Articulus 5

Sed quia satis haberi potest ex predictis quod fides non creuit quantum ad credendorum multitudinem nouorum articulorum additionem: sed per implicatorum explicationem: quia que aliquo tempore implicite proponebantur credenda: et implicite credebantur. Postea per processum temporis explicite sunt ad credendum proposita et explicite credita: ideo de ista quaestione supersedendo transeo ad secundam.

Questio. II. Tostendo quod credenda non sint certius credita per fidem modernorum quam per illorum fidem qui christi aduentum mecesletunteqoro ceritudo fid dende et prima veritate: sed illa veritas eadem est nunc et tunc et eque certa: ergo nunc et tuc equalis est fidei certitudo.

¶ Item secundum Diony. 2. c. de di. no. versus finem. Fides est simplex ratio veritatis per se existentis: sed simplex non recipit magis et minus: ergo nec fides: sed per fidem que non est maior non creduntur credenda certius: ergo credenda non sunt certius credita a modernis quam ab antiquis.

Contra Augu. libro 2. de ci. dei. c. 8. in eorum sane qua tunc futuri sunt sanctorum atque fidelium comparatione quid sumus quandoquidem ad illos probandos tantus soluetur inimicsa cum quo nos ligatos tantis periculis dimicamus. Hhic patet quod fortius et certius credent iusti in fine temporum quam illi qui eos praecesserunt: ergo a simili moderni certius credunt quam illi qui aduentum christi praecesserunt Respondeo quod si fiat comparatio modernorum ad illos qui aduentum christi praecesserunt quantum ad singulares personas: sic dico quod alique persone ante christi aduentum certi¬ crediderunt credenda quammulti qui aduentum christisecuti. Sed si comperetur communitas ad communitatem credenda certius credita sunt per fidem modernorum quam per illorum fidem qui christi precesserunt aduentum. Credere enim est intellectum assentire ad imperium voluntatis veritati non vise. Certior ergo elicitur actus credendi: et per voluntatis imperantis maiorem perfectionem per habitu charitatis maiorem: et per maiorem intellectus per habitum fidei determinationem: et per veritatis credite maiorem manifestationem. Post christi autem aduentum per meritum christi passionis iam exhibite: et per plures intercessiones sanctorum charitas abudantius infunditur: voluntati et fides intellectur veritas etiam credita magis est manifestata per veritatis articulorum aliquorum adimpletionem per quam alii articuli probari possunt a nobis efficacius: et propter christi et apostolorum et doctorum doctrinam per quam scriptura sacra patet aptius: et credibilia intellectui representantur distinctius et ordinatius et expressius: et etiam propter testium idoneorum multitudinem secundum apistolium ad heb. 12. Unde Ricardus primo libro de tri. c. I. Utinam attenderent iudei vtinam animaduerterent pagani cum quanta conscientie securitate pro hac parte ad diuinum iudicium potuerimus accedere: non ne cum omni confidentia deo dicere poterimus: domine si error est a te ipso deceptisumus: natura ista in nobis tantis signis et prodigiis confirmata sunt: et talibus que non nisi per te fieri possunt certe a summe sanctitatis viris sunt nobis tradita: et cum summa et autentica attestatione probata te ipso cooperante et. sermonem confirmante sequentibus signis.

Ad primum in oppositum dicendum: quod quamuis prima veritas quantum est ex parte sua eque certa est tunc et nunc: tamen quia modo est magis cognitaet lumen eius abundantius recipimus: certius nunc credimus quam crederent qui aduentum christi precesserunt.

¶ Ad secundm dicendum: quod secundum quandam litteram illa simplicitas de qua loquitur Diony. magis dicitur de veritate credita quam de fide qua creditur. Est enim littera talis: ipsa ratio est simpla et vere existens veritas certa quam vt puram et non errantem omnium scientiam diuina fides est vnicum credentium fundamentum. Uel potest dici quod non intendebat fidem dicere simplicem simplicitate que totaliter concludat magis et minus: sed simplicitate que excludat magis et minus: sed simplicitate quae excludit discursionem et dispersionem: quia sicut dicit Damas. li. 4. c. 3. Fides est non inquisitus vel inperscrutatus consensus: et ipse Diony. in loco preallegato. Scientia est adunatrix cognoscentium et cognitorum: ignorantia vero tramsmuta bilis semper ex se ipso ignoranti separationis causa. Utrum autem infideles cogendi sint ad fidem: et vtrum sit eis communicam dum et vtrum possint preesse fidelibus: et vtrum eorum ritus sint tolerandi: et vtrum paruuli infidelium sint inuitis parentibus baptizandi queretur libro quarto dmino concedente.