Canon 47

47. Sacro approbante concilio prohibemus, ne quis in aliquem excommunicationis sententiam, nisi competenti commonitione premissa et presentibus personis idoneis per quas, si necesse fuerit, possit probari monitio, promulgare presumat. Quod si contra presumpserit, etiam si iusta fuerit ex causa sententia, ingressum ecclesie per mensem unum sibi nouerit interdictum, alia nichilominus pena mulctandus, si uisum fuerit expedire. Caueat etiam diligenter ne ad excommunicationem cuiusquam absque manifesta et rationabili causa procedat; ad quam si taliter forte processerit et, requisitus humiliter, processum huiusmodi non curauerit absque grauamine reuocare, grauatus apud superiorem deponat de iniusta excommunicatione querelam, qui, si absque periculo more potest, ad excommunicatorem illum cum suo mandato remittat, infra competentem terminum absoluendum; alioquin ipse per se uel per alium, prout uiderit expedire, sufficienti cautione recepta, munus ei absolutionis impendat. Cumque aduersus excommunicatorem de iniusta excommunicatione constiterit, excommunicator condempnetur excommunicato ad interesse; alias nichilominus, si culpe qualitas postulauerit, superioris arbitrio puniendus, cum non leuis sit culpa tantam infligere penam insonti, nisi forsan errauerit ex causa probabili, maxime si laudabilis opinionis existat. Verum si contra excommunicationis sententiam nichil rationabile fuerit a conquerente probatum, idem et super iniusta excommunicatoris molestia per penam ad interesse uel aliam secundum superioris arbitrium, nisi forsan et ipsum probabilis error excuset, et super eo pro quo iusta fuerit excommunicatione ligatus, per cautionem receptam satisfacere compellatur, uel in pristinam reducatur sententiam, usque ad satisfactionem condignam inuiolabiliter obseruandam. Si uero iudex suum recognoscens errorem, paratus sit talem reuocare sententiam, et is pro quo lata fuerit, ne absque satisfactione reuocet illam, appellet, appellationi non deferat in hac parte, nisi talis sit error de quo merito ualeat dubitari; et tunc, sufficienti cautione recepta quod coram eo ad quem extitit appellatum uel delegato ab ipso, iuri parebit, excommunicatum absoluat, sicque pene prescripte minime subiacebit, cauens omnino ne uoluntate peruersa in alterius preiudicium mentiatur errorem, si districtionis canonice uult effugere disciplinam.