Quaestio 1

¶ Distinctio. 27.

¶ Questio 1. CIrca hanc distinctionem vigesimanseptimam queritur: an libe rum arbitrium cum gratia potest mereri aliquid de condigno ic altercatio est inter docto res potius verbalis in multis quam realis. Aliquibus neganti bus quod aliquid possimus mereri de condigno. Aliis oppositum asserentibus: sed sententiam tenentes modum loquendi vulgarem non aspernemur. Et in primis dicitur: cum proactibus nostris non meremur vitam eternam: sic scilicet quod deus eam non daret iniuste ageret: quia deus nulli obligatur nec potest iniuste agere: et per consequens non est actus iustitie commutatiue proprie in ter actum meritorium et premium vite eterne: nec est valor equiualens rei ad rem: nec est actus iustitie distributiue: quia in illa habetur respectus ad personas eas comparando ad earum merita: reddem h N do premina in proportione geometrica: quod hic noseruatur: et cum non est valor idem secundum proportionem arithmeticam / non est proprie iustitia commutatiua: sed magis proprie est actus liberalitatis. Nec est iustitiam distributiua: et cum vtraque istarum specierum quandam conuenientiam habet: et potius cum commutatiua: extendendo terminum iustitie potest vocari iustitia pro illo quod fit cum conuentione ex liber alitate dantis et facto exhibito ab operante ita quod decet liberalem dominum dare promissum subdito facienti quod in se est.

¶ Isto notato: ponuntur 1¶ conclusiones.

¶ Prima Liberum arbitrium cum gratia meretur premium de condigno. patet conclusio: qrg meritus est dignus est: quia est in gratia: et facit actum bonum / et hoc est esse meritum de condigno. non secluso auxilium speciale consequentia tet. quia sic loquentes termino vtuntur.

¶ Et confirmatur istud. si aliquid obstat quod aliquis non potest hac via mereri de condgno: pesset quia modus loquendi non esset conformis scripture: sed h est falsum. Ecclesi. 22. merces meamecum est reddere vnicuique secundum opera sua. et Lux ce. x. Dignus est mercennarius mercede sua. et de seapostolus loquens: secunde ad Thimo. 4. Gonum certamen certaui / cursum consummaui: fidem seruaui ideo reposita est mihi corona iusticie: quam reddet mihi dominus in illa die iustus iudex. Iustus iudex ergo secundum iusticiam. et hoc est praiemiari condigne.

¶ Secuda conclusio est. aliquis est actus meritorius de congruo. et est actus bonus factus in peccato mortalicogruit dare gratiam et gloria pro illo actu si peccatum mortale non impediret: et hoc est mereri de congruo

¶ Cotra prima conclusionem arguitur sic. Rom. viii. Non sunt condigne passiones huius temporis ad futuram gloriam quae reuelabitur nobis. Similiter Lucesexto. Cum feceritis quaecumque precepta sunt vobis dicite serui inutiles sumus: quod facere debuimus fecimus. Et patet per gentilem philosophum. 8. Ethico. diis parentibus et magistris nemo potest regratia ri ad condignum.

¶ Et confirmatur Esax. 64. Qua si pannus menstruate vniuerse iusticie nostre.

¶ Respondetur / quod hee auctoritates intelliguntur de nostris actibus consideratis in se. et sic non meremur de condigno vt dictum est.

¶ Alia conclusione in presentiarum non impugnabo: sed in ea est aliqua difficultas apud communiter loquentes. detestans sua peccata preterita ante infusionem gratiae habet actum meritorium de congruo post gratiam infusam: actus est meritorius de condigno. sed in quarto diximus quod detestatio rite circunstantionata momentanea est contritio et tunc est gratia. et per consequens actus meritorius de condigno in illo instanti: cum gratia est presens ad illum concurrit: nisi ad hoceas quod in primo instanti gratia infusa non coagit ad actum meritorium.

¶ Sed tunc erit difficultas. Si actus detestandi pure partibiliter eliciatur per vltimum instans non esse: iam non dabitur instans in quo voluntas hac detestatione informatur quin in illo erit meritum de condigno: quia in aliquo instanti priori (quocumque dato) prius erat gratia: cum per vltimum instans non esse habuit originem Sed super hoc in septimadecima distinctione in quodam argumento (quod senticosum vocaui) alique imaginationes recitate sunt: quare vt omnia quadren aliter vocaui meritum de cogrno quam communiter loquentes: sed non nego quin actus meritorius de congruo erit actus meritorius de condigno. quod sic patet. diligat sortes deum puta volendo ipsum esse deum vel aliquod aliud bonum predicatum ei competere: et sit cum hoc in peccato mortali. Non debes dubitare possibilitatem casus: quo admisso: continuando illum bonum actum meritorium de congruo detestetur suum peccatum: iam idem actus erit meritor de condigno. Eodemmodo ex actu meritorio de condigno potest fieri actus meritorius de congruo: patet continuando bonum actum qui fuit elicitus in gratia: postea in peccato mortali. Etiam in aliqua acceptione congrui actus meritorius de condigno est meritorius de congruo. nihil aliud est congruum in vna acceptione vulgari quam conueniens. et sic ome condgnum est congruum. tamen capiendo congruum vt excludat gratiam: et condignum vt gratiam inclet ab ea prodeat: nihil in eodem tempore adequato est actus meritorius de congruo et de condigno.