Table of Contents
Commentarius in librum secundum Sententiarum (Redactio B)
Distinctio 1
Quaestio 1 : An causalitas creaturarum praesupponit productionem personarum in diuinis ad intra
Quaestio 2 : An mundus incepit esse, capto mundo pro toto universo Deo secluso
Quaestio 3 : An Deus mundum sive mundialem machinam creaverit intelligendo et volendo tantum
Quaestio 4 : An fuerit possibile mundum fuisse ab aeterno
Quaestio 5 : An enti successivo repugnet aeternitas
Quaestio 7 : Utrum Deus habeat vim conservativam et effectivam respectu omnium
Quaestio 8 : An possit probari in lumine naturali quod Deus est causa efficiens omnium aliorum a se
Quaestio 11 : An natura angelica naturae animae praestet in nobilitate entitativa
Quaestio 12 : An angelus et anima specie differant
Distinctio 2
Quaestio 1 : Utrum motus localis sit res successiva ab omni re permanente et permanentibus distincta
Quaestio 3 : Penes quid habet attendi velocitas motus localis penes effectum
Quaestio 4 : Penes quid attenditur velocitas motus penes causam
Quaestio 5 : An locus sive aliud quodlibet continuum ex punctis confletur
Quaestio 6 : An puri continui detur minima pars
Quaestio 7 : An detur minimum naturale
Quaestio 8 : An angelus sit in loco
Quaestio 10 : An plures angeli possunt esse in eodem loco adaequato
Quaestio 11 : An angelus potest se movere localiter
Quaestio 12 : An potest se movere successive et subito per medium
Quaestio 13 : An tempus sit res successiva mensurativa durationis rerum corruptibilium
Distinctio 3
Quaestio 2 : De notitia angelorum: an cognitio angeli distinguitur ab angelo
Quaestio 4 An sint ponendae species in medio repraesentative rerum quorum sunt species
Quaestio 5 : An angelus possit se intelligere per essentiam suam
Quaestio 6 : An angelus naturaliter cognoscat vel cognoscere possit distincte Deum in via
Quaestio 9 : An angelus potest tot habere notitias actuales quot habet species
Quaestio 10 : An notitia intuitiva potest esse de obiecto non existente
Quaestio 11 : An notitia intuitiva potest supernaturaliter esse sine potentia obiecti
Quaestio 12 : An notitia intuitiva producatur a sola potentia, vel ab obiecto
Quaestio 13 : An intellectus noster possit se intuitive cognoscere
Distinctio 4
Quaestio 1 : An angeli creati sunt in gratia
Distinctio 5
Quaestio 1 : Utrum prius angeli meruerint beatitudinem quam ipsam acceperint
Quaestio 3 : An Deus poterat creare angelos beatos in primo instanti et malos miseros
Distinctio 6
Quaestio 1 : An primus angelus poterat appetere aequalitatem Dei
Quaestio 2 : Quo peccato peccavit primus angelus, et ad quod genus vitii reduci habet
Distinctio 7
Distinctio 8
Quaestio 1 : An angeli sint corporei et an possint assumere corpora
Quaestio 2 : An angeli fallantur et errent
Quaestio 3 : An daemon possit sensibus humanis illudere
Distinctio 9
Quaestio 1 : Utrum omnes homines salvandi assumantur ad novem angelorum ordines
Quaestio 2 : Utrum angeli superiores illuminent inferiores et contra
Quaestio 3 : An angelus sibi relictus potest cognoscere secreta alterius angeli vel hominis
Quaestio 4 : De angelorum locutione
Quaestio 5 : Quonam pacto angeli inter se mutuo loquuntur
Distinctio 10
Quaestio 1 : Utrum omnes angeli mittantur
Distinctio 11
Quaestio 1 : Utrum angelus potest hominem erudire vel facere peccare
Distinctio 12
Quaestio 1 : An materia sit altera pars compositi essentialis
Quaestio 2 : An Deus potest facere materiam sine forma substantiali et accidentali
Quaestio 3 : Utrum caelum sit ex materia et forma conflatum
Distinctio 13
Quaestio 1 : Utrum lux sit forma accidentalis, vel substantialis corporis lucidi, an alia substantia
Quaestio 2 : Utrum lumen producatur in medio subito an successive
Quaestio 3 : Utrum lumen videatur
Distinctio 14
Quaestio 1 : An sint plures caeli, et de ordine eorum
Quaestio 2 : An caelum moveatur ab oriente in occidentem et contra sicut diximus
Quaestio 4 : An sufficiat unum uni planetae
Quaestio 5 : An sit aliquod caelum aquaeum
Quaestio 6 : An in haec inferiora agat
Quaestio 10 : An luna sit luminare minus
Quaestio 11 : An cometa significet mortes regum
Quaestio 12 : An centrum gravitatis terrae coincidat cum centro magnitudinis eiusdem
Quaestio 13 : De aqua quomodo ipsa non circuit totam terram cooperiendo
Quaestio 14 : Quid causae est ut mare fluat et refluat bis in die naturali vel prope diem naturalem
Quaestio 15 : An mare fuerit a Deo productum falsum
Distinctio 15
Quaestio 1 : An aqua sit in reptili et universalius an elementa sint realiter in mixto
Quaestio 2 : Utrum in homine in sexto die creato sit alia forma quam anima intellectiva?
Distinctio 16
Quaestio 1 : An potentiae animae ab essentia animae distinguantur
Quaestio 2 : Utrum sensus communis sit in corde vel in cerebro tanquam in suo organo
Distinctio 17
Quaestio 1 : In qua plaga terrae homines optime vivunt
Quaestio 2 : An Nilus, Ganges, Tigris et Eufrates de quattuor paradisi fontibus scateant
Distinctio 18
Quaestio 1 : De ratione seminali: quae res est ipsa
Quaestio 2 : An corpus Evae erat plasmatum ex sola costa Adae
Quaestio 3 : An mater concurrit per suum menstruum effective ad generationem prolis
Quaestio 4 : An anima Adae et Evae et breviter omnium simul creatae sunt
Distinctio 19
Quaestio 1 : Utrum homo pro statu innocentiae habuit immortalitatem
Distinctio 20
Quaestio 1 : An in statu innocentiae fuisset generatio
Distinctio 21
Quaestio 1 : An temptatio daemonis ex invidia oriebatur ad hominem callide
Quaestio 2 : An primus parens poterat peccare venialiter in statu innocentiae
Distinctio 22
Quaestio 1 : An peccatum Adae fuerit peccato Evae gravius
Quaestio 2 : An ignorantia excusavit peccatum Adae et cuiuslibet alterius
Distinctio 23
Quaestio 1 : An Adam in statu innocentiae habuit notitiam intuitivam de Deo
Quaestio 2 : An Deus poterat fecisse hominem impeccabilem
Quaestio 3 : An stante statu innocentiae Adam aliquam deceptionem incurrere poterat
Quaestio 4 : An Deus debuit promittere hominem temptari
Distinctio 24
Quaestio 1 : An portio superior et inferior sint duae potentiae distinctae
Distinctio 25
Quaestio 1 : An liberum arbitrium sit aliud a voluntate distinctum
Quaestio 2 : An potest probari in lumine naturali in nobis libertas
Quaestio 3 : An voluntas coagat ad suum actum elicitum
Quaestio 4 : An aliquid aliud a voluntate cum ipsa concurrat ad productionem actus eius
Distinctio 26
Quaestio 3 : Utrum actus meritorius et non meritorius sunt eiusdem speciei in genere naturae
Distinctio 27
Quaestio 1 : An liberum arbitrium cum gratia potest mereri aliquid de condigno
Distinctio 28
Quaestio 1 : De facultate liberi arbitrii: an requiratur gratia Dei praeveniens
Quaestio 2 : An homo sine gratia gratum faciente potest implere praecepta Dei et hominum
Quaestio 3 : An homo potest se immunem praeservare a peccato
Distinctio 29
Distinctio 30
Quaestio 2 : De peccati originalis qualitate
Quaestio 3 : De essentia iustitiae originalis
Quaestio 4 : An beata Dei genitrix fuit concepta in peccato originali
Quaestio 5 : Utrum aliquid de alimento transeat in compositionem hominis vel alterius animalis
Quaestio 6 : Utrum generatio fiat de superfluo alimento an de substantia generantis
Distinctio 31
Quaestio 1 : Utrum potentia generativa inter alias potentias sit magis infecta
Distinctio 32
Quaestio 1 : Utrum originale peccatum tollat baptismus
Quaestio 2 : Utrum omnes animae humanae sunt aequales
Distinctio 33
Quaestio 1 : An decedentes cum originali solo puniantur poena sensus
Distinctio 34
Quaestio 1 : Utrum sit aliquod summum malum nihil boni habens nec bono inhaerens
Distinctio 35
Quaestio 1 : Utrum peccatum corrumpat animam vel aliquid eius
Distinctio 36
Quaestio 1 : Utrum aliquis poenam patiatur sine culpa
Quaestio 2 : Utrum omnis culpa sit peccati poena
Distinctio 37
Quaestio 1 : Quid est peccatum
Quaestio 2 : An Deus sit actor mali
Quaestio 3 : An Deus concurrat ad peccatum
Quaestio 4 : Utrum Deus prius agat et coagat ad actus voluntatis creatae an contra
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum voluntas potest contravenire iudicio rationis
Distinctio 39
Quaestio 1 : Quid est synderesis et conscientia, et in qua potentia consistunt
Quaestio 2 : An quilibet contraveniens conscientiae suae peccat
Distinctio 40
Quaestio 1 : Utrum aliquis tantum meretur quantum intendit mereri
Distinctio 41
Quaestio 1 : Quae relatio requiritur ad hoc quod actus voluntatis fuerit moraliter bonus
Distinctio 42
Quaestio 1 : An actus interior et exterior sunt unum et idem peccatum
Quaestio 4 : Quid remanet in peccatore transeunte actum peccati a quo dicatur peccator
Quaestio 5 : An quaelibet pars peccati sit peccatum
Quaestio 6 : An bona circumstantia malitiam actus diminuat
Quaestio 7 : Utrum idem actus sit bonus et malus meritorie et demeritorie vel mortaliter
Quaestio 8 : An veniale potest esse mortale, et de discrimine inter veniale et mortale
Quaestio 9 : An omnis gula sit mortifera
Quaestio 10 : An omnis avaritia sit mortale peccatum
Quaestio 11 : An omnis acedia sit grave peccatum
Quaestio 12 : An omnis ira sit peccatum
Quaestio 13 : An omnis invidia sit peccatum mortale
Quaestio 14 : Utrum omnis superbia sit peccatum mortale
Quaestio 16 : An Deus potest punire aliquod peccatum ad condignum
Quaestio 17 : Quae sunt peccata in caelum clamantia, et quare ita appellitantur
Distinctio 43
Quaestio 1 : An peccatum in Spiritum Sanctum sit remissibile
Distinctio 44
Quaestio 1 : An potentia peccandi sit a Deo, similiter et actus eius
Quaestio 2 : An inferiores superioribus parere obligentur
Quaestio 4 : An Christiani possunt filios infidelium invitis parentibus baptizare
Quaestio 5 : An politia regalis per hereditariam successionem eidem praestet per electionem
Quaestio 6 : An rex sit dominus omnium quae sunt sub suo regno
Quaestio 7 : An quis per peccatum mortale perdit dominium rerum suarum
Quaestio 8
An si angeli non fuissent creati cum habitibus vel speciebus poterant ipsi species acquirere vel res aliquas de novo cognoscere¶ Questio septims Exptimo quexitux in l an si angeli non fuissent creati cuhabitibus vel speciebus poterant psi speclies acquirere vel res aliqiuas de nouo cognoscere
¶ Pro solutione quaetionis pono conclusiones: quarum prma est. in angelis concreate sunt species a principio productionis eorum. Secunda conclusio. dato quod in angelis non fuisset species producte: angeli poterant rerum noticiam acquirere. Tertia conclusio. multas noticias tam actuales quam habituales an gelus acquirit oe nouo.
¶ Prima concluso probat per Aug ii. super oene sim ad litteram. c. xiii de paruis dicentem / quod cetera quae infra angeles sunt ita creantur vt perlus fiant in cognitione rationalis creature ac deinde in genere suo. et auihor de causis: in telligentie sunt plene formis. hec est communis via de eius probatione non multum insisto non video auctoritatem magnam et apparentem nec rationem ad conclusionem.
¶ Secunda conclusio probatur. in eangelis est intellectus agens vel possibilis. et non habet species omnium possibilium. ergo potest acquirere nouas species. maior patet. intellectus agens et possibilis realiter sunt eadem res / et idemptificatur cum intellectu angeli. angelus potest ad noticias concurrere et noticias recipere. ergo in eo est intellectus agens et possibilis minor patet. intellectus noster in principio sue creati onis est tanquam tabula rasa in qua nichil depictum est depinguibilis tamen virtutibus et scientiis vt aristoteles dicit contra platonem. et tamen intellectus noster ex sua natura potest acquirere noticias a rebus. ergo a for tiori hoc potest intellectus angelicus. mirabile esset quod obiectum esset presens localiter intellectui angeli co creato in puris naturalibus sine vlla specie et an gelus non possit intelligere illud obiectum. Tertio. dato quod species omnm rerum distincte essent producte in intellectu angelico: adhuc angelus potest acquirere noticiam actualem rerum intuitiuam a rebus: scire veritates complexas de nouo. per hoc quod habeam noticiam habitualem et abstractiuam ediburgi nescio quid illic. agatur. sic in angelo. ergo stantibus quibuscumque noticiis habitualibus: potest acquirere a rebus noticias complexas et incomplexas.
¶ Ulterius dato quod angelus heat omnim rerum distictas: si noticie ille hituales sint alterius speciei a noticiis hitualibus acquisibilibus a rebus: adhuc potest a rebus acquirere noticias habituales. patet fides infusa et charitas infusa non impediunt generationem fidei acquisite et charitatis acquisite. Insuper. dato quod species infuse sint eiusdem speciei cum speciebus ab ipsis rebus naturaliter acquisibi libus: adhuc intellectus angelicus potest acquirere species similes a rebus: si species concreate sint remissiores quam res ipse vel rerum actus producere possunt. probatio si a / ignis esset productiuus caloris vt octo. et b passum esset calefactum a deo miraculose vt ilii. si b. passum applicaretur a / igni. e ignis adhuc produceret ilii. gradus caloris in b passum si deus influentia sua generali concurrat.
¶ Tertia conclusio patet de noticiis intuitiuis. aliquid producitur de nouo de quo angelus habet noticiam intui tiuam quando est. et non antea. solus deus non exfitia intuitine videt. vnde Aug. xii de trini. c. vii. ait: deus non ad priss videt: nec aliquid noui fit in eius visione atque scientia cum aliquid temporaliter geritur ac transitorie: sicut inde afficiuntur sensus carnales animalium et homim vel etiam celestes angelorum. Et ex isto potest acquirere nouam speciem vel species et noticias abstractiuas nouas. patet conclusio de noticiis complexis et incomplexis multis de quibus iam habitus est sermo. Insuper: angelus potest per discursum aliquid addiscere de nouo. et verosimile est quod ita est. ergo acquirit notici as de nouo afnis patet. quia potest discurrere et demon stratiue procedere acquirendo noticiam conclusionis per noticiam premissarum. Sed dicis. licet acquirat noticiam conclusionis per noticiam premissarum: non tamen discurrit. Ad discursum requiritur quod noticia conclusionis ignote acquiratur per noticiam premissarum prius tpore notarum: quod in angelis non contingit contra. de nomimbus non est contendendum. qualitercumque capis angelus discurrit. quando offeruntur ei alique praemisse demostrationis inferentes vnam conclusionem: possunt in finite propositiones ex illis premissis cum conclusione inferri correlarie. modo angelus non potest habere subito infinitas noticias tales. ergo aliquid praet addiscere de nono. Insuper angelus nescit omnia. ergo aliquid potest ei ostendi et dici. istud patet Dane. x. de angelo persarum et medorum angelus ergo praet addiscere vnum per aliud: et vnum post aliud prius ei ignotum.
¶ Contra ouas vltimas conclusiones arguitur argumentis scti thome quibus ipse procedit in prima parte qui. lvi. ar ii. corpora suprema habent potentiam in suinatura totaliter perfectam per formam. in corporibus autem inferioribus potentia materie non totaliter perfici tur per formam: sed accipit nunc vnam / nunc aliam formam ab aliquo agente similiter et inferiores subenintellectiue: scilicet anie humane: habcuent potentiam intellectiuam non completam naturaliter: sed completur in eis successiue per hoc quod accipiunt species intelligibiles arebus. potentia vero in substantiis spiritualibus superioribus i. in angelis naturaliter copleta est per species intelligibiles comnaturales ad omnia itelligenda que naturaliter cognoscere possunt. simili argumento vtitur. qui. lvili. articulo ili. ad probandum quod angeli non possunt discurrere. quia corpora terrena per motum et mutationem accipiunt suam vltimam perfectionem: corpora celestia statim ex ipsa sua natura vltimam perfectionem habent. ssc inferiores intelilectus homim per quendam motum et discursum.
¶ Respondetur. rationes hee si valeant concluderent quod nunquam possunt angeli habere noticiam actualem nouam: sed simul omnia intelligere quorum habetur species: cuius oppositum dicit. Secundo dicitur falsum est assumptum de corporibus celestibus: luna lumen capit a solede nouo: et alii planete secundum communem viam. et celi inferiores recipiunt influentias celestes celorum. similiter celi et eorum influentie generant et conseruant multa in hiis inferioribus vt dicitur primo oetheororum: non sic angeli. ergo similitudo intelligatur vniuersaliter ipsa est nulla: si particulariter ipsa nichil concludit. etiam celi non possunt suam perfectionem acquirere nisi a deo. angeli perfectionem accidentalem possunt habere a rebus ipsis.
¶ Aliud etiam argumentum fundatur in similitudine cuius solutio facilis est oado dissimilitudinem secundum antiquum diuerbium: argumentum a simili claudicat vno pede. etiam assumptum est falsum. celi mouentur successiue si vis ergo illi similitudini inniti: debes concludere: ergo angeli successiue addiscunt.
On this page