Articulus 2

Questio II Rimo ostendo: quod anima christi non videt aliquas creaturas in verbo: quia creatu ra non videtur: vbi non est: sed nulla creatura in verbo est. Unde Amb. I. libro de tri. c. 7. et recitat magi ster super Disti. 11 c. penul. Quomdo creatura in deo esse potest quasi dicat non potest. ergo creatura in verbo: cum sit deus videri non potest.

¶ Item visio est immediata cognitiorsed mediate non cognoscitur quod per aliud cognitum cognoscitur cum ergo anima christi non cognoscat creaturas per verbum: nisi inquantum verbum est cognitum: sequitur: quod non videat creaturas in verbo.

¶ Item in obiecto beatitudinis: nihil debet videre beatus. nisi spectans ad beatitudinem: sed visio creature: non spectat ad beatitudinem. Unde Aug. 5. confes. non multum longe post prsinm de creaturis loquens ad deum dicit: Beatus qui te scit: etiam si illa nesciat qui vero te: et illa nouit: non propter illa beatior: sed propter te solum beatus est: ergo anima christi cum sit beatam: non videt in verbo aliquam creatu ram.

¶ Item tenebra non refulget in luce: sed vt habetur I Ioan. I. Deus lux est sed creatura est tenebra. Dicit enim Aug. 26. quaestine: adoro. quod creature cognitio in semetipsa vespera est quod non videtur verum nisi creatura esset tenebra: ergo creatura non refulget in deo: sed non videtur creatura vbi non refulget: ergo anima christi nullam creaturam videt in verbo. eo secundum Aug. 4 super genesem longe ante finem: quando

Cont creature condebantur. Primo cognoscebantur ab angelis in verbo dei: quam in sua natura fierent: sed cognitio: que est angelis concessa: non est anime christi negata. ergo aliquam creaturam cognoscit in verbo dei.

¶ Item Auicen. 6 naturalium libro 4. c. 2. dicit quod omnia que in mundo sunt: praesentia preterita: et futura habent esse in sapientia creatoris: sed qui clare videt aliquid: in quo refulgent multa alia: in eo videt multa de illis: ergo cum anima christi clare videat verbum: in eo videt aliquas de creaturis.

Respondeo quod anima christi videt aliquas creaturas in verbo. Creature enim expressissime refulgent in verbo per rationes suas incommutabilos: que in verbo sunt. Quapropter de verbo dicit Aug. 7. de trinita. c. vltmo quod est ars quedam omnipotentis: atque sapientis dei plena omnium rationum viuentium incommutabi¬ lium. ergo cum anima christi clare cognoscat ipsum verbum: multas creaturas videt in ipso: quia verbum eas sibi non ab scondit: et in verbo creaturas cognoscit clarius: quam aliquam creaturam cognoscat in se ipsa: sicut enim dicit Aug. 26. que stione. adoro. Plus videtur ipsa creatura in deo: quam in seipisa videatur. Plus scilicet videtur in arte: qua facta est: quam in seix sa que facta est.

Ad primum in oppositum cum dicitur: quod creatura non videtur: vbi non est etc. dico quod verum est: vbi non est: nec per essentiam nec per similitudinem: quamuis autem creature non sint in verbo per essentiam sunt tamen in ea per expressissimas earum similitudines que in deo tamen idem sunt realiter: quod deus.

¶ Ad secum dum cum dicitur: quod immediate non cognoscitur quod per aliud cognitum cognoscitur: etc. dico quod verum est: quando sunt duoactus cognitionis. Sed vt in sequenti quaestione patebit: anima christi eodem actu videt verbum: et creaturas in verbo.

¶ Ad tertium cum dicitur: quod in obiecto beatitudinis nihil debet videre beatus: nisi spectans ad beatitudinem etc. dico quod verum est: vbi spectet: ad beatitudinem essentialem vel accidentalem. Cognitio autem creaturarum in verbo: et si non spectet ad beatitudinem essentialem: de qua beatitudine intelligendum videtur verbum Aug. spectat tamen ad beatitudinem accidentalem: videtur tamen aliquibus: quod Aug. ibi loquatur de cognitione rerum in proprio genere.

¶ Ad quartum dicendum: quod dupliciter deficit: tamen quia mala: que tenebre sunt: quamuis in deo non refulgeant per rationes proprias eorum: tamen in ipso manifesta sunt per rationes oppositorum bonorum: et per istum modum in luce creata tenebre refulgent: tum quia creatura non dicitur tenebra simpliciter: cum sit quedam imitatio quamuis longinqua lucis eterne: sed dicitur tenebra in comparatione lucis illius.

Questio. II. SEcundo queritur vtrum anima christi eodem actu videat verbum: et creaturas: quas videt in verbo: et videtur quod non: quia visio verbi: causa est creaturarum visionis in verbo: sed idem non est causa sui ipsius: ergo alia est visio verbi: ab illa visione: qua creature videntur in eo vt in speculo eterno. ergo alio actu videt anima christi verbum: et alio actu creaturas in eo.

¶ Item que eodem actu videntur: aliquo modo sunt vnum sed verbum et creatura nullo modo sunt vnum quia nec vnum per se: nec vnums per accidens cum vnum non sit accidens alterius: nec ambo accidentia alicuius tertii: ergo anima christi eodem actu nonn videt verbum: et creaturas in es.

¶ Item idem non potest separari a se ipso: sed visic qua anima christi videt verbum: separari posset de potentia: dei absoluta ab illa visione: qua videt res in verbo: quia cum verbum sit speculum voluntarium: voluntarie manifestat ea: que videntur in ipso: et ea voluntarie posset abscondere: ergo non est eadem visio: qua anima christi videt verbum: et creaturas in verbo.

¶ Item si aliquis intellectus videns verbum: et creaturas in verbo: desineret videre verbum: remaneret sibi memoria aliquorum: que vidisset in verbo: hoc patet per paulum: de quo dicitur ad Ro. questione antepenul. quod deum vidit in raptu: sicut sancti post hanc vitam videbunt: qui postquam videre desit: aliquorum recordabatur que viderat. Unde de se ipso dicit. I. Corinth. 12.

¶ Scio puius hominem: siue in corpore: siue extra corpus: nescio: deus scit. quoniam raptus est in paradisum: et audiuit arcanaverba: que non licet homini loqui: sed hoc esse non potuisset: nisi in verbo vidisset res per proprias rationes ipsorum: sed actus numerantur penes proprias rationes videndi: ergo alio actu videt intellectus verbum: et creaturas: quas videt in verbo.

Contra. videre creaturas in verbo: est videre verbum: inquantum est exemplar creaturarum. Sed exemplar dicitur in ratione ad exemplatum. Cum ergo vnico actu intelligantur relatiua: sequitur quod anima christi: eodem actu videt creaturas in verbo: quo videt verbum.

¶ Item quia deus per vnam rationem videt se: et creaturas in se: et ideo eodem actu se: et creaturas intuetur: sed anima christi per illam eandem rationem: per quam videt verbum videt creaturas in verbo: quia ipsum verbum est ratio cognoscendi creaturas in eo: et est est ratio cognoscendi seipsum. ergo eodem actu: anima christi videt verbum: et creaturas in verbo.

Respondeo quoim christi: eodem actu videt verbum: et creatu ras: quas videt in verbo: quia actus videndi non numerantur nisi vel penes subiecta vel penes mensuram: vel penes rationes videndi: non enim numerantur penes pluralitarem visorum: que per vnam rationem videntur: sed visionis quia anima christi videt verbum: et creaturas in verbo: vnum est subiectum in numero scilicet intellectus anime christi. Una est mensura: quia simul videntur: si enim ad videndum creaturas in verbo: oportent desinent verbum videre: nunquam intellectus anime christi aliquas creaturas intueretur in verbo: per eandem est rationem: per quam videt verbum: vsdet creaturas quas videt in verbo: quia videre creaturas per proprias rationes ipsorum non est eas videre in verbo: sed in genere proprio: vt inferius declarabitur: ergo oportet quod in verbo videatur per illam rationem per quam videtur verbum.

¶ Preterea perfectiones omnium creaturarum sunt in verbo: modo altiori: et sublimiori in infinitum: quam in ipsis creaturis: ergo illud quod est ratio cognoscendi verbum est ratio cognoscendi perfectiones que participantur: et imitantur a creaturis: sed quod est ratio cognoscendi perfectionem participatam et imitatam: ex consequenti est ratio cognoscendi ea: quae illam perfectionem imitantur: et participant. Restat ergo quod ratio videndi verbum est est ratio videndi creaturas in verbo. Ex dictis patet: quod non est aliqua ratio numerandi visionem: quae anima christi videt verbum: et creaturas in verbo.

¶ Ad principium in oppositum cum dicitur quod visio verbi est casa visionis creaturarum in verbo etc. Dico quod seiculicntum est: quia vna visio est: sed bene verum est quod ipsum verbum est ratio: vt illo eodem actu: quo videntur creature videantur in eoUnde bene concedendum est: animam christi videre per verbum creaturas in verbo.

¶ Ad 2m cum dicitur quod alio: et alio actu videtur speculum: et res in speculo etc. dico quod aliqui istam interimunt: tamen si contedatur: quod verum sit ad hoc non sequitur propositum: quia per aliam: et aliam semul tudinem videtur speculum: et res in speculo: quod patet quia aliquando oculus non videns speculum videt rem per lineas reflexas a speculo: sed per eandem rationem anima christi videt verbum: et creaturas quas videt in verbo.

¶ Ad 3m cum dicitur quod quae eodem actu videntur: aliquo modo sunt vnum etc. dico quod vrum est si extendatur sse vnum: ad esse vnum in ratione cognoscendi. et ego dico quod sic verbum: et creatura inquantum videtur in due bo: sunt vnum: quia eadem ratione videntur.

¶ Ad 4m dicendum: quod sidetur quod deus de potentia absoluta posset facem: vt anima christi vident verbum non videndo aliquam creaturam in verbo: inquantum posset facem vt videret ipsum absolute: secundum illud quod est: et non in relatione: et ita non sub ratione quae exemplar: tamen non posset facem: quod desineret videm creaturas in verbo et tamen videret verbum illo eodem actu in numero quo nunc videt ipsum. Uel potest dici: quod si posset remanem eadem visio in numero: quod probabile est cum remaneat ratio videndi eadem in numero: non propter hoc sequeretur: quod idem posset separari a se ipso: sed quod idem actus: qui primo esset respectu plurium postea posset esse respectu vnius tantum.

¶ Ad 5m dicendum: quod quamuis intellectus anime christi: non videat creaturas in verbo per creatas similitudines eorum: tamen ex earum visione: potest concipere aliquas creatas similitudines non quae sint rationes videndi eas in verbo: sed magis ex illa visione creature. Unde paulus: quamuis in raptu non viderit creaturas in verbo per creatas similitudines earum: tamen ex illa visione concepit aliquas earum creata: similitudines: et aliquam similitudinem visionis: quam de verbo habuerat: per quas recordabatur multorum quae viderat.

Quaestio III. Tertio queritur vtrum im christi actu videat in verbo omnia: que videt verbum: et videtur quod sic quia qui videt per rationem indifferenter offerentem alio plura: videt omnia illa: aut nullum: sed verbum omnia quae nouit: indifferenter offert intellectui anime christi: quia omnia equaliter in eo refulgent ergo anima christi omnia illa videt: aut nullum: sed non est dicem: quod nulla: ergo omnia.

¶ Item secundum philosophum. 4 physi. Qua ratione duo co: pora possunt esse simul: eadem ratione infinita: ergo a simili qua ratione intellecius anime christi potest intellgere plura simul: eadim ratione infinita. Cum ergo actu sil videat verbum: et creatures in verbo: que plura sunt: videtur quod in verbo actu videat infinita: et ita omnia que videt verbum.

¶ Item anima christi actu vide verbum: quod infini um est: quamuis ipsu videat finite: ergo a simili videatur: quod in verb o videat omnia que videt vertu um quamuis quodlibet carum finite.

¶ Item intellectus non potest quietari citra infiniium intensiue. Unde Augu. 1 li. confes prope principium. ed bonum infinitum loquens dicit. In quietum est cor nostrm donec requiescat inte. ergo a simili non potest quietari citra infinitum extensiue. Sed intellectus anime christi quetatus est cum sit beatus: ergo non tantum videt infinitum intensiue: sed est extensiue: quod non esset verum: nisi videret omnia que videt verbum.

¶ Item anima christi: cum sit charitatis perfecte diligit omne bonum: et odit omne malum: sed nihil diligitur nisi cognitum secundum aug. 10. de tri. c. 1. et a simili nec oditur nisi cognitum ergo anima christi cognoscit omnia bona: et omnia mala: quod non esset verum nisi videret omnia: que videt verbum.

Contra finita capacitas non est capax infinitorum: sed in tellectus anime christi: cum sit creatus finite capacitatis est. ergo actu infinita videm non potest. cum ergo verbum videat infinita: vt ex dictis in primo libro di. 36. habetur potest. Aima christi non vt det omnia que videt verbum.

¶ Item nulius angelus videt in deo infinita: quia tunc non possent illuminari ad aliquid de nouo cognoscendum: sed intellectus anime christi non excedit cognitionem angelorum in infinitum: quia nulla creatura aliam in infinitum excedit ergo non videt infinita. Cum ergo verbum videat infinitanon videt omnia que videt verbum

¶ Item quanto inellectus altior est: et virtuosior tanto plura potest videre simul: sed intellectus verbi in infinitum est altior: et virtuosior: quam intellectus anime christi: ergo plura potest videre quam anima chaterti. Sed omnia quae verbum potest videre actu videt ergo plura quam anima christi.

¶ Respondeo quoim christi non videt actu in verbo omnia: quae videt verbum. Creature non videntur in verbo sicut in exemplari causa: quanto autem talis causa clarius videtur tanto plures eius effectus simul in actu videntur vel videri possunt in ea extendendo nomen effectus: non tantum ad facta: sed est ad fieri possibilia: verbum autem cum se videat: quantum ex parte sua visibile est clarius videt se: quam videatur a christi anima que non videt ipsum: quantum ex parte sua vist bile est: vt superius ostensum est. ergo plures effectus suos feri possibiles videt in se: quam videat christi anima.

¶ Preterea maior per fectio virtutis: in intensione seu vigore requiritur ad videndum tria simil in actu et equa clare in aliquo vno: quam ad videdum duotantum: et maior ad videndum quattuor: et sic deinceps. ergo ad videnmdum in actu infinita simul in aliquo vno vt pote in verbo: requiritur in vidente infinita perfectio virtutis in intensione: seu vigore: sed talis infinitas virtutis: non est in anima christi: cum sit creatura. ergo in verbo non videt actu infinita sed verbum in se ipsovidet actu infinita: vt in primo libro ostensum est ergo anima christi non videt actu in verbo omnia: que videt verbum.

¶ Preterea infinitas virtutis in extensione radicatur in aliqua infinitate vertutis intensione: seu vigore. vnde intelligentie create: que habent infinitatem virtutis in duratione non habent eam per se ipsas tantum: quia propria ver tus earum finita est in intensione: seu vigore: sed habent eam per infinitum primum: quod est infinitum in vigore. Uum dicitur. 16 propositione decausis quod omnes virtutes: quibus non est finis pendentes sunt per vnum infinitum primum: quod est virtus virtutum. ille ergo intellectus: cuius virtus non est infinita in intensione: seu vigore non potest se extendere ad videndum actu simul infinita. Sed virtus intellectum anime christi: non est infinita intensione: seu vigore: cum sit creatura: ergo actu non videt infinita: siue in verbo: siue alibi sed verbum in se actu videt infinito ergo anima christi non videt actum in verbo omnia que videt verbum: quia tamen vnita est verbo in vnitate persone et abundantius illuminata est: quam aliqua alia creatura plura videt in verbo quam aliqua alia creatura. vnde credo quod actu videt in verbo simul omnia praesentia praeterita: et futura. Loquendo de illis rebus futuris: quarum vna alii non succedet sine sine: quod dico: pericognitiones hominum et angelorum respectu rerum in proprio genere: quarum vna alii poterit succedem sine fine. Unde si anima christi omnia talia futura actu videret in verbo: actu videret in ipso: vltra omnem determinatum numerum: et si sic actu videret infinita in verbo: vident est anima christi in verbo multa fieri possibilia: qurgo nunquam fieret

¶ Ad principium in oppsipium cum dicitur: quod verbum omnia quae nouit indifferenter offert intellectui anime christi etc. potest dici quod non est verum: quia quamuis omnia in ipso equaliter refulgeant: tamen quia offert ea libere: et voluntarie: potest offerre intellectui ipsum videnti: aliqua de illis: determinate et non alia. Uel potest dici quod siconcedatur: quod deus quantum est ex parte sua equaliter offerat: tamen intellectus videns ipsum: ex modo videndi determinatur ad videndum aliqua in verbo: et non alia.

¶ Ad 2m dicendum: quod non est bonum simile: quia duo corpora existentia simul: non requirunt maiorem locum quam bonum tantum. Sed actualis visio plurium simul: requirit maiorem intensionem virtutis: in vidente: quam visio vnius tantum: supposita equaliclaritate visionis: et ideo visio infinitorum simul requirit infinitam intensionem virtutis.

¶ Ad tertium dicendum: quod non valet illud simile: quia videre infinitum finite: non requirit: quod videns hebeat infinitanvirtutem in intensione: seu vigore: sed hoc requiritur ad videndum actu infinita: vt superius ostensum est.

¶ Ad quartum dicendum: quod ideo intellectus non potest quiescere citra infinitum intensiue: quia tale infinitum habet pro printiua: et nulla res quiescit plenarie et perfecte: quousquem coniungatur cum suo princtiao perfecte: quantum potest. Talis est est infiniti imago: et imago tendit in illud: cuius est imago: quantum potest: et interum a tali infinito natum est recipere suam perfectionem et vnumquodque tendit naturali tendentia: quantum potest in illud a quo natum est recipere suam perfectionem: intellectus autem anime christi non habet ad infinitum extensiue istam triplicem habitudinem.

¶ Ad quantum dicendum: quod anima christi in speciali diligit omnia bona: quie videt in speciali. vnde in speciali diligit omnia bona praesentia et futura et multa fieri possibi lia eo modo quo possibilia numquam fienda diligibilia sunt: videt tamen anima christi se non videre in speciali multa: que fieri possibilia sunt: quorum non habet cognitionem: nisi in gnaturali: nec dilectionem nisi est in gnaturali.

¶ Aliqui tamen dicunt ad quaestionem principalem: quod anima christi: et quicumque intellectus beatus: videt in verbo omnia que videt verbum: et cum verbum videat actu infinita concedunt est quod in verbo videt actu infinita: sed non ita clare sicut videntur a verbo. Sed hanc opinionem videntur efficaciter improbare secun da ratio facta arguendo ad partem secundam. et secunda et tertia facte in solutione quaestionis.

Questio. IIII. QUarto queritur vtrum anima christi de nouo possit actu videre aliquid in verbo non desinendo videre aliquid: quod in eo videt. et videtur quod sic: quia secundum Auicena. 9 metaphysi. c. 2. Quanuis intelligentie mouentes orbes: sint virtutis finite intensiue: tamen quia mouent in virtute prime causae: que infinita est intenfiuepossunt orbes reuoluere sine fine. ergo a simili: quamuis virtus intellectus anime christi sit finita intensiue: tamen videtur quod per infinitam virtutem verbi cui vnita est: seper possit videre plura: et plura in actu sine sine quamuis nunquam possit simul infinita videre in actu.

¶ Item ideo intellectus anime christi videt ea: que videt in verbo: quia verbum ea sibi manifestat. Cum ergo verbum ea quae sunt in eo: voluntarie manifestet de nouo potest anime christi aliquid manifestare in se: et ex conmsequenti anima christi de nouo posset in eo aliquid videm.

¶ Item secundum magistrum in littera: anima christi scit omnia: quae deus scit: sed vt ante ostensum est non videt actu omnia: quae deus videtraliqua ergo scit: que actu non videt: quod non esset veru: nisi de nouo posset aliquid in verbo videre.

¶ Item non potest plura scire in proprio genere: quamsciat in verbo: sed in proprio genere potest scire vltra omnem determinatum numerum: quia intellectus potest recipere species intelligibiles sine fine. ergo in verbo scit: vltra omnem determinatum numerum: sed omne quod scit potest actu intelligenm. Ergo potest actu intelligere inverbo: vltra omnem determinatum numerum. Cum ergo ea: que actu intelligit: semper sint in aliquo determinato numero: semper potest de nouo in verbo aliquid videre.

Contra. Aug. 5 de tri. c. 16 dicit quod fortassis in patria non erunt volubiles cogitationes nostre ab aliis in alia euntes atque redeuntes: sed omnem scieptiam no¬ stram vno simul conspectu videbimus ergo anima christi omnia: que scit in habitu vno conspectu videt in actu: quod non esset verum: si de nouo posset in verbo aliquid actu videre.

¶ Item perfectior est cognitio in actu quam in habitu sed anima christi omnia: que nouit in verbo nouit perfectissima cognitione: ergo nihil cognoscit in ipso habitum quod non videat in actu: quod non esset verum: si de nouo posset in verbo aliquid videre in actu.

¶ Item habitus gliosus: est hitus in actu. impossibile est enim habitum glie non este in actu sine batitudinis interruptione. Sed anima christi omnia: que nouit in verbo: nouit per habitum gluriosum. ergo omnia que in verbo videt in habitum: videt in actu.

Ad istam questionem icun aliqui: quod anima christi de nouo potest vtdere in verbo aliquid in actu: maxime propter rationem secundam ad hanc partem.

¶ Preterea quamuis videm infinita in actu requirat infinitam perfectionem intensiue in vidente: tamen posse videre in actu semper plus: et plus vltra omnem determinatum numerum: ita quod semper actu visa sint finita: non requirit infinitam perfectionem intesiue in vidente. et ideo dicunt quod quamuis anima christi non possit in verbo actu videre infinita: tamen potest in verbo videre vltra omnem determinatum numerum. Ita tamen quod totum semper acceptum sit finitum ex quo sequitur: quod in verbo plura videat in habitu: quam in actu.

¶ Sed contra hoc arguut alii: vt enim supra ostensum est: maior per fectio intensiue requiritur in vidente ad videndum plura simul in actu: quam ad videndum pauciora: supposita equalitate claritatis invtraque cognitione. ergo si intellectus anime christi posset actu videre in verbo plura: et plura vltra omnem determinatum numerum: virtus sua eet perfecta intensiue vltra omnem determinatum limitem. Sed ipse intellectus omnem intensionem perfectionis sue virtutis habet in actu: ergo sequeretur quod actu haberet intensiuam perfectionem vltra omnem determinatum limitem: et ex consequenti perfectio suevirtutis actu esset intensiue infinita: quod seulcundum est. Uutur ergo istis esse dicendum: quod cum intellectus anime christi hebeat. omnem perfectionem: quam potest habere per naturam: et omnem quam potest habere per gratiam: et lumen glorie: ita quod perfectio sue virtutis nullo modo potest intendi: quod non potest in verbo aliquid de nouo videm in actu: nisi desinent videre aliquid eorum: que modo videt in verbo. Determinatus enim est apud deum: et apud intellectum anime christi numerus eorum: que potest simul in actu videre in verbo: et omnia illa simul videt in actu. Qui vult tenere hanc secundam opinionem potest dicere ad primum in oppsitum quod sicut intelligentia mouens orbem in virtute primi posset: si placeret deo: facem vnem reuolutionem post aliam sine sine: ita intellectus anime christi posset intueri in verbo vnum post aliud sine sine: non tamen simil.

¶ Ad secundum dicendum: quod quamuis verbum: quantum est ex parte sua: posset aliquid de nouo manifestare in se ipso anima christi tamen capacitas intellectus anime christi non potest capere actualem visionem plurium simul: quam sint in illa que in verbo videt in actu: propter rationem dictam in corpore quaestionis.

¶ Ad tertium dicendum: quod anima christi dicitur scire omnia que deus scit: quam tum ad omnia praesentia preterita: et futura loquendo de futuris: vt in praecedenti quaestione expositum est: non tamen quantum ad omnia fieri possibilia. et ego concedo quod anima christi actu videt in verbo omnia praesentia: praeterita: et futura: et multa fieri possibilia.

¶ Ad quartum cum dicitur: quod anima christi non potest plura scire: in proprio genere: quam sciat in verbo etc. Potest dici quod falsum est: sed non potest ea scire ita nobili modo in proprio genere: sicut scit in verbo: et ideo scientia: quam habet de rebus in proprio genere non potest equiparari scientie: quam habet de rebus in verbo. Uel potest dici secundum aliquos: quod intellectus non potest recipere species intelligibiles sine fine: manentibus speciebus primo receptis. eo quod malor virtus requiritur ad confirmationem plurium specierum: quam paucarum. Uel potest dici: quod non est idem scire: et intueri: vt patet per philosophum 2o topi. Qui dicit quod contingit plura simul scire: sed non intelligere. Dicendum ergo quod anima christi plura scit in verbo: quam actu posset simul intelligere. vnde sine fine posset intelligere in verbo vnum post aliud: non tamen simul. Qui vult tenere opinionem aliam: potest soluere auctoritatem Aug. per hoc quod ibi ponitur fortasse. Ael dicendum: quod intelligit quod ibi non videbimus vnum: desinen¬ do videre aliud.

¶ Ad secundum potest dici: quod quamuis perfectior sit cognitio in actu: quam in hitu: tamen anima christi non simul potest videre omnia in actu: quae in heieitu videre potest

¶ Ad tertium cum dicitur: quod habitus gloriosus: est habitus in actu etc. dico quod verum est respectu omnium eorum: quorum visio pertinet ad essentiam glorie. Multa autem scit anima christi in verbo: que non est necessarium videre ad gloriam essentialem.