Quaestio 1

IN hac distinctione 22 duo inquiram primo de grauitate peccati ade an peccatum o ade fuerit peccato eue grauius 2. magiU U Uster loquitur de ignorantia. seo inquiram an peccatum ade et cuiusset alterius excuset ignoram tia.

¶ Quoad primum supponatur vna distinctio quod vnum peccatum potest alio dici maius multis modis Unomo quia maiori bono formaliter opponitur. et si odium dei est pessimum inter peccata. quia dilectioni dei que est actus optimus opponitur. modo meliori aciupeior opponitur. vnum peccatu est etia alio maius. Uquia pluribus difformitatibus est inuolutum. et sic est fratri minori maius peccatum frangere ieiunium: in die veneris prime ebdomadem integre in ouandragesima quad sn alio die veneris. ratio. quia pluribus preceptis contrait. ergo suus actus pluribus difformitatibus est inuolutus. cum tribus perceptis contra uenit: tres virtualiter difformitates inuoluit. hoc modo cauncellarius et examinatores examinis sancte genouefes plus peccant quam examinatores nostre domine. ratio. cum hoc quod hi et illi iusticie distributiue de honore impartiendo contraueniunt. superiores / iurant: non autem inferiores. 3. ex interiori actu volun¬ quo tatis vnus actus est alio peior. 4. ex maiore seque¬. la dampni vt de peccato ade contigit. quito ex minore allectiuo ad peccandum. sexto ex circunstantia proingratitudinis homo qui est magis dotatus naturalibus vel gratustis a deo quod alter is plus peccat et scpeccatum viri mulieris peccatum exuperat. plus prudet et stabilitatis habet vir quod mulier. ex illo patet: vnum peccatum potest aliud in vna circunstantia excedere et excedi ab eodem in alia vel in pluribus. tunc respiciendum est ad illud quod absolute plus grauitatis habet.

¶ his praemissis pono conclusiones questioni responsiuas: quarum prima est. Peccatum eue fuit grauius peccato ade. probatur hec conclusio. eua plus a deo punita est quod adam: ergo peccatum eius fuit maius peccato ade consequentia tenet de pena inflicta: peccato non plus perturbante rempublicam quam aliud. rapma vel furtum in mundo plus punitur in foro exteriori quam adulterium: quia vnum est cum violentia: aliud sine violentia et occltu putatum. antecedens patet: maior est pena a deo mulieri inflicta quam viro. patet genesis. 3 mulieri datum est in dolore parere et in partu est magnus dolor vt scrip tura dicit est dolor similis parturienti. viro solum datum est in sudore vultus vesci suo pane.

¶ Item: mulier postquam peccato aditum pdredit appetiit scire sicut deus et diabolo credidit

¶ Secundo mlier seipsam et virum in peccatum io praecipitauit. vir autem non precipitauit mulierem in peccatum. sed magnum allectiuum habuit a meliere ad peccandum vltra instigationem diaboli vltra habuit pulcram mulierem et bene plasmatam / dotes nature habentem: quam tristem vidit. quia prima fronte adam concedere noluit. nec aliam humana societatem habuit. alliciebatur ergo prothoparens tristicie materiam a coniuge auferre. mulier tamen immediate fuit temptata ab hoste: non Adam.

¶ Tertio: cum maiori libidine et intensius peccauit 4 grc et c. mulier quod vir: et in plura peccata descendit in illo pro7. gressu quod vir. ergo pius intestue et extesiue in isso progressu peccauit quod vir. peccatum mulieris ex maiori superbia processit quam peccatum viri. volebat assimilari deo. credebat istud posse fieri peccato iam admisso. prime a Thi. 2. Uir non est seductus sed mulier. vir serpenti non credidit: mulier autem aures accommodauit. nec excusando se ad deum dixit mulier decepit mesed mulier quam dedisti mihi sociam dedit mihi et comedi. in vtroque fuit inobedientia et gula.

¶ Secunda conclusio. licet peccatum ade non erat maximum / fuit tamen multum graue. hec conclusio habe duas partes: quarum prior est. non erat maximu. patet. non erat grauius nature vel immediate contra deum: sed solum contra ius positiuum diuinum de non comedendo illo fructu.

¶ Insuper. adam consecutus eut suipeccati remissionem: paritr et eua: non autem demo. Secunda pars patet ex distictione. 7. Prior pars patet. Sapientie t0. qui prius formatus est a deo pater orbis terrarum cum solus esset creatus custodiuit et eduxit illum a delicto suo. hoc dicit Aug. in eplia ad Enodium: et Anselmus secundo libro cur deus homo. modo peccatum irremissibile. le est remissibili maius.

¶ Secunda pars concionis patet. Ex pccato ade secuta sunt multa mala tam pene quod culpe in mundo. ergo sequitur quod ade peccatum erat grande: et a fortiori eue ex conclusione precedenti

¶ Contra conclusionem priorem arguitur. adam erat multo oculatior muliere: et meliora consecutus est naturalia quam mulier. ergo grauius transgrediendo peccauit. tet consequentia per dictum gregorii: homelia super illud mat thei. 25. ho quidam peregre proficiscens: et recitamus in communi confessorum: considerare admonemur ne nos qui plus ceteris in hoc mundo aliquid accepisse cernimur ab actore mundi guius inde iudicemur

¶ Secundo non erat praeceptum datum melieri ne comederet: sed soliade ante mulierem plasmatam.

¶ Sed hinc dices (et recte) vir mulieri signfuit / secundum illud apotoli de muliere loquentis. Si quid dicere voluerint bomi viros suos interrogent. quod conuincitur ex responsione mulieris ad diabolum. dixit: praecepit nobis deus. etc. et ante mulie rem conditam ade dixit deus pluraliter: de ligno scientie boni et mali ne comedatis

¶ Contra. eua non poterat ita cito intelligere adam licet poterant imponere idio ma successu temporis et intelligere seminuicem: tamen in tam breui tempore non videtur quo mulier virum intellige ret

¶ Respondetur. primum argumentum bene probat quo ad aliqua circunstatiam peccatum ade habuit augmentum superpeccatum mulieris: tamen illa circunstantia non tantum facit ad magnitudinem peccati sicut alia quae in muliere concurrunt.

¶ Ad secundum responsum est interarguendum similiter sufficienter ad finem vsque exclusiue. eua satis bene adam intellexit. licet quo ad bruta et multa alia / adam rebus nomina imposuit / vt sacra genesis canit hystoria.

¶ Contra priorem partem secunde conclusionis cum sua probatione arguitur sic. adam habuit iusticiam orignalem: et erat creatus in gratia vt vosimilius est. Demon non habuit iusticiam originalem: nec tantum auxilii ad resistendum. ergo adam plus peccauit quam demon. tet consequentia secundum Aug. 14 de ciuitate dei. c. 12. dicentem quod praeceptum quod violauit adam tanto maiore iniusticia violatum est quanto faciliori possit obfuantia custodiri.

¶ Secundo arguitur. adam non peccauit ex infimitate vel ex ignorantia. ergo peccauit ex electione. et per consequens peccatum suum fuit maximum.

¶ Tertio arguitur. per illud glo. quae non rapui tunc exoluebam. Adam et eua rapere voluerunt diuinitatem et perdiderunt feliotatem. mo rapare diuinitatem es maximum peccatum: vt patuit dist. 6. huius / de primo angelo: et diuinitas est minus homin proportionata. ergo multo magis peccauit adam quam demon.

¶ Quarto arguitur ad idem. quae to peccatum est magis nociuum tanto est grauius. sic est de pccato adequia per illud tota natura huana ab eo descendens est infecta.

¶ Quinto: maiori pena punitum est peccatum adequam peccatum alicuius. ergo est maius. antecedens patet. non solum in adamsed in tota posteritate.

¶ Ad primum concedo quod habuit iusticia: sed demon plus habuit: praeclarissima natura lia et nullam rebellionem intrisecam. multograuius peccauit fuit lucifer aliis demonibus causa ruine: et cum proc primis parentibus.

¶ Ad secundum concedo quod peccauit adam ex electione. sed non sequitur quod est maximum et patet de illo qui ex electione dicit verbum iocosum vel venialiter peccat. concedo tamen quod peccatum ex electione circa idem obsiectum et ceteris paribus hoc dempto quod ipsum est ex electione et alia duo peccata sunt ex ignorantia vel infirmitate: est maius altero duorum. Ratio. quodibet alio rum duorum habet causam ipsum alleuiantem.

¶ Ad tertium dico quod adam non appetiit equelitatem dei directe et formaliter: sed solum interpretatiue: ad hunc sensum quod suam voluntatem voluntati dei praeponebat: more anselmi loquendo de casu diaboli quod omnis peccans vult rapere equalitatem dei.

¶ Ad quartum ditur ferme similiter sic ad primum. peccatum angeli fuit magis nociuum peccato addePrinmo fuit magis nociuum angelo quam peccatum ade fuit nociuum ade. Etiam peccatum ageli fuit ca peccati tam agelis quam homimbus.

¶ Ad quintum nego quod peccatum ade fuit magis punitum in adam quam in demone. chris in resurrectione eripuit adam a limbo patrum. demon continuo punitur in orco. Alii ab adam descendentes pro propriis suis peccatis puniuntur: et non pro peccato ade. Fateor tamen propter mala quae sequenda erant vosimiliter ipsi ade: aggrauabatur malicia sui peccati. sed ipse non sciebat tot mala euenire ad trangressionem suam / nec scire tenebatur. si adam debuit dampnari pro illo peccato: et caym pro abelis occisione solum: multo maior pena inflicta fuisset ipsi caym qua ade. sortem in exilium mitti cum tota posteritate non est tata pena sicut platonem dira morte trucidari.

¶ Sed dicis. adam debuit euam castigare vt a peccato cessaret nec demoni crederet. sciebat oppositum verum quod p esum pomi non fierent sicut deus scientes. hoc debuit milieri ostendere. et quia non fecit: guitur peccauit.

¶ Respondeo / for te hoc fecit. sed crebro mulieres passionate plus credunt diabolo quam prudenti viro. et cum ipsa peccatum et deceptionem iam admisit: inoportune erga virum insistebat quatenus commederet. et hoc a viro prima fronte impetrare nequiens tristabatur: cuius tristiciam abolere voluit Adam per pomi vetiti¬ comestionem.

¶ Dubitatur. sieua peccasset et non adam posteritas in peccato originali fuisset concepta magister sententiarum opinatur quod non. et idem tenet anselmus libro de conceptu virginali. istud est rationabile. quia precipua cura posteritatis ade et non mulieri comnnicata est: vel deus illo supposito ade creasset aliam mulierem. vel si secum mansisset eua: et proles genita fuisset in iusticia originali concepta: iusticia originalis est dei donum ex carne non dependens