Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in Libros Sententiarum

Liber 1

Praefatio

Prologus

Articulus 1

Praeambulum

Circa litteram

Distinctio 1

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 2

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 3

Pars 1

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Pars 2

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 4

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 5

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 6

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 7

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 8

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 9

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 10

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 11

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 12

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 13

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 14

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 15

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 16

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 17

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 18

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 19

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 20

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 21

Praeambulum

Articulus 1

Circa littera

Distinctio 22

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 23

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 24

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 25

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 26

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 27

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 28

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 29

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 30

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 31

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 32

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 33

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 34

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 36

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 37

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 38

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 39

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 40

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 41

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 42

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 43

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 44

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 45

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 46

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 47

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 48

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Liber 2

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 2

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 3

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Circa litteram

Distinctio 4

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 5

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 6

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 7

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 8

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 9

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 10

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 11

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 12

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 13

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 14

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 15

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 16

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 17

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 18

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 19

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 20

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 21

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 22

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 23

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 24

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 25

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 26

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 27

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 28

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 29

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 30

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 32

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 33

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 34

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 35

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 35

Distinctio 36

Praeambulum

Praeambulum

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 1

Articulus 1

Circa litteram

Articulus 2

Articulus 2

Circa litteram

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 37

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 38

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 39

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 40

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 41

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 42

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 43

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 44

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Liber 3

Praefatio

Distinctio 1

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 2

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 3

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 4

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 5

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 6

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 7

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 8

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 9

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 10

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 11

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 12

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 13

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 14

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 15

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 16

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 17

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 18

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 19

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 20

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 21

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 22

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 23

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Circa litteram

Distinctio 24

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 25

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 26

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 27

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Articulus 9

Circa litteram

Distinctio 28

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 29

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 30

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 31

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 32

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 33

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 34

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 35

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 36

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 37

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 38

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 39

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 40

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Liber 4

Prologus

Distinctio 1

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 2

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 3

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 4

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 5

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 6

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 7

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Circa litteram

Distinctio 8

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 9

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 10

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Circa litteram

Distinctio 11

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 12

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 13

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 14

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Articulus 9

Articulus 10

Articulus 11

Circa litteram

Distinctio 15

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 16

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 17

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 18

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Articulus 9

Articulus 10

Articulus 11

Articulus 12

Circa litteram

Distinctio 19

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 20

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 21

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 22

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 23

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 24

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 25

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 26

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 27

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 28

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 29

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 30

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 31

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 32

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 33

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 34

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Circa litteram

Distinctio 35

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 36

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Circa litteram

Distinctio 37

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 38

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Articulus 8

Articulus 9

Articulus 10

Circa litteram

Distinctio 39

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 40

Praeambulum

Articulus 1

Circa litteram

Distinctio 41

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 42

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Circa litteram

Distinctio 43

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Circa litteram

Distinctio 44

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 45

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Articulus 6

Articulus 7

Circa litteram

Distinctio 46

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 47

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 48

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Circa litteram

Distinctio 49

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Distinctio 50

Praeambulum

Articulus 1

Articulus 2

Articulus 3

Articulus 4

Articulus 5

Circa litteram

Prev

How to Cite

Next

Articulus 1

1

¶ Circa primum queruntur duo.

2

¶ Primo vtrum in paruulis sit a sua origine aliqua culpa.

3

¶ Secundo vtrum per peccatum primorum parentum natura humana sit in suis naturalibus peiorata: aut tantummodo suis naturalibus relicta.

Quaestio 1

4

Questio. PRimo ostendo quod in paruulis ab origine non est aliqua culpa. Aug. de vera religione inter principium et medium: a deo peccatum voluntarium malum est: vt nullo modo sit peccatum si non sit voluntarium. Sed in paruulis ab origine nihil est voluntarium: ergo nec peccatum.

5

¶ Item eodem libro parum post auctoritatem iam allegatam. Dicit Aug. de primo homine qui consensit diabolice persuasioni: quod si necessitate id fecisset nullo peccati crimine teneretur. Sed omnis corruptio que est in paruulis ab origine inest eis de necessitate: ergo propter illam nullo peccati crimine tenentur.

6

¶ Item philosophus. 3 ethic. cap. 8. nullus improbabit ceco a natura: sed magis miserebitur: ergo nec paruulo imputari debet corruptio a natura. Sed omnis culpa imputa tur habenti eam: ergo corruptio que est in paruulis ab origine non est culpa.

7

¶ Item quod non transfundit subiectum: non transfundit accidens. Sed non est culpa hominis nisi in anima: ergo cum in paruulis non sint anime per transfusionem a parentibus: videtur similiter: quia ad paruulos nulla culpa transfundatur. Sed aliter non potest in eis esse culpa ab origine: ergo in eis ab origine nulla est culpa.

8

¶ Item ad nullum bonum de necessitate consequitur culpa. Sed actus coniugalis si pure fiat intentione prolis generande ad seruitium dei bonus est et meritorius: ergo ad ipsum non sequitur de necessitate culpa: quod non esset verum: si in paruulis esset culpa ab origme.

9

¶ Item malum habitum precedit malus actus: Sed in paruulis ab origine non fuit aliquis malus actus: ergo nec malus habitus: sed omnis culpa est malus actus vel malus habitus: ergo in paruulis ab origine nulla est culpa.

10

Contra Apostolus ad Ephsohu. secundo. Eramus natura filii ire: sicut et ceteri. Sed nullus est filius ire nisi propter culpam: ergo in paruulis est culpa a natura ad quod sequitur: quod in eis sit a sua origine.

11

¶ Item Aug. 13. de triniae. cap. 16. dicit quod non solum ipsa mors: sed omnia huius seculi mala: dolores: laboresque hominum de peccatorum: et maxime de peccati originalis meritis veniunt. Sed paruuli ab origine sunt subiecti necessitati moriendi: et labo ribus et doloribus: ergo in eis est culpa a sua origine.

12

¶ Item Grego. in Glosinus super illud verbum. Exo. 13. Primoge nitum asini mutabis oue. dicit quod omnes in peccatis nati sumus et ex carnis delectatione concepti culpam originalem nobiscum trahimus.

13

¶ Item Auguus. in libro de fide ad petrum regula. 23 firmissime tene et nullatenus dubites omnem hominem qui per concubitum viri et mulieris concipitur cum originali peccato nasci: impietati subditum morti subiectu: et ob hoc natura ire filium nasci¬.

14

Respondeo quod in omnibus paruulis per propagationem descendentibus ab adam est aliqua culpa a sua origine in vtero. Et hanc veritatem tenet sancta fides catholica. Quod sic declaratur originalis iustitia primis parentibus fuit data non tantum inquantum erant singulares persone: sed etiam inquantum in eis erant omnia indiuidua speciei humane in virtute. Unde in ipsis primis parentibus data fuit omni humane nature. Unde natura paruuli a sua origine¬ in vtero debitrix est illius originalis iustitiequam accepit in adam. Sed natura paruuli a sua origine in vtero caret originali iustitia. Quod patet quia originalis iustitia includebat perfectam obedientiam virium inferiorum ad superiores: et rectam habitudinem superiorum ad deum quod non esse in paruulo sequens etas adulta manifestat: quando illa inordinatio exit in actum que in paruulo prius fuit secundum habitum. Predicta autem iustitia caret natura paruuli non per actum voluntatis persone ipsius paruuli: sed ipsius ade: qui per inobedientiam non solum illam naturam in numero que in ipso erat deordinauit: sed est omnes alias naturas eiusdem speciei cum sua: in ipso virtualiter praeexistentes: et secundum rationem seminalem ab ipso naturaliter propagandas.

15

¶ Expredictis patet quod in natura paruuli a sua origine in vtero est carentia alicuius debite iustitie: sed omnis carentia debite iustitie culpa est. Unde anselmus in libo de conceptu virginali: quasi inter principium et medium libri. Iniustitia nihil est aliud quam absentia debite iustitie. Constat autem omnem iniustitiam culpam esse. Restat ergo quod in natura paruuli est aliqua culpa a sua origine in vtero. Et quia natura est in persona: ideo quamuis illa culpa per prius sit culpa nature: tamen ex consequenti est culpa persone: sic enim in adam persona naturam comstituit peccatricem. Sic econtrario personam paruuli a sua origine in vtero natura constituit peccatricem. Unde anselmnus in libo de conceptu virginali. inter medium et finem: quoniam natura subsistit in personis et persone non sine natura sunt: facit natura personas infantium peccatrices: sicut spoliauit persona naturam bono iustitie in adam.

16

Ad primum in oppositum dicendum quod quamuis culpa originalis non sit voluntaria voluntate ipsius paruuli: voluntaria tamen est voluntate ipsius ade a quo natura istius paruuli propagata est quamuis mediante: ipse enim adam per malum actum voluntatis sue et naturam humanam corrumpit in se ipso: et exconsequenti naturam istius paruuli: vt in corpore questionis declaratum est.

17

¶ Ad secundum dicendum quod quamuis hoc natura singularis istius paruuli: vitare non potuerit corruptionem que in ipso est: humana tamen natura in ipso adam precauere potuit ne culpam originalem natura paruuli contraheret. Unde augu. in libr.o retracta. cap. 14. dicit quod paruuli tenentur rei: quia ex origine cuius tenentur qui non fecit quod facere potuit: diuinum scilicet seruare manda tum.

18

¶ Ad tertium dicendum quod non est simile de cecitate que est a natura et de corruptione quam puer contrabit ab origine. Cecitas autem a natura non ponit aliquam deordinationem in ipsa anima: sed corruptio quam puercontrahit ab origine ponit in anima habitualem deordinationem: que quamuis dicatur naturalis: eo quod ab originecontrahitur tamen in veritate est contra naturam. Unde augu id est lib.o retrac. cap. 14. dicit quod illa natura de qua dicit apostolus quod fuimus et nos natura filii ire: propter originem natura appellatur: que origo vtique habet vitium quod est contra naturam.

19

¶ Ad quartum dicendum quod generans non transfundit culpam originalem: quia tamen trant fundit semen infectum ex quo formatur corpus infectum: quo anima inficitur in eodem instanti quo sibi vnitur transfundit culpam originalem in sua causa: illud tamen semen non est illius culpe subiectum. Unde ansel. de conceptu virginali: inter principium et medium: non magis est in semine culpa quam in spituto vel sanguine si quis mala voluntate ex puit autem de sanguine suo aliquid emittit.

20

¶ Ad quintum dicendum quod ad actum coniugalem inquantum bonus est non sequitur culpa originalis in paruulo: sed inquantum per actum coniugalem ministratur semen infectum de quo formatur corpus corruptioni de necessitate subiectum et aggrauans animam.

21

¶ Ad vltimum dicendum quod malum habitum qui primo et immediate respicit personam precedit malus actus eiusdem persone: sed malum habitum qui primo et immediate respicit naturam: cuiusmodi est habitualis deordinatio que est in paruulo a sua origine in vtero non oportet causari ex aliquo actu voluntatis ipsius persone in qua est. Sed sufficit quod precessit malus actus voluntatis illius persone in cuius natura prius fuit natura ipsius paruuli quantum ad carnem in seminali ratione.

22

¶ Ex predictis patet qualiter elidi debeat error pelagianorum qui negabant in paruulis aliquam culpam esse.

Quaestio 2

23

Questio II. Ecundo quaeritur vtrum per peccatum primorum parentum natura humana sit in suis naturalibus peiorata: aut tantum modo suis naturalibus relicta.

24

¶ Et ostendo primo quod non sit in naturalibus peiorata: quia non minus graue fuit peccatum angeli mali: quam peccatum ade Sed peccatum mali angeli non peiorauit eius naturam Dicit enim Diony. 4 cap. de diui. no quod datas eis angelicas donationes nunquam ipsas commotas fuisse dicimus: sed sunt integri et clarissimi: ergo videtur quod peccatum ade non peiorauit eius naturam.

25

¶ Item quanto complexio est nobilior tanto fortius vis generatiua in actum suum exire conatur. Unde maxime viget concupiscentia in sanguineis: ergo feruor concupiscentie in hominibus non est ratio: quare debeat dici humana natura peiorata. Et si per hoc non potest argui. Uidetur quod nec propter intensionem aliarum potentiarum in actibus suis dici debeat humana natura peiorata.

26

¶ Item si miraculo se formaretur vnus homo ex elementis suam naturam haberet integram: et tamen suis naturalibus dimissis similes haberet passiones passionibus nostris. esuriret enim et sitiret et concupisceret et de necessitate per naturam corrumperetur: ergo videtur quod iste passiones quas sustine mus naturam integram consequutur: per illas ergo non potest argui quod natura humana sit in suis naturalibus peiorata.

27

¶ Item non obstante quod filius seminaliter sit in patre. Uidemus frequenter naturam filii per peccata patris non peiorari: cum frequenter homo peccator generet silium melioris nature: quam homo iustus: ergo similiter non obstante quod seminaliter fuimus in adam non oportet quod per peccatum ipsius nostra natura sit in suis naturalibus peiorata.

28

Contra Auguus 13 de ciuitate capitulo. 4. loquens de peccato primorum parentum dicit quod pro magnitudine culpe illius naturam damnatio mutauit in peius.

29

¶ Item Glosilnus super illud Luc. 10. homo qui dam descendebat etc. Dicit quod homo iste adam intelligitur in genere humano: et postea subditur de illis inatroni bus quod indumenta gratie spiritualis immortalitatis et innocentie auferunt: et sic vulnera inferunt: idest peccata quibus integritas humane nature violatur.

30

Respondeo quod per peccatum primorum parentum natura humana est in suis naturalibus peiorata. Quod aliqui sic declarare nituntur. Tanta est naturalis colligantia carnis ad animam et virium naturalium ad animales et animalium ad intellectum et voluntatem: quod deordinatio voluntatis ade in viribus animalibus: et ex consequenti in naturalibus: et ex consequenti in carne corrumpere potuit aliquam habilitatem ad bonum: nec mirum cum fortes voluntatis motus aliquando redundent vsque ad partem sensitiuam: et interdum etiam inordinate moueant generatiuam.

31

¶ Sed hic modus declarandi sufficiens non videtur: quia dato quod per modum predictum potuisset peiorari natura in adam abso lute: non tamen apparet quomodo per illum modum pottisset peiorari: inquantum ipse adam erat principium posteriorum ab eo naturaliter mediate vel immediate propagandorum.

32

¶ Alii dicunt quod illius peiorationis peccatum ade tantummodo fuit demeritum. Sed ade immediate tantum effectiue causata est. Cui videtur concordare verbum apostoli Rom. 6 stipendia peccati mors. Militans enim siue bene siue male suum stipendium meretur non efficit: sed a domino recipit. Unde Glosilmus super verbum predictum: ideo dicit stipendium peccati mors: vt mortem peccato: non immerito illatam: sed debitam demonstraret. Ecce quod mors ab alio illata est ipsi ade pro demerito peccati.

33

¶ Sed contra hoc videtur esse illud verbum Sap. id est deus mortem non fecit: dicit etiam Glosilmu ibidem a deo non est quicquid contra naturam est: peccatum autem contra naturam est: de quo mors et omnia que mortis sunt oriuntur: videtur ergo quod adam peccando in humana natura necessitatem causauit moriendi.

34

¶ Preterea non tantum propter peccatum peiorata est humananatura quantum ad necessitatem patiendi penalitatem: sed quantum ad pronitatem ad malum. Impium autem est dicere quod a deo sit pronitas ad peccatum et dispositio.

35

¶ Alii dicunt quod illa peioratio in natura humana facta est per esum ligni scientie boni et mali. Cuius naturam dicunt nature humane contrariam et ipsius naturaliter corruptiuam si comedatur: et propter hoc deum primos parentes prohibuisse ne de illo ligno comederent.

36

¶ Sed hoc est expresse contra Augu. super Gen. lib. 8. dicentem de dicto ligno inter principium et medium mihi consideranti dici non potest quantum placet illa sententia non fuisse illam arborem cibo noxiam: neque etiam qui secerat omnia bona valde institueret in paradiso aliquid mali: et paucis interpositis subdit quod arbor illa non erat mala.

37

¶ Uidetur ergo mihi dicendum quod quamuis per malum actum interiorem voluntatis ade natura humana fuerit originali iustitia in ipso adam spoliata et in naturalibus peiorata: quod ista peioratio non fuisset saltem tanta quanta modo est ad posteros propagata nisi de ligno vetito comedisset. Unde Augu. primo liber contra Iulianum. Sianima vtique voluntate corrupta hanc appetentiam sui corporis refrenasset in ipso vt ait Ambrosius ex ortum extincta esset origo peccati. Sed quoniam non represso appeti tum illiciti cibi ad peccati consumationem peruentum est non extincta est origo peccati: sed etiam manauit in posteros. Unde dico quod per esum illius ligni natura humana in adam infecta est: et in naturalibus pelorata: non tantum inquantum erat inillo indiuiduo absolute: sed inquantum erat principium posteriorum: non quia illud lignum esset secundum se malum: quia si non fuisset prohibitum: habenti originalem iustitiam non nocuisset comestum: sed nature carenti originali iustitia propter debilitatem illius nature erat improportionatum et contrarium: sicut videmus validum cibum et solidum non nocere nature viri perfecti: et tamen corrumperet infantis naturam. Cui videtur concordare Damas. lib. 2. capi. 10. dicens de illo ligno quod bonum erat perfectis: malum autem in perfectioribus adhuc et concupiscentia auidioribus: sicut soli dus cibus mollibus adhuc et lacte indigentibus: natura autem ade secundum modum predictum corrupta ad posteros sanam naturam transfundere non potuit: sicut ex paren tibus leprosis non possunt naturaliter sani fiiii generari. in oppositum dicendum quod quamuis

38

Ad prismu anlus malus no minus peccauerit quam adam: tamen peccando non ita lesit naturam suam quo ad suas naturales dispositiones absolutas: sicut lesaest humana natura per ligni vetiti esum. Sed tamen plus corrumpit in se ipso de naturali habilitate ad bonum quamcorruptionem directe respicit peccatum quam adam corruperit in se ipso per suum malum voluntatis actum.

39

¶ Ad secundum dicendum quod naturalis bonitas humane nature non ita consistit in fortitudine vnius potentie secundum se sicut in recta proportione adinuicem potentiarum. Sicut nec naturalis bonitas instrumenti attenditur in haec quod vna chorda sit multum bona secundum se: sed in bona proportione bonarum chordarum adinuicem: tanto autem est naturalis proportio potentiarum melior quanto potentie inferiores magis superioribus obediunt: vnde non qui habet melio rem complexionem quantum ad actus animalis vite: dici debet habere naturam humanam meliorem: sed ille qui meliorem habet per comparationem ad naturales actus anime intellectiue per quam completiue homo reponitur in specie humane nature.

40

¶ Ad tertium dicendum quod quamuis homo formatus de elementis et suis naturalibus relictus esuriret et sitiret et interdum in ipso concupiscentia moueretur: tamen illas passiones non ita inordinatas haberet: sicut nos habemus.

41

¶ Aliqui tamen dicunt quod talis bomo rectus esset intantum quod in ipso virtutes inferiores perfecte obedirent superioribus: et vires superiores rectam habitudinem haberent ad deum. Sed hoc mihi non placet: quia tunc iustitia originalis per sola naturalia haberi potuisset quod non credo verum: vt inferius declarabitur.

42

¶ Ad quartum dicendum quod quamuis in isto statu homo per peccatum possit naturam: vt est in se ipso: peiorare: ita vt quandoque per illam deprauationem possint causari alique male inclinationes naturales in prole: non tamen ita potest eam peiorare vt est alterius principium: quod illa deprauatio de necessitate diriuetur ad prolem: et iam quo ad naturales inclinationes tantum: sicut fuit natura humana deprauata per ligni vetiti esum: quia sicut iam dictum est: nec predicta deprauatio saltem tanta quanta modo est facta fuisset in natura humana per solum voluntatis ipsius ade interiorem actum.

PrevBack to TopNext