Articulus 2

Quaestio I.

PRimo ostendo quod species panis non possit frangi: quia vbi est fractio ibi est diuisio: sed dimensiones separate a materia non possunt diuidi. Unde secundum philosophum 4o phlosophy. c. de vacuo. Si in vacuo secundum quod accipitur pro dimensionibus separatis poneretur cubus oporteret plures dimensiones simul esse: eo quod vacuum non posset cedere: ergo cum in specie panis post consecrationem sint dimensio nes separate non possunt frangi.

¶ Item secundum Boe. primo li. de trini. c. 3. Forma que est sine materia non potest esse subiectum: sed fractio est quoddam accidens: ergo non potest esse in speciepanis cum sit forma sine materia.

Contrarium dicit magister in littera huius di. 2.

¶ Item hoc probat experientia.

Respondeo quod spenus panis in sacramento altaris potest trangi: cuius ratio est: quia frangibilitas est in pane ratione alicusus qualitatis fundate in quantitate: vel ratione quantitatis: vel alicuius qualitatis simul. Cum ergo post consecrationem remaneat panis quantitas: et omnes qualitates fundate in gbstantia panis quantitate mediante sequitur quod remanet in specie panis frangibilitas. Unde vere frangitur species non fantastice: vt quidam dixerunt: nec debet poni illa fractio esse in corpore christi: tamen representat illam flagellationem et perforationem qua suit flageliatum et perforatum in passione. Ad pricium in oppositum dicendum: quod philosophus ibi loqutur de dimensionibus separatis non tantum a materia: sed etiam a qualitatibus naturalibus et sensibilibus: sic autem non sunt separate dimonsiones speciei panis in hoc sacramento: remanent enim in eis naturales qualitates et sensibites.

¶ Ad secundum dicendum quod Boetius ibi loquitur de forma quae per suam naturam est sine materia: quantitas autem panis in hoc sacramento non est sine materia per naturam: sed super naturam.

Quaestio II.

SEcundo quaeritur vtrum species patmenis possit corrumpi. Et videtur quod non: hec est euim ifferentia inter annihilationem et corruptionem: quia annihilatio est resolutio rei in nihilum: corrupo vero inens in pos: sed secundum philosophum primo philosophy. in qubd resoluitur illud quod corrumpitur est materia. Cum ergo in specie panis post consecrationem panis non sit materia non potest corrumpi.

¶ Item secundum philosophum primo de generatione. Corruptio vnius est generatio alterius. Sed ex illa speci nihil potest generari: quia secundum philosophum: vbi prius: et Boe. de duabus naturis et vna persona christi vltra medium: qui non cominicant in materia non possunt tramsmntari in inuicem: illud autem in quo non est maeria cum nullo alio coinicat in materia: ergo species panis corrumpinon potest

¶ Item omne quod potest corrumpiest in pos: sed secundum Auic. 2. meta. 2. c. Illud per quod res est in pos est materia eius: ergo cum in specie panis post consecrationem non fiati materia non potest corrumpi.

¶ Item in libro 6 principiorum. Forma est simplici et in uariabili essentia consistens. Sed in specie panis post consecrationem non est nisi forma: ergo corrumpi non potest.

Contra quandiu manet species incorrupta sub illa continetur corpus christi. Sed aliquando desinit corpus christi esse sub illa: ergo species aliquando corrumpitur.

¶ Item si seruaretur per longum tempus putrefieret: putrefactio enim est corruptio.

Respondeo quod species panis potest corrumpi: et ex ea aliud generari: cuius possibilitatem assignant aliqui sic. Dicunt enim quod sicut miraculose substantia panis conuertitur in corpus christi: et per hoc corpus christi efficitur sub panis specie: sic miraculose substantia panis reuertitur cum corpus christi desinit sub specie panis. et hec videtur fuisse opinio domini Inno. vt patet in lie.o suo de offi. misi. per. 3. c. de fractione.

¶ Sed contra hanc opi. sic potest argui. Si substantia panis redit: autem illa est eadem numero cum illa que fuit conuersa in corpus christi: autem alia: non eadem: quia si aliquid conuersum est in aliud non potest redire nisi illud aliud couuertatur in ipsum: sed substantia corporis christi nunquam in substantiam panis conuertitur: ergo eadem substantia panis in numero que conuersa fuit in corpus christi non redit.

¶ Sed quia forte diceres quod non opetet maiorem esse veram: nisi de naturali transmutatione per quam materia eius quod conuertitur: efficitur de essentia illius in quod conuertitur: et de naturali reditu: et quia substantia panis non conuertitur in corpus christi transmutatione naturali: nec de essentia eius efficitur: et cum etiam redit illa eadem substantia sub eisdem accidentibus reditus naturalis non est. Ideo aliter arguo. Si substantia panis rediret siue eadem numero siue diuersa: aut rediret ante corruptionem speciei panis: aut post: non ante: quia vt tenet communior opinio quamdiu manet species panis incorrupta tandiu sub illa est corpus christi. Sed quamdiu sub illa est corpus christi est ipsa quantitas panis sine subiecto vt omnes doctores catholici tenent. Si autem dicas quod redit post speciei panis corruptionem: tunc reditus eius non fuit necessarius ad hoc vt illa species posset corrumpei: et ex ea aliud generari: ergo non opetet ponere propter hoc redire substantiam panis.

¶ Alii autem possiblitatem illius speciei corruptionis et generationis alterius rei de illa assignant ex parte materie: quam deus de nouo creat sub accidentibus illis.

¶ Sed quia isti pro se auctoritatem non adducunt: non oportet multum inniti illi modo ponendi.

¶ Alii dicunut quod remanet pos materie: et hoc sufficit ad hoc quod illa species possit corrumpi: et ex ea aliud generari. Sed quia isti non declarant que sit illa poms materie: nec per quem modum ibi remaneat insufficienter et obscure dicunt.

¶ Unde videtur mihi dicendum quod in materia secundum quod accipitur pro fundamento transmutationis naturalis duplex est potentia.

¶ Una per quam potest recipere formam. non tamen per illam: potest forma educi de ea: nec est tramsmutabilis in formam: et hac sola ratione dicietur a materia. Unde sicut materia panis non remanet post consecrationem: ita nec ista materie posm.

¶ Alia que non est ipsa materia realiter: est tamen aliquid purum possibile tramsmutabile in formam: et est materie concreatum distinguibile secundum distinctionem specierum formarum generabilium et corruptibilium: que etiam secundum illos qui sub forma omnem actualitatem comprehendunt dicitur materia: et hec etiam pos non remanet: quia cum sit purum possibile: nec sit nisi per actualitatem alienam non remanente infimo gradum actualitatis: qui est materia: cui illa potentia concreata est: remanere non potest: et si remaneret ex illo generari non posset compositum: sed tantum forma.

¶ Unde videtur dicendum: quod sicut materie concreta est talis possibilitas tramsmutabilis in formam: ita in transmutatione conuertitur per creationem accidentibus remanentibus posslbilitas transmutabilis non tantum in formam: sed etiam in infimum actualitatis gradum: que est materia secundum vnum modum accipiendi materiam: et per talem possibilitatem potest ex illa specie compositum ex materia et forma generari: et quamuis creatio illius possibilitatis: et eius annexio cum accidentibus panis sint super naturam: tamen conuer¬ sio illius pluritatis in actualitatem que est substantia est per natura cum corrumpuntur: ergo illa accidentia resoluuntur in materiam ex possibilitate predicta factam: accipiendo materiam pro infimo actualitatis gradu: quod ideo dico: quia secundum vnam acceptionem materie predicta possibilitas dimateria secundum quem modum plures philosophi de materia locuti sunt. Et sic forte accspiunt materiam illi qui dicunt post tramsmutationem materiam creari sub accidentibus: sed talis materia per se subiectum accidentium esse non potest: nec prohibet corpus christi esse sub illa specie.

¶ Ex dictis patet solutio Ad primum in oppositum.

¶ Ad secundum dicendum: quod et si ista accidentia et substantia que generatur per corruptionem eorum non comincent in materia coinicant tamnen aliquo modo in possibilitate: inquantum ipsa possibilitas predicta tramsmutabilis est in materiam: auctoritates tum predicte intelliguntur de communi transmutatione

¶ Ad tertium dicendum: quod verbum Aui. intelligendum est de materia extenso eius nomine ad omnem possibilita tem.

¶ Ad quartum dicendum quod ideo dicitur forma inuariabilis: quia non est per se variationis subiectum: hic autem per variationem compositi ex accidente et possibilitate predicta variatur.