Quaestio 1 : Utrum ilia sit propria definitio baptismi quam ponit Magister: «Baptismus est tinctio, id est ablutio, corporis exterior, facta sub forma verborum praescripta»

Quaestio 2 : Utrum haec sit praecisa forma baptismi: «Ego te baptizo in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti»

Quaestio 3 : Utrum sola aqua naturalis pura sit materia conveniens baptismi

Quaestio 4 : Utrum institutio baptismi evacuet circumcisionem

Distinctio Quarta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum parvuli sint baptizandi

Quaestio 2 : Utrum parvuli baptizati recipiant effectum baptismi

Quaestio 3 : Utrum parvulus exsistens in utero possit baptizari

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum adultus consentiens potest recipere effectum baptismi

Quaestio 2 : Utrum adultus fictus recipiat effectum baptismi

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum iam iustificati teneantur ad susceptionem baptismi

Pars 4

Quaestio 1 : Utrum omnes baptizati recipiant aequaliter effectum baptismi

Quaestio 2 : Quid faciendum est de parvulo exposito

Quaestio 3 : Utrum parvuli Iudaeorum et infidelium sint invitis parentibus baptizandi

Distinctio Quinta

Quaestio 1 : Utrum malitia ministri impediat conferri baptismum

Quaestio 2 : Utrum recipiens baptismum scienter a malo ministro mortaliter peccet

Quaestio 3 : Utrum aliquis debeat ministrare sacramentum baptismale quando praesumitur baptizationem vergere in periculum vitae corporalis eius qui suscipit

Distinctio Sexta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum solus sacerdos possit baptizare

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum unitas baptismi necessario requirat ut ab uno ministro conferatur

Quaestio 2 : Utrum unitas baptismi requirat simul esse ablutionem et prolationem verborum

Quaestio 3 : Utrum unitas baptismi requirat baptizantem esse distinctum personaliter a baptizato

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum in ministro baptizante requiratur intentio debita ad baptizandum

Quaestio 2 : Qualis intentio requiratur in ministro baptizante

Pars 4

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum baptismus possit iterari

Quaestio 2 : Quae sit poena iterantium baptisma

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum in baptismo imprimatur character

Quaestio 2 : Utrum character sit aliqua forma absoluta

Quaestio 3 : Utrum character sit in essentia animae an in aliqua eius potentia

Distinctio Septima

Quaestio 1 : Utrum sacramentum confirmationis sit necessarium ad salutem

Quaestio 2 : Utrum sacramentum confirmationis sit dignius baptimo

Quaestio 3 : Utrum sacramentum confirmationis possit iterari

Quaestio 4 : Utrum sit aliqua poena iterantium sacramentum confirmationis

Distinctio Octava

Quaestio 1 : Utrum eucharistia sit sacramentum Novae Legis

Quaestio 2 : Utrum ilia sit forma eucharistiae quae ponitur in canone missae

Quaestio 3 : Utrum sacramentum eucharistiae convenienter fuit institutum post cenam eu utrum possit recipi a nonieiunis

Distinctio Nona

Quaestio 1 : Utrum exsistens in mortali peccato peccet mortaliter percipiendo sacramentum eucharistiae

Distinctio Decima

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum possibile sit corpus Christi sub specie panis et vini realiter contineri

Quaestio 2 : Utrum idem corpus possit esse localiter simul in diversis locis

Quaestio 3 : Utrum corpus Christi possit simul esse localiter in caelo et in eucharistia

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum corpori Christi naturaliter exsistenti et eidem sacramentaliter exsistenti necessario insint eaedem partes et proprietates

Quaestio 2 : Utrum quaelibet actio immanens quae est in Christo naturaliter exsistente, eadem insit sibi ut in eucharistia sacramentaliter exsistenti

Quaestio 3 : Utrum corpori Christi ut in eucharistia exsistenti possit inesse aliquis motus corporalis

Pars 3

Quaestio 1 : Utrum Christus in eucharistia exsistens possit per aliquam virtutem naturalem transmutare aliquid aliud a se

Quaestio 2 : Utrum aliquis intellectus creatus possit naturaliter videre exsistentiam corporis Christi in eucharistia

Quaestio 3 : Utrum aliquis sensus possit corpus Christi sentire ut est in eucharistia

Distinctio Undecima

Pars 1

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum sit possibilis transubstantiatio

Quaestio 2 : Utrum sit possibile quodlibet ens converti in quodcumque

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum panis convertatur in corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum panis in conversione in corpus Christi annihiletur

Quaestio 3 : Quibus propositionibus conversio panis in corpus Christi possit vere exprimi

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum panis triticeus cum aqua elementari coagulatus sit materia conveniens conversionis in corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum solum vinum expressum de uva sit conveniens materia conversionis in sanguinem

Distinctio Duodecima

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in eucharistia sit aliquod accidens sme subiecto

Quaestio 2 : Utrum in eucharistia quodcumque accidens remanens sit sine subiecto

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum accidentia in eucharistia possint habere quamcumque actionem quam poterant habere in subiecto

Pars 3

Articulus Primus

Quaestio 1 : Utrum omnis transmutatio, quae potest causari ab agente creato circa accidentia in eucharistia manente, necessario requirat eandem quantitatem manere

Quaestio 2 : Utrum possibile sit circa eucharistiam fieri transmutationem corruptivam accidentium

Articulus Secundus

Quaestio 1 : Utrum in aliqua transmutatione, facta circa eucharistiam, necesse sit aliquam substantiam actione divina redire

Distinctio Decima Tertia

Quaestio 1 : Utrum sola actione divina possit confici corpus Christi

Quaestio 2 : Utrum quilibet sacerdos, proferens verba consecrationis cum intentione debita et circa materiam convenientem, possit conficere eucharistiam

Distinctio Decima Quarta

Quaestio 1 : Utrum poenitentia necessario requiratur ad deletionem peccati mortalis post baptismum commissi

Quaestio 2 : Utrum actus poenitendi requisitus ad deletionem peccati mortalis sit actus alicuius virtutis

Quaestio 3 : Utrum poenitentia-virtus sit tantum unius poenae inflictiva

Quaestio 4 : Utrum per sacramentum poenitentiae deleatur culpa

Distinctio Decima Quinta

Quaestio 1 : Utrum cuilibet peccato actuali mortali correspondeat satisfactio propria

Quaestio 2 : Utrum quicumque iniuste abstulerit vel detinet rem alienam teneatur illam restituere ita quod non possit vere poenitere absque tali restitutione

Quaestio 3 : Utrum damnificans alium in bonis personae, puta corporis vel animae, teneatur restituere ad hoc quod possit vere poenitere

Quaestio 4 : Utrum damnificans aliquem in bono famae teneatur ad restitutionem ita quod poenitere vere non possit nisi farnam restituat

Distinctio Decima Sexta

Quaestio 1 : Utrum ista tria 'contritio, confessio et satisfactio' sint partes poenitentiae

Quaestio 2 : Utrum remissio vel expulsio culpae et infusio gratiae sint una simplex mutatio

Distinctio Decima Septima

Quaestio 1 : Utrum necessarium sit ad salutem peccatori confiteri omnia peccata sua sacerdoti

Distinctiones Decima Octava et Decima Nona

Quaestio 1 : Utrum potestas clavium tantummodo se extendat ad poenam temporalem

Quaestio 2 : Utrum cuilibet sacerdoti in susceptione Ordinis conferantur claves regni caelorum

Distinctio Vigesima

Quaestio 1 : Utrum poenitentia in extremis valeat ad salutem

Distinctio Vigesima Prima

Quaestio 1 : utrum post hanc vitam possit aliquod peccatum dimitti

Quaestio 2 : Utrum confessor in quocumque casu teneatur celare peccatum sibi in confessione detectum

Distinctio Vigesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum peccata per poenitentiam dimissa in recidivante redeant eadem numero

Distinctio Vigesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum extrema unctio sit sacramentum Novae Legis

Distinctio Vigesima Quarta

Quaestio 1 : Utrum in Ecclesia sint septem Ordines eo modo quo Ordo vel Ordinatio ponitur sacramentum

Distinctio Vigesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum poena canonica impediat a susceptione et collatione Ordinum

Quaestio 2 : Utrum sexus muliebris aut aetas puerilis impediat susceptionem Ordinum

Distinctio Vigesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum matrimonium fuerit immediate a Deo institutum

Distinctio Vigesima Septima

Quaestio 1 : Utrum convenienter definiatur matrimonium «viri mulierisque coniunctio maritalis inter legitimas personas vitam indissolubilem retinens»

Quaestio 2 : Utrum consensus expressus verbis sit causa efficiens matrimonii

Distinctio Vigesima Octava

Quaestio 1 : Utrum solus consensus de praesenti expressus verbis causet matrimonium

Distinctio Vigesima Nona

Quaestio 1 : Utrum consensus in altero vel utroque contrahentium coactus sufficiat ad contrahendum verum matrimonium

Distinctio Trigesima

Quaestio 1 : Utrum ad contractum matrimonii requiratur consensus sequens apprehensionem non erroneam

Quaestio 2 : Utrum inter Mariam et Ioseph fuit verum matrimonium

Distinctio Trigesima Prima

Quaestio 1 : Utrum sint tria bona matrimonii, quae Magister ponit in littera, scilicet fides, proles et sacramentum

Distinctio Trigesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum in matrimonio sit simpliciter necessarium reddere debitum coniugale alteri petenti

Distinctio Trigesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum fuerit licita aliquando bigamia

Quaestio 2 : Utrum 'bigamus ante baptismum' possit post baptismum ad sacros Ordines promoveri

Quaestio 3 : Utrum in Lege Mosaica fuerit licitum repudiare uxorem

Distinctio Trigesima Quarta

Quaestio 1 : Utrum impotentia ad actum carnalem impediat matrimonium simpliciter

Distinctio Trigesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum adulterium cum aliquo, vivente viro primo, impediat matrimonium cum eadem post mortem illius viri

Distinctio Trigesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum servitus impediat matrimonium

Quaestio 2 : Utrum aetas puerilis possit impedire matrimonium

Distinctio Trigesima Septima

Quaestio 1 : Utrum sacramentum Ordinis impediat matrimonium

Distinctio Trigesima Octava

Quaestio 1 : Utrum votum continentiae impediat matrimonium

Distinctio Trigesima Nona

Quaestio 1 : Utrum disparitas cultus impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima

Quaestio 1 : Utrum cognatio carnalis impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Prima

Quaestio 1 : Utrum affinitas impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Secunda

Quaestio 1 : Utrum cognatio spiritualis impediat matrimonium

Distinctio Quadragesima Tertia

Quaestio 1 : Utrum resurrectio generalis hominum sit futura

Quaestio 2 : Utrum possit esse notum per rationem naturalem resurrectionem generalem hominum esse futuram

Quaestio 3 : Utrum natura possit esse causa activa resurrectionis

Quaestio 4 : Utrum resurrectio sit naturalis

Quaestio 5 : Utrum resurrectio futura sit in instanti

Distinctio Quadragesima Quarta

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum in quolibet homine resurget totum quod fuit de veritate naturae humanae in eo

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum ignis infernalis cruciet malignos spiritus

Quaestio 2 : Utrum homines damnati post iudicium cruciabuntur igne infernali

Distinctio Quadragesima Quinta

Quaestio 1 : Utrum anima separata possit intelligere quiditates sibi ante separationem habitualiter notas

Quaestio 2 : Utrum anima separata possit acquirere cognitionem alicuius prius ignoti

Quaestio 3 : Utrum anima separata possit recordari praeteritorum quae ipsa novit coniuncta

Quaestio 4 : Utrum beati cognoscant orationes quas eis offerimus

Distinctio Quadragesima Sexta

Quaestio 1 : Utrum in Deo sit iustitia

Quaestio 2 : Utrum in Deo sit misericordia

Quaestio 3 : Utrum in Deo distinguatur iustitia a misericordia

Quaestio 4 : Utrum in punitione malorum concurrat ex parte Dei punientis iustitia cum misericordia

Distinctio Quadragesima Septima

Quaestio 1 : Utrum universale iudicium sit futurum

Quaestio 2 : Utrum mundus sit purgandus per ignem

Distinctio Quadragesima Octava

Quaestio 1 : Utrum Christus in forma humana iudicabit

Quaestio 2 : Utrum in iudicio vel post cessabit motus corporum caelestium

Distinctio Quadragesima Nona

Pars 1

Quaestio 1 : Utrum beatitudo consistit per se in operatione

Quaestio 2 : Utrum beatitudo immediatius perficiat essentiam quam potentiam ipsius beati

Quaestio 3 : Utrum beatitudo per se consistit in pluribus operationibus simul

Quaestio 4 : Utrum beatitudo per se consistit in actu intellectus vel voluntatis

Quaestio 5 : Utrum beatitudo simpliciter consistit in actu voluntatis qui est fruitio

Quaestio 6 : Utrum ad essentiam beatitudinis pertineat securitas perpetua

Pars 2

Quaestio 1 : Utrum corpus hominis beati post resurrectionem erit impassibile

How to Cite

Quaestio 3

Utrum sit possibile Deum producere aliquid 'aliud a se' sine principia

SCHOLIUM.

In favorem opinionis tenentis creationem aeternam esse possibilem, in quam Doctor videtur inclinare quoad permanentia, solvit argumenta in contrarium allata, ex Henrico, num. 6. confirmans illam sententiam tribus rationibus.

Tenentes autem (3) primam opinionem, potissime propter hoc quod non invenitur contradictio in istis terminis: aliud a. Deo esse sempitermun; et secundo propter hoc quod rationes, quae videntur probare contradictionem sunt speciales, et ideo si de aliquo speciali probent contradictionem, non tamen probant hoc de omni alio a Deo; et tertio, quia quaedam rationes fiunt de praeterito, qua videntur similiter posse (fieri de futuro sicut de praeterito, cum tamen nulli negent possibilitatem futuri sine fine, aut possent fieri de successione sicut de permanentia.

Isti respondent ad rationes contra istam opinionem, quae probant contradictionem. Ad primam dicunt, quod creatura aliqua potuit semper producta fuisse, puta Anoelus, cujus esse est in sevo. Et si dieas, quod creatura illa aliquando fit, concederent quod illa fit in instanti svi. Et cum infertur, quod tunc esset ens successivum, non sequitur, quia filius Dei semper generatur, et tamen nonest aliquid successivum, sed summe permanens, quia idem instans in quo generatur, semper manet, ita dicerent isti, quod idem nunc manet, in quo angelus accipit esse, et ita non est succesS10; successiva enim semper aliam partem accipiunt sui esse.

Ad aliam probationem de con-: servari et creari patebit in quaestione de svo. Ad illud additum de esse acquisito, concedunt quod habet esse acquisitum, quia non habet esse quod ex se sit formaliter necessarium; tamen non videtur necessarium, quod sit acquisitum post non esse, quia acquisitio sicut et receptio, videtur sufficienter stare, si ex se non habeat illud, quod dicitur acquirere, sive sii novum sive antiquum.

Ad secundam (b) rationem de Philosopho primo Perihermenias: | omne quod est, etc. patet responsio dist. 39. primi, ubi est. adducta, ista instantia ad probandum, quod nihil contingenter est in illo instanti pro quo est, quoniam oppositum tunc posset inesse, et ex: hoc patet quod assumptum est falsum; imo in illo instanti in quo et pro quo est, contingenter est. sicut. ibi deductum est et jam determinatum. Et idem dico de causa, quod causa non causat in quantum praecedit effectum duratione, sed est causa inquantum praecedit effectum natura; si igitur omnis causa pro illo instanti pro quo causat, necessario causat, et nulla contingenter, omnis causa inquantum causat, necessario causat, et nulla contingenter.

Ad tertium (c) posset negari, quod in quaecumque specie est similis impossibilitas ad eaeternitatem et sempiternitatem, quia non apparet contradictio ex parte cujuscumque speciei, et ideo nec similis possibilitas. Vel si conccdatur de asino, quod potuit fuisse productus ab aeterno, et potuit cenerare, et per consequens ab ipso potuissent fuisse omnes asini geniti usque ad istum. Et cum quaeris, utrum fuissent finiti vel infiniti, negatur quod sint infiniti, imo finiti. Et cum infers, igitur tota duratio a productione illius asini usque ad istum, fuisset finita, negatur consequentia. Ille enim etsi productus fuisset ab infinito, non tamen potuit generasse ab infinito, quia generatio necessario includit in creaturis, quod sit mutatio inter terminos oppositos scilicet. privationem et formam, et quidquid est inter opposita sibi succedentia, non potest esse sempiternum.

Et si dieas (d) quod tunc oportuit ipsum per tempus infinitum quievisse ad generandum, eum tamen fuisset perfectus et. potens generare, quod videtur inconveniens,

Respondeo, asinus non fuisset factus perfectior ab aeterno ad generandum quam Deus ad creandum, et tamen per te oportuisse( Deum quievisse a creando A per infinitum quasi imaginatum, ita quod contradictio esset ipsum aliquid creasse, quin infinitum quasi praeteritum imaginatum praeeessisset, et tamen in creatione ojus, scilicet in dando totum esse ei, quod habet ln se esse, non videtur ita necessario includi novitas, sicut in ge-; neratione, qua est a privatione ' ad formam; non igitur est inconveniens si oportuit asinum genePasse, quod quievisset per infinitum imaginatum a parte ante ab illa actione, quae necessario includit quod sit nova, cum ponas Deum necessario quievisse ab illa actione, quam non ostendis includere formaliter novitatem.

Ad quartum (e) dico, quod tota deductio de potentiis illis videtur. esse superilua, et multipliciter peccare. Et. tamen loquendo de potentia sicut ipse procedit in argumentando in fine, concludendum esset secundum eum, quod potentia ad non esse, necessario procedit potentiam ad esse, et si argumentum suum valet de potentiis contrariis secundum quod accipitur a Philosopho, primo de Colo et mundo, debet intelligi de potentiis incompossibilibus actibus suis, et tunc si potentia ad non esse, necessario praecedat potentiam ad esse, tunc esse necessario praecedit non esse, quia potentia ad non esse, nunquam est secundum esse intellectum, nisi in eodem praecesserit esse.

Ubi sciendum est, quod loquendo proprie de potentia, scilicet ante actum, subjectum immediatorum oppositorum, nunquam est in potentiis oppositis simul, quia tunc careret utroque actu simul, et ita non essent opposita immediata circa illud subjectum. Et de illis verum est, quod potentia ad unum, non est sine actu alterius, non quod ille actus sit receptivus illius potentiae, imo subjectum tantum recipit illam potentiam, sicut et ejus actum. S1 enim actus A, prior sit potentia ad B, quia ratio receptivi; igitur ipso P, quia in eodem est prius natura potentia actu 9. Metaph. B autem pari ratione prius est, potentia ad A, et ita idem prius et posterius eodem, sed potentia ad unum, necessario concomitatur alterius actus propter immediationem actuum ad unum.

Ad propositum dico (f) quod non fuit ab aeterno sub potentia ad esse, et sub potentia ad non esse, sub qua tamen prius? Dico, quod sub potentia ad esse secundum veritatem, quia sub non esse, et ita non sub potentia ad illud. Si autem fuisset ab szeterno, fuisset semper sub potentia ad non esse, et nunquam sub potentia ad esse, sed sub actu. Si autem non loquaris de potentia ante actum illum, sed quasi subjeetiva, et assumas ibi creaturam non esse s1c in potentia ad esse, nisi sub non esse, falsum est, et supra improbatum.

Omittendo (g) igitur de potentiis, argumentum breviter videtur stare in hoc: opposita, qua insunt eidem ordine naturae, non possunt eidem inesse simul ordine durationis, quia prius duratione inest, quod prius natura inest. Esse igitur et non esse cum insint ordine naturze lapidi, non possunt simul inesse eidem simul duratione, nec indifferenter se invicem praecedere, sed necessario non esse prsecedit duratione ipsum esse, et ita non potuit semper fuisse. Quod autem. ^on esse prius natura insit quam esse, hoc probat, quia non esse competit lapidi ex se, aliud, scilicet esse, non competit sibi ex se, sed ex alio.

Hic dico (h) quod duo opposita non insunt ordine naturae eidem quasi positive, loquendo de ordine natura, sicut est de animali et rationali, substantia et accidente, sed quasi privative, scilicet quod alterum inesset nisi impediretur, qui modus expositus est in quastione prseecedenti exponendo opinionem Avicennae. Et hoc modo non oportet illud quod prius natura convenit alicui, prius duratione convenire sibi. Potest enim illud, quod non habet esse aliquod ex se,! preveniri a causa positiva dante sibi aliquid, quod istud non habet ex se, et ita prius duratione habe-« ret oppositum quam istud. Ista: responsio patet in aliis. Probaret f enim argumentum, quod Deus non s posset creare materiam sub forma, quia materia prius natura est privata quam informata, quia ex se habet quod sit privata, ex alio? quod sit informata; igitur non posset in materia esse forma, nisi duratione praecessisset materia informis. Sed hoc non concludit. quia materia non est ex se positive privata, sed privative tantum, quia non ex se habet formam, sed ab alio, ut generante vel creante, et ipsa sola sine alia causa positiva sufficit ad hoc quod ipsa sit privata; esset igitur semper privata nisi esset aliqua causa positiva impediens ejus privationem continuam, et tamen quia causa positiva potest a principio impedire ipsius materie privationem, dando sibi esse, ne semper sit privata, ideo non oportet ex tali prioritate naturae, necessario concludere prioritatem durationis.

Ad aliud (i) de infinitis animabus, respondeo quidquid non potest fieri a Deo in uno die, quia ineludit contradictionem, hoc non posset fieri in infinito praeterito, si fuisset propter eamdem rationem. In ista enim die sunt infinita sinstantia, (imo in una hora unius dici) in quorum quolibet posset ereare animam, sicut in uno die totius temporis infiniti, si esset. Non enim oportet eum quiescere a die in diem, ut ereet unam animam post aliam, et ita si in infinitis instantibus hujus dici, non potest creare infinitas animas, quia hoc non est factibile, nec in infinitis diebus totius praeteriti, posset infinitas animas creasse.

Et si dicas (k) instantia hujus dici non fuisse in actu, sicut sunt infiniti dies praeteriti, hoc non suffiet, quia sicut. instantia infinita infinitorum dierum in quibus croasset, fuissent in potentia per te (sicut indivisibile est in continuo) et non in actu, quia nullum illorum fuisset in actu terminus temporis, ita est etiam de infinitis instantibus hujus dici; igitur aequalem infinitatem videntur habere instantia unius dici vel hujus hore, cum infinitis instantibus infinitorum dierum, et ita videtur sequi propositum. Concederent tamen aliqui Philosophi, non esse impossibile infinitatem esse in accidentaliter ordinatis, sicut patet per Avicennam 6. Metaph. c. de Causis.

Ad aliud (l) de transitu infiniti,: videtur improbare sempiternita-. tem successivorum. Sed secundum. tenentes istam opinionem, non est; similis ratio impossibilitatis in successivis et in permanentibus, quia permanentia quaecumque, licet secundum motus suos possint mensurari tempore, tamen secundum esse substantiale, ponuntur mensurari avo; et ideo ponens permanens esse sine principio, non videtur ponere aliquod infinitum esse acceptum. Istam rationem de infinito successivo, confirmat illa imaginatio de linea conversa, quia si aliqua linea esset quasi protensa in infinitum, incipiens ab hoc puncto A, non esset possibile quod esset pertransita; igitur videtur quod esset e converso, imaginando lineam quasi sic acceptam in praeteritum, non videtur possibile, quod sit accepta usque ad 4.

Ad ultimum argumentum (m) diei potest, quod aequale, majus et, minus, non conveniunt quantitati, molis nisi finitae, quia prius dividitur quantum. per finitum et infinitum, quam sibi conveniat aequale vel inaequale. De ratione enim quantitatis majoris est excedere, et minoris excedi, et aeequalis commensurari, quae omnia videntur concludere finitatem, et ideo negaretur infinitum esse aequale infinito, quia s quale et inaequale, et majus et minus, sunt differentiae quantitatis finitae et non infinite.

Ad primum argumentum (n) principale concedo, quod materia est ingenita et incorruptibilis, non tamen ex hoc sequitur quod sit sempiterna, quia non habet materiam unde fiat. Est tamen producta tota, quae productio non est generatio, quia generatio et corruptio sunt compositorum, non simplicium.

Ad aliud (o) de sempiternitate temporis, dico quod non valet, quia alias concludit, movens non posse sine novitate seu mutatione mutare, et responsum est ad illud in quaestione praecedenti. Et quod arguitur de ante, dico quod non concludit nisi de ante 3imaginato vel privato, sicut aeternitas est ante quod nihil est, vel sicut extra universum nihil est, ibi vel negatur exira, vel non affirmatur nisi imaginatum extra.

Ad illud (p) primi de Generatione quamvis Ista sit aliquo modo probabilis: Corruptio unius est generatio alterius, quod pro tanto verum est, quia nullum agens naturale per se intendit corrumpere aliquid, sed per accidens corrumpit illud, quod est incompossibile generato, quod per se intendit; tamen ex illo non sequitur perpetuitas generationis, quia ultima corruptio potest coneomitari ultimam senerationem, puta quando omnia mixta resolventur in elementa, et tunc erit, status tam generationis quam corruptionis, licet illa ultima corruptio non sit annihilatio, quia est a ad materiam. Philosophus tamen, supponit cum ista propositione, unam aliam propositionem, scilicet quod tale generabile est 1terum corruptibile, et quod ejus ceneratio alterius sit corruptio, quod non est, verum. Sed arguendo in praeteritis, oportet accipere istam: generatio unius est corruptio alterius, et. ista non est ita vera ex per se intentione agentis naturalis, sicut. illa praecedens. Aeeidit enim quod generans corrumpat propter incompossibilitatem termini corrumpendi, cum termino quem intendit, quia non potest producere formam quam intendit, nisi in materia proexistente; et illa materia praeexistens communiter est sub forma incompossibili forma quam intendit,et ideo oportet ipsum corrumpere compositum praeexistens, ut generet illud quod intendit. Et dato quod ex hoc sequeretur, quod nulla esset generatio, nisi quando producitur totum, non tamen oportet quod pars ejus praeexistat sub forma incompossibili, et ideo talem productionem alicujus entis non oportet esse destructionem alicujus alterius entis, sed tantum destructionem nihili sive non entis praecise, et tunc non oportet illam primam productionem praecessisse aliam, quia terminus « quo hujus productionis, non fuit terminus ad quem alterius productionis, quia nihil, nulla productione producebatur.

Ad illud quartum (q) argumentum de successione propter motum, quando dicitur quod agens non causans per motum, et non impedibilis, potest habere effectum sibi e«osvum, diceretur quod ubi agens et effectus possunt habere essentiam unigeneam, vera est major illa, sed ubi non possunt esse unigenea, sed prioritas nature in causa de necessitate requirit prioritatem durationis ejus respectu effectus, ibi major est falsa, sic est in proposito.

Ad primum in oppositum (r) dico, quod vel illa non est definitio creaturaes sed descriptio quaedam concessa ab Ario, contra quem arguit Augustinus, quia dicit Filium Dei aliquando non fuisse, et tunc sufficit Augustino accipere istam definitionem vel descriptionem contra eum ut concessam, et ex negatione hujus descriptionis a Filio Dei concesse ab eo, concludere contra eum quod non sit creatura. Vel si est definitio creaturae, proprie loquendo de creatura inquantum creatura, non tamen propter hoc est definitio cujustibet alterius a Deo, puta Angeli vel hominis, quia diceretur quod huie quod est esse creaturam, accidit haec definitio. Sed si illa poneretur definitio incipientis et de facto, ita esset omne aliud a Deo tunc arguendo sic: Oinne aliud a. Deo est incipiens; ergo omne aliud a. Deo est creatura, non sequitur, sed est fallacia aecidentis propter extraneitatem medii respectu tertii, inquantum comparatur ad primum non enim quidquid repugnat accidenti, repugnat subjecto, cui accidit tale accidens.

Ad aliud (s) de infinito in multitudine et magnitudine, responsum est prius in responsione de infinitate actuali animarum.

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 3