Articulus 2

¶ Quaestio PRimo ostendo quod anima non possit infici a carne: quia sicut dicit philosophus. 3. de anima: semper honorabilius est agens patiente. Sed caro non est honorabilior quam anima: ergo anima non potest inficia carne.

¶ Item philosophus 1 de generatione: que agut et patiuntur adinuicem conmunicant in materia. Sed corpus et anima non communicant in materia: ergo anima non potest infici a carne.

¶ Item secundum philosophum. 2. de anima: intellectus nullius partis corporis est actus: ergo pars intellectiua a carne infici non potest.

¶ Item nulla corruptis maior est in effectu quam in causa: sed corruptio culpabilis maior est quam penalis: quia plus habet de ratione mali secundum Aug. in secundo de innocentibus: ergo anima non potest infici infectione culpe per penalem corruptionem ipsius carnis.

¶ Item caro non agit in animam imperando: sicut voluntas imperat virtuti motiue que est in membris nature per influentiam: sicut agunt corpora superiora in inferioribus. Nec per praedominantiam contrarietatis: sicut agit calidum in frigidum: ergo videtur quod nullo modo caro agat in animam. Sed inficere est agere. ergo caro non potest animam inficere.

Contra glosa super illud ad Rom. 7. Scio quod non habitat in carne mea bonum: dicit quod peccatum habitat in carne: sed non formaliter: vt ostensum est: ergo causaliter.

¶ Item secundum diuersas corporum completiones: anime diuersas contrabunt inclinationes. Sicut dicit Con stabulus in lib. de exorcismis et characteribus: et experientia docet: ergo similiter per earum vniones ad carnes infectas: contrahere possunt infectiones.

Respondeo quod animam infici a carne possibile est. Infectio anime de qua est sermo: est necessitas habendi interdum pronitatem ad aliquam inordinatam motionem quando poterit exire in actum. Hanc autem necessitatem esse in anima paruuli per carnem possibile est. In vnione enim anime ad carnem appetitiua organica id est sensualitas: secundum diuersam complexionem organi comtrahit neccssitatem appetendi diuersa: et idem diuersimo¬ de pro tempore quo potest exire in actum: sicut patet in hominibus diuersarum complexionum. Et quia sensualitas et appetitiua non organica id est voluntas sunt in eadem forma radicate: sensualitas appetens aliquid inclinat voluntatem ad illud volendum: non tamen cogit: ergo similiter possi bile est: cum anima paruuli vnitur carni infecte et inordinate quod per carnem contrahat sensualitas necessitatem appe tendi interdum modo inordinato et infecto pro illo tempore quo exire poterit in actum: et voluntas necessitatem habendi proni tatem interdum ad aliquam inordinatam motionem et infectam. Cui concordat Anselmus de concep. virgi. ca. 7. dicens de paruulis: quoniam in semine trahunt peccandi: cum homines iam erunt necessitatem.

Ad primum in oppositum dicendum: quod auctoritas philosophi intelligenda est de agente per inffuentiam: vel per contrarietatis praedominantiam non per quandam naturalem colligantiam. Si enim fortius leue colligatum esset modico graui et debili: illud graue nihilominus inclinaret leue deorsum: et aliquo modo impediret retardando a suo motu sursum: nec tamen propter hoc esset honorabilius eo.

¶ Ad secundum dicendum: quod illa auctoritas philosophi intelligenda est de his que agunt et patiuntur adinuicenratione contrarietatis.

¶ Ad tertium dicendum: quod quamuis intellectus et voluntas non sint virtutes organice: tamen radicantur in eadem forma cum virtutibus organicis.

¶ Ad quartum dicendum: quod illa propoitio intelligenda est de causa principali non instrumentali. Semen autem ex quo formatur caro paruuli est quasi instrumentum mediante quo infici. tur an ima paruuli per ipsum adam in quo per peccatum fuit maior infectio quam in animabus paruulorum.

¶ Uel potest dici quod infectio aliquando intenditur ex nobilitate nature que inficitur: quia quanto natura est dignior: tanto peior est eius corruptio: vel infectio. Sicut dicit Aug. 15 de trini. ca. 9.

¶ Ad qu intum dicendum: quod procedit ab insufficienti: omittit enim modum agendi quo aliquid agit in aliud per naturalem colligantiam. Uel per hoc quod in re vna radicantur.

¶ Questio. II. Ecundo queritur vtrum illa infectio causetur ex propagatione: vel ex libi dine: vel alio modo. Et primo ostendo quod neutro praedictorum modorum: quia si aliquis miraculose formetur de aliqua parte carnis infecte: anima illa haberet peccatum originale: quia contrahitur ex vnione anime ad carnem infectam: et tamen non esset contractum illud peccatum: nec per propagationem: nec per libidinem.

¶ Item peccatum originale prouenit in omnes a primo parente inquantum omnes fuerunt in ipso peccante. Sed de isto qui modo predicto formaretur: posset dici quod fuisset in adam peccante: ergo beret peccatum originale sine propagatione et libidine.

¶ Item ostendo quod illa infectio causetur ex propagatione non ex libidine: in coitum qui est sine peccato non est libido: et tamen propagati per talem coitum contrahunt originale peccatum: ergo contrahitur per propagationem non per libidi nem.

¶ Item si libido esset causa originalis peccati maior libido generantium: esset causa maioris originalis peccati: et sic originale non esset equaliter in omnibus: quod falsum est: vt inferius ostendetur.

¶ Item quod contrahatur per libidinem ostendo sic. Aug. de fide ad Petrum longpost principium: et recitat magister in littera: dum sibi per uicem vir mulierque miscentur: sine libidine non est p n tum concubitus: et ob hoc filiorum ex eorum carntium non potest sine peccato esse conceptus: vbi in paruulos non tamen transmittit propagatio: do.

¶ Item peccatum originale cum sit peccatum re contrahi non potest: nisi per actum virtutis de tis propagationi nature. Hoc autem est genermaxime infecta est: vt superius ostensum est: est cum delectatione rationem obnubilante delectatio libidinosa videtur: ergo nunquam nisi per libidi nem contrahitur originale peccatum.

Respondeo quod peccatum originale contrabit ex vnione anime ad carnem immediate formatam ex semine infecto et transfuso per actionem virtutis generatiue. Et ideo secundum quod libido accipitur pro in fectione virtutis generatiue: sic dico quod infectio originalis peccati non causatur nisi ex libidine. Si autem libido accipiatur pro improba voluntate: vel pro immoderata sensualitatis delectatione: sic dico quod non causatur per libidi nem: quia genitus per concubitum factum sine improbavoluntate et fine immoderata sensualitatis delectatione nihilominus contraheret infectionem originalis peccati.

Ad primum argumentum dicendum: quod homo miraculose formatus de aliqua parte carnis infecte: quamuis esset de necessitate subiectus penalitati et corruptioni si suis naturalibus relinqueretur: et haberet interdum etiam inclinationes deordinatas: non tamen ita vehementes: nec ita indecentes: sicut geniti ex semine transfuso per concubitum: quia nec eius natura ita esset deordinata. Non tamen contraheret originalem culpam: quia quamuis careret originali iustitia: illa tamen carentia in eo culpa non esset: quia non esset debitor originalis iustitie. Illi enim soli ad illam obligantur qui ab adam descendunt per concubitum viri et femine. Non contrahitur ergo originalis culpa ex vnione anime ad carnem: nisi inquantum illa caro est formata de infecto semine secundum legem nature: hoec est per virtutem informatiuam que est in semine: que a patre transfunditur cum ipso semine.

¶ Ad secundum dicendum: quod quamuis si aliquis formaretur de aliqua parte carnis infecte posset dici fuisse in adam secundum corpulentam substantiam: non tamen secundum seminalem rationem: et ideo non esset debitor originalis iustitie. Nec dicendum esset illum fuisse in adam secundum corpulentam substantiam: propter hoc quod aliqua pars corporis eius actu fuisset in adam. Sed quia in adam fuit corporale semen continens virtualiter non actu illam carnem de qua iste miraculose formatus esset.

¶ Ad tertium et quartum dicendum: quod procedunt de libidine secundum quod accipitur pro improba voluntate: vel immodera ta carnis delectatione: et sic accipiendo libidinem: verum est quod per eam non contrahitur infectio originalis culpe.

¶ Quintum et sextum argumentum procedunt de libidi ne secundum quod accipitur pro corruptione: vel infectione potentie generatiue: et ideo concedantur. De tali enim libidine verbum Augustini preallegatum intelligendum est.

¶ Questio. III. Tertio queritur vtrum anima contrahat originale peccatum per aliquem naturalem appetitum in voluntate. Et videtur quod sic. Quia Augu. in libro 33. q. q. 3. dicit quod illud quo homo est deterior est vitium voluntatis. Sed per peccatum originale anima est deterior: ergo contrahit originale peccatum per actum vitiosum voluntatis.

¶ Item anima contrahit originale peccatu inquantum est infecti corporis forma. Sed omnis forma naturalem habet appetitum ad suam materiam: ergo videtur quod per naturalem appetitum ad corpus contrahat originale peccatum.

¶ Item si anima innocens esset in igne infernali: nihil pateretur ab illo igne. Sed caro quantumcunque infecta non est magis actiua quam ignis: ergo sianima non esset priuata innocentia per aliquem actum voluntatis ab ipsa carne nihil posset pati: ergo nec infici ab eadem.

Contra naturalis appetitus voluntatis semper est rectus: sed impossibile esset per rectum appetitum culpam contrahere: ergo anima non contrahit originale peccatum per aliquem appetitum naturalem ipsius voluntatis.

¶ Item peccatum originale traduci tur a parente in prolem quantum ad causam. Sed a parentibus caro traducitur non anima: ergo non contrahitur per aliquem actum ipsius anime: siue naturalem: siue alium.

Respondeo naturalis appetitus potest dici dupliciter. Uno modo accipitur pronaturali aptitudine ad aliquid: et hoc modo dicitur forma appetere informare materiam: quia naturalem aptitudinem habet ad informandum eam. Et materia appetere informari a forma: quia in ipsa est naturalis aptitudo: vt informetur per eam. Et sic loquitur philosophus I physicorum de appetitum: vbi dicit quod materia appetit formam: sicut femina masculum. Sed vic appetitus magis dicitur secundum similitudinem quam secundum proprietatem: vt vide tur Auicenne. Qui dicit suo lib. 1. physicorum. 2. capi. Dicunt hyle affici desiderio forme: et hyle assimilant femine: formam autem assimilant masculo. Et hoc est quod ego non intelligo: et postquam arguit contra illum loquendi modum dicit: propter hec omnia difficilis est mihi intellectus huius verbi: quia magis videtur hic esse dictio figuratiue loquentium quam philosophorum. Dico ergo quod loquendo de tali appetitum a nima sine eo non posset contrahere originale peccatum: quia nisi esset appetitus in anima ex ipsa et corpore non posset vnum constitui per essentiam: sicut ex materia et forma.

¶ Alio modo dicitur naturalis appetitus propris quoddam naturale velle ipsius anime: cuius obiectum est bonum absolute: et est a voluntate: vt natura: non vt est deliberatiua: et vt est habens pro regula naturalem instinctum intellectus. Et sic loquendo de appetitu dicunt quidam quod non est causa per quam contrahitur peccatum originale: nec est etiam causa sine qua non: quia anima contrahit peccatum originale in instanti sue infusionis: sed nullus actus volendi potest esse in anima in instanti sue creationis. Dicit enim Hug. I. lib. de sacra. par. 5. ca. 23 quod velle autem facere motum habet: et de hoc in illud successum et moram. Sed nullus motus nature nec aliqua successio potest esse in iustanti. Alii dicunt quod anima ab instanti sue infusionis habet corporis sui aliquam cognitionem naturalem et ad ipsum aliquem naturalem appetitum in actu: quem necessarium dicunt esse ad hoc: vt anima inficiatur a carne. Nec propter hoc peccatum originale debet dici actuale: quia anima non inficitur per illum appetitum: sicut per causam infectionis sue: sed quia sine ipso anima non posset infici a carne. Ego autem dico quod siue anima ab instanti sue infusionis habeat ad ipsum corpus aliquem naturalem appetitum in actu: siue non: ille tamen appetitus in actu non est necessarius ad hoc quod anima inficiatur a carne: quia anima paruuli non contrahit a carne necessitatem concupiscendi pro instanti infusionis sue. Sed pro illo tempore quo poterit exire in actum: est tamen necessarius ad hoc in actu: vel in aptitudine: quia si in anima nullus esset naturalis appetitus ad suum corpus ab instanti infusionis sue: nece esset postea suturus: anima non contraheret a carne necessitatem habendi pronitatem ad aliquam inordinatam motionem pro quocunque tempore: quia non esset tunc necesse pro aliquo tempore aliquam potentiam anime deorsum inclinari ab ipsa carne.

¶ His visis faciliter potest responderi ad argumenta.

Ad primum dicendum: quod illa auctoritas Augustini intelligenda est de illa deterioratione que est post contractionem originalis peccati.

¶ Ad secundum dicendum: quod procedit de appetitu secundum quod accipitur pro naturali aptitudine ad aliquid.

¶ Ad tertium dicendum: quod non valet: quia ignis non agit per naturalem colligantiam in animam: sed inquantum est instrumentum diuine iustitie. Ut ostendetur in quarto: anima autem per quandam colligantiam natu. ralem cum carne infecta inficitur ab ea.