Quaestio 1

QUantum ad primum firmiter et induditanter / est tenendum peccatum originale contrahiin puulis. quia dicit apostolus ad Romaos. 3 per vnum hominem peccatum intrauit in mundum et per Au peccatum mors. et ita in oens homines mors per transiit igitur. Item apparet per aug. de fide ad petrum / t ideo firmissime (inquit tene et nullatenus dubites / omnem hominem qui per cocubitum mulieris et viri concipitur. cum ori ginali peccato: impietati subditum. mortique subiectum. et ob hoc natura filii ire nasci. Item patet per eundem contra Iu lianum hoc diffuse. Item per conciliu milenitanum. c. 3. et in mitis dictis sanctatorum Supponendum est in quo debetur originale pectatum. quo supposito ad articulum reaspondebo per conclusiones. Prima conclusio Peccatum originale est culpa probatur omne meritum pene est culpa. sed originale peccatum est meritum pene. ergo. maior probatur ex intentione aug. 3 de li pero arbitrio 39. vbi dicit: nulla simpliciter est culpaqua non meretur quis penam. minor est aug. super illo verbo ecce iniquitatibus conceptus su3. vbi dicit. Nemo nasciturnisi trahens penam. et meritum pene nisi tum qui conceptus est de spiritus sancto: et habetur hoc in glosa super psalmus. 7.

Secunda conclusio Peccatum originale non est culpaparentum generantium. probatur. quia eorum culpa est actualis sed nulla culpa actualis est originalis. Et confirmatur quia parentes possunt sine peccato generare. et tamen si ita fiat. genitus contrahit culpam originalem: ergo antecedens ist beati augu. et consequentia in virtute yponen. responsione quinta

¶ Tertia conclusio Peccatum originale non est cul pa ade probatur. quia adam est beatus: ergo nullam habet culpan Item vel peccatum ade quotidie multiplicaretur et sic adam est ctinue miserior fieret Et confirmatur conclusioper venerabilem anselmum de conceptu vyergiali. c. 2.6 dicentem cum damnatur in ans pro originali peccato: non damnatur pro pccato ade. sed pro suo Nam si ipse nonhaberet suum peccatum: non damnaretur.

¶ Quarta conclusio In adam non fuit preccatum origi. nale. nec esse potuit. nisi fuisset propagatus per generationem ac alio patre. qui iustitiam originalem per didisset. probatur: quia. fuit a deo creatus iustus et rectus: ea rectitudine que repugnat originali peccatoItem culpa ade qualet fuit et fuisset personali voluntate voluntaria. et quaelicet talis est actualis culpa. Item omne aliud peccatum ade post primum eius peccatum: fuit pena peccati actualis proprie voluntatis: hoc autem peccato originali repugnat ergo.

¶ Quita conclusio heccatum originale est pena culpe patet istud ad Ronanos 5 per vnius ade inobedientiam: peccatotes constituti sunt multi id est omnes sicut dicit glosa sed hocnon otest conuenienter intelligi: nisi de peccato originali. quia non constituuntur peccatores: aliquo alio paeccato. vt patet da puulis morientibus ante baptismum. ergo.

¶ Sed hic occurrit dubitatio cuius culpe pecotatum originale sit pena vtrum culpe eiusdem vel cul et de istius cuius est pena. Et videtur quod non sit pena q culpe ade: quia peccatum originale non est reordinatiuum pene mentis ade. nec peccati ipsius: cum sit beatus et non habeat culpam. pena autem est pena quapeccans punitur et non alius. videtur ergo quod non sit gena culpe illius: cuius est peccatum originale pena quia actualiter illam penam nunquam demeruit

¶ Respondeo per duas propositiones Prima propositio est. Peccatum originale est pena: vel hababet annexam penam istius cuius est peccatum originale id est illius quae peccato originali est formaliter in iustus. patet quia priuatio iustitie vel est originalis que vtique pena est illi priuato vel includens fomitem. que est etiam penalis. Item plurime penalitates sunt in infante vt pati mori et cetera Ex quo patet quod peccatum originale est pena culpe isti us cuius est ipsum peccatum probatur per aug. contraIultanum lib. 3 dicentem / mala que in hac vita transitotia patiuntur infantes sub iusto et omnipotente deo: non irro garentur si nulla ex parentibus mala: merita traherentur. ergo cum infantes habent propria demerita originaliter sequitur quod ipse pene: sint propriarum culparum. Et patet llud dictum ex verbis ansel mi supius allegatis: cum ossibile vel quod ymaginationem esset natra creata infinita eius meritum esset infinitum: dico etiam non personate diuina perona quia secundum aliquos anima christi potuit habere meritum infinitum Dico 3. secundum legem curreentem sande ordinatam a deo quia eus secundum potentiam absolutam ponsset quencumquam actum ad in finitum praemium acceptare. Sic ergo consditinato corxelario: probo ips sic ex dictis: quia de lege commni nullius creature conatus potest esse infinituos saltem nullius non vnite supposi to diuino quia praedicta non esset meritum infinitum nisi infinitus esset conatus nosire mentis quare et cetera dicit non damnatur infans pro peccato ade. sed pro suo. ergo puniumtur pro peccato suo. ergo pena est pena culpe sueSecunda propositio Peccatum originale potest dici pena culpe ade. ad istum intellectum id est proueniens. causaliter ex culpa ade. patet quia. peccatum actuale adem est causa quod omnes ab eo descendentes per viri et multi ris concubitum: nascuntur in orignali peccato: quod vtique penosum est. per hoc patet ad dubinm¬

¶ Sexta conclusio Peccatum originale est causa culpe. isto modo scilicet: quo vna culpa dicitur causa aliae rius. probatur in adulto infideli sunt plurimi motus / quibus affici est peccare. qui tamen non essent in eo / vel non essent peccare si non esset originale. ergo. hec conclusio et prima huius articuli ponuntur a bio aug. 5. contratulianum vbi dicit Sicut cecitas cordis / qua solus remouet illuminator deus / et peccatum est / quo in deum non creditur et pena peccati qua cor superbum digna animaduersione ponitur. et causa peccati est / cum mali aliquid ceci cordis errore committitur. Ita concupiscentia carnis aduersus quam bonus concupiscit spiecius et peccatum est / quia inest illi inobedientia contra damnatum mentis / et pena est speccati quia reddita est meritis inobedientis. et causa pecccati est defectione conscentientis vel contagione nascentis et loquiturlued concupiscentia carnis que est iniustitia an te baptismum.

¶ Ex his infero correlaria Primum originale peccatum praecise (vt originale est) non arguatur ex tipsis diuturnitate. patet. quia solum peccatum actuale tali modo aggraua tur Secundum Non imputatur paruulo si non resun git a culpa. patet. quia resurgere requirit vsum liberum voluntat Tertium Non omnis in iustitia est voluntario acquisita. patet omne originali.

¶ Quartum in quolibet est tantum vnum originale peccatum et non plura.

¶ Quintum quod in iustitia originalis non est maiori vno paruulo quam in alio. Et hec de primo articulo

QUantum ad secundum articulum Utrum peccatum originale sit formaliter carentia ori ginalis iustitie / vel quid Premitto aliqua / Primum quid sit originalis iustitia. Pro quo sciendum est quod in adam triplex fuisubiectio debitas / seu equitas consentanea vel rectitudo concreta. Prima subiectio fuit corporis ad animam viuificante. Sduna fuit sensualitatis ad arbitrium. Tertia fuit mentis libere ad deum. hec autenon erant vna equalitate equa seu recta sed plura concurrebant. Nam in prima scilicet corporis ad animam concurrebat perfecta puritas et colligantia viuificationis corporis et anime. ita quod ex nulla inequitate vel disposit tione seu in dispositione / corpus fuisset moribundum sicut cetera animalia erant moribunda. vnde nec ex putrefatione intrinseca / nec extrinseca. esione / aptum fuisset corrumpi. In secunda vero rectitudine vel subiectione / que erat sensualitatis ad rectam rationem postolis erat subuertio quod nulla fuissent desideria carnis difformia a desideri is spiritus. Tertia vero subiectio fuit libere mentis ad deum totaliter / sic quod nulla inclinatione nullo errore / nulla difficletate / aptum erat liberum arbitrium auerti a deo Et propter hoc dicit magitur quod primus homo poterat stare sic recto et perfectus sed non poterat perficetur. scilicet in veritate iust tie sandeo auxilio dei gtioso ergo per ymaginationem auxilio di ergotioso: tunc iustitia originalis ea praedicta includebat Et ideo potest sic describi iustitia originalis siue / hominem esse iustum originaliter id est in iustitia originali. namest hominem esse rectum triplici rectitudine praedicta / scilicet quod anima administret corpus / nulla indispositioe moribundum / secundum desideria spiritus in ordine adherendi deo: hec est rectitudo de qua scribitur / quod deus fecit hominem rectum. Nota de hoc aug. yponens. responsione tertia et magistrum lib. 2. di. 2o Ex quibus est ymaginandum quod deus adam iustum praecise iusti tia originali sic medio mo actuasset inter actuari gratiogratum facientis / et dona nature et hoc donum dicitur donum originale.

¶ Secundo principaliter premitto propositiones Prima. Quilibet homo de posteritate ade / tenetur deiure nature ad esse iustum / dicta iustitia originali et taliter permanere. probatur recta ratio naturalis iuris / est quod corpus anime et sensualitas rationi et voluntas seu ratio deo / subiiciatur hoo ei deus ita instituit ordinauit. et donauit et ita esse debet.

¶ Secunda Adam accepit taliter iustum esse et cumhoc accepit quod taliter iustum esse / tamquam donum hereditarium in alios scilicet posteros transfunderetur. patet quia tales filios poterat procreare illo modo quo ad esse iustum qualem eum delus creauit.

¶ Tertia propositio Donum originalis iustitie fuit maximum bonum vel maximum bene esse / citra bene esse per grgot am gratum reddentem. patet sic esse rectum rectitudine triplici praedicta videtur bene esse taliter quod citra gratum esse non apparet quid melius dempta tamen vnione personali de qua dix. 1 2. prim cipio et tertio.

¶ Quarta propositio: Adam ex dono originalis iustitie praecise / cum auxilio illius medii modi ergotiose auxiliationis / dicto dono proportionabili: de communi lege fuit sufficiens ad agendum conformitur iustitie originali seu recte rationi. et ad opera bona moraliter affectione quadarecta quasi naturali sed non ex gratuita inhesione in deum in illo grastioe operum in quo sunt opera meritoria. ad ista e im requirebatur alius modo auxiliatinois specialis scilicet proportionabilis charitati. Ista propositio quo ad singulas sper te patet ex quastionone supius disputata de statu prim hominis. ¶ Quinta propositio Effectus priuationis ori ginalis iustitie. fuit triplex inobodientia / triplici subtectioni rectitudis praedicte opposita seu repugnans. scilicet corporis in ordine ad animam. quo ad vitam perpetuandam. quia corpus factum est moribundum ymmo ex necessitate cecdit mortuum et inobedientia sensualitatis quo ad romnem / quia caro spiritum aduersatur et inobedientia mentis ad deum. quia mens captiuatur deserta ad seruiendum desideriis carnis. et praemitur et inclinatur contra legem mentis hec omnia sunt taliter extracta ex doctria apostoli et ex his quae in nobis expimur his praemissis sit prima conclusio peccatum origiale non est formaliter aliqua qualitas vel essentia aliqua probatur quelibet talis essentia per se producitur a deo et est bona res naturali bonitate. sed nullius culpe deus est auctor aut productor per se ergo.

¶ Preterea sit b paruulus miraculose productus sine gratia. in quo ponatur c qualitas similis omnino ei quam dititis esse peccatum originale tunc stat quod b non est inpriginali culpa per c / quia nullus contrahit origina lem culpam nisi ex posteritate ade. per quem mors intrauit in omnes. Item sit ista qualitas c in .b / preter hoc quod mens captiuetur administrare corpus secundum desideria carnis / tunc b non est aduersatiua a deo et per consequens b ex c. non est peccator. nec inculpa ergo casus est possibilis. quia c. non potest tamtum inclinare .b. ad aduersionem / quin deus possit. magis actuare .b. ad sui adhesionem. Item b parnulus / non est obligatus ad esse iustum: nisi ex obligatione hereditarii boni. Unde sciendum quod quelibet mens creata / obligatur ad esse iustam. et tenetur non auerti a deo / de iure nature. sed aliquo modo est obligatus paruulus modo genitus: qualiter non est adultus. paruulus enim ex dono hereditario recepto in adam obligatur adesse iustum et non aduersum qualiter non esset si corpus moribundum non captiua ret et inclinaret animam ad viuendum brutaliter. Ad altus vero obligatur etiam ne de nouo sponte et vountpte propria / auertatur a deo. et ne sit iniustus in iustitia actuali. non sic obligatur paruulus. sed vt dictum est. vnde patet quod b. non obligatur ad penan pro miusto esse / ex hoc quod coniungitur cum c qualitate. quam non trahit ab adam. in quo recepit donum iustitie. sed quilibet creatus cum originali est obligatus ad penam pro iniusto esse ergo c non est forma liter culpa originalis quamquam gregorius videatur dicere oppositum.

¶ Secunda conclusio Peccatum originale non est formaliter et conuertibiliter / priuatio originalis lustitie. probatur quia adam fuit priuatus dicta ori ginali iustitia. et tamen on habuit originale peccatum vt dictum est prius. Item priuatio originalis iustitie. non est formaliter difformitas mortalis. ergo non e formaliter culpa. et per consequens non est formaliter peccatum originale. consequentie sunt euidentes et probatur antecedeus quia si deus crearet c mentem / sine dicta iustitia. c non foret culpabilis. nec difformis propter hoc. ergo non habere iustitiam originalem precise. non est etc. vnde augustinus tertio de libero arbitrio capitulo. 416. non est metuendum ne vita esse potuerit media quedam inter recte factum atque peccatum.

¶ Tertia conclusio Originale peccatum non est formaliter debitum habendi originalem iustitiam probatur impossibile est / debitum habendi iustitiam origi. nalem regnare in rite baptisato: et tamen aliqualiter esse qualiter esse fuit ante baptismum / originale peccatum / dicit apostolus. Regnare post baptismum. ergo peccatum originale non est debitum precise. maior nota est et minor probatur. Nam cum dixisset a postolus ad romanos. 5 per vnum hominem peccatum liutrauit in mundum / et in omnes pertransit (quod de: deccato originali intelligitur) et cum postea adiecisset. sicut regnauit peccatum in mortem ita et gratia regnauit per iustitiam in vitam. continuo subiecit captulo. 6 non ergo regnabit peccatum in vestro mortali corpore vt obediatis concupiscentiis eius. Et ambrosius super epistolam ad romanos et habetur in glosa. Concupiscem tia originalis est que puulum ha bilem concupiscere facit. adultum autem concupiscentem reddit. non ergo dictum peccatum est debitum iustitie / cum priuatione ipsius. Item aug. primo de nuptiis et concnpiscontiis dicit: dimittitur in baptismo concupiscentia / non vt non sit sed vt peccatum non imputetur. Ex quibus patet quod non est peccatum originale / praecise carentia vel priuatio. Secundo probatur dicta conclusio / Adam fuit priuatus vel in adafuit priuatio origina lis iustitie / cum debito habendi eam¬ et tamen in adam numquam fuit peccatum originale: secundum praedicta ergo non est idem conuertibiliter seu formaliter / sic prinatum esse debito / et esse in peccato originali. Tertio debitum abendi iustitiam originalem non videtur formaliter auersiuum esse a deo. cum ergo peccatum originale sit culpa mortalis: sequitur quod ipsa non est formaliter debitum habendi ergo

¶ Quarta conclusio Nullum concupiscere actualiter vel nullum desiderium actuale secundum carnem. est cul pa originalis. patet quia est effeotus culpe originalis ergo. Item quia in adam fuit taliter concupiscere actualiter et tamen non fuit in eo originale. Item quia post baptismum manet et inest non autem manet originale post baptismum Item quia alias in paruulo non esset originale peccatum uir in ipso non est concupiscere actualiter. Ite ante baltismum semper est quis in originali / non tamen semper est in actu desiderii secundum carnem. Pro ista cuclusione fal cit aug. satis. 6 ad iulianum e / ca. cum dicit actu malet concupiscentia originalis etiam post baptismum etc. tide ibi.

¶ Quinta conclusio Mentem captiuatam esse t administrat corpus secundum desideria carnis non habentis subiectionem originalem ad spiritum: est per se de signititato formali huius complexi originale peccatum. sed non est si gnificatum eius adequatum. probatur prima pars supposito quod ante baptismum / non sit aliud peccatum in primo genito pruulo: quam origmale sicut d facto est. tunc sic. Ante baptismum sic captiuari mentem est esse iniustum formaliter. ergo sic nentem captiuari / est de formali et per se significato pere priginalis. consequentia tenet per suppositum. quia paruulus. mox natus non est alia in iustitia quam originali iniustus antecedens est btim aug. libro 32. de gratia christi et peccato originalidicentis / Obesset ista carnalis concupiscentia tantum modo pr inesset nisipctorum remissio sic prodesse vt qua ineis est cilicet concupiscentia et nato et remato (licet difformiter) manet / Ex hoc habetur quod manet post baptismum / nato quidem et inesse et obesse / Renato autem vt inesse quidem non autem vt obesse possit. In tantum enim obest natis: vt nisi renascantur / nichil possit prodesse si nati sunt de renatis manet quippe in prole ita vt reum faciat originis vicium etiam si in parente reatus eiusdem vicii remissione ablutus est peccatorum. Secunda pars conclusionis probatur quia adultus post gratiam baptismate recceptam: potest sic captilari mente sequendo desideria carnis: et tamen sic captiuatus non haberet originale peccatum.

¶ Sexta conclusio Non est necessarium ad hoc po originale peccatum contrahatur quod contrahens nascatuconcupiscibiliter a parentibus. sed sufficit: quod ex moripundo propter peccatum ade / seminetur moribundum: carens subiectione oonsentanea: quam accepit donatione hereditaria in adam. et de hoc causatur habitualis concupiscentia qua captiuatur etc. probatur quia si ex dono dei parentes sine concupiscentia: generarent prolem: dummodo corpus haberent moribundum ex oulpa priori: corpus plis similiter moribundum crearetur. et mox mens a deo creata ex vnione ad corpus: carens consentanea ubiectione (de qua dictum est) contraheret maculam scilicet abitualem concupiscentiam. qua posita ponit vnum sic esse: puta captiuari mentem ad ministrandum corpus in desideria carnis quod est formaliter difformitas. ergo conclusio vera. hec omnia notat augustinus super salmo 5o. Quito cum dicit non ideo in iniquitate concipiuntu fantes: quia peccatum est misceri coniugibus sed quia illud quod fit vtiperfit de carne penali. et paucis interpositis subdit quan¬ ergo sine vinculo peccati nascitur: quod seminatur de corpore mortuo propter peccatum: multa ibi dicit ad propositum. Ex ista conclusione videtur quod s quis formaretur aliter de corpore moribundo singratia quam per concubitum adhuc haberet originalepctum Septima conclusio est peccatum originale est hominem ex adam: ad originalem iustitiam here ditarie obligatum: et secundum mentem a deo auesum: captiuatum esse taliter vt administret corpuex peccato ade moribundum: secundum desideria carnis: istud inquam formaliter est peccatum originale Ex hoc quod dicitur primo hominem datur intelligi quod totus homo non solum anima sufficit vt peccatum oris nale contrahatur. Per hoc quod dicitur ex adan innuitur quod si quis de nouo crearetur non esset in peccato originali proprie. Per hoc quod dicitur ad originalem iustitiam hereditarie obligatum videtur quod si quis baptisetur non amplius pertinet ad adam nec manet ex adam oligatus ad originalem iustitiam. sed efficitur in morte christi mortuus peccato ade et viuus deo. et ideo viuit vita gratie ad quam obligatur. et sic efficitur filius noui testamenti. In hoc autem quia dicitur secundum mentem a deo auersum. ponitur ipsa difformitas ipsius peccati mortalis. que nunquam tollitur nisi per gratiam et sequitur captiuatum esse / scilcet ex vnione mentis ad corpus moribundum. non autem ex actu spontaneo proprio personali / quia sic etiam captiuatur peccator actuali mortali. In hoc vero quod dicitur / vt administret corpus ad viuendum secundum desideria carnis brutaliter: ponitur eff ctus peccati originalis. Per hoc etiam quod dicitur moribundum ex peccato ade: ponitur causa originis viciate patet ergo ex declaratione hac quod ipsa est sui ficiens descriptio ipsius culpe originalis Et hoc sub ficiat de secundo articulo.

¶ Tertius articulus

QUantum ad tertium articulum videndum est qualiter peccatum originale contrahiin paruulis. quod faciliter patere potest ex predictis / quia ex quo peccatum originale est hominem esse captiuatum etc e. sicut dicit conclusio septima articuli premissi: patet quod quelibet mens contunota corpori sit moribunda ex peccato ade de communi lege. et captiuatur et ad ministrandum corpus secundu desideria carnis / nisi per gratiam desinat esse filius ade et incipiat esse filius testamenti noui.

¶ Sed hic concurrit dubium quia secundum hoc videtur quod christus fuit conceptus cum original quod tamen est falsum: patet consequentia per illud quod posnis quod christus assumpsit carnem de corpore moribundo ex peccato ade et cetera.

¶ Secundo quia si deus ante infusionem animemundaret fretum ab omni indispositione et macula et animam infunderet: non simul infundendo gratia anime: tunc secundum predicta: infans sic decedennon haberet originale: sed hoc est falsum. probatur quia si decedat non saluabitur. ergo est in culpa mairi quam sit venialis: patet ista consequentia: quia nullus indignus vita eterna nisi culpa maiori quam est precise venialis. cum ergo non sit in culpa actuali (quia infans. sequitur quod erit in originali. quod fuit probandum: quare videtur predicta propositio insufficiens. Confirmatur quia siadam non peccasset et deus fecisset fetum caynper omnia similem corpori sicut fuit ufacto et animam cayn non creasset in gratia: tunc caynfuisset per omnia similis habens mentem captiuatam administrare corpus secundum desideria carnis et non consentanee recte rationi et tamen anima non habuisset originale peccatum: ergo non sufficit quod dicis

¶ Tertia adam non potuit inficere in prole nisi carnem. sed caro vel corpus non potest agere in piritum mortalem. ergo et contunctione non capiuatur mens etc. Item aucto felle augetur pronitas ad tram. et sic de aliis dispositionibus corporalibus et tamen non augetur originale. ergo non videtur quod ex viciato vel moribundo corpore mens in oris nalem culpam captiuetur. vel saltem quod originale non sit in anima/

¶ Responsio ad illa ad primum nego consequentiam / quia christus non contraxit originale peccati

¶ quamuis assumpserit corpus mortale. quia hic deficiunt cetere conditiones requisite ad hoc / quod contrahatur priginale. Primo quia christus non fuit ex adam ad originalem iustitiam hereditarie obligatus: quod tamen ponitur de ratione esse originalis peccati de comuni lege / secundum conclusionem septimam prece dentis articuli. Unde christus non fuit de posterita. te ade. ideo non accepit iustitiam originalem in primo parente ad quam dono hereditario teneretur. Secundo etiam quia caro christi fuit ab omni lindi spositione et inclinatione mentis administrare corpus secundum desideria carnis mundata / ymmo forsitam in matre ana fuit corpus eius a fomite et concupiscentia purgatum.

¶ Tertio quia mens eius adherebat deo beatifice ideo non potuit sensualitate inclinari contra legem mentis.

¶ Quarto quia sicut dicetur in tertio qualitercunque christus vel eius anma operabatur / vel afficiebatur voluntas eius: talter deus operabatur per animam. sed est contradit ctio / quod deus desideret secundum naturam assumptam vel quocunque modo contra rectam rationem. hs autem modis omnibus opposite est in aliis paruum lis ergo.

¶ Ad secundum concedo quod in casuargumenti a infans talis non habet proprie originale peccatum et ad improbationem concedo quod non saluabitur. et nego onsequentaiam ergo decedit cum culpa maiori quam sit culpa venialis cedo etiam quod alicui decedenti in culpa veiali praecise dabitur vita eterna et non illi de quo ponitur casus argume ti. Et ratio est quia primus est capax meriti christi cum sit in gratia et idcirco quandoque remittetur ei culpaIste vero non habet consortium inter electos nec habet gratiam et est debitor originalis iusticie: licet nullam contraxerit culpam propriam. alii dicerent quod peccatum originale habet latitudinem et isti haberet. mi nimum gradum eius vel vnam partem sed hoc non placet mi chi quia non concordat dietis. Alii dicunt quod ista sunt diuersa peccata in eodem. scilicet obligatio cumcarentia iustitie: et captiuari in auersione a deo vita quod licet sit superius improbatum: vbi dicebatur peod tantum vnum est originale quod vtrumque includit quantum ad sui complexam rationem: potest tamen sine pri culo sustineri.

¶ Ad confirmationem concedo quod nisi deus aliunde anime cavn subuenire voluisset: quod ad vitam brutalem ex origine eam permisisset. Secundo concedo quod non esset proprie peccatum ori ginale dicente ambrosio super eptulam ad roma. ca. v ecce primi hominis corpus corruptum est per peccatum ipsa quoque corruptio per conditionem offensionis manet in corpre: robur tenens diuine sententie date in adam cuius consortio ala maculatur. nec originalem contraheret noxam si non peccasset ille: a quo immaculatum corpus potuit generari.

¶ Tertio dicerem quod in easu praeposito: anima cayn non esset nec fuisset iniusta imputabiliter. eo quod auerti illo modo: subducta obligatione hereditaria et non sponte propria: nec a licuius alterius peccato teneretur rea imputabiliter Posset tamen dici difformitas ista auersio. vel aliqualiter esse clausam in totali sic esse: qualiter esse est deccatum originale.

¶ Ad tertium dico quod adam potuit inficere pro lem in seminando corpus moribundum cui tali infectione / qua captiuatur anima seruire libidini. Et cumdicitur corpus non potest agere in spiritum / falsum. est nunnumquam enim ex vehementi alteratione corporiaffligitur. Ad secundam probationem cum dicitur aucto. felle etc. dico quod licet pronitas ad vicia / possit augernon tamen augetur peccatum originale. quia consi stit in imputabili auersione. Cum ergo cuilibet sit equeimputabile originale. quia non contrahitur in agen do libere non augetur culpa auctis actibus corporis vel etiam pronitate quia pronitas illa non est formaliter culpa / cum etiam remaneat post baptismum rite susceptum.

¶ Secundum dubium est one originalis peccati imputadilitate: videtur enim quod non debeat imputari ad culpam. vnde arguo sic aut pro peccato ade est sufficienter satisfactum: et tunc nullus debet portare penam illius peccati. cum deus non puniat bis in idipsum: vel non: et tunc sequitur quod adam non est adhuo beatus. quod est falsum.

¶ Secundo quia non videtur esse culpa mortalis / nisi vbi est malitia spontanea voluntatis. alioquin filius portabit iniquitatem patris. contra ete chielem decimoctauo capitulo

¶ Respondeo per aliquas pro positiones Prima est hec peccatum actuale ade / non imputatur ali cui alteri ad culpam. patet quia sola voluntas ad actualiter illo peccato peccauit.

¶ Secunda propositio Originale peccatu nim putatur paruulo. non quod sit ita reus ac si voluntarie et personaliter peccatum commisisset: sed quia de us non vult gratiam facere siue reddere / quam et lege gratiosa / omnibus in adam concessit qui ipsum pro omnibus per didit. Unde in hoc facto ponderatur quod nullatenus est ponderandum Ex quo enim deus omnia gratis do nauit: cur murmuras / quod paruulis non tantum bonum reddit: quantum ade pro se et suis posteris gratiose donauit. cui ingratus ipse extitit.

¶ Ulterius pro solutione primi argumenti ad dubium est aduertendum et sit hoc notabile pro tertia proposit one quod adam non suffecit satisfacere ex culpa sua. sed in merito passionis christi / perfecte iustificatus est a peccato. sed non restituit sibi deus originalem iustitiam qua factus est in animam viuentem quinymo quod plus et longe excellentius est dedit ei spiritumsanctum et factus est membrum secundi ade. cui factus est in¬ spiritum viuificantem. Etiam tota posteritas eius / eximitur a peccato vel debito. et vltra quo sanatui bonum accepit a medico: dummodo ad medicum recurrat aut per se si sit mentis compos autper alios si it infans. Ex quo patet quod satisfactio sufficiens pro deccato ade: est in promptu. dum modo fias parti ceps beneficii. alioquin remanes filius primi ade. Tamen pro clariori notitia dictorum sit quarta propositio.

¶ Non quelibet iustitia qua quis est iustus est sibi imputabilis. patet de iustis iustitia habituali de infantibus baptismatis / et de sanoificatis in vtero et cetera.

¶ Quinta propositio incomparabiliter meli or est quelibet gratia vel iustitia non imputabilis vo tuntati: quam iniustitia originalis sit mala. patet quia prolla est viuus / deo et habebit gloriam si perseuera bit. et pro ista non ita male est / originali peccato precise iniusto quam bene est habitualiter iusto per iniustitiam habitualem non imputabilem voluntati. igitur. patet per hoc ad argumentum primum / quia conceditur quod fufficienter est fatisfactum pro peccato ade sed non omnes erunt illius satisfactionis participes etc.

¶ Ad secundum dico quod culpa mortalis qua viuens post moritur / vtique est voluntaria / sed iniustitia pabitualis qua anima captiuatur ex origine que est enalis ex peccato alterius / non est sic voluntaria. gramuis imputetur paruulo ad culpam / Recta enim ratione deus exigit ab omnibus / quod in vno donaue rat omnibus maxime cum ex gratuito beneficio presto sit omnibus mederi et sanare et gratiosius beneficium conferre recurrenti. nunquid debuit vltra mutare ordinem generis humani: In sapientia sua eterna et incommutabili prescitum: Ad illud prophete filius non portabit iniquitatem patris etc. Respond et augustiuus libro sexto contra Iultanum capitulo quadragesimo quinto dicens / promissionem hanc in telligere debemus / de filiis noui ade ad gratiam re currentibus / id est quod nichil minus de gratioso bene ficio datur filii / ex hoc quod parentes peccaierunt. quimmo amplius. Nam infans in statu innocentie non transisset ad gloriam. nec merita fuissent tam glorio sa nec erat moritum christi / non ergo est punitio peccati patris / sed est substractio beneficii.

¶ Tetrium dubium an decedens in solo rigi i nali patiatur penam sensus vel cruciatum perpetum um / quod sic. quia si a decederet cum iustitia originalisine gratia. et b cum peccato originali patet quod b pe lus haberet quam a / sed a haberet penam damni / careret enim visione beatifica / et fruitione. quia non habet gratiam ergo b vltra illam carentiam puniretur pena alia scilicet sensus

¶ Secundo quia si b decederet cum priuatio ne iustitie originalis precise / quam tamen non tenetur habere et c dec deret cum priuatione originalis iustinie / quam tenetur habere et a cunmtustitia originali sine gratia vt dictum estipatet quod a b c sunt disparis conditionis ergo non eque bene erit eis. neque eque male post de cessum. Item si de decederet privatus iustitia originali cumdebito habendi. sicut c et vltra hoc dum vixit habuisset mentem captiuatam administratur corpus secundum desideria carnis / qualiter fuisse est complete fuisse in originali peccato / patet quod d peius haberet quam c vel b. vel a. cum in bac vita d fuisset peioris conditionis quam c et quam b et quam a ergo etc.

¶ Tertio quia grauius est originale quam precise veniale. et tamen si quis decederet sine gratia: cum solo veniali: in perpetuo cruciaretur pena sensus. ergo multo magis decedens cum originali solo.

¶ Pro illa parte sunt complures autoritates sanctorum. vnde augustinus in libro de baptismo patedulorum per totumrarguit ex intentione scripture: quod non est medium inter vitam eternam et supplicium Item de fide ad petrum capitulo tertio firmissimetene et nullatenus etc. et habetur de consecratione distinctione quarta firmissime et capitulo vicesimo septino firmissime in eodem libro de fide. Item gregorius nono moralium. 12. c. super illo verbo multiplicauit vulnera sua: et quarto moralium capitulo secundo. ¶ Oppositum arguitur quod non debet puniri volun tas tormentis que non se glorificauit in deliciis quia secundum sic pluram quantum quis se glorificauit in deliciis tantum sibi debetur de tormentis. Item in contrarium dubii est innocentius tertius in quadam decretali libro tertio de baptismo et eius effectu caditulo maiores: et in glosa ibidem. Itemglosa super capitulo firmissime distinctione quarta exponit dictum augustini de pena damni tantum.

¶ Responsio doctores communiter tenent quod sola carentia visionis: est pena peccati precise originalis. et quod paruulit decedentes cum solo originali nullum dolorem ha debunt. nec exteriorem sensibilem vel corruptibilem nec interiorem spiritualem. sed solum habebunt penam damnari. Et huius sententie est beatus thomas: de malo questione quinta articulo secundo et tertio. Item egidius in secundo sententiarum distinctione tricesima tertia questione septima. Item gandensis quotlibeto sexto questione vicesima prima. Item scotus libro secundo distinctione decimater tia. Item altistodorensis parte prima summe: capitulo septuagesimo quarto et communiter omnes alii. Tenendo ergo cum ipsis respondeo ad rationes pro parte affirmatiua. Ad primam et ad secundam simul dico quam a: carebit vita eterna. sed illa carentia non esset sibi penalis: eo quod nulla latitudine in lignitatis priuatus esset ea. similiter b nulla latitudine indignitatis carebit vita eterna: quia nec perdidit iustitiam in se nec in parente nec ad ipsam obligatur ergo etc. Sed de c potest dici quod aliqua latitudine indignitatis erit indignus vita eterna et ideo carentia erit pena: et similiter d carebit ex latitudine indignitatis maiori quam c Et forte in tali casu oportet concedere gradus in malicia originali. Sed nunquam tamen de facto aliquis erit in statu c nec in statu lnecetiam a / sed quilibet nascitur de communi lege:¬ in statu d ideo hic dictis praemissa non repugnant: Sed diceres si tamen aliquis decederet in statu a. et alter in b. statu / et tertius in statu / et quartus in statu dnumquid eque bene esset c. et d. sicut b. et a. etc. Respondeo quod non. quia a et b non essent indigni sicut c et d Di ceres in quo ergo peius haberet c et d / quam b vel a / cumomnes equaliter careant visione dei: Respondeo secundum quosdam: quod maior esset pena d / quam c / pena inquam) damni non quo ad carentiam visionis dei sed quo ad carentiam noticie rerum aliarum cognoscibilium naturaliter ita quod a clarius cognosceret quam b. etib perfectius quam c. et c quam d et sic videtur tenere gandensis vbi supra circa finem. Ad tertium quod assunit illud quod in questione principaliter queritur: Respondeo per propositiones prima est.

¶ Culpa originalis est grauior culpa precise veniali. patet quia propter originale aliquis est indignius gloria. et nullus propter veniale precise est indignius ergo.

¶ Secunda propositio Ffugibilior est indigni tas culpe originalis: quam culpa precise peccati venia is. patet: quia fugibilis est esse iniustum quam perpetuo pabere lentum cruciatum pro peccato veniali quod ustitiam compatiatur.

¶ Tertia proposio Si quis deceret cumsolo veniali sine gratia: perpetuo puniretur pena sensus. patet quia non fit remissio nisi in sanguine christi. culus meriti nullus est capax sine gratia. Ex prima pro positione patet responsio ad questionem. et ad formam argumenti neganda est consequentia / quia sicut originale dissert genere a quolibet actuali peccato ita et pena originalis est alterius generis a pena adtualis peccati etiam venialis / et sicut peccatum origina le est fugibilius et grauius actuali veniali: ita pena ipsius est fugibilior et grauior quam penaper se debita venis lisicut patet ex secunda propositione. Sed tum c est dubium de intellectu verborum augustini que habentur distinctione tricesimatertia secundi quod pena peruulo rum sine baptismo decedetium / est mitissima. cuius opositum videtur sequi ex dictis. quia mitior esset pena veniali peccato debita. Dico quod verba augustini possunt intellisi comparando penas ad inuicem exolusorum a regno inter quas pena origma lis culpe est mitissima. quia sola carentia visionis dei ex indignitate non spontanee voluntatis. que est alterius rationis ab indignitate pro mortali actuali. Ad auctoritates sanctorum dicendum quod sunt exponende semper de pena damni. dicunt etiam aliqui quod sancti aliquando loquuntur excessiue contrahereses pullulantes. quia aliqui dixerunt paruulos iullam omnino habere penam propter originale solum.

¶ Ad argumenta principalia ad primum neganda est scunda pars antecedentis. Ad augistinum dibandum quod non negat per predicta verba quod originale non sit culpa. et condeditur quod ipsum est pena. Ad secundum neganda est consequentia et ad probationem cum dicitur quod carentia iustitie origina li est formaliter originalis culpa / nego quia oppositum ostensum est supra. et cum probatur quia posita carentia etc. nego etiam illud. quia illud positum fuit in adam et tamen adam non habuit originale peccatum. Ad tertium patet ex predictis in tertio articulo: Et sic sit di ctum de ista materia sine preiudicio alterius melior is.