Articulus 5

Quaestio I. PRimo ostendo quod nihil de alimento transit in veritatem humane nature ipsius comedentis. Saluator Matth. 15. Omne quod in os intrat in ventrem vadit et in secessum emittitur: ergo in naturam comedentis non conuertitur.

¶ Item philosophus primo de generatione cap. de augmento distinguens carnem in carnem secundum materiam et secundum speciem: dicit quod caro secundum speciem manet: et quod caro que fluit et refluit est caro secundum materiam. Sed caro generata de nutrimento non est manens sed fluens: ergo nutrimentum non conuertitur in carnem secundum speciem: que sola videtur esse de veritate humane nature.

¶ Item si alimentum conuerteretur in veritatem humane nature oporteret ipsum subintrare interiora carnis et ossis quod impossibile videtur: quia non posset dici quod reciperetur in vacuo: quia non est ponere vacuum nec in pleno: quia duo corpora simul naturaliter esse non possunt.

¶ Item nutritio non est generatio. Sed si alimentum conuerteretur in veritatem humane nature: nutritio esset generatio: quia tunc caro generaretur de alimento: ergo alimentum non conuertitur in veritatem humane nature.

¶ Item si nutrimentum conuerteretur in veritatem nature humani corporis continue partes que sunt de veritate humani corporis deperderentur: et per alimentum restaurarentur: et sic tandiu posset homo viuere quod tota prima caro deperderetur: et esset alia per nutrimetum substituta: et sic homo non remaneret idem in numero quantum ad corpus.

¶ Item mors non accidit nisi propter deperditionem alicuius spectantis ad veritatem humane nature. Sed si alimentum conuerteretur in veritatem humane nature: per ipsum posset restaurari quicquid deperditur de veritate humane nature: ergo naturaliter homo esset incorruptibilis: quod falsum est.

¶ Item nulla res debilitatur per coniunctionem sui similis: ssed natura humana debilitatur per receptionem nutrimenti: sicut vinum per receptionem aque. Unde philosophus primo de generatione. appositionem nutrimenti ad carnencomparat superinfusioni aque vino: ergo nutrimentum non conuertitur in carnem similem relique carni.

Contra Aug. in libro de vera religione longe vltra medium dicit quod alimenta carnis corrupta idest amittentia formam suam in membrorum fabricam migrant. Sed predicta fabrica est de veritate humane nature: ergo aliquid de alimento conuertitur in veritatem humane nature.

¶ Item philosophus primo de generatione capi. de augmento. vult quod illud quo caro augetur: est in potentia caro: et parum post subdit: quod sicut ignis tangens vrenda facit vstum sic adueniente: eo quod est caro in potentia: ipsa caro facit actu carnem. Cum ergo ignis tangens vrenda faciat vstionem similem vstioni prime. Uidetur quod actu caro ipsum alimentum quod est caro in potentia conuertat in carnem similem prime.

¶ Item ignis agens in aerem ipsum conuertit in verum ignem: ergo a simili caro agens in nutrimentum quod est in potentia caro ipsum conuertit in veram carnem.

¶ Item tunc est vera caro cum potest facere verum opus debitum carniquia sicut dicit philosophus. 4. metheororum: que possunt facere suiipsius opus hoc est singulum: idest in hoc est vnunquodque perfectum: ergo caro hominis cum sit perfecta nutrimentum potest conuertere in carnem similem sibi.

Ad istam questionem dicunt quidam cutus opinionis fuit Magister: quod quamuis cibi et humores in carnes: et sanguinem transeant: non tamen transeunt in veritatem humane nature. Dicunt enim quod primi parentes in generatione filii deciderunt aliquam partem sue proprie substantie. Et illa per naturam multiplicata est in seipsa sine conuersione alicuius in seipsam. Et similiter dicunt de illo genito respectu prolis sue. Et hoc solum dicunt pertinere ad illam carnem que est de veritate humane nature. Caro autem in quam conuertitur nutrimentum fomenum est carnis predicte ne a natura li calore consumatur: sicut cum auro in fornace plumbum ponitur ne consumatur aurum ab igne. Et hanc carnem dicunt esse non resurgendam: sed tantummodo carnem a primis parentibus tractam.

¶ Sed contra hanc opinionem arguo sic: Hugo primo libro de sacra. par 6 ca. 36. de nihilo aliquid facere: et de aliquo aliqua in maius: et de aliquibus aliquid in minus: siue de aliquo nihil: solus deus potest. Unde quod illa parua portio a primis parentibus decisa esset multipli¬ cata intum: vt de illa esset facta caro omnium hominum: qui ab adam naturaliter descenderunt: sine alicuius alimenti conuersione in carnem non potuit esse per opus nature: et ex comsequenti sequeretur quod actio nutritiue et generatiue non essent naturales actiones: sed miraculose: quod falsum est.

¶ Ali dicunt quod aliquid de nutrimento conuertitur in veram carnem equalem in virtute carni relique post. conuersionem factam: quia virtus que est in semine est quedam impressioderiuata ab anima generantis. Unde non potest esse maioris virtutis in agendo quam ipsa anima a qua deriuatur. Cum ergo per virtutem que est in semine: vere tramsmutetur materia ad carnem equalem in virtute carni generantis: multo fortius per potentiam nutritiuam ipsius anime potest nutrimentum conuerti in veram carnem equalem in virtute relique carni ipsius nutrimenti.

¶ Sed contra hanc opinio nem arguitur quod si esset vera hac opinio posset tota prima caro defluere: et per successionem alia caro subsistut: et sic posset corpus hominis totaliter fieri aliud in numero per naturam quod est inconueniens. Nec effugere possunt per quoddam exemplum quod adducunt dicentes quod si igni radicato in multitudine lignorum addantur successiue ligna: et per istum modum continue nutriatur: manet idem ignis in numero: etiam postquam ligna prima fuerint combusta: quia si asservnus putridus esset in naui: et alius sanus substitueretur: et sic deinceps: quo vsque omnes primi asseres essent remoti: et alii noui substituti: non remaneret eadem nauis in numero quantuncumque prime naui assimilaretur in forma.

¶ Potest etiam dici quod ratio adducta pro hac opinione non cogit: quia cum maior sit nature sollicitudo circa conseruationem speciei humane quam alicuius indiuidui signati: et nutritiua ordinata sit ad conseruationem indiuidui: et generatiua ad conseruationem speciei. Uidetur quod ab institutore nature: fortior sit instituta generatiua quam nutritiua: et quod adhuc etiam sit fortior: et ideo non est mirum si semen potest conuerte re in carnem fortiorem quam sit caro in quam conuertitur alimentum per nutritiuam.

¶ Preterea virtus generatiua operatur de materia disposita per nutritiuam: quia nutritiua partem de alimento conuertit ad sustentationem indiuidui: et aliam partem que ad hoc superfluit reponit: et disponit ad conseruationem speciei: et ideo non est mirum sigeneratiua conuertit semen in carnem virtuosiorem qua ipsa nutritiua alimentum in quod operatur absque dispositione precedente in nutriente per aliquam aliam virtutem anime.

¶ Uidetur ergo mihi dicendum ad quaestionem: quod sicut dicit philosophus. 2. metaphy. vnumquodque sicut se habet: vt sit: ita et ad veritatem: idem est ergo essentia rei. Et veritas eius nisi quod ipsa essentia dicitur absolute. Ueritas autem essentie importat vltra essentiam conformitatem ad suum exemplar quod habet in diuina mente. Unde dicit Anselmus in libro de veritate ca. 7. quod necessitas est in omnium que sunt essentia: quod hoc sunt quod in summa veritate sunt. Quod ergo est de veritate humane nature tanquam aliquid absolutum est de eius essentia et econuerso. Certum est autem alimentum non posse conuerti in essentiam nature humane ratione sue forme completiue que est anima intellectiua. Si ergo conuertatur in essentiam nature humane: oportet quod conuertatur in carnem que est de essentia humane nature: sub carne comprehendendo ossa et alias corporis partes. Caro autem huius indiuidui signati dupliciter potest intelligi esse: de essentia nature humane significate in isto indiuiduo. Uno modo tanquam necessaria ad repositionem illius indiuidui in specienature humane. Alio modo tanquam necessaria ad conseruationem ipsius indiuidui vsque ad periodum debitam et ad perfectam quantitatem ipsius. Primo modo nulla caro inisto indiuiduo est de essentia sue nature humane: nisi illa que formata est ex semine a parentibus ministrato. Secundo modo caro in quam conuertitur nutrimentum in isto indiuiduo est de essentia nature humane ipsius: a comple¬ tiua enim forma nature humane perficitur et animatur: et prout possibile est nature humane vnum constituit cum carnealia.

¶ Sciendum tamen quod prima caro virtuosior est: sicut due rationes ostendunt facte contra opinionem que recitata fuit immediate ante istam. Quihus posset addi tertia: quia forma completiua nature humane: et istam carnem secundam non respicit: nisi propter aliam et per aliam. Ex qui bus sequitur quod prima caro minus est fluens quam secunda: et quod prima radicalis dicitur non secunda: et quod illud quod deperditur de ea per nuirimentum restaurari non potest

¶ Quibus dictis concordare videntur periti medici dicentes: in homine esse humidum radicale et nutrimentale: et radicale restaurari non posse. Sicut enim in homine illud duplex humidum ponitur: sic in eo poni potest caro radicalis et nutrimentalis.

¶ Dico ego quod alimentum conuertitur in essentiam istius corporis humani: non quia conuertatur in carnem primo modo dictam: sed secundo. Suo prima argumenta ad partem istam procedunt de carne secundo modo dicta.

¶ Ad tertium dicendum: quod non est simile de generatione ignis ex aere et conuersione nutrimenti in carnem: sed aliqualiter est simile quamuis a remotis de illa generatione et de transmutatione seminis in carnem per generatiuam. Et ego bene concedo quod per ipsam potest semen conuerti in carnem: ita virtuosam et veram: sicut est caro ipsius generantis.

¶ Ad quartum dicendum: quod caro potest conuer tere nutrimentum in carnem similem sibi prout possibi leest nature: et hoc sufficit ad hoc quod habeat perfectionem naturalem que sibi debetur.

Ad primum argumentum contra partem ista dicendum: quod illud verbum saluatoris intelligitur de superfluitatibus immundis ipsius cibi non conuenientibus corpori: vnde glosa super illud et in secessum emittitur: dicit post digestiones. Uel forte saluator: per hoc notare voluit: carnem in quam conuertitur nutrimentum esse carnem fluentem respectu alterius carnis: et eam per fluxum in secessum emitti.

¶ Ad secundum dicendum: quod de distinctione carnis in carnem secundum materiam: et secundum speciem quatuor sunt opiniones.

¶ Una est quod caro secundum speciem est tantum illa que est a parentibus tracta per opus generatiue: eo quod in illa fundatur species: et caro in quamconuertitur nutrimentum est caro non secundum speciem: sed secundum materiam: quia aduenit post repositionem hominis in specie. Unde cum Aristoteles dicit quod vnaqueque talium partium est duplex quemadimodum et aliorum in materia speciem habentium: dicunt sic exponendum: aliorum scilicet nutribilium: vt sunt plante in materia speciem habentium id est que distinguuntur in partem secundum materiam et formam: sicut de carne et osse dictum est. Sed quamuis secundum aliquem respectum predicta distinctio sit rationabilis: non tamen illo modo loquitur philosophus de carne secundum materiam et secundum speciem: vnde predicta expositio sue littere extorta est violenter.

¶ Alia opinio est quod caro secundum speciem dicitur illa que per se potest in opus carnis: et illa secundum materiam que per se non potest in opus carnis. Et dicunt aliqui quod talis est caro in quam conuertitur nutrimentum: quia per se non posset in opus carnis: sed coniuncta cum carue a parentibus tracta: sed illa posset sine ista. Uidetur tamen magis esse intentio philosophi: quod etiam in carne tracta a parentibus sit caro secundum materiam et secundum speciem.

¶ Unde tertia opinio est quod caro secundum materiam est ita modica portio carnis: quod per se non posset in opus carnis. Et caro secundum speciem est ita magna carnis portio: quod per se posset in opus carnis: et cuilibet parti tali dicit aduenire aliquid de nutrimento: et ideo quamlibet talem partem dicit augeri.

¶ Quarta opinio est quod carnem secundum speciem vocat formam carnis: et carnem secundum materiam ipsius carnis materiam: et materiam dicit fluere et formam manere: quia cum tantum sit de materia sub vna parte forme quod inde¬ possint fieri plures partes fluente vna parte potest saluari forma in alia parte quousque alia pars materie per nutrimentum substituatur loco illius partis materie que defluxit.

¶ Quinta etiam fuit opinio: quod sicut homo secundum speciem dicitur homo non signatus: sed homo in communi: et homosecundum materiam dici potest quodlibet hominis indiuiduum: et species manet: et indiuidua fluunt: sic dicunt quod philosophus vocauit carnem in communi: carnem secundum speciem: et quancumque partencarnis signatam carnem secundum materiam: et quecumque pars signata fluit: et ideo dicitur quod caro secundum materiam est fluens. Et secundum hanc opinionem: caro secundum speciem dicit compositum ex forma carnis et materia in communi: et caro secundum materiam compositum exra forma carnis et materia signata.

¶ His ergo opinionibus visis: que magis recitate sunt propter philosophi expositionem: quam propter argumenti solutionem: dico quod non sola caro secundum speciem est de veritate humane nature istius indiuidui: vt argumentum supponebat: sed etiam caro secundum materiam: accipiendo veritatem humane nature modo secundo exposito in corpore questionis.

¶ Ad tertium dicendum secundum aliquos quod in nutrimento sit resolutio vsque ad essentiam materie prime: et illa materia sit sub forma carnis preexistente: et informatur ab ea: et quia ipsa materia sic per se considerata non est corpus et plures partes materie simul efle possunt: ideo dicunt quod illud quod ministratur de alimento: recipitur in pleno: nec propter hoc duo corpora simul sunt.

¶ Alii dicunt quod ipsa humiditas nutrimentalis recipitur in poris existentibus in menbris non vacuis: sed plenis humiditate subtili: que adueniente ista secunda humiditate inspissatur: et sic minorem locum occupat. Et hoc secunda in illa parte pori succedit: nec propter hoc dici potest quod in tota carne non sint: nisi pori: quia inter porum et alium porum propinquissimum sibi: semper est aliquid de carne: sine poro: vnde cum dicitur. id est de generatione quod quelibet pars aucti est aucta intelligendum est in forma totius: vel secundum quodcumque signum sensatum: vt etiam videtur sentire philosophus. Et ideo dicunt aliqui quod quodlibet signum sensatum carnis vocat carnem secundum speciem quom quamlibet partem carnis secundum speciem dicat augeri.

¶ Ad quartum dicendum: quod secundum opinionem dicentium quod materia nutrimenti expoliatur omni forma: et sit sub forma nutriti praeexistente: absque hoc quod aliqua forma educatur de potentia materie alimen ti facile est videre differentiam inter nutritionem et generationem. Si autem ponatur aliqua forma educi de materia nutrimenti conueniens ipsi nutrito: adhuc proprie generatio dici non potest: quia non fit illa eductio: nisi post sut vnionem cum nutrito. Et ponunt aliqui exemplum de nutritione ignis: si enim materia qua nutriri debet incendatur per se et postea alii materie substitueretur: esset noui ignis generatio: si autem ponatur cum aliis lignis inflanmatis: dicitur ignis nutriri et non nouus ignis. Sed hoc solutio falsum includit: et non est enim euasio: quia siue lignum quod additur igni: prius accendatur per se: siue in coniunctione cum aliis: semper est generatio alicuius partis flamme: quia eadem flamma in numero existens in vno ligno: vel aliqua pars eius non sit in alio ligno: si ergo illud lignum appositum inflammatur: oportet quod aliqua noua flamma genere tur.

¶ Dico ergo quod postquam humiditas nutrimentalis in bibita est in poris membrorum: sicut non est inconueniens quod ibi corrumpatur aliqua forma: ita non est inconueniens quod de materia eius educatur aliqua forma carnis incompleta: et sic fiat sub forma carnis completa praeexistente: talis enim generatio non est a potentia generatiua: prout distincta est contra nutritiuam.

¶ Ad quintum dicendum: quod argumentum bene procederet: si alimentum conuerteretur in veram carnem humanam primo modo dictam: hoc est in carnem equa lem in virtute carni formate ex semine a parentibus ministrato. Sed non est ita: vt in corpore quaestionis visum est.

¶ Ad sextum dicendum: quod si poneremus quod caro in quameonuertitur nutrimentum esset equalis in virtute alii car¬ ni post conuersionem factam: adhuc non posset concludiquod homo esset incorruptibilis naturaliter. Quia cum omne agens physicum in agendo patiatur secundum philosophum 3. physicorum caro tracta a parentibus per conuersionem alimenti in carnem patitur ex consequenti debilitatur plus et plus: ita tandem quod ad vltimum deficit virtus in ea. Sed si pone remus quod caro in quam conuertitur nutrimentum esset equalis in virtute carni tracte a parentibus: antequam sit aliquid passa et in aliquo debilitata ad hoc sequeretur hominem esse naturaliter immortalem per ministrationem alimenti.

¶ Preterea sicut visum est in corpore quaestionis: alimentum non dicitur conuerti in veritatem humane nature: quia conuertatur in carnem equalbilem in virtute carni tracte a parentibus: etiam postquam passa est ab alimento quod per ipsam in carnem conuertitur. Sed dicitur conuerti in veritatem humane nature secundum modum quendam alium expositum in corpore quaestionis.

¶ Ad septimum dicendum: quod nutrimentum secundum sententiam phlosophi. 2. de anima: potest considerari ante suam decoctionem: et post suam decoctionem completam. Primo modo est dissimile. Secundo modo sit simile: vnde dico quod natura carnis patitur a nutrimento primo modo dicto non secundo.

¶ Questio. II. SEcundo queritur vtrum generatio fiat de superfluo alimenti: siue de substantia generantis: et ostendo quod de substantia generantis tantum: quia secundum Dam. lib id est ca. 8. Generatio est ex substantia generantis produci quod generatur secundum substantiam.

¶ Item secundum Aug. 10. super genesem inter principium et finem: quasi eque distanter: leui et christus secundum carnem fuerunt in lumbis abra he: sed leui secundum concupiscentiam carnalem: Christus autem secundum subslantiam corporalem. Hoc autem verum non esset: nisi de substantia parentum esset generatio filiorum.

¶ Item statim cum adam fuit plasmatus antequam comedisset potuisset transfundere semen ad generandum: quia fuit factus perfectus. Et sicut dicit philosophus. 4. meta. tunc vnumquodque perfectum est: cum potest perficere tale alterum: quale ipsum est. Sed si generatio esset de superfluo alimenti: et non desubstantia generantis adam ante comestionem semen trant fundere non potuisset.

¶ Item cum superfluum alimen ti aliquando sit generatum ex carnibus porcinis: vel bouinis si fieret generatio de illo superfluo: et non de substantia generantis: magis attineret filius illi porco: vel boui quam patri suo: quod falsum est.

¶ Item ex parentibus leprosis generantur filii leprosi: quod non videretur necessarium: sed filii non generarentur de substantia parentum suorum.

¶ Item ex emissione superflui non debilitatur natura: sed per emissionem multi seminis natura debilitatur: ergo semen non est de superfluo alimenti: videtur ergo quod de substantia generantis.

¶ Item filii magis assimilantur parentibus quam extraneis. Sed si non generarentur de substantia parentum suorum non videretur ratio: quare magis assimilarentur parentibus quam aliis: ergo generantur filii aut tantum ex substantia parentum: aut saltem ex substantia parentum mixta cum superfluitate alimenti.

Contra philosophus. 15 de animalibus dicit: quod semen est superfluitas vltimi cibi.

¶ Item per resolutionem alicuius quod est de substantia corporis grauatur natura: sed per remissionem seminis non semper grauatur natura: immo aliquando iuuatur: ergo semen non sit de aliquo quod resoluatur ex substantia generantis.

¶ Item semen habet situm determinatum in corpore: scilicet in vasis seminariis. Sed ea qui resoluuntur a copore non habent situm determinatum in corpore. Sicut patet in sudore: et similibus: ergo videtur quod in semine de quo sit prolis generatio: nihil est resolutum a corpore: conde ante actum fuisset de substantia generantis.

Ad istam questionem dicunt quidam: quod semen dequo generatur filius: non tantum est de substantia proximorum parentum: sed etiam primorum: quia primi parentes deciderunt aliquam portionem sue substantie: que per sui multiplicationem sine alicuius alterius conuersione in ipsam facta est sufficiens proli sue: et proles a primis parentibus immediate genita simili modo genuit prolem suam: et sic deinceps.

¶ Sed hec opinio non est rationabilis: includit enim generationem corporum humanorum non esse naturalem: talis enim multiplicatio soli deo possibilis est. Sicut in quaestione precedenti ostensum est. Et si homo profundius consideret videre potest quod talis opinio includit aliquam substantiam per naturam fieri non de aliquo.

¶ Alii dicunt quod semenet si non sit de substantia remotorum parentum: tamen est de substantia proximorum tantum.

¶ Sed contra Aug. de vera religi. longe vltra medium libri dicit quod alimenta corpori non apta per congruos meatus eiiciuntur: quorum aliud feculentissimum redditur terre ad alias formas assumendas: aliud per totum corpus exhalat: aliud totius animalis latentes numeros accipit: et inchoatur in prolem.

¶ Alii dicunt quod semen constituitur ex aliquo resoluto de substantia generantis: et ex superfluitate cibi tertia digestionem digesti: simul commixtis. Non enim videtur eis rationabile quod sementantum sit constitutum ex superfluo tertie digestionis propter rationes adductas in opponendo contra hanc parte.

¶ Ego autem sine preiudicio dico quod semen constituitur de superfluo alimenti: et quod nihil est ibi quod ante fuerit de substantia parentum in actu.

¶ Ad cuius intelligentiam sciendum quod cibus digeritur in stomacho digestione prima: si non computelilla que est in ore: in epate digestione secunda: et ibi generantur humores: deinde humores deriuantur per membra: et ibi digeritur cibus tertia digestione: et per nutritiuam conuertitur pars in substantiam corporis ad conseruationem indiuidui: et alia reponitur ad conseruationem speciei: et sic ptet quod nutritiua praeparat et disponit materiam generatiue. Est ergo semen de superfluo tertie digestionis: superfluum dico indiuiduo: quia necessarium est speciei conseruande per naturam

¶ Hec autem opinio confirmari potest per auctoritatem: et per rationem: et per signa.

¶ Dicit enim philosophus. 15 de animalibus: quod sperma non est nisi superfluitas cibi vltimi: et parum post sperma est superfluum vltimi cibi sanguinei qui spargitur per membra.

¶ Item Auic. 15 de anima libus cap. vlti. dicit sic quod est res certa: quia sperma est superfluitas vltime digestionis: et est superfluitas bene digesta: et est posita in creatura propter iuuamentum: et albescit propter fortitudinem digestionis: et quando sit cum nimio conamineexibit sanguinolentum: et ita sanguis menstruus est super fluitas vltime digestionis: sed non peruenit vsque ad digestio nem spermatis.

¶ Secundo confirmo opinionem per rationem. Si enim aliquid resoluitur de substantia parentum in actu de quo fiat semen per se: vel per sui commixtionem cum superfluo alimenti: aut retinet naturam eius a quo resoluitur: et de cuius substantia fuit in actu: aut non: si non: tunc resoluitur ab eo per viam corruptionis: per quam recedit a natura generantis: et sic non remanet virtus in eo ad trans mutandum materiam ad formam similem generanti.

¶ Preterea iam natura superflue tramsmutasset illam humiditatem tertie digestionis ex qua generanda erat proles: quia secundum opinionem que ponit semen fieri per dissolutionem alicuius a corpore oporteret reduci illam portionem ad statum illum inquo erat post vltimam digestionem ante quam in substanm: iam corporis esset conuersa.

¶ Si autem in actu retinet naturam eius a quo resoluitur: aut resolutum est ab aliqua parte corporis determinata tantum: autem ab omnibus partibus. Si primo modo non esset in eo virtus mouendi materiam ad materiam partium aliarum. Si secundo modo illud resolutum esset quoddam paruum animal in actu: quia actualiter haberet materiam et formam similem animali a quo resolutum est: et virtutes omnium partium corporis in actu: quod falsum est. Nihilergo dissoluitur ad hoc vt fiat semen: vel pars seminis quod prius esset de substantia parentum in actu: restat ergo quod sit de superfluo vltime digestionis tantum.

¶ Cui concordat philosophus. 15 de animalibus dicens: quod sperma est superfluum et non est secundum viam dissolutionis: vt in eodem libro dicit postea: quod sermo singentium quod sperma est dissolutum est falsus.

¶ Tertio confirmo opinionem per signa: vnum est: quia multa et superflua comestio augmentat materiam spermatis et excitat generatiuam

¶ Aliud est: quia ceteris paribus minuitur sperma in illis qui fortem habent tertiam digestionem et multo indigent cibo. Unde Auic. 15 de animalibus ca. penul. dicit quod non inuenitur sperma in pueris: quoniam sua digestio tertia est fortis: et sua necessitas ad cibum est multa: et tunc non erit in eis superfluitas supple seminalis.

¶ Aliud est: quia sicut dicit philosophus. 15 de animalibus: homines multe carnis et multe pinguedinis non spermatizant nisi modicum: et huius est ratio: quia parum remanet de superfluitate: quia nutritiua multum conuertit de illa in substantiam nutriti.

¶ Ad hoec etiam possent adduci multa alia signa que aduitandum prolixitatem dimitto.

Ad primum in oppositum dicendum: quod po tanto filii dicuntur generari de substantia patris: non quia generentur de eo quod erat de substantia patris in actu: sed in potentia propinqua: quia illud superfluum de quo sit semen est in propinquissima dispositione ad hoc vt conuertatur in corporis substantiam: et deciditur cum quadam virtute ab anima patris diriuata: et pro tanto dicitur fuisse leui in lumbis abrahe secundum corpulentam substantiam et rationem seminalem.

¶ Et sic patet solutio ad secundum.

¶ Ad tertium dicendum quod secundum philosophum id est libo de somno et vigi. humores sunt corporis nutrimentum: vnde cibus si nutrire debeat conuertitur in humores: qui postea deriuantur ad membra. Cum autem adam fuerit factus perfectus: fuerunt in eo producti humores qui et possent nutrire indiuiduum et de quibus posset remanere aliqua superfluitas que posset esse generationis principium vsque ad aliquod tempus: quo secundum dictamen sue rationis comedere debuisset.

¶ Ad quartum dicendum: quod quamuis illud superfluum generatum sit de carnibus porcinis: quia tamen iam in tantum transmuta tum est: et corpori paterno assimilatum per virtutem nutritiue: ita vt sit in propinquissima dispositione ad hoc vt conuer tatur in substantiam corporis: et cum deciditur transmittitur cum eo virtus ab anima patris deriuata: ideo fetus de stlo genitus attinet patri et non porco: quia attinentia non attenditur secundum materiam: sed secundum formam et virtutem ab anima deriuatam. Si enim attinentia esset secundum materiam: vt grosso modo loquar: et inter res non viuentes esset attinemtia: ignis genitus ex materia aeris maiorem propinquitatem haberet ad aerem de cuius materia genitus est quam ad ignem generantem: quod tamen aperte falsum est.

¶ Ad quan tum dicendum: quod in parentibus leprosis illud superfluum tertie digestionis propter sui magnam propinquitatem ad hoc vt conuertatur in substantiam corporis iam infectum est: et preterea spiritus in quibus est vis informatiua deriuata ab anima patris infecti sunt: et ipsa vis etiam infecta est: et ideo transmutat semen ad formam corporis simili infectione infecti.

¶ Ad sextum dicendum: quod per emissionem seminis temperatam natura non debilitatur: sed iuuatur. Sed quia virtus generatiua imperat nutritiue: cum homo nimis exit in actum generatiue parum conuertit nutritiua dehumiditate tertia digestione digesta: et multum reponit de ea ad opus generatiue: et propter hoc extenuatur corphominum excedentium in coitu: quia non est quo sufficienter restauretur illud quod in eorum corporibus deperditur. Cui concordat Auic. 15 de animalibus ca. penul. dicens quod spermatis eiectio non inducit infirmitatem: sed etiam iuuat: nisi fortasse alteretur per viam corruptionis.

¶ Ad septimum dicendum: quod assimilatio generantis ad genitum: non est propter naturam materie: sed est per virtutem informa¬ tiuam traductam cum semine: eo quod retinet similitudinem paterne virtutis a qua deriuatur: et quantum in se est magis mouet ad assimilationem parentis propinqui. Sed aliquam do non potest propter indispositionem materie: vel alicuius alterius cause impedientis effectum.