Table of Contents
Summa Aurea super titulis Decretalium
Liber 1
Titulus 1 : De summa trinitate et fide catholica
Titulus 2 : De constitutionibus
Titulus 5 : De postulatione praelatorum
Titulus 6 : De electione et electi potestate
Titulus 7 : De translatione episcopi
Titulus 8 : De auctoritate et usu pallii
Titulus 10 : De supplenda negligentia praelatorum
Titulus 11 : De temporibus ordinationum et qualitate ordinandorum
Titulus 12 : De scrutinio in ordine faciendo
Titulus 13 : De ordinatis ab episcopo qui renunciauit episcopatui
Titulus 14 : De aetate et qualitate et ordine praeficiendorum
Titulus 15 : De sacra unctione
Titulus 16 : De sacramentis non iterandis
Titulus 17 : De filiis presbyterorum ordinandis vel non
Titulus 18 : De servis non ordinandis et eorum manumissione
Titulus 19 : De obligatis ad ratiocinia ordinandis, vel non
Titulus 20 : De corpore vitiatis ordinandis vel non
Titulus 22 : De clericis peregrinis
Titulus 23 : De officio archidiaconi
Titulus 24 : De officio archipresbyteri
Titulus 25 : De officio primicerii
Titulus 26 : De officio sacristae
Titulus 27 : De officio custodis
Titulus 28 : De officio vicarii
Titulus 29 : De officio et potestate iudicis delegati
Titulus 30 : De officio legati
Titulus 31 : De officio judicis ordinarii
Titulus 32 : De officio judicis
Titulus 33 : De majoritate et obedientia
Titulus 34 : De treuga et pace
Titulus 36 : De transactionibus
Titulus 38 : De procuratoribus
Titulus 40 : De his, quae vi metusve causa fiunt
Titulus 41 : De in integrum restitutione
Titulus 43 : De alienatione judicii mutandi causa facta
Titulus 44 : De cessione actionum
Liber 2
Titulus 2 : De foro competenti
Titulus 3 : De libelli oblatione
Titulus 4 : De mutuis petitionibus
Titulus 5 : De litis contestatione
Titulus 7 : De juramento calumniae
Titulus 10 : De ordine cognitionum
Titulus 11 : De plus petitionibus
Titulus 12 : De causa possessionis et proprietatis
Titulus 13 : De restitutione spoliatorum
Titulus 14 : De dolo et contumacia
Titulus 15 : De eo, qui mittitur in possessionem causa rei servandae
Titulus 16 : Ut lite pendente nihil innovetur
Titulus 17 : De sequestratione possessionum et fructuum
Titulus 20 : De testibus et attestationibus
Titulus 21 : De testibus cogendis vel non
Titulus 22 : De fide instrumentorum
Titulus 23 : De praesumptionibus
Titulus 26 : De praescriptionibus
Titulus 27 : Sententia et re iudicata
Titulus 28 : De appellationibus, recusationibus, et relationibus
Titulus 29 : De clericis peregrinantibus
Titulus 30 : De confirmatione utili vel inutili
Liber 3
Titulus 1 : De vita et honestate clericorum
Titulus 2 : De cohabitatione clericorum et mulierum
Titulus 3 : De clericis conjugatis
Titulus 4 : De clericis non residentibus in ecclesia vel praebenda
Titulus 5 : De praebendis et dignitatibus
Titulus 6 : De clerico aegrotante vel debilitato
Titulus 7 : De institutionibus
Titulus 8 : De concessione praebendae et ecclesiae non vacantis
Titulus 9 : Ne sede vacante aliquid innovetur
Titulus 10 : De his, quae fiunt a praelato sine consensu capituli
Titulus 11 : De his, quae fiunt a maiori parte capituli
Titulus 12 : Ut ecclesiastica beneficia sine diminutione conferantur
Titulus 13 : De rebus ecclesiae alienandis vel non
Titulus 17 : De emptione et venditione
Titulus 18 : De locato et conducto
Titulus 19 : De rerum permutatione
Titulus 21 : De pignoribus et aliis cautionibus
Titulus 22 : De fidejussoribus
Titulus 25 : De peculio clericorum
Titulus 26 : De testamentis et ultimis voluntatibus
Titulus 27 : De successionibus ab intestato
Titulus 29 : De parochis, et alienis parochianis
Titulus 30 : De decimis, primitiis et oblationibus
Titulus 31 : De regularibus et transeuntibus ad religionem
Titulus 32 : De conversione conjugatorum
Titulus 33 : De conversione infidelium
Titulus 34 : De voto et voti redemptione
Titulus 35 : De statu monachorum et canonicorum regularium
Titulus 36 : De religiosis domibus, ut episcopo sint subiectae
Titulus 37 : De capellis monachorum et aliorum religiosorum
Titulus 38 : De jure patronatus
Titulus 39 : De censibus, exactionibus et procurationibus
Titulus 40 : De consecratione ecclesiae vel altaris
Titulus 41 : De celebratione missarum, et sacramento eucharistiae et divinis officiis
Titulus 42 : De baptismo, et eius effectu
Titulus 43 : De presbytero non baptizato
Titulus 44 : De custodia eucharistiae, chrismatis et aliorum sacramentorum
Titulus 45 : De reliquiis et veneratione sanctorum.
Titulus 46 : De observatione jejuniorum
Titulus 47 : De purificatione post partum
Titulus 48 : De ecclesiis aedificandis vel reparandis
Titulus 49 : De immunitate ecclesiarum, coemiterii, et rerum, ad eas pertinentium
Titulus 50 : Ne clerici vel monachi saecularibus negotiis se immisceant
Liber 4
Titulus 1 : De sponsalibus et matrimoniis
Titulus 2 : De desponsatione impuberum
Titulus 3 : De clandestina desponsatione
Titulus 5 : De conditionibus appositis in desponsatione vel in aliis contractibus
Titulus 6 : Qui clerici vel voventes matrimonium contrahere possunt
Titulus 7 : De eo, qui duxit in matrimonium quam polluit per adulterium
Titulus 8 : De conjugio leprosorum
Titulus 9 : De conjugio servorum
Titulus 10 : De natis ex libero ventre
Titulus 11 : De cognatione spirituali
Titulus 12 : De cognatione legali
Titulus 13 : De eo, qui cognovit consanguineam uxoris suae vel sponsae
Titulus 14 : De consanguinitate et affinitate
Titulus 15 : De frigidis et maleficiatis, et impotentia coeundi
Titulus 16 : De matrimonio contracto contra interdictum ecclesiae
Titulus 17 : Qui filii sint legitimi
Titulus 18 : Qui matrimonium accusare possunt, vel contra illud testari
Titulus 20 : De donationibus inter virum et uxorem et de dote post divortium restituenda
Titulus 21 : De secundis nuptiis
Liber 5
Titulus 1 : De accusationibus, inquisitionibus et denunciationibus
Titulus 2 : De calumniatoribus
Titulus 3 : De simonia, et ne aliquid pro spiritualibus exigatur vel promittatur
Titulus 4 : Ne praelati vices suas vel ecclesias sub annuo censu concedant
Titulus 5 : De magistris, et ne aliquid exigatur pro licentia docendi
Titulus 6 : De judaeis, sarracenis, et eorum servis
Titulus 8 : De schismaticis et ordinatis ab eis
Titulus 9 : De apostatis et reiterantibus baptisma
Titulus 10 : De his, qui filios occiderunt
Titulus 11 : De infantibus et languidis expositis
Titulus 12 : De homicidio voluntario vel casuali
Titulus 14 : De clericis pugnantibus in duello
Titulus 16 : De adulteriis et stupro
Titulus 17 : De raptoribus, incendiariis et violatoribus ecclesiarum
Titulus 22 : De collusione detegenda
Titulus 23 : De delictis puerorum
Titulus 24 : De clerico venatore
Titulus 25 : De clerico venatore
Titulus 27 : De clerico excommunicato, deposito vel interdicto ministrante
Titulus 28 : De clerico non ordinato ministrant
Titulus 29 : De clerico per saltum promoto
Titulus 30 : De eo, qui furtive ordinem suscepit
Titulus 31 : De excessibus praelatorum et subditorum
Titulus 32 : De novi operis nunciatione
Titulus 33 : De privilegiis et excessibus privilegiatorum
Titulus 34 : De purgatione canonica
Titulus 35 : De purgatione vulgari
Titulus 36 : De iniuriis et damno dato
Titulus 38 : De poenitentiis et remissionibus
Titulus 39 : De sententia excommunicationis
Titulus 40 : De verborum significatione
Titulus 6
Ut lite non contestata non procedatur ad testium receptionem vel ad sententiam diffinitivamUt lite non contestata non procedatu ad receptionem testium vel ad dif¬ finitivam sententiam. Ru¬ brica. VI
SUMMARIA I. Lite non contestata non est procedendum ad depofitiones 2. Contumax quando quis est, non est procedendum contra eum lite non contestata Lite non contestata non proceditur in causa appellationis Citatus legitime si conrematur in actione personali, potest ju¬ dex aecclesiasticus, si non venerit, ipsum excommunicari
EX superius summatis convincitur regulariter verum esse, quod lite? non contest. non est procedendum ad depositiones, vel testium receptiones, hoc verbum convincitur, habes, infra de instit. a decorem, ideo taliter continuo rubricam, quae hoc prohibe regulariter, & dicit ut lit. non contest. non procedatur ac receptionem testium, vel ad diffinitivam sententiam, qui jus faciat, ut notat infra ut benesi. cccl. Est ergo regula, quod quandocunque contumax aliquis fuerit, non pro ceditur contra ipsum, lite non contest. & si procedatur, cas sandus est processus, imo cassus & irritus nunciandus in fra eodem cap. i. 2. & 3. Sed hoc fallit in casibus. Primo, qui¬ si timeretur de morte testium, vel absentia diuturna, puti quia senes sunt, & valetudinarii, vel infirmitate detenti vel quia intrare volunt bellum campestre, vel duellum in ire, vel transfretare, vel ad alias remotas partes volunt se transferre, omnibus istis casib. & similibus possunt, & de¬ bent recipi testes, etiam ex parte actoris, & hoc sive conve nit adversarium, sive adhuc non convenit, sed convenir¬ vult: necesse est tamen, ut ipsum conveniat intra annum connumerandum a tempore receptionis testium, vel signifi cet adversario, quod tales recipi fecit, ut adversarius habe at excep. salvas, tam contra personas testium, quam super princi pali, ergo elapso anno non valebunt, nisi significatu sit, ut f.e¬ quoniam frequenter resp. Iff ad l. Aqui. m l. Aqu A deletum, & l. ita vul neratus, resp. I.C. de usur. pupilla pupillus, & est ro, quare in hi casib. & consimilib. recipiutur testes, ne probationum facultas angustetur, sed veritatis probatio salva sit, in auth de test. & noc vero multoties, & § si quis testibus ff. de eden. argentariu ff. de test curent, C. de her quoniam multi, in sin. & de rebus cre juretur generaliter, & de eden. l.2. C. de Carbo. edic. I. §. duae, no tamen publicantur dicta, quousque lis fuerit contest. S ideo veritate inspecta, non videntur recipi, lit. non con quantum ad scientiam actoris pertinet; alias si testificat didicisset, de caetero non posset producere testes, ut in auil de testi. §quia vero, & infra de testi. ultra. Ex parte vero rei, o mnes recipiuntur, etiam litae non conte, sive timeatur, siv non timeatur, & hoc est quod dicit, publicatio imminet fa cienda, infra eodem quoniam § sunt & alii, v. 2. Pater tuus ir stituit me haeredem, & exhaeredavit te justa de causa, & ve ra, quam in testamento apposuit, in auth. ut cum de app. co cog § aliudquoque, &S causas, timeo ne in futurum movea mihi quaestionem pro hac haereditate, testamentum fue rat nuncupativum, nec fuit in scriptis redactum secundi tenorem. Instit de test § ult in casu isto possum venire ad ju dicem. & dicere sibi, Domine, timeo ne talis conveniat me¬ recipiatis testes, per quos probabo causam ingratitudinis quam habeo probare necesse, ut C. de mof. test. omnimodo, e per quos possum probare testamentum, & faciatis redig in formam publ. certe judex hoc admittere debet, & qu¬ liter fiat haec publicatio, dicetur, infra de fid inst. §de publ catio, & aliud exemplum, infra de testi. significavit, & c. Ab habeo & aliud remedium ego reus, quod not, sup. de lib. ol la §utrum possit, ver. sed nunquid judex. Haec ergo differet tia notari potest inter actorem, & reum, quia actor pro ducere potest, lite non conte. illos de quorum morte ti metur, vel absentia diuturna, & non publicantur, nisi li contest. & fit consignatio usque ad annum. Sed reus quou que vult producere potest. & statim publicantur. Terti¬ actor producit testes contra contumacem, reus contra nul lum. secundum Goffred. non placet haec differentia, qui & contra non contumacem potest producere actor, ne reus producet quin citentur hi, quos res tangit, ut proba iura superius inducta, significavit, & Albericus & no. in al leg § de publicatione, sub S qualiter. Quarto producit acto si lis mota sit, vel movenda, reus vero etiamsi nec sit mota nec movenda, secundum Goffr. hoc intelligo, dummod moveri possit, ut patet in exemplo posito, sup. eo. versic. e. parte vero rei. Quinto quia illos producit actor, hos ille, qu se reum futurum timet, ideo seipsum innuit; secundun Gof hoc per se patet. Sexto, quia ex parte rei non requi ritur conventionalis denunciatio; usque ad annum, sed e sparte actoris hoc requiritur. Septimo, quia ex parte re recipiuntur testes praesentibus his, qui laedi possunt, ex par xe vero actoris ipsis absentibus per contumaciam secun dum Goffr. nec ista differentia placet, ut dixi supra de ter acia. Octavo, quia hic rediguntur attestationes in publici instrumentum scilicet quando reus producit, sed supra u bi actor producit, remanent in actio. habet ergo reus ple ra privilegia quam actor, & est ratio: quia actor habet i gpotestate, quando reum conveniat, sed non est in potest. aee rei quando conveniatur, ut not. supra de libel. obl. § utrur mossit, ver sed nunquid, ideo reo fuit magis subveniendum ad hoc, ffidereg zur favorabiliores. Item libello semel oblato & reo tradito, etiam lite non contest. recipiuntur testes, S diffinitiva fertur sententia, ut nota supra de libelli obla. §u trum possit actor in fi. Sante. vers. sed nunquid, & supra de judi¬ subs porrecto. Item ubi agitur de matrimonio spirituali con tracto, vel etiam carnali, & is decujus matrimonio agitu abest, si contumax sit vere, vel praesumptive, recipiuntu testes, & fertur diffinitiva sententia, infra qui filii sint legi perlatum. Idem si alter non fuerit contumax, sed vagabur dus, ita quod inveniri non possit, infr. qui matrim. accus. po relatum. Sed si justa de causa maritus sit absens, tunc no proceditur contra eum. infra eodem quontam, § si vero, pe quem aliqui dixerunt dictas decr. perlatum & relatum, co¬ rectas secundum Goffr. puto quod non corriguntur, ta men de hac materia sic dist. quia cum agitur de matrimo nio contracto dirimendo, & aliter absens est: si abest cor rumaciter, ut quia legitime citatus non venit vel malitic se se absentat, ne citatio ad ipsum perveniat, vel non ab sentat se, imo stat in platea, sed procurat per amicum sui ut nuncius detineatur, ne ad ipsum citatio perveniat. reci piuntur testes lite non contest. & proceditur ad diffi ser tentiam, sic intellige mfra eod quoniam, §porro, & est ratio ut ibi dicitur, ne ecclesia in spiritualibus & tempora libu laedatur, & ne viro vel uxori fornicationis occasio praebe atur, ad hoc supra de elect, cum inter universas, & cnepro defe ctu, infra qui cle. rel vo. veniens, 33. qui in adolescentia, & quod di xi in matrimonio carnali, intelligas contracto sive contra hendo, quando agitur de faedere matrimonii scil. utrum de jure possit stare, vel non: secus, si agatur de adulteri¬ adthori separationem: quia tunc non recipiuntur testes lite non contest ut infra eodem cap.i. sic potest intelligi inf¬ eodem quoniam, §si vero, vers. si autem de carnali conjugio. Ve distingue sic, ubi vir absens est per contumaciam, & agitu de crimine adulterii, non recipiuntur testes, sed excomu nicatur contumax, ut infra eodem c. 2 si de faedere recipium tur testes, ut in §porro, si non est contumax, & est absens ex necessitate, ut quia captus, vel infirmus, vel alio justo im pedimento detentus: hic si speratur de ipsius proximo re ditu, non proceditur contra ipsum, ut in vers. sin autem, in princ. si desperatur, ut quia venire non audet propter ho micidium quod commisit, & ideo exulat, possunt recip¬ testes, & sic loquitur imfra qui matrim. accus pos. cap. 1. Si ve ro ex sola voluntate absens sit, & voluntas malitiosa est potest procedi contra ipsum a contrario sensu, ver. sin au tem, ibi, aut etiam propria, sed non malitiosa, & § porro, bi, sive quia malitiose, &c. Sed si voluntas non est malitio sa, & de facili vel in brevi citari non potest, non proceditu contra ipsum, ut in ver sin autem, ibi, ut de facili, &c. Sec citari potest de facili, vel in brevi citandus, & requirendu est legitime, antequam contra ipsum procedatur, ut eoden accedens, 2. in fi. Sed si legitime citatus & requisitus non ve nerit, nec aliquis defendat eum, proceditur contra ipsum sic intellige, infraqui fil sint legit. perlatum, & accedit, infrad spon. in prae sentia, & cap. de illis, & de secund. nup. dominus. Se¬ etsi is, de cujus matrimonio spirituali contracto quaeritui absit, non contumaciter expectandus est, prout invenitu in sacris canonibus diffinitum, ut infra eodem quoniam, §, pero, in princ. Diffinitum est autem in quodam canone, u per duos menses expectetur, 7 q.1. praesentium. In alio pe tres septimanas, 7. quaesti si quis in clerico. In alio per 5 men ses, go dist. quoniam. In alio per tres menses. 75. dist. quontan quidam. In alio per unam horam tantum 92. dist. cap fi. In a io per quinque annos, ut infra de cle non resid. cap. 2. In ali¬ per decem annos, infra de cler. non resid. ex parte. In alio pe 4. ann. infra de cler non resid. qualiter, ideo forte dici potest quod arbitraria est expe ctatio, vel dist. ut no infra de cle. resid quae sit pena. Sed si quaeratur de matrimonio spiritus li contrahendo, & non absit per contumaciam, expectatu per sex menses, nisi pensatis negotiis circumstantiis, & qua litate personae superior plus vel minus ipsum duxerit es pectandum, ideo patet, quod arbitrarium est, ut sup pro¬ dixi, sicut aliae dilationes, ut dicam, infra de dila § quis ipsa dare, ver. item citatorie. Sed si quaeritur de matrimonio car nali contrahendo sic, ut infra de spon.c. de illis i. Vel dic, se cundum Goff. quod ubi agitur de foedere matrimonii sp rituali, vel carnali contrahendi, proceditur ad testium re ceptionem, & sententiae prolationem, si de causa liqueat ut infra eodem §quoniam, § porro. Et hoc locum habet, ub altera partium contumax est, sive lite jam mota, & nor cont. sive non sit mota, & differunt hi casus ab illo. quen no. eodem vers.i. quia hic non arctatur convenire adversari um intra annum, vel denunciare ei de testationibus sic re ceptis, sicut ibi. Item tertia differentia est, quia hic recipi untur sani & validi, & de quorum absentia non timetur ibi, contrarium. Hic statim publicantur, ibi usque ad annun consignantur. Hic valet post annum, ibi non nisi intra an num fiat conventio vel denunciatio, secundum Goffr. 8 sic sunt sex differentiae. Nescio si intendat notare differen tias inter testes receptos ex parte actoris, & inter testes re ceptos ex parte rei, nam inter illos hae differentiae locun habent. Sed ubi agitur de matrimonio contrahendo, for te non per omnia hae differentiae vendicant sibi locum, u apparet in his, quae no supra eodem vers. item ubi agitur de ma trimonio spirituali. Item recipiuntur testes lite non conte vel absque litis cont. quod magis proprie dicitur, secundun Goffr. quando agitur vel quaeritur de crimine alicujus in modum inquisitionis vel denunciationis, si tamen absi per contumaciam, ut infra eodem quoniam, § sunt & alii, ali as contra, infra de accu. qualiter, §debet, & de simo. licet Heli, ve dic, ut no. infra de accu. Squaliter procedatur, sub s hic si uter veniat. alias in criminalibus nunquam recipiuntur testae¬ lite non contest. nisi contra dilapidatorem & apparitorem 3. q. 2. quia ea. C. de panis. ne diu. Quid ergo faciendum pr contumacia? Annotantur bona ejus, & expectatur pe annum: sed si devoluta sunt ad fiscum anno elapso, no auditur super bonis, sed bene auditur super crimine, C. a requi. reis. l. 2. Si vero lis cont. sit, & liquet de causa in maso ribus criminibus nunquam proceditur contra absentem imo auditur quandocunque venerit, ff. de requi. reis annul sed in minoribus quae poenam relegationis vel damnun aestimationis tantum continet, bene proceditur contra al sentem, ff. de poenis. absentem. fallit. C. de adult. quamvis. secun dum Joan. Hug. dist. an liqueat de causa, & tunc potest con demnari absens. 445.c.124. 4. 3. de illicita. an non liqueat d tausa, & tunc est excommunicandus: & si non venerit in tra annum, pro convicto habetur, ii. q 3. rursus, &c. quicu¬ que. in hoc peccat Hug quia non est dist. utrum lis contes sit, vel non, ut patet sup. de jud.c.1. infra eod. c.I. & de hoc no secundum Jo. 3919. in summa. Item in causa appellatio nis proceditur lite non cont. quia hoc est speciale privile gium hujus causae. C. de temp appel. I.ult S. llud & de praescrij 30 am, cum notissimi Sulum. & de his qui ad eccles. confug pra sentia. Hoc int ellige, quando altera partium absens est pe contumaciam: nam si uterque praesens sit, contestabitu lis, ut patet infra de testa Raynaldus, §. demum, versdilecti. Ub vero contumax est, etiamsi appellatum sit a gravamin ante litis conte. super gravamine recipiuntur testes ejus qui appellavit: quia cum in hoc casu iniquitas prioris iu dicis principaliter arguatur, non est rigor juris, hoc scili¬ modo? quia de principali non posset cognoscere primu judex pen. app. nec secundus de causa app. lit. non cont. 8 sic unum impedit reliquum requirendus. sic intellige, infi de appel. interposita. §. ult. Sed quidam antiqui dixerunt corn tra item in notoriis criminibus, quando sc iudex vult ipso recipere ad cautelam, sicut sup. de elect. bonae memoriae. M. §.I cet autem. & bene dico, ad cautelam: quia ibi nec accusator nec testis necessarius est, 2qu.i. de manifesta infra de jureju ad nostran. 3. infra de appel. sicut Romana, in fin. Infra de accu evidentia, & supra de elect. bonae memoriae. Mag. §. contra. Iten in eo qui deficit in purgatione. de suno. & d. hoc, inc. insinu¬ tum. & de coba. cle. & mul tua nos. § ultim. Item in haeretici 24. quaest. sane. Item in eo qui juravit non repetere usura: tnfra de jurejuran. ad nostram. Item in quaestione, finiumri gundor. C. finium reg. I. 3. Item in petitione legati vel fidei com secundum quosdam. C. de usur. vel fru. leg. I2. Iten ubi expeditur aliquid officio judicis, ut si minor velits abstinere ab haereditate, ut C. siut se ab haer. absti minor. aut ibi signata si omnes. supr. de offic judic. c. a. infr. de spon praeterea sicut ex literis &tc. cum in tua. & de cland. despon, cum inhibitu mfra de consan. & affin. ex literis. infr. de testi, cum in tua. mfra d jurejur. ad nostram. 2. Sed nunquid est hoc generaliter vt rum, ubicunque jud offic. imploratur? quid enim si pet¬ tur rest. matrimonii, nunquid lite non contest. poterit es pediri? videtur quod sic, arg sup de offic. deleg consultationi sed contra. infic. accedens. 1.§. in. Sed expone quod ibi dicit super principali, &c.quid super resti. matrimonii proced¬ re debuerunt, & non super rest. possessionis, de qua prin cipaliter litigabatur, cum archiepiscopus non diceret s spoliatum, & plebanus diutius possedisset. forte enim eram iapsi 30. vel 60. an. quod nullus plebanus obedierat archie piscopo. vel ubi dicit, non tamen debuerunt, &c. reper forte: & sic plana est. si vero de nova possessione quaerere tur, tunc etiam lite non cont. procedetur, ut in contrario si enim propter contumaciam amittit quis quandocunq possessionem suam legitimam, de quo tamen nullus du bitat, ut patet in his quae not. inf. eo. §. & in aliis, & seq mult. fortius, quando violentia & contumacia simul concui runt. dicam testes recipiendos & possessionem recuperi dam, & sic delictum violentiae aliquid operetur. arg. infrd privi. ex ore. ff. de usu. si stipulatus. Alii tamen contradicunt dicentes quod nullatenus recipientur testes, sed potes poni actor in possessione, vel reus excommunicari, sicu not. in aliis causis, & sic intelligunt. inf. eod accedens. inf. §. ul nec obst. supra de offic. delegato consultationibus. in fine. qui quod dixit Contumaciam, subaudiri debet, lite non coni & aliqui habent in tex. ego non habeo, nec pute subaud endum, ut dixi. & de hoc not. supra derestitut. in integr. §. ( qualiter. & infra de restit. spol. & a quo peti pos. vers. quid si quis absens est. Sed & ubi agitur de beneficio obtinendo, lite ne cont. proceditur. quod dic ut not. infra de excep. §. & quan do vers sin. Sed & ubi lite pendente aliquid est innovatum ut not. infut lit. pend. §i. & 2. Item ubi causa est mere spiri tualis, & sine incommodo alicujus, hoc fieri potest. 24. qu same. & proxi concor. Item ubi agitur de statu eccles. secum dum quosdam. infra de testi, cum olim. nam & hoc obtinet cum agitur de statu hominis, ut ff. de fideicom. li. in fideicom missarus, & lhaer & l. apud sul & I. si legatario. &I. si cum. §pen Item in Treb. restitutio. C. ad Treb. i. pen. §. sin autem. Iten ubi persona incerta est. 5. u.i. quidam. Item in libertate, se cundum quosdam. C. de inge & manu. tdiffamari. Item con tra apparitorem. C. de paenis. ne diu. & de cohortalibus ne appa ritor. lib. 12. Item ubi ante litis contest. aliquid incidente proponitur, & probatur. infra de testi. veniens. 2. infr. de app super eodem. i. sed forte tunc contestanda est lis super inci denti. arg. sup. de offic. deleg. providentia. §. caeterum
In aliis autem prudenter ntendi debet, utrum quis conveniatur actione reali seu personali. si reali & nomine proprio ci tandus, & requirendus est, prout not. supra dejud subs, por recto. & seq. Quid si contumax appareat, mitti debet acto in possessionem rei petitae. ut alius hoc taedio affectus, qui¬ tum contumax colat, missus erit in fundo cum eo, ut fru ctus custodiat. argum. ff. ut in poss. leg. is cui. §. qui legatorum Quid si intra annum venerit, recuperabit possessionem suam expensis moderatis, restitutis, & praestita cautione ut in judicio sistat. ut C. de bo. auth. jud. pos. authent. & qui ju rat. & quomodo, & quando jud auth. qui semel. Quod intelli ge de cautione, quando non erat possessor alterius rei im mobilis: alias contra, fi.qui satisd. cog. sciendum. vel forte es hoc speciale, quando fuit contumax semel. argum. infrad praesumpt mandata, & de testi testimonium. & supra de procuc. Elapso autem anno, constituetur verus possessor, scil. pe judicem, secundum quosdam, interposito secundo decre to, arg. f de dam. infect. I. si finita §. Iul & de acquir. poss. posside ri. §. sin. ut in pos. leg. iscui. nam missus in pos causa rei ser vand legatorum causa damni infecti non possidet, quam vis sit in pos. ut ibi. Sed longe aliud est possidere, & in pos esse. ff. de acquir. poss. si quis autem. alii dicunt, quod posside intra annum, sed commutabiliter, quia alius veniens in tra annum recuperat, ut dixi, sed post annum incommu tabiliter. C. de praescript. 30. ann. si quis emptionis. §. pen & qui med) & quando judex consentaneum. ff. si serv. ven. is cujus. ne ob. jura ab aliis allegata, quia loquuntur in personalibus porro in realibus possidet intra an. nec turberis, si quand¬ invenias, quod talis causa custodiae dicatur in pos mitti infra cod. tuae, & de eo qui mitt. in poss. causa rei serc sin. &c. cun venissent. quia illa verba improprie ponuntur, vel subaudi & nihilominus causa possessionis, secundum Gof. Tu di¬ cum Jo. quod intra ann. habet custodiam, sed lapsus ann solus ipsum facit possessorem, verum ita, quod contuma veniens postea non auditur, nisi super proprietate. ut inf cod. §. in aliis. ergo quod ibi dicit, Constituetur. expone.i est, efficietur. ut supra de offic. ord pastoralis §. ult. infrade do. e tontu. contingit. ff. de acque pos, possideri. § ul. & de dam anfec. a quo & satisdandum est datis fidejussoribus vel pign. ff. de fideico. lib. er go §. adita ff man. si mandato §. ult. infra de sequest, pos. c. I. ff. qu satisda. cog. l. 1. Sed quid in illo casu, quando sc. post annun venit, nunquid restituet expensas, antequam audiatur su per proprietate? Videtur quod non: quia jus in hoc non punit eum, sed in eo solo quod pos. amisit. quae poena nor modica est argum infra de restitut. spol. saepe. & C. derei veni l. ulti. nec debet aliquis duplici poena affici. ff. nau. cau. st. licet, ad sin. supra de judic at siclerici. in fin. respon. verum es ab initio, ut in proxi. concor. & infra eodem, quoniam, in fin¬ Sed huic est clausa janua judicii, nisi expensas restituat. u infra de sequest. posses. c. 1. C. de judic. sancimus, & quomodo E quando judex. authent. qui semel. & de bo. auth. judic. pos. auti & quijurat. quare dico ipsum teneri ad expensas. f. der judic. contumatia. nam propter primam contumaciam scilicet quia vocatus non venit, ad expensas tenetur pro pter secundam, scilicet quia per annum stetit, quod cau tionem non obtulit: amittit possessionem, & sic crescen te contumacia, &c. ut notatur infra §. sn autem perso
Quid si super rebus immobilibus subaudi, ve mobilibus. argum. C. ubi di T cri. agi oport. authent. qua in provincia. & in auth. ut omnes obe ju. §. 1. & 2. col 5. aliquis convenitur nomine alieno, ut qui colonus vel mercenarius non habens jus in re: nam si hi beret, posset conveniri. argum. infra de si. mst. G. perpetuus v carius. & de appell. ad audientiam. 10. quaeft. 2. quicunque 16. i canonibus debet statim, id est, ante litus contest. nam pol non liceret. argum. C.de lit. contest. I.unica. ff de procu. Plautiu & derei ven. is qui se obtulit. & de judic. I. 4. dominum, cuju nomine possit nominare, quo facto dandae sunt ei indu ciae intelligo si ipsas petierit a judice, intra quas dominum repraesentet, quod si non fecerit elapsa die, quae domino s gnificanda est, ipse dominus legitimis edictis citabitui quod si adhuc contumaciter se absentet, lis quasi contess videtur; quo ad interruptionem ab illa die, qua colonu vocatus fuit ad judicium. & ideo summatim, id est, semi plene, puta per sacramentum calum. quod exiget a peter te. argum ff. ad exhib. i hesaurus. & l.tigni. & de Carb edict. I 3. duae causae. supra de elect. cum dilecti. infra de restitut. spol li ras & C. de fide instrum. I.ult. vel ut not. infra cod. §. sin auten personali actione. secundum Goffr. examinabit negotium & sic petentem poss. ponet. ita quod adversarius venien non audietur, nisi super principali, id est, proprietate sub audi: & nihilominus intra annum veniens super posse sione, sicut habes in alio casu. supra eod quuoniam. §. in aliis e §. fin. secundum T. sed sic non est differentia, utrum ali quis conveniatur nomine proprio, vel alieno: ideo dic quod nullatenus audietur, quandocunque veniat in ho¬ casu, nisi super proprietate: nisi forte veniat judice adhu¬ sedente pro tribunali. ff de in integr. restit. divus. vel nisi pro baret justum impedimentum, quo detentus fuisset, infr¬ dere judic. cum Bertoldus: ideo non debet judex multun properare ad amissionem faciendam, ut ff. de damn. infect., finira. §, si forte. haec probantur infra eo. §. quod si C. ubi in re¬ act. 12. Et sic notantur 4. casus. primum, quando lis null¬ modo est contesta ubi quidem nulla fit examinatio: sec sola missio in possess. & ideo contumax veniens intra an num poss. recuperat: ut supra §. in aliis. Secundum, ubi li quasi contestat. videtur, scilicet quando colonus vocatu fuit ad judicium, & dominum in judicio nominavit. hi enim quia jus fingit litem quasi contesta. pro eo quod cc lonus, sive inquilinus vocatur. Secundo, quia auditur no minans dominum absentem. Tertio, quia datur ei tempu ad denunciandum domino. Quarto, quia expectatus i termino non venit. & propter haec quatuor, interpret? tur jus litem quasi contest. esse: ideo fit summaria exam natio, & postea missio in poss. unde in hoc casu non aud tur contumax: etiamsiveniat intra annum, nisi supe proprietate: quamvis T. aliter intellexit, ut not supra eol 9. quod si super rebus. Tertium, ubi lis vere contest est, se¬ non liquet de causa, & tunc non potest ferri sententia. quaest. 3. grave. Instit. de act. §. curare. & ideo mittendus est: ctor in posses. ita quod reus veniens non audiatur, nisi sul proprietate. C. quomodo & quando judex, consentancum. si intellige 3q.9. decernimus. & infra de do & contu prout. Quar tum, ubi lis vere contesta. est, ubi quidem fit plena exami natio, & sententia fertur, si de causa liqueat: & in hoc ca su si feratur contra absentem, & sic actor mittatur in pos contumaci, quandocunque veniat, denegatur omnis p¬ titio: quia nullo modo auditur. C. dejudic. prnperandum sin autem reus. infra de do & cont prout. Ratio, quia in prim¬ casu unica contumacia deprehenditur, & nulla examin¬ tio. In secundo duplex contumacia scilicet domini & co loni, & summaria examinatio aperta malitia, & contum¬ cia, & quasi fundamentum. In tertio vero, in quo lis ver cont. est, potest reddi ratio veri fundamenti instantia jud cis, & juris, & judicii contemptus & plenaria examina tio. In quarto juris diffidentia, & plenaria examinatio8 declaratio veritatis, quia res judicata pro veritate accipi tur. ff.desta. ho. ingenium. & de reg. jur resjudicat.
Sin autem personali actione conveniatur, & lagit me citatus? non venerit, potest sude ecclesiasticus excommunicare ipsum, vel adversariun ponere in poss. rerum suarum primo mobilium, secund immobilium: tertio recurratur ad nomina. ff. dere judic. divo Pio. & hoc secundum mensuram debiti declarati, sci licet in libello. puta petebantur 10. in libello: fiet mis. se cundum mensuram debiti declarati, scilicet in libello puta perebantur 10. in libello: fiet mis. in poss. alicujus re valentis 10. & aliquantulum plus, quia pignus, sive praeto rium, sive conventionale plus debet valere quam debi tum, sicut not. Azo in Summa, de bonis auth iud. possid & fiet summaria examinatio, forte recepto uno de testibus quos actor intendit producere in principali: vel lectis in¬ strumentis suis, & sic fiet missio secundum mensuram de biti hoc modo declarati, secundum Goffre. vel declarat perjuramentum, ut sic fiat examinatio summaria, sicu dixi in alio casu. supra §. quid si superreb. C. debon. auth. in pol auib. ei qui jurat. unde sumuntur. Debet autem judex a tera istarum poenarum ab initio contentus esse argu. supi de jud. at si clerici. imponatur illa tamen, quae magis time bitur, & ad aliam procedatur, si hoc metuerit protervita contumacis. & sic crescente contumacia, crescere debel & poena. f. de inter. & relig. relegati. qui si venerit intra an num, vel post annum, etiam audietur, juxta distin. supe rius annotatam: videlicet si intra annum veniat, praestit cautione, & restitutis expensis, possessionem recupera bit: post non recuperabit, nisi probet, quod pecunia, quam ab eo petitur, indebita sit secundum Jo. arg. infrade sol. t.ul tim. Sed contra. C. de distract pign. si prius. ff. de usuc. non, so lum §. qui pignori & Ipignus & qui satisd cog. I. ult. §. credite¬ Item non videtur bona similitudo de reali act. ad perso nalem, quia in reali dicit se jus habere is quivendicat,e ideo non est imirum, si propter contumaciam rei consti tuatur ei aliquod jus in ipsa, sed in personali non dicita ctor habere se aliquod jus in re, sed in debito tantum: ci jus ratione personam contra quam agit, asserit sibi obne¬ xiam. Sed certe sicut in reali agitur de fure rei, ita inper sonali de jure debiti, pro quo praetorium pignus capitur & ideo post secundum decretum tamdiu possidebitu quousque satisfactum fuerit, vel quousque reus probav rit quod indebitum erat: sicut ergo in reali oneratur reu post annum in probatione proprietatis rei, si ipsam reci perare velit. ita in personali super proprietate debiti, post secundum decretum interpositum rem quae assigni ta est, pro debito recuperare velit: secundum hoc intell ge. infra eo. quoniam in sin. secundum Gof. Lau. dixit, quo lemper audiatur debitor, etiam post annum, quousque iu offerendi praescriptum sit, scil. usque ad 30. an. ut C. de pra scr 30 inn. cum notissimi. §. eo jure. vel nisi secundum decret interpositum sit, quia postea auditur: cum adversarius fi ctus sit dominus ff. de dam. infect. sifinita. §. Jul. & §. sed & quis. & §. seq. Alii dicunt, quod non est illa ratio, quodi dominus, sed quia factus est verus possessor per secundi decr. quantum ad hoc: quia nisi probetur indebitum, sem per possidebit, quousque satisfactum sit: sicut dixit Jo. ne¬ obst. quod praetorium pignus nullo tempore possidetur ff.uti poss. siduo. §. creditores. quia illud verum est ante inter positionem secundi decr. porro sicut lapsus anni in act. re ali transferre posset incommutabiliter sive irrevocabili ter. ut dixi sup §. & in aliis. sic secundum decr in personali & sic post secundum decr. possidet, sed non ante, secundi Goff. Tu dicas secundum dominum meum, quod sive in tra annum, sive post annum veniat, semper auditur resti tutis expensis, & praestita cautione de judicio sisti, nisi pi gnus distractum sit ex conventione, vel authoritate judi cis insolutum datum sit. ut d. I si prius & dic iuxta d.l. seci dum primum membrum dist. in quo tantum similitudo no & non juxta secundum, qui. d. veniens intra annum in reali¬ ctione auditur, & possessionem suam recuperat, praestita cau tione judicio sisti, & restitutis expensis, ita in personali pol sessionem suam recuperat, sive intra annu veniat, sive post an num, dummodo hoc facere sit paratus, & fecerit. quia fa cto hoc opus est. ut inf. de eo qui mit. in pos. cau. rei ser. C.I. Cum autem hae duae poenae aequiparentur hîc, scil. missio in pos. 8 excommunicatio, patet quod sicut non recuperat possessio nem, nisi restitutis expensis, & praestita cautione: sic ne¬ absolvi debet, nisi primo expensas restituat & caveat. ac hoc. inf. eo. tuae, sup. de offi. ord. pastoralis § pen & ult u.que 3 rur sus, & c seq sup. de jud. c.i. & infeo quoniam. § fi. & op arg. sup. d offic. deleg. quaerenti. in fin. & sicut in hoc casu differenda es absolutio, sicut in offensa notoria. Secus si dubia sit, vel a lias pro contumacia excommunicatus, ita quod non intersi adversarii, ubi quidem absolvitur recepto juramento ab ipsi excommunicato, quod stet mandatis eccl. sic intelligo inf.d per sig. ex parte. Ite quod dicit de offensa notoria, intelliga homini irrogata, vel eccl. inf. de rest. spo. Pisanis, secus si Deo quae & tunc absolvitur, quamvis non praemittatur satisfactio Sed tamen postea debet agere poenitentiam de commiss sac infra de sentent. excominu. per tuas. in fin. supra de his quae v netusve causa fiunt. c.i. infra de eo, qui duxiim matr. quam pol per adult. significasti. in fin. & est ratio, quia Deus facilius re mittit injuriam, quam homo: ideo ecclesia nulli claudi gremium suum: ut C. de sum. Trin. & fid. ca. :ult. vide supe hoc quod not. supra de offic. deleg. §. quae jurisd. ver. vel perso nalis, & seq & de jud. § quae sunt necessaria. sub §. porrecto ver rro. ubi haec eadem materia not. & infra de sent. excomm. 6 qualiter haec absolutio, sub §. 2. vers. & not quot aliquot. & se quent. Tamen dominus Papa aliquando absolvit, etian non praemissa satisfactione homini: ut quando quis per cussit clericum, absolvitur aliquando, quamvis clerico ni¬ satisfecerit, sed mandatur quod ad hoc cogatur: alias i eadem sententia redigatur. Sed si quaeritur, quid juris si de actionibus mistis, sic appellatis, quia ad res dantur, ô nihilo minus personales praestationes in eis veniunt, put sam ercisc. communi divi. fin. regund. ut Instit. de act, § quae lm. dic quod in quantum sunt reales, procedetur sicut in realibus, & in quantum sunt personales, sicut in persona libus: ut ff fam erciscun. item Labeo § fam ercisc. Item quid d interdictis. sunt enim personalia, sed in rem scripta, ffd interd. l.1.§. fia. & dicas quod imitari debent naturam realiun actionum, & idem in act. quod met, cau. quae etsi persona lis sit, ut ff. quod met, causa. metum. §. volenti. & §. licet. tamer in rem scripta est, utff. quod met. caus. item si cum except. §. al quando. & §. Pedius, secundum Goffre. hoc verum intell gas, ubi res per metum tradita repetitur: secus, si pecuni¬ tradita repetatur: quia tunc procedes in missionem, sicu in personali, secundum dominum meum
On this page