Table of Contents
Commentarius in librum secundum Sententiarum (Redactio B)
Distinctio 1
Quaestio 1 : An causalitas creaturarum praesupponit productionem personarum in diuinis ad intra
Quaestio 2 : An mundus incepit esse, capto mundo pro toto universo Deo secluso
Quaestio 3 : An Deus mundum sive mundialem machinam creaverit intelligendo et volendo tantum
Quaestio 4 : An fuerit possibile mundum fuisse ab aeterno
Quaestio 5 : An enti successivo repugnet aeternitas
Quaestio 7 : Utrum Deus habeat vim conservativam et effectivam respectu omnium
Quaestio 8 : An possit probari in lumine naturali quod Deus est causa efficiens omnium aliorum a se
Quaestio 11 : An natura angelica naturae animae praestet in nobilitate entitativa
Quaestio 12 : An angelus et anima specie differant
Distinctio 2
Quaestio 1 : Utrum motus localis sit res successiva ab omni re permanente et permanentibus distincta
Quaestio 3 : Penes quid habet attendi velocitas motus localis penes effectum
Quaestio 4 : Penes quid attenditur velocitas motus penes causam
Quaestio 5 : An locus sive aliud quodlibet continuum ex punctis confletur
Quaestio 6 : An puri continui detur minima pars
Quaestio 7 : An detur minimum naturale
Quaestio 8 : An angelus sit in loco
Quaestio 10 : An plures angeli possunt esse in eodem loco adaequato
Quaestio 11 : An angelus potest se movere localiter
Quaestio 12 : An potest se movere successive et subito per medium
Quaestio 13 : An tempus sit res successiva mensurativa durationis rerum corruptibilium
Distinctio 3
Quaestio 2 : De notitia angelorum: an cognitio angeli distinguitur ab angelo
Quaestio 4 An sint ponendae species in medio repraesentative rerum quorum sunt species
Quaestio 5 : An angelus possit se intelligere per essentiam suam
Quaestio 6 : An angelus naturaliter cognoscat vel cognoscere possit distincte Deum in via
Quaestio 9 : An angelus potest tot habere notitias actuales quot habet species
Quaestio 10 : An notitia intuitiva potest esse de obiecto non existente
Quaestio 11 : An notitia intuitiva potest supernaturaliter esse sine potentia obiecti
Quaestio 12 : An notitia intuitiva producatur a sola potentia, vel ab obiecto
Quaestio 13 : An intellectus noster possit se intuitive cognoscere
Distinctio 4
Quaestio 1 : An angeli creati sunt in gratia
Distinctio 5
Quaestio 1 : Utrum prius angeli meruerint beatitudinem quam ipsam acceperint
Quaestio 3 : An Deus poterat creare angelos beatos in primo instanti et malos miseros
Distinctio 6
Quaestio 1 : An primus angelus poterat appetere aequalitatem Dei
Quaestio 2 : Quo peccato peccavit primus angelus, et ad quod genus vitii reduci habet
Distinctio 7
Distinctio 8
Quaestio 1 : An angeli sint corporei et an possint assumere corpora
Quaestio 2 : An angeli fallantur et errent
Quaestio 3 : An daemon possit sensibus humanis illudere
Distinctio 9
Quaestio 1 : Utrum omnes homines salvandi assumantur ad novem angelorum ordines
Quaestio 2 : Utrum angeli superiores illuminent inferiores et contra
Quaestio 3 : An angelus sibi relictus potest cognoscere secreta alterius angeli vel hominis
Quaestio 4 : De angelorum locutione
Quaestio 5 : Quonam pacto angeli inter se mutuo loquuntur
Distinctio 10
Quaestio 1 : Utrum omnes angeli mittantur
Distinctio 11
Quaestio 1 : Utrum angelus potest hominem erudire vel facere peccare
Distinctio 12
Quaestio 1 : An materia sit altera pars compositi essentialis
Quaestio 2 : An Deus potest facere materiam sine forma substantiali et accidentali
Quaestio 3 : Utrum caelum sit ex materia et forma conflatum
Distinctio 13
Quaestio 1 : Utrum lux sit forma accidentalis, vel substantialis corporis lucidi, an alia substantia
Quaestio 2 : Utrum lumen producatur in medio subito an successive
Quaestio 3 : Utrum lumen videatur
Distinctio 14
Quaestio 1 : An sint plures caeli, et de ordine eorum
Quaestio 2 : An caelum moveatur ab oriente in occidentem et contra sicut diximus
Quaestio 4 : An sufficiat unum uni planetae
Quaestio 5 : An sit aliquod caelum aquaeum
Quaestio 6 : An in haec inferiora agat
Quaestio 10 : An luna sit luminare minus
Quaestio 11 : An cometa significet mortes regum
Quaestio 12 : An centrum gravitatis terrae coincidat cum centro magnitudinis eiusdem
Quaestio 13 : De aqua quomodo ipsa non circuit totam terram cooperiendo
Quaestio 14 : Quid causae est ut mare fluat et refluat bis in die naturali vel prope diem naturalem
Quaestio 15 : An mare fuerit a Deo productum falsum
Distinctio 15
Quaestio 1 : An aqua sit in reptili et universalius an elementa sint realiter in mixto
Quaestio 2 : Utrum in homine in sexto die creato sit alia forma quam anima intellectiva?
Distinctio 16
Quaestio 1 : An potentiae animae ab essentia animae distinguantur
Quaestio 2 : Utrum sensus communis sit in corde vel in cerebro tanquam in suo organo
Distinctio 17
Quaestio 1 : In qua plaga terrae homines optime vivunt
Quaestio 2 : An Nilus, Ganges, Tigris et Eufrates de quattuor paradisi fontibus scateant
Distinctio 18
Quaestio 1 : De ratione seminali: quae res est ipsa
Quaestio 2 : An corpus Evae erat plasmatum ex sola costa Adae
Quaestio 3 : An mater concurrit per suum menstruum effective ad generationem prolis
Quaestio 4 : An anima Adae et Evae et breviter omnium simul creatae sunt
Distinctio 19
Quaestio 1 : Utrum homo pro statu innocentiae habuit immortalitatem
Distinctio 20
Quaestio 1 : An in statu innocentiae fuisset generatio
Distinctio 21
Quaestio 1 : An temptatio daemonis ex invidia oriebatur ad hominem callide
Quaestio 2 : An primus parens poterat peccare venialiter in statu innocentiae
Distinctio 22
Quaestio 1 : An peccatum Adae fuerit peccato Evae gravius
Quaestio 2 : An ignorantia excusavit peccatum Adae et cuiuslibet alterius
Distinctio 23
Quaestio 1 : An Adam in statu innocentiae habuit notitiam intuitivam de Deo
Quaestio 2 : An Deus poterat fecisse hominem impeccabilem
Quaestio 3 : An stante statu innocentiae Adam aliquam deceptionem incurrere poterat
Quaestio 4 : An Deus debuit promittere hominem temptari
Distinctio 24
Quaestio 1 : An portio superior et inferior sint duae potentiae distinctae
Distinctio 25
Quaestio 1 : An liberum arbitrium sit aliud a voluntate distinctum
Quaestio 2 : An potest probari in lumine naturali in nobis libertas
Quaestio 3 : An voluntas coagat ad suum actum elicitum
Quaestio 4 : An aliquid aliud a voluntate cum ipsa concurrat ad productionem actus eius
Distinctio 26
Quaestio 3 : Utrum actus meritorius et non meritorius sunt eiusdem speciei in genere naturae
Distinctio 27
Quaestio 1 : An liberum arbitrium cum gratia potest mereri aliquid de condigno
Distinctio 28
Quaestio 1 : De facultate liberi arbitrii: an requiratur gratia Dei praeveniens
Quaestio 2 : An homo sine gratia gratum faciente potest implere praecepta Dei et hominum
Quaestio 3 : An homo potest se immunem praeservare a peccato
Distinctio 29
Distinctio 30
Quaestio 2 : De peccati originalis qualitate
Quaestio 3 : De essentia iustitiae originalis
Quaestio 4 : An beata Dei genitrix fuit concepta in peccato originali
Quaestio 5 : Utrum aliquid de alimento transeat in compositionem hominis vel alterius animalis
Quaestio 6 : Utrum generatio fiat de superfluo alimento an de substantia generantis
Distinctio 31
Quaestio 1 : Utrum potentia generativa inter alias potentias sit magis infecta
Distinctio 32
Quaestio 1 : Utrum originale peccatum tollat baptismus
Quaestio 2 : Utrum omnes animae humanae sunt aequales
Distinctio 33
Quaestio 1 : An decedentes cum originali solo puniantur poena sensus
Distinctio 34
Quaestio 1 : Utrum sit aliquod summum malum nihil boni habens nec bono inhaerens
Distinctio 35
Quaestio 1 : Utrum peccatum corrumpat animam vel aliquid eius
Distinctio 36
Quaestio 1 : Utrum aliquis poenam patiatur sine culpa
Quaestio 2 : Utrum omnis culpa sit peccati poena
Distinctio 37
Quaestio 1 : Quid est peccatum
Quaestio 2 : An Deus sit actor mali
Quaestio 3 : An Deus concurrat ad peccatum
Quaestio 4 : Utrum Deus prius agat et coagat ad actus voluntatis creatae an contra
Distinctio 38
Quaestio 1 : Utrum voluntas potest contravenire iudicio rationis
Distinctio 39
Quaestio 1 : Quid est synderesis et conscientia, et in qua potentia consistunt
Quaestio 2 : An quilibet contraveniens conscientiae suae peccat
Distinctio 40
Quaestio 1 : Utrum aliquis tantum meretur quantum intendit mereri
Distinctio 41
Quaestio 1 : Quae relatio requiritur ad hoc quod actus voluntatis fuerit moraliter bonus
Distinctio 42
Quaestio 1 : An actus interior et exterior sunt unum et idem peccatum
Quaestio 4 : Quid remanet in peccatore transeunte actum peccati a quo dicatur peccator
Quaestio 5 : An quaelibet pars peccati sit peccatum
Quaestio 6 : An bona circumstantia malitiam actus diminuat
Quaestio 7 : Utrum idem actus sit bonus et malus meritorie et demeritorie vel mortaliter
Quaestio 8 : An veniale potest esse mortale, et de discrimine inter veniale et mortale
Quaestio 9 : An omnis gula sit mortifera
Quaestio 10 : An omnis avaritia sit mortale peccatum
Quaestio 11 : An omnis acedia sit grave peccatum
Quaestio 12 : An omnis ira sit peccatum
Quaestio 13 : An omnis invidia sit peccatum mortale
Quaestio 14 : Utrum omnis superbia sit peccatum mortale
Quaestio 16 : An Deus potest punire aliquod peccatum ad condignum
Quaestio 17 : Quae sunt peccata in caelum clamantia, et quare ita appellitantur
Distinctio 43
Quaestio 1 : An peccatum in Spiritum Sanctum sit remissibile
Distinctio 44
Quaestio 1 : An potentia peccandi sit a Deo, similiter et actus eius
Quaestio 2 : An inferiores superioribus parere obligentur
Quaestio 4 : An Christiani possunt filios infidelium invitis parentibus baptizare
Quaestio 5 : An politia regalis per hereditariam successionem eidem praestet per electionem
Quaestio 6 : An rex sit dominus omnium quae sunt sub suo regno
Quaestio 7 : An quis per peccatum mortale perdit dominium rerum suarum
Quaestio 11
An notitia intuitiva potest supernaturaliter esse sine potentia obiectiDecimo que citur: an noticia intuitiua potest super natalite esse sine potentia obiecti: suproposita questione sclto espositiones: non in re theologice loquendo: sed potius methaphisice: vel in terminis: octor subtilis tenet in noticia intuitiua ouo sunt consideranda vnum qualitas que est noticia intuitiua: aliud est respectus attingentie fundatus in illa qualitate et ad obiectum terminatur: et cum nlillrespectus secundum quamcumque potentiam potest esse sine funde mento et termino et contra: et talis respectus reritur ad hoc quod sit noticia intuitiua. clare ex illo hebetur quod noticia intuitiua non potest esse sine presentia obiecti. et cum terminus supponat pro materialisignificato: vt album / nigrum / currens: licet non ticia intuitlua supponat pro illa qualitate: et peconseques noticia intuitiua potest esse sine obiectoilla qualitas potest esse sine obiecto: non habetur quia noticia intuitima habeatur sine obiecto: et alii dicerent qui respectus negant: non est possibile quod noticia intuitiua sit sine obiecto. ad hoc quod dicatur noticia intuitiua requiritur quod obiectum terminet noticiam intuitiuam. et sic licet noticia intuitiua potestesse sine obiecto intuitiue cognito: tamen non est possibile quod noticia intuitiua sit sine obiecto. prior positio dependet ex Methaphisica que tenet quod ponendus est respectus a fundamento et termino distinctus: quod nego vt ex dictis in plerisque locis patet secunda difficultas stat in terminis: propterea non est magna vis in secundo modo procedendi.
¶ Propterea epondetur ad titulum questionis per hanc conclusionem noticia intuitiua potest esse sine presentia obiecti intuitiue cogniti. Probatur hec conclusio. quicquid deus potest facere cum causa secunda illud potest facere se solo. opposito istius conclusionis dato: deus egeret opecause secunde. noticiam intuitiuam deus potest facere cum causa secunda: quia cum presentia obiecti. ergo noticiam intuitiuam potest facere se solo. quo scto: quielitas quae est non ticia intuitima: tunc erit noticia intuitima. et hoc efficacitur probat argumentum: nisi in termins steteris dicendo: tunc non erit noticia intuitima quam admodum diceres: pater nitatem deus potest producere se solo: sed non est possibile quod paternitatem producat se solo. vel melius dicendo relinquendo verbum producit: quia paternitatem deus potest producere se solo: quia totam efficientiam que est in productione paternitatis deus potest facere se solo: licet non sit possibile quod paternitas sit sine filio.
¶ Secundo arguitur ad idem deus potest producere noticiam intuitiuam a. ob iecti remote distatis: gratia exempli in india. ergoproduccre noticiam intuitiua a. obiecti non existentis: consequena tenet: obiectum existens extra spheram actiuitatia eius ad prodocendas speies vel visionem nichil plus facit quam si non existeret: antcedens patet. obiectum in india est in rerum natura. et camlitatem quam habet in productione specier vel noticie deus supplere potest: igitur. eoud modo argumen tabor uod a. obiecto a tergo vel pus corpus opacum propter quum.
¶ Tertio: capio noticiam intuitiuam a. albedis. deus potest corrumpere illam albedinem conseruando noticiam intuitiam eius. ergo habetur noticia intuitima non existentis: et contra istud diriguntur omnia argumenta que contra aliud diriguntur.
¶ Insuper arguitur. capio a. albedinem et elus noticiam intuitiuam: deus potest illam qualitatem in genere qualitatis manutenere destructo obiecto: siue ille respectus fundetur in illa qualitate vel non. tunc illa qualitas immutabit potentiam intellectiuam: et per consequens. intellectus per illam cognoscit. illa noticia non est abstractiua: quia illaspecie distingultur ab intuitiua. ergo est intuitiua. alioquin opet dare vnam tertiam noticiam distinctam ab his.
¶ Insuper: manet eadem qualitas que prlus erat: et ante erat noticia intuitiua: et si nunc non sit noticia intuitiua: solum in terminis luctart. Prete rea deus cognoscit intuitiue non exens. ergo non est de ratione noticie intuitiue quod obiectum existat. rursus noticia in verbo est intuitiua: et est non execuentis: vel esse potest. igitur.
¶ Contra hanc conclusionem arguitur bene sequitr video hanc albedinem. ergo hec albedo est antces est vna affirmatiua vera vltra instantias omnesquas illa regula patitur. ergo predicatum supponit: et per consis pera predicati. sncus determinatio supponit. dicit quidam anecedens est falsum propter falsam implicationem eius a parte predicati: na in ea implicatur quod ego vide am hoc et hoc est albedo: quod est falsum. sicut dicendo video hominem album implicatur quod ego videam hominem et ille sit albus: si obiectum visionis precise significetur per nomen demonstratiuum: vt dicendo: video hoc: esto quod nichil sit: aut per nomen proprium vt dicendo. video a. vt dicimus: deus videt antichristet: concedenda est propo: quamuis vt dictum est significando ipsum per terminum communem et pronomen demonstratiuum noganda sit. et ratio est. quia illud obiectum non est aliqua entitas. et per consequens non est aliqua albedo. quere in iii. distinctione primi solutionem hanc quam reprehendo.
¶ Respondeo aliter. cognosco ampliat vt notum est ex artibus. sic terminus noticia concedimus: heno noticiam patris mei: et tamen illa determinatio patris mei non suponit deducta ampliatione. ergo noti cia ampliat. et licet ampliet. hec est falsa / habeo distinctam noticiam antichristi. quia ad illius veritatem requiritur distincta noticia antichristi in intellectu meo. qui non est similiter deus habet noticiam intuitiuam antichristi. quia essentia diuina que est obiectum prlmarium distincte representatiuum cuiuslibet rei distincte representat antichristum qui tamen terminat noticiam dei. ergo ille terminus noticia intuitlua respectudei est terminus ampllatiuus. Ad veritatem ergo istius intuitiue cognosco a. albedinem: sufficit et requiritur quod habeam illam qualitatem que est noticia intui tiua: que terminatur ad a albedinem / siue sit / siue non sit. et hec est concodenda video hanc alhedi nem: et nullum falsum implicatur in illa propositone. solemus tamen in communi sermone non vti istis termins video: audio: ampliatiue. ratio. quia nichil auditur: aut videtur naturaliter quin sit nulla est alia difficut tas in hoc argumento. Ex cuus solutione sei¬ tur hec copulatiua possibilis. video a albedinem et a. non est. audio. b. sonum intuiue et b. sonus non est. tango a calidum tactione sensui tactus inherente: et a. calidum non est. aliquis tamen potest illam distinguere. Uno modo sic: si ad tactionem sufficiat solum habere noticiam intuitiuam que est tactio: et sic illa est vera. sed si vltra hoc requiratur quod vltima corporum se tangentium sint simul ad hoc quod dicantur se tangere: tunc numquam tango nisi existens: sufficit michi quod tactio potest esse in sensu tactus respectu b. tangibilis licet b. tangibile non sit. de hoc solum contenditur: similiter ista stant simul: gusto b. panem et b. panis non est. ad veritatem prime sufficit: quod sensatio in sensu gustus respectu. b. panis sit: et stat hoc sine b. pane.
¶ Secundo arguitur. ponatur quod sortes habeat noticiam intuitiuam a. albedinis: vel iudicat sortes a. albedo est: vel quod a. albedo non est. si primum: false iudicat. si secundum ergo eadem noticia naturaliter concurrit ad contraria iudicia naturaliter producibilia. quod eadem noticia concurrat ad oppositos actus voluntatis non mirabire: et patebit distinctione. xxv. huius in speciali.
¶ Respondetur noticia intuitiua non est iudicium est noticia singularis: et iudicium est assensus complexus obiectiue: sed noticia intuitiua partialiter causat iudicium: aliqui dicunt noticia intuitiua cum existentia obiecti causant iudicium de existentia obiecti. Alii alio modo: que refellimus in secunda distinctione primi. dico quod noticia intuitiua concurrit / sine concursu vlteriori obiecti ad assensum predicatorum contingentium respectu obiecti intuitiue cogniti: nec aliter concurrit obiectum ad iudicium nisi mediate producendo noticiam intuitiuam obiecti: modo illa noticia est agens naturaliter semper eodem modo concurrit siue obiectum sit siue non sit: in noticia intuitiua cum est simplex non est deceptio:
¶ Si dicas deus decipit in iudicio deceptorio quod habetur virtute noticie intuitiue. non sequitur. quem admodum deus non decipit gentilem: licet transsubstantiat panem in corpus christi prolatis verbis a ministro sic in proposito.
¶ Ex his potes respondere ad talia. an possum videre sortem esse album vel sortem currere licet non sit albus: vel currens. possum enim habere noticias intuitiuas rerum significatarum per terminos: et per consequens talia iudicia abset hoc quod sortes sit albus vel currat. si importaretur aliud ex modo concipiendi hominum: vt pote quod actualiter currat: nichil habetur contra conclusionem.
On this page