Articulus 1

Quaestio I. Rimo ostendo quod prius sit secundum rationem intelligendi proprietatem esse quam ipsam constituere personam: quia forma prius est quam compositum: cum principia priora sint principiato. Sed proprietas se habet ad modum forme: persona ad similitudinem compositi: quamuis non sit composita: ergo prius est secundum rationem intelligendi proprietatem esse quam ipsam constituere personam.

¶ Item prius secundum rationem intelligendi est esse quam esse in alio: ergo prius secundum rationem intelligendi est esse proprietatem quam ipsam esse in persona. Sed non constituit personam nisi inquantum est in ea: ergo prius est proprietatem esse: quam ipsam constituere personam.

¶ Item prius est quo non conuertitur consena. Sed sequitur ista res constituit personam: ergo est. non econuerso. aliqua enim sunt que personam non constituunt. ergo prius est proprietatem esse quam ipsam constituere personam.

¶ Item proprietatem constitus re personam importat ipsam esse in relatione ad hypostasim: sed proprietatem esse non importat ipsam esse in relatione ad hypostasim. Cum ergo non relatum prius sit relato secundum rationem intelligendi. Prius est secundum rationem intelligendi proprietatem esse quam ipsam constituere personam.

Contra proprietas non est nisi quia proprietate persona constituta est: quod probatur a simili quia secundum philosophumvii. Metaphy. Accidentia sunt entia quia entis hoc est dictu quia non sunt nisi inquantum per ea aliquid est tale: ergo personam constitui per proprietatem est ratio essendi ipsam proprieta tem: ita prius est secundum rationem intelligendi.

¶ Item secundum philosophum vii. Metaphy. Forma non generatur: sed compositum ergo prius est compositum generari quam formam: et sic prins naturaliter est compositum quam forma: ergo a simili secundum rationem intelligendi prius est persona constituta proprietate: quam proprie tas.

¶ Item in commento super quintam propositionem de intelli¬ gentiis dicitur quod accidentis esse est a subiecto: sed non potest esse e a subianiecto: nisi per hoc quod est in subcniecto: ergo prius ordinenanture est ipsum esse in subiecto quam esse: ergo a simili prius est formam substantialem esse in materia quam esse videtur: ergo similiter quod prius secundum rationem intelligendi est proprietatem esse in persona et ipsam constituere personam quam esse.

¶ Item quantum res habet de esse tantu habet de perfectione: sed ratio perfecti prius secundum rationem intelligendi conuenit persone quam proprietati: ergo etiam esse secundum rationem intelligendi prius conuenit persone quam proprietati: quod non esset verum si proprietatem esse prius esset secundum rationem intelligendi quam ipsam constituere personam.

Ad hanc quaestionem dixerunt quidam quod cum duplex sit esse scilicet in intellectu et in re extra quod loquendo de esse in intellectu prius est secundum rationem intelligendi proprietatem esse quam ipsam constituere personam: sicut prius est formam esse in intellectu quam compositum. Possum enim intelligere formam apprehensione simpliciter que est sine compositione et disione non intellecto composito: nec econuerso. Sed loquendo de esse actuali in re extra prius secundum rationem intelligendi est personam esse constitutam per proprietatem quam proprie tatem esse: vel idem important sine omni differentia: sicut dicunt ipsi a simili aliqualiter quod formam esse nihil aliud est quam esse pertem compositi: vel saltem per hoc habet esse quod est pars conpositi: et ita prius est natura ipsum esse partem compositi: quam ipsam esse: vel idem sunt.

Sed contra hoc est quod dicit philosophus 5. Metaphy. capitulo de priori et posteriori: quod accidens est toto prius: vt musicus musico homine. Non enim erit ratio tota sine parte: et ita patet secundum ipsum quod prior est ipsa musica quam compositum ex homine et musica: quamuis proprietas non sit accidens: nec realiter differat ab hypostasi: tamen differt secundum rationem intelligendi: et eo modo quo differt videtur quod proprietas prius sit quam hypostasim esse constitutam proprietatem.

¶ Item philosophus. 7. Metaphy. Necesse est priora existentia et partes conpositi: prius ergo non est forma quam compositum cum sit pars compositi. ergo videtur quod quamuis proprietas non sit prius natura quam persona: eo quod non est realis differentia inter proprietatem et rem: que per ipsam constituitur: tamen inquantum est ibi differentia secundum rationem videtur quod prius sit secundum rationem intelligendi ipsa proprietas quam persona constituta per proprietatem.

¶ Uidetur ergo dicendum quod forma vt intellecta per se intelligitur vt habens imperfectu esse: vt autem intellecta actu pars compositi intelligitur vt habens perfectionem essendi que sibi conuenit. Dico ergo quod loquendo de esse primo prius natura est forma quam compositu: et partes toto. Sed loquendo de esse secundo modo prius natura est compositum quam forma et totum quam pertes: quia perfectio essendi prius natura attingit compositum: et deinde partes eo modo quo eis competit. Unde formam habere esse perfectum: est ipsam esse partem compositi habentis esse perfectum. Aliqualiter dico a simili quod quamuis in divinis non possit distingui de esse perfecto et imperfecto realiter: tamen secundum rationem intelligendi perfectius intelligitur res inetellecta sub ratione qua persona quam sub ratione qua proprietas tantum: dico ergo quod proprietatem esse sub ratione intelligendi imperse cta prius est secundum rationem intelligendi: quam ipsum constituere personam. Sed loquendo de esse proprietatem sub ratione intelligendi perfecta est et econuerso. Ex dictis patere potest quomodo responderi debeat ad argumenta ad vtranque partem.

¶ Questio II. Secundo queritur vtrum proprietates int ipsepersone. et videtur quodnon: quia tunc multiplicatis proprietatibus multiplicarentur persone secundum numerum proprietatum: quod videtur falsum cum in persona patris sint tres proprietates.

¶ Item proprietates distinguntur seipsis: et persone per proprietates: ergo proprietas non est persona.

¶ Item si actiua spiratio est persona: non est ratio quare magis esset persona patris quam filii persona. Nec videtur rationabile quod vna proprietas sit due persone ergo ipsa a ctiua spiratio non est persona.

¶ Item si proprietas est person ia et inquantum est persona: non est relatio: videretur verum dix isse Gylibertus poretanus quod relationes non sunt in per sonis quod falsum est. Contr a propritas res aliqua est: ergo cum sit in persona vel est ipsa persona: vel esset compotio in persona quod fa isum est.

¶ Item deitas propter summam simplicitatem es deus ergo a simili propter summam simplicitatem pate rnitas est ipse pater.

Respondeo quod proprietas cum sit relatio est alicuius et ad aliquam. Dico ergo quod realiter est persona cutus est: sed non est illa ad quam est. Unde concede quod paternitas iealiter est ipse pater: et filiatio realiter est ipse filius: vnde proprietas inquantum subsistens sunt ipse persone: differi int tamen secundum rationem a personis.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod multiplicatis proprietatibus non multiplicatur persone secundum numerum eatrum etc. dico quod falsum est si loquaris de proprie tatibus perso nalibus: sicut enim non sunt nisi tres persone: ita non sunt ni si tres proprietates personales: sed si nomen proprietatis extendlas ad notiones sic plures sunt proprietates quam persone. et tamen comperate ad personas in quibus sunt: realiter sunt idem cium eis: quia enim a persona in qua sunt differunt secundum rationem: id eo possunt esse plures personas manente vna sicut videmiis quod quia persona secundum rationem differt ab essentia: et in modo se abendi. Uidemus quod essentia manente vna plures sunt perisone quamuis comperate ad essentiam: realiter idem sint cum ea.

¶ Ad 2m cum dicitur quod persone distinguuntur per proprietates etc. dico quod verum est: et tamen persona non distinguitur re que est ipsa: sicut non dicimus quod deus velit potentia: sed voluntate: et tamen concedimus quod deus vult reque est potentia: quia vult per voluntatem que realiter est idem quod potentia: et sic patet quod non est omnino idem dicere: persona distinguitur seipsa et distinguitur re que est ipsa.

¶ Ad 3m cum dicitur quod vna proprietas non est due persone etc. dico quod si extendas nomen proprietatis ad rlauationem falsum est. Spiratioenim actiua est realiter idem quod pater et filius.

¶ Ad 4m cum dicitur quod proprietas inquantum est persona non est relatio etc. dico quod verum est: tamen res eadem est que est persona et relatio: tamen sub alia ratione est persona scilicet sub ratione qua in se subsistens: et sub alia ratione relatio scilicet inquantum per ipsam persona est ad aliam. Unde patet Gylibertum poretanum male dixisse quando dixit proprietas non esse in personis. sed extrinse. cus assistentes: quia vere in personis sunt: et realiter sunt ipse persone: in qunibus sunt: et tamen per comparationem ad terminum vere manent relationes.