectior statu episcoporum saecularium
Quaestio 8 : An paupertatis votum in communi, in religione expediat
Quaestio 10 : An expediat monachis habere bona in communi in coenobio, et non in proprio
Quaestio 11 : An licite sint aliqui religiosi mendicantes
Quaestio 13 : Quis sit dominus bonorum quae habent fratres minores
Quaestio 17 : An gravatus aere alieno possit profiteri religionem
Quaestio 19 : An transgressio cuiuslibet in regula contenti sit peccatum
Quaestio 20 : An sit meritorium religiosos non religiose viventes reformare
Quaestio 21 : An liceat vel expediat religioso ab una religione in aliam transire
Quaestio 22 : An sit expediens tot religiones habere in mundo
Quaestio 23 : An Carthusia sit religionum optima
Quaestio 24 : An peccent Carthusienses comedendo carnes
Distinctio 39
Quaestio 1 : An dispar cultus impediat materimonium
Distinctio 40
Quaestio 1 : Quomodo cognoscatur gradus consanguinitatis
Quaestio 2 : An consanguinitas impediat matrimonium
Distinctio 41
Quaestio 1 : Quid sit affinitas et an impediat matrimonium
Quaestio 2 : An sint aliqui filii illegitimi
Distinctio 42
Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis et legalis impediat matrimonium
Distinctio 43
Quaestio 1 : An idem corruptum possit per naturam redire
Quaestio 2 : An in lumine naturali ostendi possit hominem resurrectionem possibilem esse futuram
Quaestio 3 : An Deus possit reproducere aliquid proprie corruptum
Quaestio 4 : An totum dicat tertiam entitatem a suis partibus realiter distinctam
Quaestio 5 : An resurrection mortuorum generalis sit futura, et quis sit modus resurgendi
Quaestio 6 : An corpora mortuorum resurgent cum omnibus suis partibus et adminiculis
Quaestio 7 : An foeminae resurgent in sexu masculino
Distinctio 44
Quaestio 1 : Quoto anno aetatis Christus passus sit
Quaestio 2 : Quoto die Christus resurrexerit a mortuis
Quaestio 3 : An infernus sit sub terra
Quaestio 4 : An ignis inferni sit eiusdem speciei cum igne nostro
Quaestio 5 : An corpus damnati possit calefieri
Quaestio 6 : Quo modo animae corporibus excute crucientur: et similiter daemones
Quaestio 7 : An tristitia sit magna poena
Distinctio 45
Quaestio 1 : Quibus prosint suffragia ecclesiae
Quaestio 3 : An suffragia existentis in mortali peccato prosint defuncto
Quaestio 4 : An conducat in loco sacro sepeliri, et an quilibet possit eligere sibi locum sepulturae
Quaestio 5 : An sancti orent pro nobis
Quaestio 6 : An sit aliqua memoria intellectualis sicut sensualis
Distinctio 46
Quaestio 2 : An deus inaequaliter merentes inaequaliter praemiet
Quaestio 3 : An homines pro meritis et demeritis habebunt praemium et supplicium
Quaestio 4 : An aliquod peccatum sit infinitae parvitatis: et similiter omissio
Distinctio 47
Quaestio 1 : An in generali iudicio erit disputatio vocalis
Quaestio 2 : An ignis conflagrationis erit eiusdem speciei cum igne praesenti
Distinctio 48
Quaestio 1 : An caeli cessabunt a motu post diem iudicii
Distinctio 49
Quaestio 1 : An felicitas sive summum bonum in bonis corporis vel fortunae inveniatur
Quaestio 2 : In quo consistat vera beatitudo
Quaestio 3 : An essentia beatitudinis in uno actu consistat, an pluribus
Quaestio 4 : An homo naturaliter possit Deum videre
Quaestio 5 : An beatitudo principalius consistat in actu intellectus, an voluntatis
Quaestio 6 : An omnes summae appetant beatitudinem
Quaestio 7 : An appetitus liber, ex necessitate appetat beatitudinem
Quaestio 8 : An intellectus clare videns Deum possit non delectari, vel deum non diligere
Quaestio 9 : An voluntas efficientiam habeat respectu suae beatitudinis
Quaestio 10 : An beatitudo partialiter producatur a beato
Quaestio 11 : An omnes beati sint aequaliter beati
Quaestio 12 : An beatitudo sit perpetua
Quaestio 13 : An beatitudo sanctorum post resurrectionem erit maior in anima quam nunc sit
Quaestio 14 : An sensus exteriores beatorum erunt continuo in actibus suis in patria
Quaestio 15 : An videns deum ipsum comprehendat
Quaestio 16 : Quid sit videre in verbo, et an videns verbum omnia quae in verbo relucent videat
Quaestio 17 : Per quid corpora beatorum erunt impassibilia
Quaestio 19 : Utrum dotem claritatis habeant beati
Quaestio 21 : An duo corpora dura possint immediate se tangere
Quaestio 22 : An virginitati debeatur aureola
Quaestio 23 : An doctoribus debeatur aureola
Quaestio 24 : An mors sit de ratione martyrii
Quaestio 25 : Quando quis debeat pati martyrium et pro quibus causis
Quaestio 27 : Cuius virtutis sit actus martyrii vel illae cui debetur aureola martyrum
Distinctio 50
Quaestio 5
An corpus damnati possit calefieri⁋ Distinctionis Quadragesimaequartae. Quaestio Quinta. Rosequendo eandem materiam erit quinta quaestio huius indragesimaequartae distinctionis: an corpus damnati possit caefieri. Et probare conabimur quod non: quia id fieri deberet per intro Q ductionem caloris. sed hoc non: quia non potest habere vnum gradum vel duos / caloris vel quatuor, vel quotcumque gradus accipere libuerit. Supponamus pro ipsa difficultate quod corpus Mahumeti habebit calorem vt octo: & quod ille calor pure partibiliter introducetur ab igne circumstante, hoc est ab agente extrinseco. Et probatur quod nunquam habebit calore vt quatuor. quia vel datur primum inestans in quo corpus habebit calorem vt quatuor: vel vltimum n quo non habebit calorem vt quatuor, cum enim incipiat esse / oportet quod per alterum istorum instantium hic calor capiat exordium. Non primum, quia sit a. instans quo corpus Mahumeti habebit calorem vt quatuor. Tunc sic: ille calor est diuisibilis, & non est extra subi iectum: ergo alicui subiecto diuisibili inhaeret. sit illud diuisibile digitalitas: medietas illius digitalita tis prope agens citius habuit calorem vt quatuor quam tota ista digitalitas: cum agens extrisecum citius agat in partem vicinam quam remotam aequaliter disposi tam, non est hic sermo de minimo naturali in suo toto: in toto supple igne: cu corpus applicatur igni. vel loquamur de parte post illd minimum. ergo non dedisti a. instans in quo hoc corpus habet calorem primo vt quatuor. Nec secundum: puta non datur. vltimum instans quo non habet calorem. vt qua tuor. nam signetur illud instans: & sit b. tunc in b. instanti hoc corpus non habet calorem vt quatuor: ergo distat a calore vt quatuor. & non indiuisibili ter, & immediate post hoc acquiret calorem vt quatuor: ergo subito acquirit illum gradum scilicet calorem vt. iiii. Hoc argumento Simodo de Lendinaria medicus concluserat vt dicit, fratri Paulo Veneto Parmae tempore floridi studii, & multis aliis qui multo melius intelligebant: nec repperit virum qui sibi ar gumentum diluerit. Sed est commune, & cuilibet prima fronte occurreret venanti materiam intensionis.
⁋ Respondetur negando quod nunquam habebit calore vt quatuor. immo per vltimum instans non esse introdu citur calor vt quaetuor. hoc est in b. incipit calor vt quaetuor esse in hoc subiecto: per remotionem de praesenti & positionem de futuro. Et concedo quod quilibet ca lor non terminatus ad agens quem habet hoc cor pus in b. instanti exceditur a calore medio diuisipiliter. sed non propterea sequitur quod calor vt qua tuor subito introducetur: cum in nullo excessu di uisibili gradus vt quatuor quemlibet calorem quid est in b. instanti in hoc corpore excedat. nulla enim pars illius caliditatis terminata ad extremum vere sus ignem excessu diuisibili exceditur a gradu medio in hoc instanti b. quia quilibet gradus citra me dium est in hoc subiecto. gradus autem medius est remississimus / qui non est in hoc subiecto. Quia nullus sit excessus quo quaelibet caliditas in hoc corpore exceditur a gradu medio quem supponi mus vt quatuor, patet: quia in proportione dupla non quaelibet caliditas in hoc corpore exceditur a gradu medio. quod probo: quia hic est caliditas vt tria cum duabus tertiis gradus: super tria cum tribus quartis: super tria cum septem octauis: cum nonaginta nouae centesimis super tria. sicut in nulla proportione hoc totum est maius sua parte quantitatiua. Non stes in hoc quod vndique caliditas circumstet corpus hu ius prseudoprophete. nam eadem est difficultas aeun do ad partes centraies corporis. sed ponamus ignem ad vnum latus solum vt res sit lucidior. Pronunc supponamus quod verum credo latitudinem vniformi ter difformen terminatam ad aliquem gradum, ad ipsum terminari exclusiue, & non inclusiue, vt latitudo ca liditatis a non gradu ad octo vsque vniformiter dis formis non habet octo: sed quemlibet gradum citra octo. nam oppositum tenendo / iam dicendum esset quod datur primum instans in quo habet calorem vt qua tuor: & ille calor sit in subiecto diuisibili sed indiussibiliter: sicut corpus sphaericum tangit perfecte pla num punctaliter, sed non in puncto: negando indi uisibilia in continuo. Ex quo patet sic arguendum esse: nunc non est calor vt. iiii. in hoc subiecto, nec quilibet gradus citra. iiii. & immediate post hoc instans erit gradus vt. iiii. ergo gradus vt. iiii. cito introducetur. & sicut consequens est falsum: ita antecedens pro secunda parte.
⁋ Sed cotra istud at gumentor. In bct. instanti hoc corpus non habet caliditatem vt quatuor: & immediate post hoc instans: b. habebit calorem supra quatuor: & prius habebit calorem vt quatuor quam caliditatem supra quatuor ergo gradus medius non introducitur per vltimum instans non esse. Quia immediate post hoc instans hoc corpus habebit caliditatem supra quatuor: pro batur sic. ante quodlibet instans futurum erit caliditas vt quatuor in hoc corpore: & illa caliditas per solutionem habebit subiectum diuisibile: & dimi dietas illius partis prope agens habebit caliditatem super quatuor antequam dimidietas remotior habebit quatuor. Quia prius habebit calorem vt quatuor quam calorem supra quatuor: patet: quia cum omnes gradus successiue introducantur & ordinate: introducetur calor vt quatuor ante calorem supra quatuor. Forte dicis & sic dicendum est quod immediate post hoci istud corpus habebit calorem vt quatuor: & immediate post hoc istud corpus habebit calorem supra quatuor: & in nullo instanti habebit calorem vt qua tuor quin in eodem habebit calorem vltra quatuor. nam quocunque gradu vltra medium dato / citius habebit gradum medium. Contra hoc probatur quod citius gradum medium habebit quam gradum vltra medium. & hoc sic. cito habebit gradum medium: & cito habebit gradum vltra medium: & nullum gradum vltra medium ita cito habebit vt gradum medium: ergo citius habebit gradum mediu quam gradum. vltra medium. consequentia patet ab exponentibus ad exponibilem ratione comparatiui gradus. omnes exponentes clarent. Non enim debet esse dubium in illa, nullum gradum vltra medium ita cito habebit vt gradum medium. quia dato opposito, vide licet aliquem gradum vltra medium ita cito habebit vt gradum medium, signetur ille gradus qui sit vt quinque. Arguitur sic. in quocumque instanti est quinque in hoc subiecto qui excedit diuisibiliter gradum medium: prius erat gradus medius in hoc subiecto quod patet: quia iste quintus gradus successiue acquiritur: ergo dimidietas eius prius acquirebatur. & quandocunque erat quatuor cum dimidio / erat gradus medius: & adhuc non acquirebatur gradus vt quinque. Eodem modo probare potes quod non acquiritur caliditas vt quatuor cu dimidio ante quatuor.
⁋ Dico quod inter arguendum responsum est ad vltimam repli cationem vsque. ad quam dico quod ratione termini stantis determinate oportet dare singulare, & non inchoare expositionem a comparatiuo: quemadmodum ista, aliqua pars continui est maior parte continui, est falsa: & eam exponendo vt iacet / exponentes essent verae. gradum medium) in vltimo loco distri buitur ratione comparatiui & dictionis ( quam in primo autem loco stat determinate. demus igitur hanc singu larem. hunc gradum medium ita cito habebit vt gradum vltra medium. modo haec est falsa. nam in quocumque instanti hoc corpus habet hunc gradum medium: ille est extensus per subiectum. & cum iste gradus medius sit in hoc subiecto demonstrando dimidietatem subiecti remotiorem ab agente: est gradus vltra medium prope agens: & prius fuit gradus vltra medium: quare istum gradum iam datum non ita cito habebit, vt illum gradum vltra medium. Fodem modo haec est falsa. istud corpus ita cito habebit gradum medium vt gradum medium. patet per idem fundamentum. Potes dicere quod sic debet exponi vt iacet. sortes cito habebit gradum medium, & cito habebit gradum vltra medium: & non ita cito habebit gradum vltra medium vt gradum medium. modo tertia exponens est falsa. Sed possunt esse tricae logicae ex parte expositionis & suppositione dictionum ita & vt, quod confundant tamtum immobiliter. quibus no est insistendum in prosequutione nostri negocii. Et licet non sit actio ab ex trinseco in parte propinqua quin aliqua erit in remota: tame intensior erit in parte vicina quam remota: & quacumque remota data / citius aget in propinquam. Lo quuti sumus hic de agente extrinseco: quia si agens fuerit intrinsecun, sicut forma aquae est respectu fri goris producendi: bene dabitur primum instans frigoris extensi, vt quatuor vel duo: cum omne agens aequaliter agat in plura passa aequaliter applicata.
⁋ Caeterum stante casu quaestionis prin cipalis obiter occurrit alia affinis difficultas circa hanc intensionem formae ad probandum quod corpus Ma humeti non possit totu calefieri: quaerendo per quod instans corpus Mahumeti habebit caliditatem secundum tas: quatumor quintae. xcix. millesimae habent calidita tem secundum se tonas. Nec deus potest separare par tem cale factam secundum se totam a non calefacta: quia nulla talis est, nec datur subiectum adaequatum illius caloris. & si diuidatur corpus hoc secudum partes proportionales maioribus prope ignem proportione nupla / tripla / vel alia quacianque numerali: quaelibet pars proportionalis est calefactae secundum se totam. sed no sequitur quod quaelibet pars est calefacta secundum se totam. vt patet de vltima quarta. sic enim Holcottus restonderet.
⁋ Sed contra istud arguitur. quaelibet pars proportionalis secundum hanc diuisionem saltem / est casefacta. ergo prima pais propora tionalis est calefacta, scilicet pedale cum seiis: quaeus est aequalis aggregato omnium partium proportionalium sequentium. sed partes sequentes reddunt pedale cum dimidio: ergo tripedale est calefactum secundum se totum, quod est hoc corpus de quo contenditur: cum totum sit suae partes ex distin. praeccdente. vel fecundum alios non extenditur vltra partes: nec aeconfiuerso. Non est fuga nisi dicendo primam indium sibiliter excedere reliquas: quae parumul valet: quia pari proteruia sustinebo contia te quod dabitur vnum pondus quod indiuisibiliter excedit aliud: & sit a minimun pondus quod sortes non potest portare / indiuisibiliter exuperans b. tunc b. erit maximum pondus quod sortes potest portare. Sed fortasse aliter euadet aduer sarius per simile, dando corpus bipedale nigrum / planum: & cadat corpus paerfecte sphaericum / album & albefactiuum vtereta: & conserues deus cretam ne minutatim fratigatur: cadat illud sphaericum super alterum pedalium ipsum solum albefaciendo in puncto contactus: tunc altera medietas aliam impirtibiliter exuperabit. sed de hoc alias. in re illud non impedit propositum.
⁋ Proinde teneamus quod corpus datum habet caliditatem secundum se totum per primum instans esse. & ita est de quolibet alio corpore quod pure partibiliter calefit.
⁋ Sed tunc restat respondere argu mento in oppositum. quando sic arguitur. in extremo remotiore ab igne calor erit infinitae remissionis. vel loqueris de puncto terminatiuo illius tripedalitatis: & dico quod nullus calor illi inhaeret. si de aliquo puncto intrinseco illius tripedalitatis: dico quod in ilo est calor: vel cum illo. imaginemur puncta & calo rem ei inhaerere: quorum vtrumque minus rationabile cen seo. sed calor in quocumque puncto intrinseco est alicuius certae intensionis: & in infinitum remissus est cu lor in hoc subiecto: quia quacumque remissione data datur remissior calor in hoc subiecto. Ex quomodo non sequitur quod aliquis calor huius subiecti est infinite remissus. nam cuiuscumque partis calor est metiendus secundum extremum intensius, secundum vnam positionem vel secundum gradum medium: quod pronunc insequimur: se totum: capio totum syricategorematice. hoc est quando habebit caliditatem secundum se & qudodlibet fui: Et arguitur quod non potest sic habere caliditate. quia: vel hoc est per primum instans esse: vel vltimum inirans non esse. neutrum est dicendum. igitur. Omnis siquidem res incipiens incipit per primu inctans esse: vel vltimum instans non esse, nec aliquo pacto occurrit instantia extra casum de productione. c. angeli. Ii istis formis hoc vbique tenet. Quia neutrum sit dicendum probatunr. sit corpus Mahumeti profundum tribus pedibus: & ignis applicatus pectori vel. dorso: illa dimensio est profunditas, cum sit minima inter tres: maxima est longitudo: & media latitudo, quod patet per dimensiones arcae None. Geneseos. vi. Trecentorum cubitorum erat longitudo arcae: quinquaginta cubitorum latitu do: & trigita cubitorum altitundo. hoc est profunditas. si autem dimensiones fuerint aequales: has denomina tiones non sic inuenies. Tunc sic. vel datur primum in stans quo hoc corpus habet caliditatem secundum se totum: vel vltimum in quo non habet caliditatem secun duin se totum. Si primum. vel haec caliditas in extremo remotiore est alicuius certae intensionis: vel infi nitae remissionis. secundum non est dandum. nam quaelibet caliditas habet partes graduales: illa igitur erit alicuius certae intensionis. ergo eius dimidietas quo ad intensionem prius producebatur in fine passi, puta partis remotioris Mahumeti. & sic a. instans est pri mum instans in quo hoc corpus habet caliditate se cundum se totum. supponamus a. instans esse praesens nunc in: quo nos simus. Insuriper tota ista caliditas tri pedalis secundum extensionem / vel habet partes secun dum intensionem, vel non: puta duas dimidietates. si des secundum: iam aliquis calor non habet partes graduales. si primum: iam vna dimidietas fuit produ cta ante aliam: quia ponimus pure successiue illum calorem fuisse genitum. Si dicas a. esse vltimum instans in quo homnc corpus non habet caliditatem secundum se totum: tunc sic. nunc non habet caliditatem secundum se totum: sed aliquid restat calefiendum. signetur illa pars calefienda, & sit b. in hoc instanti b non est catefactum: & immediate post hoc erit calefactum: ergo subito calefiet, quod est falsum: cum ponamus calorem pure partibiliter esse productum. Forte dicis cum Holcorto in determinationibus quod a. est vltimum in stans in quo non habet caliditate secundum se totum: & aliquid restat sic calefiendum: & immediate post hoc totum erit calefactum. sed non sequitur quod subito ca lefiet: quia euiustibet partis calefiendae datur vna pars calefacta secundum extremum intensius. Sunt tamen infinitae partes calefiendae secundum se totas: vt illae quae terminantur ad extremum remissius. sed nulla est pars terminata ad illud extremum quin ali qua pars eius habeat calorem: immo dimidietas eius habet calorena secundum se totam syncategorema tice. & duae tertiae habent calorem secundum se to- Nec sequitur: quaelibet pars huius passi est aliqualiter intensa calore: ergo pars distantior vltra tripeda le est minus calida nisi addatur in antecedente: & non terminatur ad non gradum: & non fuit impedimentum vlterioris productionis.
⁋ Ad secundum argumentum quo dicis, tota ista caliditas tripedalis vel habet partes secundum intensionem, &c. Dico quod totus ille calor est diuisibilis secundum intensionem. vt si totus ille calor sit ab octo ad non gradum vsque: poterit diuidi in duas dimidietates secundum intensionem: scilicet a quatuor ad non gradum vsque. Et nego quod vna illarum dimidietatum producebatur ante aliam. sed nunc primo vna illarum dimidietatum est producta, non enim est de ratione successiuae productionis quod quaelibet pars sit pro ducta ante altera: sed requiritur quod nulla pars subito producatur. & si hic calor diuidat in duas dimidieta tes secundum intensionem: & illarum dimidietatum quaelibet diuidatur in partes proportionales quo ad extensionem / maioribus terminatis versus agens: iam conce do quod quaelibet pars vnius producitur ante partem proportionalem alterius ei respondentem. tamen non sequitur quod vnus totalis calor producatur ante alium. sicut in Achille aenonico qualibet partem proportionalem spatii partransit mobile tardum ante mobile velox. & tamen in eodem instanti primo illud spatium est ab vtroque mobili pertransitum. Ex quo sequitur quod non cuiussibet gradus qualitatis ex vna parte ad non gradum terminatae successiue productae dantur duc gradus per totum extensi: vnus ante alium productus: tamen cuiussibet qualitatis ad gradum ex vtraque par te terminatae dantur duo gradus per totum extensi: vnus ante alium productus. Fodem modo conceditur quod dabitur primum instans quo corpus Mahumeti habet calorem vt quatuor secundum se totum: calorem vt tria secundum totum. & dabitur primum instans in quo quaelibet pars proportionalis erit calida vt quatuor: puta illud in quo in extremo remotiore erit caliditas vt quatuor: & in illo instanti primo quaelibet pars proportionalis erit calida supra quatuor. Quod patet: quia da vnam partem proportionalem non calidam supra quatuor: cu quaelibet pars proportionalis habeat infinitas post se partes: non prius calefiet pars propinqua agenti qui remota, quod est falsum. nam qualibet pars proportionalis fuit calida su pra quatuor ante hoc instans. Ista enim simul stant: quaelibet pars proportionalis fuit in aliquo instanti ante hoc instans calida supra quatuor: & in nullo instanti ante hoc instans quaelibet pars proportionalis fuit calida supra quatuor. Nec sic inconvenit dare propositiones de praeterito & praesenti simul incipientes esse veras. sicut si deus in qualibet parte proportionali horae preteritae produxisset vnum angelum: & nos simus in instanti terminante illam horam: iam verum est dicere primo: quilibet istorum angelorum est: demonstrando infinitos: & quilibet istorum prius fuit. immo sine signo distributiuo. hoc patet alibi in insolubilibus: vbi diximus has simul incipere esse veras, sortes animal est, & sortes animal fuit cum animal sit praedicatum & amplietur ad praeteritum sub disiunctione ad praesens. & istae sunt aeque cito verae, sortes mouetur: sortes mouebatur.
On this page