Articulus 1

Quaestio I.

PRimo ostendo quod cognitio spiritualis non impedit matrimonium: illud non impedit matrimonium quod simul stare potest cum matrimonio: sed cognatio spiritualis est huiusmodi: sicut enim dicitur extra de cognatione spirituali: si vir. Si vir vel mulier scienter vel ignoranter silium suum de sacro fonte susceperint non sunt abinuicem separandi: et tamen inter eos cognatio spiritualis contracta est. ergo cognatio spiritualis matrimonium impedit.

¶ Item cognatio spiritualis nulli bono matrimonii opponitur. ergo ipsum non impedit.

Contra extra de cognitione spirituali. Ueniens dicitur si constiterit. B. mulierem. C. viri filium de sacro fonte leuasse antequam eam desponsasset vxorem inter eos diuortium appellatione postposita celebre tis. ergo cognatio spiritualis non tantum impedit matrimonium contrahendum: sed etiam dirimit contractum si ipsa matrimonium precessit.

Respondeo sicut homo per carnalem generationem accepit esse nature: ita per generationem spiritualem accepit esse gratie. Et sicut per generationem carnalem contrahit generatus cum parentibus quoddam vinculum: quod vinculum est cognatio carnalis: ita per regenerationem spiritualem contrahit quoddam vinculum cum dante sacramentum regenerationis qui est spiritualis pater personam dei representans et cum tenentibus ipsum dum suscipit sacramentum: qui re presentant matrem spiritualem scilicet ecclesiam: et illud vinculum est cognatio spiritualis. Unde spiritualis cognatio est proximitas quedam personarum proueniens ex datione sacramenti vel tentione ad illud: et hec proximitas siprecedit contractum matrimonii impedit contrahendum et dirimit si postea contrahatur de facto: sicut patet per decreta. allegatam ad partem secundam.

Ad primum in oppositum dicendum quod spiritualis cognatio superueniens non opponitur matrimonio iam contracto quantum ad essentiam: quia vt superius visum est nullum impedimentum superueniens matrimonio rato soluit ipsum quantum ad vinculum excepta morte spirituali vel carnali: quandoque tamen impedit quantum ad debiti exactionem: et quandoque non si autem alter coniugum suscipit alterius coniugis filium seu baptizat ipsum in articulo necessitatis per talem cognationem spiritualem nihil preiudicatur sibi quantum ad exactionem debiti seu redditionem. Ideo dico si ex ignorantia hoc fecerit etiam preter casum necessitatis. extra de cognatione spirituali. Si vir. Si autem ex certa scientia hoc fecerit sibi videtur preiudicare quantum ad exactionem debiti quod videtur posse probari per hoc quod dicitur in decretali praedicta. in fine quod eis sua fraus non debet patrocinari.

¶ Ad secundum dicendum quod cognatio spiritualis opponitur essentie matrimonii ex parte materie: quia personas reddit illegitimas ad contrahendum inter se propter statutum ecclesie.

Quaestio II.

SEcundo queritur vtrum in solo batismo contrahatur cognatio spiritualis. Et videtur quod sic. per solam generationem carnalem contrahitur cognatio carnalis ergo a simili per solam regenerationem spiritualem contrahitur cognatio spiritualis: sed solum sacramentum baptismi est sacramentum regenerationis spiritualis. vnde et ab apostolo ad Titum. 3. Uocatur lauacrum regenerationis: ergo in solo baptismo contrahitur cognatio spiritualis.

¶ Item in baptismo contrahitur cognatio spiritualis: aut quia ibi gratia confertur: aut quia ibi character imprimitur: aut quia necessarium est ad hoc vt aliquod aliud sacramentum suscipiatur. non primo modo: quia tunc in sacramento quolibet cognatio spiritualis contraberetur: quod falsum est: nec secundo modo: quia tunc in sacramento ordinis contraheretur: quod etiam falsum est. ergo tertio modo: sed illud est proprium ipsi baptismo. ergo cognatio spiritualis contrahitur in solo baptismo.

Contra. 30 q. 1. Omnes. Et recitat magister in lit tera huius distin. c. I. Omnes quos in penitentia suscepimus ita nostri spirituales sunt filii: vt ipsi quos vel nobis suscipientibus: vel sub trine mersionis vocabulo mergentibus vnda sacri baptismatis regenerauit.

¶ Item magister huius distin. c. I. Spirituales filii sunt quos de sacro sonte leuamus: t vel in cathetizatione vel in confirmatione tenemus.

Respondeo in carnali generatione per quam contrahitur carnalis cognatio tria sunt scilicet ad illam generationem dispositio que est in seminum commixtione: et ipsa generatio que est in fetus anima tione: et huius generationis manifestatio que est per natiuitatem ex vtero. sic in regeneratione spirituali tria consideranda sunt scilicet dispositio ad regenerationem que est per cathecismum: et ipsa spiritualis regeneratio que est per baptismum: et ipsius manifestatio que est per confirmtionis sacramentum: per quod homo fidelis ad publicam fidei confessionem exponitur. in baptismo: et confirmatione contrahitur ita forte vinculum cognationis spiritualis quod impedit matrimonium contrahendum: et si postea de facto contrahatur dirimit contractumi sed quia in cathecismo non est nisi quedam dispotmo ad regenera tionem et videtur se habere ad eam sicut sponsalia ad matrimo nium. ideo ibi contrahitur spiritualis cognatio ita debitis quod vix impedit matrimonium contrahendum: et si postea contrahatur nullo modo propter hoc est dirimendum. extra de cognatione spirituali. Contracto. et forte huius ratio principalis est: quia vera cognatio spiritualis non contrahitur in cathecismo: sed aliqua debilis similitudo eius. sicut enim ante baptismum nullam aliud sacramentum suscipi potest: ita nec vera cognatio spiritualis.

Ad primum in oppositum dicendum quod sicut in generatione carnali consideratur: et natiuitas in vtero: et ex vtero. sic in generatione spirituali baptismus et confirmatio per quam est regenerationis in lucem productio.

¶ Ad secundum dicendum quod cognatio spiritualis contrahitur propter sacramentalem gratiam regenerantem: que datur in solo baptismo: vel regenerationem manifestantem que datur in confirmatione.

¶ Ad primum ad partem aliam dicendum quod secundum quandam glo. ibidem. Illa similitudo attenditur quantum ad illos qui dont et suscipiunt sacramentum. sicut enim inter baptizantem et baptizatum contrahitur cognatio spiritualis: ita inter manifestantem penitentie sacramentum: et suscipientem. vnde si sacerdos posset ducere vxorem: non tamen illam ducere posset cui ministrauit penitentie sacramentum et sed quantum ad causalitatem compaternitatis et fraternitatis spiritualis non est simile

¶ Uel potest dici quod et si per sacramentum penitentie contrahatur familiaritas spiritualis ie non tamen cognatio saltem que possit matrimonio immpedire. videntur enim baptismus et poenitentia differre in spiritualibus sicut generatio et resurrectio in corporalibus: per baptismum enim anima regeneratur: et per facramentum poenitentie resuscitatur. vnde sicut non contraheretur cognatio carnalis inter resuscitatum et illum ad cuius preces deus eum resuscitat: ita nec inter sacramentum penitentie ministrantem et suscipientem.

¶ Ad secundum patet quid sit dicendum ex dictis in questione.

Quaestio III

TErtio queritur inter quas personas cognatio spiritualis contrahatur.

Respondeo quod cogntionis spiritualis tres sunt species: peternitas: compaternitas: fraternitas. prima contrahitur inter regenerantem et regeneratum: et sicut in generatione carnali duo sunt scilicet pater et mater. sic in spirituali administrans sacramentum est pater: quia personam representat dei. tenentes autem illum qui regeneratur sunt sicut mater: et quia representant personam ecclesie: et ideo inter regeneratum et dantem sacramentum contrahitur paternitas spiritualis. similiter inter eum et ipsum tenentem: si tamen sacramentum ministrans vel tenens illum qui regeneratur baptizati sunt. aliter non: quia omnium sacramentorum et cognationum spiritualium que per sacramenta contrahuntur baptismu est fundamentum.

¶ Compaternitas contrahitur inter regenerantem et generantem. tam enim sacramentum ministrans quam tenentes illum qui regeneratur efficiuntur compatres vel comma tres parentum carnalium illius qui regeneratur. et quandoque transit hec species cognationis ad vnum coniugum alio mediante: aliquando non. si enim alter coniugum: in ter quos consumatum est matrimonium suscipit filium alicuius de sacro fonte: vel tenet in confirmatione: et alter coniunx efficitur compater parentum carnalium regenerati. extra de cognatione spirituali. Martinus. et 30. q. 4. Si quis vnus. Culus ratio est: quia vt ibi dicitur vir et muler effecti sunt vna caro per matrimonium consumatum. Si autem aliqui efficiuntur vna caro per fornicariam copulam: non propter hoc transit compaternitas ab vno in alium: quia per rem pute carnalem non contrahitur spiritualis cognatio. Si tamen aliquis susceperit de sacro fonte filium alterius coniugum inter quos consumatum est matrimonium: siue fuerit natus ante consumationem matrimonii: siue post de alia persona quam de coniuge non efficitur compater nisi illius coniugis cuius est filius 30. q. 4. Qui spiritualem. in glo. cuius ratio est: quia et si quantum ad contrahendum compaterui tatem coniuges: inter quos consumatum est matrimonium: communicent sibi suas actiones: non tamen suas passiones: quia hoc induceret nimium onus et periculosum matrimonio. Uel dic vtdicit est glo. ibidem: quia ille coniunx qui non est pueri pater carnalis: neque spiritualis per se nec per actum vxoris non potest per regenerationem illius fieri compater regenerantis. Si autem vir vel vxor ante contractum matrimonium: vel ante consumationem matrimonii contracti leuauerit filium alicuius de sacro fonte: vel tenuerit in confirmatione non propter hoc ad alterum coniugem transit compatruitas: vnde in hoc casu posset vnus vir habere duas conmatres in vxores vnam post alterius mortem 30. q. 4. Post vxoris. et hoc siue inter predictos conluges sequatur carnalis copula siue non: quia propter vnionem carnis ad vnionem spiritus praecedentem non pertransitur: vt habetur. e. c. et sic patet distinctio Gratiant quam ponit. e. c. §. Notandum nullam esse: vt est dicit glo. ibidem.

¶ Dicit enim sic Gratanus: quod ille prohibetur commatri vxoris sue matrimonio copulari qui vxori siue debitum reddidit postquam illius commter extitit: illo vero permittitur matrimonio copulari cuius vxor alicutus commter efficitur: et post hoc a viro suo non cognoscitur.

¶ Framentnitas vero contrahitur inter regeneratum et carnales filios regenerantis. 30. q. 3. Pitatium. et. c. se. et extra de cogna. spiri. Ex litteris. Et hoc siue carnales filii nati sint ante conctam conpaternitatem inter suos peentes carnales: et pentes carnales regenerati siue post. e ti. Tua nos. Filii autem per quorum neutrum ad compaternitatem peruentum est inter se possunt libere matrimonialiter copulari: nisi consuetudo metropolitane ecclesie vel aliarum circumpositarum contradicat. extra de cogna. spirituali. super eo. et hoc siue dicti filii nati fuerint ante compaternitatem siue post. extra eo. c. 1. et 30. q. 3. Non oportet. §. Filii. et. c. super. Pater etiam spiritualis licite ducere potest in vxorem carnalem sororem filii sui spiritualis ea. q. post susceptum. §. Si quis. et. c. se. Ex dictis patet esse abrogatum illud quod dicitur eo. c. Post susceptum. vsque ibi. quia leges dicitur. n. ibi quod qui ex compatre vel commatre nati fuerit matrimonio coniunginon possunt: quod ex dictis patet esse falsum.