Articulus 2

¶ Quaestio I. PRimo ostendo quod concupiscentia sit a deo. Aug. 3. lib. de libero arbitrio longe vltra medium: omnis pena si iusta est: est peccati pena: ergo a simili: et omnis peccati pena iusta est. Sed concupiscentia pena est peccati: ergo iusta est. Sed omne iustum a deo est: ergo concupiscentia est a deo.

¶ Item omne quod est aliquid a deo est: omne enim ens est a primo ente: sed concupiscentia aliquid est: ergo a deo est.

¶ Item nihil causatum a deo causatur mediante aliquo: quod non sit a deo. Sed puer est a deo mediante carnis concupiscentia: ergo illa concupiscentia est a deo.

Contra illud non est a deo quod subuertit cor hominis. Sed concupiscentia subuertit cor hominis: iuxta illud Dane 13 concupiscentia subuertit cor tuum: ergo concupiscentia non est a deo.

¶ Item glosa super illud ad Rom. 6 scientes quod vetus homo noster. Dicit id est fomes et consuetudo peccati qui ex nobis est non ex deo. Sed fomes est concupiscentia: ergo concupiscentia ex deo non est.

Respondeo quod concupiscentia dupliciter potest accipi. Aut pro ipso actu concupiscendi: secundum quem modum non est in paruulo. Aut pro necessitate concupiscendi tempore sequenti: secundum quem modum est in par uulo. Si loquamur de actu concupiscendi: sic dico quod ratione deformitatis que est in actu: a deo non est: sed ex defectibilitate nature infecte. Inquantum tamen ille actus est essentia quedam: sic est a deo: quia deus est principium omnis create essentie. Si loquamur de necessita te concupiscendi pro aliquo tempore futuro: sic dico quod necessitas ad deformitatem que est in actu concupiscendi a deo non est: nec aliquid positiuum dicit: sicut nec deformitas que est in actu. Sed dicit quendam defectum potentie concupiscitiue per quem non semper potest causare rectitudinem in suo actu: sed necessitas ad actum concupiscibilis inquantum essentia quedam est a deo est: quemad modum et ipse actus.

Ad primum argumentum ad oppositum ad parteprimam dicendum: quod ipsa concupiscentia ratione huius quod est positiuum in ea pena tantum est: et a deo est: ratione autem deformitatis culpa est et pena: sub ratione qua culpa est: a deo non est: ipsa tamen iustitia que est in permittendo talem sequi deformitatem in humananatura ex peccato primorum parentum a deo est.

¶ Ad secundum dicendum: quod procedit de concupiscentia non ratione deformitatis: sed sub ratione qua dicit aliquid positiuum.

¶ Ad tertium dicendum: quod puer est a deo mediante carnis concupiscentia: non ratione deordinationis concupiscentie: sed ratione essentie actus illi deformitati substrate: essentia autem illius actus a deo est.

¶ Argumenta ad partem aliam procedunt de concupiscentia ratione deformitatis.

¶ Questio SEcundo queritur vtrum concupiscentia sit in carne: vel in anima: vel in coniuncto ex vtroque: sicut in subiecto. Et primo ostendo quod sit in carne apostolus Galis. 5 caro concupiscit aduersus spiritum. Sed illud quod concupiscit est subiectum concupiscentie: ergo caro est subiectum concupiscentie.

¶ Item Aug. in libro de perfectione iustitie: longe post principium. Concupiscentia carnis que culpabilis: atque vitiosa est: nihil est aliud quam desiderium peccati. Concupiscentia ergo est peccati desiderium existens in carne.

¶ Item glosa super illud ad Rom. 7. video aliam legem in membris meis id est somitem peccati qui regnat in membris meis. Sed fomes est concupiscentia: ergo concupiscentia est in membris

¶ Item sicut se habet velle ad suam causam ita concupiscere ad suam. Sed velle est in sua causa: sicut in subiecto: est enim a voluntate et in voluntate: ergo concupiscentia est in sua causat vt in subiecto. Sed caro causa est concupiscentie: ergo comcupiscentia est in carne sicut in subiecto.

Contra Augusti. de perfectione iustitie: longe ante medium: caro sine anima non concupiscit: quamuis caro dicatur concupiscere: quia carnaliter anima concupiscit: ergo concupiscentia non est in carne: sicut in subiecto. Sed in anima vel in composito ex anima et carne.

¶ Item philosophus I de anima: loquens de passionibus animalibus hominis dicit quod sunt ipsius coniun cti ex anima et corpore. Sed concupiscentia est quedam passio: ergo non est in carne: sicut in subiecto: sed in composito ex anima et corpore.

Respondeo quod concupiscentia tripliciter potest accipi. Uno modo pro quocunque appetitu inordinato virtutis appetitiue: siue sit illa ratio. nalis: siue sensibilis: et sic accipitur in glosa Rom. 7. super illud: nisi lex diceret non concupisces: que talis est bona est lex que dum hbaec prohibet: omnia mala prohibet

¶ Alio modo pro inordinato appetitu delectationis secundum tactum: et sic accipitur Dane 13 vbi dicitur species decepit te et concupiscentia subuertit cor tuum.

¶ Alio modo pro inordinato appetitu voluntatis rationalis: et sic potest accipiin illo verbo id est cor. 10. non simus concupiscentes malorum: sicut et illi concupierunt: glosa non ita peccemus: sicut illi ne similiter pereamus: non enim pereunt homines pro inordinato appetitu sensitiuo: nisi voluntas sit in culpa.

¶ Dico ergo quod quocumque istorum modorum accipiatur concupiscentia nunquam est in carne: sicut in subiecto: Sed concupiscentia spectans ad partem sensitiuam: cum non sit in carne: sine anima: nec in anima: sine carne: est in conposito ex anima et corpore: hoc est in homine: sicut in subiecto. Magis tamen est homo illius concupiscentie subiectum ratione anime quam carnis. Si autem accipiatur comcupiscentia pro inordinato appetitu voluntatis: sic quanuis possit esse in voluntate preter carnem: sicut est in mala anima a carne separata: tamen quia actiones partis intellectiue: dum est forma corporis corruptibilis indigent de lege communi ministerio virium sensitiuarum: et quia ex anima et corpore per essentiam sit vnum: ideo magis proprie dicitur illa concupiscentia esse in homine: sicut in subiecto: ratione tamen voluntatis quam in voluntate. Unde magis proprie dicitur homo intelligere et velle quam intellectus intelligere: et voluntas velle. Unde philosophus. I de anima: melius fortassis est non dicere animam misere ri: autem addiscere: autem intelligere: sed hominem in anima id est per animam: et paucis interpositis dicit postea: intelligere et odire: autem amare: non sunt illius id est intellectus passiones: sed huius habentis illud id est coniuncti secundum illud quod habet.

Ad primum in oppositum dicendum: quod caro dupliciter potest accipi. Unomodo secundum quod dicitur homo exterior carnalis et sensibilis comprehendens illud quod habemus commune cum pecore. Alio modo secundum quod est quedam pars hominis constitutiua. Primo modo est in carne concupiscentia carnalis: sicut in subiecto. Secundo modo est in ea: sicut in causa. Unde si auctoritas apostoli intelligatur de carne primo modo dicta: tunc est predicatio formalis. Si de carne secundo modo dicta: tunc est praedicatio causalis.

¶ Simili modo potest responderi ad auctoritatem Aug. de perfectione institie.

¶ Ad tertium dicendum: quod fomes secundum quod accipitur proconcupiscentia est in carne causaliter. Si tamen accipiatur procorruptione carnis est in carne formaliter.

¶ Ad quartum dicendum: quod concupiscentia sicut est in homine: sic est in subiecto: ita est ab homine: sicut a causa: sed sub alia et alia ratione. Quia est ab homine: sicut a causa ratione carnis et actui virtutis concupiscitiue. Est autem in homine ratione passiui virtutis concupiscitiue. dicimus etiam quod velle est a voluntate ratione sui actiui: et est in voluntate ratione sui passiui.

¶ Uel dic quod maior est falsa: quia non sic caro est causa concupiscendi: sncut voluntas est causa volendi: nec est nataesse subiectum concupiscentie: sicut voluntas subiectum actus volendi.