Articulus 6

Questio. I.

PRimo ostendo quod mortuis non proficiat sepultura suorum corporum. Aug. li. de cura pro mortuis agenda. non multum post principium curatio funeris: conditio sepultum ture: pompe exequiarum magis sunt viuorum solatia quam subsidia mortuorum.

¶ Item. eodem lib. quasi in medio loco in ter principium et medium dicitur de corporibus martyrum quo rundam expositis canibus: quod non ob aliud credendum est diuinitus fuisse permissum: nisi vt discerent christiani in confitendo christum dum contenunt hanc vitam multo magis contemnere sepulchrum: sed quod prodest contenni non debet.

Contra non est probabile quod frustra fuerit deuotio sanctorum hominum: sed in sacra reperitur scriptura de sanctis patribus quod solliciti fuerunt de loccsepulture sue: vt patet in Gen. de Abraam Iacob et Ioseph. Ilia autem sollicitudo frustra fuisset nisi sepultura prodesset: vt videtur.

¶ Item impiis nocet sepeliri inloco sacro. 13 q. 1. Quibus. et. c. sequenti. ergo per contrarium prodest piis.

Respondeo quod mortuis in charitate decedentibus aliquid purgabile secum de ferentibus prodest sepultura corporum suorum non per se: sed per accidens: inquantum scilicet inspicientes sepulturam memoriam retinent defunctorum vt pro eis orent. Unde Aug. lib. de cura pro mortuis agenda. inter principium et medium. Monumentum eo quod moneat mentem id est admoneat nun cupatur: sed vltra hoc prodest sepultura in loco sacro: in quantum sepeliens mortuum alicuius sancti patrociniocommittit cuius praecibus credendum est adiuuari: et quia ceteris paribus exa diuina ordinatione triumphans ecclesia specialiter orat pro illis qui in loco sacro sunt sepulti: et quia illi qui loco illi deseruiunt tenentur ceteris paribus pro illis frequentius et specialius orare: et his concordat Augu. libro predicto parum ante auctoritatem allegatam: vbi dicit de sepultura: et his que fiunt in seputuris: quia ad hoc valent mortuis: vt dum viui recolunt vbi sunt posita eorum quos diligunt corpora: eisdem sanctis illos tanquam patronis susceptos apud dominum adiuuando et orando commendant. Luminaria est panni et alii sumptus qui siunt in sepulturis mortuis prodesse possunt per accidens inquantum per talia homines excitantur ad compatiendum: et per conseqens ad orandum pro eis: et inquantum pauperes etiam fructum capiunt: et ecclesia propter deum honoratur: et sic Thob. 12. Sepultura inter ceteras elemosynas computatur. Ex dictis patet faciliter via soluendi argumenta ad vtranque partem primo enim auctoritas Aug. ad partem primam allegata intelligenda est de profectu per se.

¶ Ad secundum dicendum quod non est intelligendum quod sepulchrum contenni debeat absolute: sed quod propter timorem carendi sepultura non debent christiani in christiconfessione trepidate.

Ad primum ad partem aliam dicendum quod sancti patres fuerunt solliciti de sepultura corporum suorum scientes quod eis poterat per accidens prodes se: et etiam aliis vt ostendetur in quaestione sequenti.

¶ Ad secundum dicendum quod impio non nocet sepeliri in loco sacro: nisi inquantum hanc sepulturam sibi indignam propter humanam gloriam procurauit. vnde ex argumento non concluditur quod sepultura corporum piis animabus prosit per se nec eis nocet quicquid homines inimici faciunt de corporibus eo rum vt expresse dicit Aug. I. de ci. ca. 13. probans hoc per illud saluatoris. Nolite timere eos qui occidunt corpus: et post hoc non habent amplius quid faciant.

Questio. II.

SEcundo queritur vtrum proficiat viuis sepultura mortuorum. Et videtur quod non. Facere opus quod alii est inutile per accidens non est meritorium facienti: quia opus malum: quandoque per accidens prolest: sed sepultura corporum non prodest animabus: nisi per accidens: vt in precedenti quaestione dictum est. ergo viuis sepelientibus non prodest se pultura mortuorum.

¶ Item facere sumptus in opus minus vtile: qui fieri possent in magis vtile facienti non prodest: sed expense que siunt in sepulturis mortuorum possent fieri in opus vtilius scilicet si pauperibus darentur. ergo videtur quod talia facere facientibus non prodest.

Contra Augustinus libro de cura pro mortuis agenda. longe post principium. Thobias sepeliendo mortuos deum promeruisse teste angelo commendatur: vt habetur Thob. duodecimo.

Respondeo quod sepultura corporum prodest viuis sepelientibus et aliis: quia tale opus fidem resurrectionis astruit: vt dicit Augustinus. libropreallegato parum post locum predictum. homines etiam ad faciendum elemosynas excitat. Unde Aug. primo de ci. c. 13. dicit quod in hoc solubriter dicitur quanta possit esse remune ratio pro elatis quas viuentibus et sentientibus exhibemus. si nec hoc apud deum perit quod ex animis hominum mem¬ bris officii diligentie quod persoluitur. subuenit etiam in aliquo animabus defunctorum secundum modum qui in precedenti quaestione dictus est. certum est autem quod facere opus quod fidem resurrectionis astruit: et largitionem ecclesiarum commendat et animabus defunctorum subuenit facientibus prodest. Sepelientes est funera suis corporibus et aliorum viuorum prosunt: inquantum preseruant aerem ab infectione cadauerum: qua viuorum corpora possent infici: et hoc cum bona fit intentione opus est misericordie: et ex consequenti animabus hoc facientium prodest.

Ad primum in oppositum dicendum quod opus prodesse alii per accidens dupliciter potest intelligi: autem quia est pure passiua occasio vtilitatis illius: quia ex se magis ordinatur ad defectum: quamuis homo ex bonitate sua inde illius vtilitatem eliciat: et tale opus facienti non prodest: sed obest. Alio modo: quia quamuis non sit per se causa vtilitatis tamen ordinatur ad inducendum homines ad faciendum alterius vtilitatem: et tale opus prodesse potest facienti: tale autem opus est mortuos sepelire.

¶ Ad secundum dicendum quod maior falsa est nisi intelligatur si faciat sumptus in opus minus vtile sub ratione qua minus vtile: non enim peccat homo faciendo bonum eo ipso quod non fiat maius cum possit facere: non enim tenetur homo de necessitate facere omne bonum quod potest. faciens autem sumptus in sepultura quos posset alibi melius collocare non facit eos inquantum est opus minus vtile: sed inquantum est vtile. debet tamen fieri secundum quod recta ratio dictat omnibus debitis circunstantiis obseruatis.

Questio. III

TErtio queritur vtrum licitum sit cuilibet eligere sepulturam in quocunque sacro loco voluerit. Et videtur quod sic extra de sepul. c. I. Nulli negamus propriam eligere sepulturam et est alienam. dominus enim et magister alienam eligit vt propriam.

¶ Item 13 q. 2. Ebrom in fine. vbi quisque tumulandus sit legibus expressum non est. et ideo in voluntate tumulandi consistit.

¶ Item vnicuique habenti proprium licitum est condere testum. vnde. 19 q. 3. Perlatum §. contra. dicitur quod Paulus primus eremita in testio colobium suum Athanasio alexandrino episco reliquit: tunicam vero beato antonio: sed quilibet habet suum eorpus proprium. ergo de illo facere potest testum eligendo sepulturam.

¶ Item cuilibet licitum est facere: illud quod est ad salutem anime sue: sed eligere sepulturam in loco religioso videtur proficere ad salutem anime eligentis. ergo licitum est cuilibet hoc facere vt videtur.

Contra. 13 q. 2. Ffacultates .§. Sicut. conugati in vno sepulchro videntur esse ponendi. ergo vxori non est licitum. eligere sepulturam alibi quam vbi iaceat suus maritus.

¶ Item omnia que sunt serui sunt domini: sed seruus non potest condere testum d11. q. 2. Illud. ergo cum corpus serui sit in domini potestate: quia ipsum vendere potest: non licet sibi sine consensu domini sui corporis sui eligere sepulturam.

¶ Item extra de sepul. c. i. Statuimus vnum. quemque in maiorum suorum sepulchris iacere vt patriarcharum exitus docet. ergo nulli licet alii eligere sepulturam.

¶ Item nulli licet alicubi eligere sepulturam nisi bonum sit: sed sialiquis ad aliquod bonum faciendum inducatur fraude vel dolo: non propter hoc irritari debet illud bonum: ad quod inductus est ille. hec enim pia fraus vocatur: sed vt habetur extra de sepul. In nostra. si aliquis fraude vel dolo inductus fuerit ad eligendum sepulturam alibi quam in sua parrochia li ecclesia per hoc non preiudicatur parrochiali ecclesie. ergo eligere sepulturam alibi quam in sua parrochiali ecclesia non est bonum: et ex consequenti non licet.

Respondeo quod quilibet adultus compos sue mentis libere potest vbicumque voluerit in loco magis religioso eligere sepulturam. et locum magis religiosum voco illum in quo frequentius et honestius et deuotius pro viuis et mortuis celebratur: et talia sunt loca in quibus sunt conuentus religiosorum fratrum extra de sepul. Fraternitatem: et dico adultus: quia infra annos constitutis non licet eligere sepulturam. extra de sepul. In nostra. in textu et in glo. pater tamen ei potest seperulturam eligere: dummodo et ipse ibi eligat sepulturam. consuetudini tamen loci relinquendum est. ex. tra de sepul. De vxore. in glo. et dico compos sue mentis. quia qui non est compos sue mentis non potest sepulturam eligere sibii extra de succes. ab intestato. cum dilectus. dico in loco magis religioso: quia si in loco minus religioso eligat quam sit ille in quo in infirmitate constitutus sua recipit sacramenta: videtur hoc facere ex odio vel superbia: vel aliqua alia temeritate: sed nulli licet temeritate proprii arbitrii in alia ecclesia sepulturam eligere quam in illa cui vsus parentum antiquorum cano nica institutione subiacere prohibetur 13 q. 2. Placuit. Huic opinioni est concordat illud quod habetur extra de sepul. Fraternitatem. Gotfredus tamen dicit quod eligi potest sepultura est in loco minus religioso: dum tamen ille qui eligit non fecerit hoc ex illectione alterius aut ex odio vel contemptu proprii sacerdotis et relinquat parrochiali ecclesie legitimam portionem et opinionem suam confirmat per illud quod habetur extra de sepul. In nostra. Sed siue ista opinio sit verior quam prima siue non: certum est tamen quod episotus in minori et minus. religiosa ecclesia eligere potest sepulturam. 12 q. 2. Bone. cuius ratio est. quia propter reuerentiam et dignitatem officii sui praesumitur quod propter sepulturam sui corporis sublimabitur illa ecclesia: et magis religiosa reddetur. Uidetur etiam mihi quod hodie vnicuique cui licitum est eligere sepultum ram liberum sit ex eonsuetudine eligere eam in quocumque loco voluerit cui conuenit ius funerandi ex iure communi vel priuilegio: duntum suam parrochialem ecclesiam in aliquo respiciat secundum patrie morem. si tamen dimittat locum magis religiosum pro minus religioso non bene facit nisi forte magnitudo deuotionis quam habet ad illum ex aliqua speciali causa recompenset. indigena autem qui sepulturam non eligit sepelietur cum propinquis vel vbi decimas persoluebat. 13 q. 2. vbicunque temporum. semper tamen consuetudini standum est. peregrinans autem in aliam religionem ibi se peliatur vbicumque eligerit sepulturam: dumtumn sit locus cui conueniat ius funerandi ex iure communi vel priuilegio. 13 q. 2. Placuit. si autem sepulturam non eligat sepeliri debet in illa parrochia in qua in infirmitate mortis constitutus sua recepit sacramenta. 13. q. 2. Ubicumque in glo. et extra de sepulturis. In nostra.

Ad primum in oppositum dicendum quod illa aucoritas est intelligenda exceptis illis qui in corpore quaestionis excepti sunt.

¶ Ad 2m simili modo dicendum est. quod tamen dicitur ibi non esse expressum vbi quisque tumulandus sit corrigitur per illud quod habetur. supra ea. q. 1. c. 1. et infra ea. q. Ubicumque. et ca. Placuit

¶ Ad 3m dicendum quod religiosi proprii corporis potestatem non habent. corpus enim eorum est in potestate sue religionis. Paulus enim primus eremita: quamuis fuerit religiosissimus sanctitate: non tamen erat in religionis statu.

¶ Ad 4m dicendum. quod qui aliquid in alterius praeiudicium facit in hoc non facvtilitatem anime sue. vnde si vir intret religionem inuita vxore non faceret vtilitatem anime sue. si autem religiosus alibi eligeret se pulturam in sua religione praeiudicaret sue religioni: in potestate cuius est corpus suum. et ideo non faceret vtilitatem anime sue. similiter dico de quocunque qui sepulturam eligeret contra consuetudinem et ius commune.

Ad primum ad partem secundam dicendum quod illud verbum intelligendum est quando vxorsepulturam non eligit. tunc enim sepeliri debet vbi sepultus est suus maritus: et si plures hunit sepeliri debet vbi sepultus est vltimus. Aliqui tamen dicunt illud verbum esse consilium non preceptum. vnde si maritus sepultus est extra parrochiam illam inqua vxor in infirmitate mortis constituta sua recepit sacramenta i non eligat sepulturam non sepelietur cum viro suo: sed in parrochia illa: nisi loci vel patrie obstenterit cunsuetudo quod autem mulieri licitum sit alibi sepulturam eligere quam cum viro suo etiam sepulto in parrochia in qua ipsa moriens sua recipit sacramenta patet extra de sepul. De vxore. vbi dicitur. de vxore vero vtrum quemadmodum vir liberam habere debeat sepulturam nobis videtur quod nulla super hoc inter virum et mulierem sit facienda distinctio: sed vtique in casu isto equalem esse credimus facultatem: cum electio ista ad eum post statum pertineat in quo mulier soluitur a lege veri.

¶ Ad 2m dicendum quod quamuis seruus non possit condedere testum sine consensu doni: tamen eligere potest sepulturam 13 q. 2. Illud. §. Quia ergo. illa enim electio ad illum statum pertinet in quo seruus soluitur a lege domini sui temporalis. simili modo videtur opintiari quo ad hoc dominus hostien. de religioso alltans illud quod dicitur extra de exces. primlatorum. Nimis iniqua. quia vt dicit ipse illa electio ad illud tempus pertinet in quo religiosus a iugo obedientie absoluitur.

¶ Sed in contrarium videtur esse consuetudo rationabilis: quia qui proprie voluntati renunciauit que in homine maius est: non videtur quod ordinandi de corpore suo retinuerit potestatem.

¶ Preterea. probabile est quod illi de monasterio suo magis erunt solliciti de anima eius quam alii.

¶ Preterea. si alibi eligeret sepulturam scandalizaret monasterium suum. Illa autem decre talis quam alitlat Hostiensem pro sua opinione loqutur contra illos quod volebant quod religiosi sepelirentur in parrochiali ecclesia. vum non multum facit ad propositum suum: quia sicut dicitur decre. dis. 29. Sciendum. ex persona tempore et loco et causa regule canonice debenrintelligi.

¶ Ad 3m dicendum quod hoc intelligitur de illo qui non elegit sepulturam: quod patet quia immediate subiungitur. Nulli tamen negamus propriam eligere sepulturam: et est alienam.

¶ Ad quar tum dicendum quod aliquando aliquid est homini licitum et bonum. si hoc faciat ex libera voluntate: quod non esset bonum nec licitum sibi facere per inductiones dolosas. sicut in multis casibus exemplifcari posset.

Questio. IIII.

QUarto queritur vtrum funeralia illis qui elegit alibi quam in. sua parrochia sepeliri debeant esse sue parrochialis ecclesie vel illius in qua sepelitur.

Respondeo quod parrochialis ecclesia de fune ralibus illius defuncti debet habere portionem. canonicam. 13 q. i. Ecclesias. per totum etiam si tille religionem intret existens in infirmitate de qua moritur. extra de sepul. De his. est autem canonica portio accipienda secundum consuetudinem terrarum vt vitetur scandalum: quod potest ex hoc argui: quia diuersa copula diuersimode taxat canonicam portionem. dicitur. nm extra de sepul. c. id quod illa portio debet esse tertia pars. et. c. sequenti dicitur quod debet esse media pars. et. c. Innostra. dicitur quod debet esse quarta pars: vtrum est canonica portio se extendat ad allegata dicunt aliqui quod sic. dicitur. nm extra de sepul. Cum. super. Statuimus vt si aliquis parrochianorum vestrorum alibi contingerit eligere sepulturam de testion ipsius. 4uo vobis portio relinquatur. infra tamen in. c. In nstra. excipium tur equi et arma quae in subsidium terre sancte habent hospitala rii libere si ab illis qui apud eos sepulturam eligunt eis in testamento relinquuntur: sed illa decre. Cum super. per contrariam consuetudinem in multis locis abrogata est. vnde vbi est consuetu do contraria standum consuetudini: debet tamen eligens sepulturam alibi quam in sua parrochia suam parrochialem ecclesiam in aliquo respicere secundum patrie morem. dicunt etiam aliui quod illa decre. Cum super. non intelligitur nisi de parrochianis cathedralis ecclesie. quod probant per hoc quod dominus papa loqutur praeposito et capellano Fauentino: nec se extendit ad ea que legantur singulari persone: quod probant per illud quod supra dicitur de testamentis. Requisisti. §. vlt