Articulus 2

Quaestio I. PRimo ostendo quod maeria angelorum sit vnigenea cum materia corporalium. Quia praelibro de mirabilibus sacre scripture. c id est dicit de deo quod ex inferiori materia: quam ipse prius ex nihilo condidit cuctorum visibilium: intellectualium: et intellectu carentium: species multiformes diuisit. Ergo vnigenea est materia et intellectualium et corporalium.

¶ Item omnis ma est ita natura potentialis: quod non habet actualitatem: nisi per formam. Unde philosophus. 9. metha. Dicit quod materia potentia est donec veniat ad speciem. Sed omnis natura pure potentialis est vnigenea omni nature pure potentiali. Ergo omnes materie sunt vnigenee.

¶ Item quae sunt in eodem genere vnigenea sunt in principiis illius generis. Cum ergo substantia corporalis et spiritualis sint in genere substantie. vt patet per Porphy. Oportet quod sint vnigenee: in principiis illius generis. quae sunt prima ma et forma substantie: inquantum est substantia.

Contra philosophus d es de generione vna est tantum matera habentium ad seinuicem tramsmutationem. Sed secundum Boe. in libro de duabus naturis. et vna persona christi. c. 7. nec substantia corporea incorpoream: neque incorporea in ea quae est corpus mutari potest. Ergo non habent vnigeneam materiam.

Respondeo quod secundum quosdam: maeria angelorum est vne genea: cum materia corporalium: ad similitudinem qua diceremus plures annulos de auro habere materiam vnigeneam id est similem in substantialitate. Et hi innituntur rationibus factis ad hanc partem. Addentes est aliam rationem scilicet quod numerus est in rebus maxime per materiam. Sed vniuoce inuenitur numerus in substantiis spiritualibus et corporalibus. Ergo materiam vniuoce in eis est.

¶ Sed rationes quibus innititur ista opinio. non multum cogunt: vt patebit in solutione argumentorum. Hec est ratio quam super addunt falsum assumit. Dicendo vniuoce esse numerum in substantiis spiritualibus: et corporalibus. vt inferius in eadem distin. declarabitur.

¶ Unde mihi videtur sine praeiuditio dicendum. Quod materia angelorum non est vnigenea: cum materia corporalium hoc est dictu quod in illis non est vniuoce materia. Quod declaro rationibus et auctoritatibus. Extensio enim est in substantiis maxime per naturam materie. Cum ergo extensio in substantiis spiritualibus inueniri non possit: patet quod de materia ipsorum: et de materia corporalium: non dicitur materia vniuoce.

¶ Preterea materia se habet ad formam ad similitudinem: qua potentia passiua se habet ad actum. Differentiam autem potentiarum iudicamus aspiciendo ad differentiam actuum. Unde si videmus actus differentes specie et vnam potentiam esse determinatam ad vnum actum. et proportionatam illi. aliam autem potentiam ad alium actum determinatam et illi proportionatam. ita quod neutra illarum habet rationem potentie: respectu speciei: in qua est actus alterius. Dicemus illas potentias differre specie.

¶ Si autem quelibet respicit vtrumque actum indifferenter. tunc iudicamus eas esse vnigenee nature. Unde quia materia cuiuslibet elaienti est in potentia ad formam cuiuslibet elementi. Dicimus quod in eis est materiam vniuoce. Cum ergo materia angelorum sit determinata ad formam spiritualem. et illi sit materia ipsorum corporum sit proportio nata forme corporali: ita vt non sit in potentia ad angelicam formam. Quia sicut dicit Boesus in lib. de duabus naturis. et vna persona christi. c. 7. Substantia corporea in incorpoream mutari non potest: nec econuerso. sequitur quod materia in spiritibus et corporibus non est vniuoce.

¶ Ad hoc etiam sunt auctoritates. dicit enim commen. super. 8. metaphi. sic. ideo dicit Themisttus. quod sol et luna et stelle: aut sunt forme sine materiis: aut habet materias per equiuocationem: sicut dispositio in materiam intellectus.

¶ Item aliqui super praedictum librum dicunt non inuenitur materiam vna communis vnicuique rerum naturalium nisi ex rebus habentibus generationem et corruptionem.

Ad primum in oppositum dicendum quod in illa auctoritate accipitur nullum materie. non tantummodo pro illa materia de qua fecit deus corporalia infra caelum empyreum: sed etiam largissime proomni potentiali natura perfectibili substantiali forma: siue suam formam precesserit duratione siue non.

¶ Ad secundum dicendum quod materia non ideo dicitur natura potentialis quod nullam penitus habeat actualitatem propriam vt dicunt quidam. Sed quia materia generabilium et corruptibilium tenet infimum actualitatis gradum: rem in potentia ad substantialem formam. Unde non est inconueniens dicere quod materia angelorum plus habeat de propria actualitate quam materia corporum. quamuis ita sit potentialis: respectu magne actualitatis: forme angelice: sicut materia corporum: respectu parue actualitatis forme corporee.

¶ Preterea. si omnis materia diceret nullam pure potentialem: adhuc non oporteret quod vniuoce reperiretur in omnibus. quia sicut inferius ostende tur: est aliqua possibilitas ad vnam formam: que non est acaliam. Unde principium pure potentiale materie generabilium et corruptibilium concreatum. quod est transmutabile: in formam substantialem: non est tramsmutabile in formam accidentalem. nec econuerso. vt inferius declarabitur. cum tractabitur de isto principio pure possibili.

¶ Ad tertium solutum est in praecedenti dist. q. 5. vbi dictum est. quod substantia non dicitur vniuoce de substantiis spiritualibus et corporalibus.

Quaestio II SEcundo quaeritur vtrum angeli materia sit actualior quam cuiuscunque corporis forma. Et videtur quod non. Quia forma corporis nobilissimi completiua. non est possibilis nisi respectu dei. Sed materia angeli est possibilis respectu ipsius angeli. quia angelus moueri potest a se ipso. Ergo materia angeli possibilior est quam forma corporis nobilissimi.

¶ Item forma corporalis completiua. nata est perficere et non perfici. Sed materia ipsius angeli: nata est perfici forma substantiali. Cum ergo potentialior sit natura que per aliam nata est perfici substantialiter: quam illa que per aliam non est nata perfici substantialiter: possibilior est materia angeli quam forma completiua alicuius corporis.

¶ Item magis est possibile quod est in potentia ad formam substantialem et accidemtalem: quam quod est in potentia ad formam accidentalem tantum Sed materia ipsius angeli est potentialis: non tantummodo respectu forme accidentalis: sed etiam substantialis. Forma autem completiua corporis: non est in potentia nisi respectu forme accidentalis tantum. Ergo possibilior est materia ipsius angeli: quam forma completiua alicuius corporis.

Contra Diony. 7. cap. de diuinis nominibus dicit quod deus semper conuertit fines priorum principiis secundorum. Sed ibi finem accipit pro inferiori: et principium pro superiori. et secunda pro inferioribus. Ergo deus conuertit inferius superiorum. superiori inferiorum ita quod superius inferiorum: est sub inferiori superiorum. Sed inferiora superiorum sunt materia angeli. Superius corporum est forma nobilissima nobilissimi corporis. Ergo forma nobilissimi corporis est sub materia angeli.

¶ Ad hanc questionem posset probabiliter dici. quod materia angeli est actualior: quam forma corporalis: cuiuscumque corporis: quia passio intellectualis nobilior est. quam quaecumque actio pure corporalis. ergo nobilius est principium passiuum substantie intellectualis: quam principium actiuu cuiuscumque substantie corporalis pure. Sed principium passiuum substantie intellectualis est illud quod in ipsa dicitur materia principium actiuum substantie corporalis. est eius corporalis forma. Ergo nobilior est angeli materiam quam forma cuiuscunque substantie pure corporalis.

¶ Aliis etiam posset videricontrarium quia cum ex forma completiua alicuius corporis. et alia actualiori natura: non possit constitui vnum per essentiam propter forme actualitatem. ex materia angeli: et eius forma non posset constitui vnum per essentiam. si materia eius esset actualior quam forma cuiuscunque substantie corporalis. oui vult tenere primam opinionem: potest respondere ad argumenta que sunt contra eam per modum sequentem.

Ad primum dici potest quod si forma corporis eset possibilis ad patiendum tali passione: qua patitur angeli materia: nobilior esset quam sit modo. quia ex nobilitate nature create est vt per ipsum possit recipi in creatura passio intellectualis: quamuis maioris nobilitatis sit illa natura per quam illa passio potest effici.

¶ Ad secundum dicendum quod perfici forma intellectualibro nobilius est quam perficere eo modo quo perficit forma corporalis.

¶ Ad tertium cum dicitur. quod magis est possibile: quod est in potentia ad formam substantialem et accidentalem simul: quam quod est in potentia ad formam accidentalem tantum etc. Dico quod verum est ceteris paribus. Sed hoc non sunt cetera paria. quia ex vna parte est forma substantialis et forma accidentalis vtraque intellectualis. ex alia parte forma accidentalis corporalis. Unde dico quod illud quod est in potentia ad formam accidentalem corporale tantum. magis est possibile: quam illud quod est in potentia ad formam substantialem et accidentalem simul. loquendo de forma sub stantiali intellectuali: et accidentali intellectuali.

¶ Ad rationem que etiam adducebatur pro alia opinione potest dici. quod non multum videtur valere. quia ratio. quare ex forma completiua alicuius corporis: et alia actualiori natura non possit fieri vnum per essentiam. est. quia illa forma importat vltimam actualitatem in illa specie. Materia autem ipsius angelinon importat vltimam actualitatem ipsius speciei in qua est per reductionem. Non autem est inconueniens quod aliquid citra vltimam actualitatem nobitissime speciei sit actualius actualitate speciei pure corporalis.

Qui vult tenere opinionem aliam: Faciliter potest respondere ad argumentum quod est contra eam. Dicendo quod Dyo. per fines priorum et principia secundorum non intelligit materiam superiorum: et formam inferiorum. Sed inferiores substantias inferiorum ordinum. Unde in ordine substantiarum corporalium inferior orbis inter orbes: non generabiles: nec corruptibiles scilicet orbis lune: superior est superiori orbe inter orbes generabiles et corruptibiles scilicet orbe ignis: et superius corpus scilicet caelum empyreum: est inferius inferiori intellectui: et anima intellectualis naturaliter est inferior quantum ad naturalia inferioriangelo. et superior angelus inferioris ordinis. est inferiorinferiori angelo superioris ordinis. et summus seraph est inferior deo in infinitum.