Articulus 3

¶ Questio prima. PRimo ostendo quod deus non est summe simplex. res composite sunt nobiliores quam simplices. Unde et homo est magis compositus bruto. et brutum planta. sed deus esse summe nobilis. ergo summe compositus.

¶ Item productio non terminatur ad relationem nisi per hoc quod producitur aliquid absolutum productum: nec relatio producit nisi per hoc quod aliquid absolutum in quo ipsa est producit. ergo in patre est aliquid absolutum producens: et in filio aliquid absolutum productum. Sed productum distinguitur a producente. ergo in deo est distinctio secundum aliquid absolutum. sed hoc non potest stare cum summa simplicitate.

¶ Item ens non contractum: est ens commune quod praedicatur de omni ente. Sed ens diuinum non praedicatur de omni ente. ergo est ens contractum: sed nullum tale est vere simplex. ergo ipse deus non est summe simplex.

¶ Item philosophus primo physi. dicit quod substantia nulli est accidens. ergo quod est accidens alicui nulli est substantia: sed sapientia est accidens in nobis. ergo in deo non est substantia. In deo ergo est compositio ex substantia: et accidente. ergo deus non est summe simplex.

Contra Aug. 6 de trini. ca. 5. loquens de equalitate spiritus sancti patri: dicit sic. equalis est patri etiam spiritus sanctus: et si equalis in omnibus equalis propter summam simplicitatem que in illa substantia est.

¶ Item Auicenna primo metaph. ca. 6. dicit sic. Impossibile est quod esse eius: quod est necesse esse coniungatur ex multitudine. ergo summe simplex est.

Respondeo quod deus est summe simplex. quia quod non est compositum: ex aliis. nec componibile alii: nec aliud componibile sibi. illud est summe simplex. sed deus est huiusmodi: ergo est summe simplex. maior patet: quia quod non est summe simplex: cadit necessario in aliquam predictarum compositionum. Minor patet et per rationem: et per inductionem. per rationem sic. Summe ens nihil habet de possibilitate: quia possibilitas est recessus a summo entitatis. Unde Auicenna 4. metaphy. sue. c. 2. dicit quod potentia est imperfectio. Omnis autem compositio siue sit ex aliis: siue cum alio includit possibilitatem in composito. ergo summe ens non potest esse compositum ex aliis: nec componi cum alio: nec aliud componi sibi: quamuis aliud possit sibi vniri. Sed deus est summe ens. Dicit enim Augustinus ii. de lib. ar. quasi in medio loco inter medium et finem quod deus est: et vere summeque est. ergo deus non est compositus ex aliis: nec componibilis alii: nec aliud componibile sibi: quamuis aliud vnibile sit ei: quia natura humana domini iesu christi persone filii dei vnita est. Quod autem compositio ex aliis includat possibilitatem in composito: testatur philosophus. 7. metaphy. dicens sic. duo namque sic actu nunquam sunt vnum actu. Sed si potestate duo fuerunt erunt vnum quod etiam compositio cum alio includat possibilitatem in sic composito. patet: quia quod est componibile alii est in potentia vt recipiatur ab alio: et illud cui aliud est componibile: est in potentia ad recipiendum aliud. Et sic ratione ostensum est: quia deus non est compositus ex aliis: nec alii componibilis: nec aliud componibile sibi. Hoc idem patet per inductionem in deo cum sit summe ens: non potest esse compositio ex partibus quantitatiuis: quia omne tale corpus est. nullum autem corpus summe est: nec ex materia et forma: quia cum materia dicat in infimum gradum entitatis non potest esse de essentia summi entis nec ex essentia et supposito: quia cum essentia sit qua vnumquodque est idquod est: supponitur quod non est sua essentia: non summe est: nec ex essentia: et esse: quia solum purum esse summe est: nec ex genere et differentia: quia quod est artatur ad genus non summe est nec ex accidente et subiecto: quia nullum tale summe est: et sic complete probata est minor principalis rationis. et maior fuit superius declarata. et sic sufficienter probatum est: quod deus summe simplex est.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod compositum nobi lius est quam simplex. tunc dico quod verum est in ordine corporum mixtorum: non tamen verum est in ordine substantiarum intellectualium. Supremi enim angeli per pauciores differentias descendunt in speciem quam inferiores. Unde quanto substantia intellectualis est simplicior: tanto est nobilior.

¶ Ad 2m cum dicitur quod productio non terminatur ad relationem nisi per hoc quod producitur aliquid absolutum: tunc dico quod verum est in creaturis non in deo: quia relationes in creaturis non sunt subsistentes: sicut sunt relationes in diuinis. Unde paternitas inquantum subsistens est persona patris. et filiatio inquantum subsistens est persona filii. et spira tio passiua inquantum subsistens est persona spiritus sancti.

¶ Ad 3m cum dicitur quod ens non contractum praedicabile est de omni ente. et dico quod verum est si est natum contrahi per aliquam determinationem. deus autem est ens non contractu: nec natu contrahi: et ideo non oet quod praedicetur de omni ente: quamuis sit ens nullo modo contractum.

¶ Ad 4m cum dicitur quod illud quod est accidens nulli est substantia. tunc dico quod verum est. et bene concedo quod sapientia que in nobis est: nulli est substantia: et sapientia que in deo est nulli est accidens.

¶ Questio. II. Secundo queritur. Utrum solus deus sit summe simplex. Et videtur quod non: quia punctus et vnitas nullam penitus videntur habere compositionem.

¶ Item principia ex quibus aliquid componitur: aut sunt summe simplicia: et sic habeo propositum: aut non. Si non tunc queram de principiis ex quibus illa componuntur. et sic erit abire in infinitu: aut oportet ponere aliqua principia summe simplicia ex quibus aliquid componitur.

¶ Item auctor sex principiorum dicit quod forma est consistens in essentia simplici.

¶ Item cum esse creature differat ab essentia creature: vt videtur velle noster Boetius de hebdomadibus. deus posset ipsum separare ab essentia creature: sed ipsum esse sic separatum non esset ex aliis compositis nec compositum alii: ergo esset summe simplex. Summa ergo simplicitas non est ita deo propria: quin possit conuenite creature Cotra nihil est summe simplex nisi purus actus quia tvor est pombilitas cu actu ia compositio est: sed omnis creatura eo ipso quod est creatura habet aliquam possibilitatem. ergo nulla creatura est summe simplex.

¶ Item hoc idem vult magister in littera.

Respondeo quod solus deus est summe simplex: quia omnis creatura vel est composita ex aliis vei componibilis alii vel alia componibilis ei. Nullum autem tale summe simpliciter est: quia quamuis aliqua creatura non sit composita ex aliise tamen eo ipso quod est alii componibilis a summa simplicita te recedit: quia eo ipso est in ea entitas talis actualitatis defectus quod summe simplici conuenire non potest. Uides ergo quod non est idem a summa simplicitate deficere: et ex aliis compositum esse: cum videamus aliquam creaturam a summa simplicitate deficere: que nullo modo ex aliis composita est.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod punctus et vninitas nullam videntur habere compositionem.

Dico quod quamuis essentia puncti non sit composita ex aliis non propter hoc sequitur quod sit summe simplex: quia cum alio componi tur: et in hoc a summa simplicitate deficit. Similiter posset dici de vnitate creata de illa scilicet que ex aliis composita non est: hoc ideo dixi: quia secundum aliquos illa vnitas que est principium quantitatis discrete bene ex aliis composita est: cum numerus qui est quantitas discreta ex continui diuisione causetur Utrum autem ita sit vel non inferius declarabitur.

¶ Ad 2m dico quod quamuis bene concludit aliquas creaturas non esse compositas ex aliis. tamen ex hoc non sequitur aliquam creaturam esse summe simplicem: quam conseqentiam processus argumenti implicabat: quia quamuis principia compositi non sint composita ex aliis: tamen inter se sunt componibilia.

¶ Ad 3m cum arguebatur per auctorem sex prin. dico quod non dicit quod forma sit summe simplex: sed tantummodo forme intendit attribuere simplicitate: que excludit compositionem ex materia et forma.

¶ Ad 4m cum dicitur quod deus posset ipsum esse separare ab essentia creature etc. Dico quod si esse creature diceret aliquam rem absolutam vltra essentiam: cuius est esse: et per diuinam potentiam ab essentia separaretur: adhuc non esset summe simplex. In hoc tantum deficeret a summa simplicitate: quia in eo esset naturalis aptitudo ad hoc vt componeretur cum essentia. Utrum autem esse realiter differat ab essentia secundum aliquod absolutum: vel non: hoc inferius declarabitur. et si inueniatur quod non dicit aliquam rem absolutam vl tra essentiam cuius est esse: tunc planum est quod per nullam potentiam posset esse creature separariab essentia creata.