Articulus 3

Quaestio I. PRimo ostendo quod posse non mori ineraripsi adam per sua naturalia tantum. Aug. 6 super Gen. non multum ante finem: et recitat magister in littera: creatus est primus homo immortalis quod ei prestabatur de ligno vite. Sed esus ligni vite erat naturalis: ergo posse non mori inerat ipsi adam per naturalia tantum.

¶ Item naturalis rectitudo secum non compatitur necessitatem moriendi: quia in habente necessitatem moriendi vires regitiue ipsius corporis et ipsum corpus non sunt in potestate voluntatis quod est contra naturalem rectitudinem: ergo in ipso adam sola rectitudo naturalis sufficiebat ad haec quod ipse posset non mori.

¶ Item sola rectitudo naturalis sufficit ad innocentiam: sed per innocentiam ipse adam poterat non mori: ergo sola rectitudo naturalis sibi sufficiebat ad posse non mori.

Contra Aug. 6 super Gense non multum ante finem dicit de adam quod mortalis erat conditione corporis animalis. Immortalis aut beneficio conditoris. Et parum ante in eodem loco dicit quod erat immortalis non de constitutione nature.

¶ Item opposita non insunt eidem per eandem causam: sed homomortalis est per naturam: quia. mortale ponitur in diffinitione hominis: ergo non erat adam immortalis per naturam.

Respondeo quod ad immortalitatem ipsius ade que poterat non mori tria concurrebant simul scilicet virtuositas sue nature tamquam dispositio remota efficacia ligni vite tamquam dispotio magis propinqua et conditoris beneficium supernaturale quod fuit bipartitum vel tripartitum tamquam: complementum Cuius beneficii vna pars fuit originalis iustitia per cuius adiutorium virtus naturalis ipsius ade poterat de ligno vite restaurare illud quod in adam consumptum fuisset de radicali humido: et calorem naturalem in virtute sua conseruare vel debilitatum restaurare: et elementa in corpore continere: et sic poterat corpus ab omni naturali corruptione praeseruare.

¶ Alia pars beneficii conditoris erat diuina prouidentia qua deus immediate per seipsum vel ministerium angelicum praeseruasset ipsum ab omni reviolentante. Tertia pars secundum aliquos fuit aliqua supernaturalis virtus data ligno vite: quod videtur sentire Aug. 8. super Gen. sere eque distanter inter principium et medium dicens illam arborem talem cibum quamquam corporale prestitisse quo corpus hominis sanitate stabili firmaretur: non sicut ex alio cibo: sed nonnulla inspiratione salubritatis occulta. Et sic patet quod immortalitas qua adam poterat non mori non inerat sibi per naturalia tantum. Sed longe magis erat supernaturalis quam naturalis.

Ad primum in oppositum cum dicitur: quod immortalitas prestabatur ade de ligno vite etc. Dico quod verum est dispositiue: sed per adiutorium supernaturale conpletiue: quod patet: quia postquam dixit Aug. quod immortalitas praestabatur ade de ligno vite: immediate subiuxit: quod non prestabatur conditione nature

¶ Ad 2m dicendum: quod naturalis rectitudo dupliciter potest accipi. Uno modo pro illa que esset per sola naturalia: et talis rectitudo non esset rectitudo nisi in respectu maioris obliquitatis: quia talis aliquam haberet obliquitatem: vnde si deus faceret vnum hominem ex elaieientis: cum suis naturalibus relinquendo inipso esset aliquando motus sensualitatis preter imperium voluntatis: quamuis non ita inordinate: sicut in descendentibus ab adam per viam naturalis propagationis: vnde talis rectitudo naturalis compateretur secum necessitatem moriendi. Alio modo potest dici rectitudo naturalis que non esset ita recta: vt ratio et voluntas a mandatis dei in nullo declinarent: et vires inferiores essent in obedientia virium superiorum: ita vt contra earum imperium vel praeter earum temperium non mouerentur vel mouerent: et talis rectitudo naturalis non potest esse per solam virtutem nature nisi adsit supernaturale beneficium conditoris: et talis rectitudo non compatitur secum necessitatem moriendi.

¶ Ad 3m cum dicitur: quod per nocentiam ipse adam non poterat mori. etc. Dico quod verum est: per innocentiam positiue dictam: que erat per supernaturalem habitum originalis iustitie non per innocentiam negatiue dictam: que ex puris naturalibus in adam potuisset esse.

¶ Argumenta ad partem aliam gratia conclusionis possunt concedi. Secundum tamen argumentum deficit in processu: mortalitas enim non spectat ad essentiam hominis: nec est eius substantialis differentia. Unde Anselis 2 libro cur deus homo. cap. xi non puto mortalitatem ad puram: sed adcorruptam hominis naturam pertinere: et parum postea. Nam si pertineret ad veritatem humane nature mortalitas: nequaque posset homo esse: qui esset immortalis: non ergo pertinet ad sinceritatem humane nature corruptibilitas siue incorruptibilitas: quoniam neutra facit aut destruit hominem. Et huic concordat: quod dicit philosophus in Top. libro 4 dicens: quod si ex mortali fiat immortale: non dicimus eum nouam vitam sumere: sed nouum accidens vite: non ergo mortale est differentia hominis substantialis. Sed positum fuit in loco alicuius substantialis differentiae: ab illis qui esti¬ mauerant esse quedam animalia rationabilia naturaliter immortalia: quae deos vocabant. Unde Porphy. Sumus rationales nos et dii. Sed mortale additum separat nos ab illis: et tales tamquam errantes loquebantur.

Questio. II Ecundo queritur vtrum immortalitas que erat in statu innocentie esset ea dem cum immortalitate glorie: et videtur quod sic: quia sicut dicit Aug. de vera religione longe post principium: quod pergloriam honc corpus restituetur praestine stabilitati: sed praestina stabilitas fuit stabilitas innocentie status: ergo stabilitas quae erat in statu innocentie erat realiter idem cum stabilitate glie: ergo a simili et immortalitas eadem.

¶ Item sicut se habet mors ad peccatum ita poteo moriendi ad postium peccandi: sed in adam eadem erat per essentiam potentia qua poterat peccare: et non peccare cum illa qua translatus non posset peccare: ergo et eadem potmo qua poterat mori: et non mori cum illa qua translatus in gloriam non potuisset: mori.

¶ Item eadem est mortalitas in statu innocetie et miserie: ergo a simili eadem immortalitas in statu innocentie et glorie.

Contra secundum magistrum in littera. Alia est mortalitas carnis: quamin adam accepimus: alia quam in resurre ctione speramus per christum.

¶ Item immortalitas innocentie fuit per originalem iustitiam immortalitas glarie per gloriam. Sed habitus originalis iustitiae: non erat idem cum habitu glorie: ergo nec immortalitas innocentie erat eadem cum immortalitate glulie.

¶ Item immortalitas innocentie non erat eadem cum immortalitate que promittitur in premium: quia adam non fuit constitutus in statu premii sed meriti. Sed est quedam immortalitas que promit. titur in premium: de qua dicitur Apoc. 21. quod mors vltra non erit: ergo immortalitas innocentie non erat eadem cum illa.

Ad hanc quaestionem dicunt quidam quod immortalitas potest nominare potentiam non moriendi vel statum. Primo modoimmortalitas innocentie erat eadem cum immortalitate glorie per essentiam solo accidente differens: quia eadem est potentia anime: qua adam in statu innocentie poterat non mori: cum illa qua translatus non potuisset mori differens secundum aliam et aliam dispositionem accidentalem.

¶ Secundo modo accipiendo immortalitatem alia erat immortalitas innocentie ab immortalitate glie: quia diuersi status sunt posse mori: et posse non mori: et non posse mori. Unde boe. in libro de duabus naturis: et vna persona christi non multum ante finem. Tres potesit hominum status scilicet statum innocentie in quo homopoterat mori: et poterat non mori: sicut poterat peccare et non peccare. Et statum glorie in quo homo non poterat peccare nec mori. Et statum miserie in quo mors hominem necessario subsecuta est et peccatum.

¶ Potest etiam aliter dici ad quaestionem scilicet quod immortalitas innocentie partim erat eadem cum immortalitate glorie: et partim diuersa: quod sic patet: vt enim dictum est superius ad im mortalitem que erat in statu innocentie concurrebant tria simul scilicet virtus naturalis ipsius ade: et corporalis esus ligni vite: et conditoris beneficium supernaturale.

¶ Quantum ad principium erat eadem per essentiam immortalitas: que erat in statu innocentie cum immortalitate glorie: differens secundum dispositionem accidentalem: sicut eandem naturam per essentiam adam habiturus erat in statu glorie: quam habebat in statu innocentie quamuis cum alia accidentali dispositione.

¶ Quantum autem ad alia duo immortalitas status innocentie erat differens ab immortalitate status glarie: quia loco corporalis esus ligni corporalis erit in gluria spiritualis esus: spiritualis ligni vite: de quo dicitur Apoc. 2o. Uincenti dabo edere de ligno vite quod est in paradiso dei mei. Loco est originalis iustitie erit habitus glarie quai est habitus differens ab habitu originalis iustitie per quem habitum redundabit in corpus immortalitas: que consistit non tantum in posse non mori: sed est in non posse mori. Unde Augu. in eplura ad Dioscorum. q. circa mepitum tam potentem fecit deus animam: vt ex eius plenissima beatitudine quae in fine temporum sanctis promittitur redundet in inferiorem naturam: que est corpus: non beatitudo quae fruentis et intelligentis est propria: sed plenitudo sanitatis id est incorruptionis vigor.

¶ Ex dictis patet pro magna parte responsio ad argumenta ad vtramque partem. tria enim primo procedunt de immortalitate secundum quod accipitur pro potentia non moriendi: vel pro virtute nature ipsius ade que erat vnum de concurrentibus ad immortalitatem.

¶ Tria argumenta ad partem aliam procedunt de immortalitate secundum quod nominat statum: vel de immortalitate quantum ad complementum quod in immortalitate innocentie erat habitus originalis iustitie cum corporali esu ligni vite: in immortalitate glorie erit habitus glorie cum spirituali esu ligni vite.