Text List

Donate

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio Sentences Commentary

Principia

Principium I

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 102, de Libertate

Opinio Avicennae secundum Albertum

1

In alia lectione Circa materiam in lectione tractatam quantum ad opinionem avicenna Albertus recitat eam in libro de somno et vigilia libro tertio quam albertus vocat de divinatione et capitulo 6o quod incipit Sed nec dicta

2

ubi recitat opinionem avicennae et Algaselis in primo praemittit fundamentum scilicet quod intellectus eorum non est humanus quando intellectus sit corpori praesens sed credo quod intelligunt quod non inhaeret corpori realiter vel non educitur de potentia materiae sed aliae formae materiales educuntur de suis subiectis et in ista suppositione fundat unam opinionem alias tactam et nunc magis declarandum 2o dicunt quod intellectus humanus potest tantum coniungi cum intellectu agente et tantum separari a corpore quod absolute omnia intelliget et tunc erit quasi deus incarnatus et est iste supremus gradus perfectionis et felicitatis intellecta humani 2m eum infimus gradus esset intellectus sic cor inmensus quod nihil intelligeret vel quod usum rationis careret et iste est ad experientiam possibilis nam docet experientiam aliquod homines ratione indispositionis materiae carere usu rationis primo patet de infantibus

3

patet etiam de aliis ratione discrasionis et disproportionis eorum Item secundum eum inter infinum gradum et supremum gradum sunt infiniti gradus possibiles unde aliqui habent intellectum elevatum ad speculabilia intelligenda Alii minus mixti habent intellectum elevatum ad contemplandum divina et futura praevidendi et ibi sunt gradus sic quod aliqui plura possunt plura praevidere et alii pauciora

4

3m dictum quod proportionaliter sicut de notitia dictum est ita de potentia activa est dicendum nam intellectus in supremo gradu abstractus habet tantam veritatem activam quod proprium corpus adnutum sibi obedit Etiam tota natura generalium et corruptibilium infert concavum orbis luna contentorum Consequenter datur infimus status quantum ad genus saltim quod non possunt exicere operationes proprias vel movere proprium corpus Ita quod propria membra non obediunt sibi et a fortiori materia exterior minus sibi obedit Et inter illos extremos sunt me?ii possibiles 2m quod una creatura et magis actualiter magis minus sibi obedit Et inter illos extrinsecos 2m hoc configunt fascinationes et sic elevatione anima potest impedire operationes alterius corpus vel mi?are et causare infirmitates vel sanitates secundum quod dicit albertus ad istum modum reducunt sapiationes et sortilegia mirabilia omnia

Contra opinio Avicennae

Prima

5

Consequenter istam propositionem arguitur primo nam ipsa est contraria sacrae scripturae fidei catholicae etiam determinantibus articulo parysiensis Nam sacra scriptura et fides ponunt mirabilia negatur facultate excedere et isti resolvunt ea ad naturae cursum

Secunda

6

Item quia negant animam esse formam hominis sed si habet praecise sicut motor ad orbem Ita est condempnatur parysius expresse sed dicendum quod intellectus est forma inhaerens materiae et hominis constitutiva specifice Item magis auctoritate sacrae scripturae fidei de terminibus revendorum magistrorum parysiensis insistendum

Opinio Alberti contra propositionem quod anima non esse formam hominis

7

Albertus arguit contra istam opinionem in dicto libro nam 2m dicta diversitas animarum non provenit ex diversitate suorum corporum patet ex radice eorum prima ergo tanta diversitas graduum quantum ad activitatem vel claritatem intelligentiae non potest reduci ad dispositionem corporum vel ad habitudinem intellectus ad corpus quia sic opinantes ponunt quod intellectus non est in corpore nec dependet a corporali dispositione ergo oportet quod reducatur in causas agentes ergo oportet dicere alterum istorum vel quod ista diversitas procedit ab eadem intelligentia vel diversitas non ab eadem Iuxta eorum fundamentum nam avicenna spiritus in tota sua metaphysica quod ab eadem principio simmpliciter non possunt inmediate produci divina vel procedere diversi effectus ergo diversi effectus tantum differentes non possunt inmediate ab eadem intelligentia procedere igitur admersis vel ergo effectus sunt diversarum specierum et tunc intelligentiae sunt diversarum specierum si eiusdem speciei tunc effectus eiusdem specie procedunt admersis secundum speciem quad utrum est contra unum suppositorum suorum principiorum

8

2o arguit sic Albertus inducit rationem averoiis nam datis duabus animabus quarum una habeat potentiam movendi totam speram generalium et corruptibilium Ex alia non nisi suum corpus isti homines sunt diversarum specierum nam per ista diversos effectus non potest argui ydemptitas specifica Nam intellectus primus producere lapidorum etc alias tantum non

9

3a arguit albertus per philosophum primo ethycorum ponentem intellectum negandum esse formam homines ymmo potest hominem esse intellectum de unione ypostatica quod tres naturae concurrunt ydemptice in persona ubi et sunt realiter 2a persona in divinis

10

Ego addo duas rationes nam secundum istam positionem intellectus non est forma hominis constitutiva nam de ratione formae constitutivae est quod sit pars ipsius compositi sed huiusmodi intellectus non potest esse pars huiusmodi compositi nisi sit incomposito et informet et inhaereat ergo erit alia scilicet sensitiva solum et per consequens homo non est intrinsece rationalis

11

Confirmatur ex quo non erat pars hominis tunc ex illo quod resultat ad constitutum et pars formaliter non est intellectus quia scilicet patris est ex casu igitur residuum non est rationale sed solum brutale

12

2o huiusmodi intellectus ex quo non est pars constitutiva quaeritur qualiter denominabitur homo intellectus quia homo intellectio nec inhaeret homini nec parti eius nec immutat hominem nec partem eius igitur non denominabit hominem intellectum et sed solum intellectum sed nec est homo nec pars eius et sicut arguitur intelligendo ita de agendo nam illa activitas attribueretur intelligentiae moventi orbem lumine ex hoc non communicatur homini nec alicui parti eius sed solum intellectus qui est extrinsecus unde quantumcumque maxime activitas attribueretur intellectu moventi orbe lunae ex hoc sortes non denominaretur activus ideo ex quo gradum talis activitatis est extrinsecus ideo est in particul?us ad activitatem hominis eo quod nec est homo nec pars eius in fide causali concludit Albertus qua haec positio non habetur per philosophiam etiam suam nam omne agens communiter agit in passum distans per aliquod modum

13

unde anima prius agit in speciem sive proportionatum deinde mediate illo mor?ne et movet ea et exteriora membra quibus motis movetur deinde corpus mobile exterius et sic videmus quod anima non agit sic inmediate exterius per suum imperium absque hoc quod agat per aliquod medium distinctum a mobili repasso

14

finaliter concludit fabula scilicet dictum avicennae et algazalis quia nec fundatur ratione nec conformat philosophiae Etiam met per avicennam traditae Etiam quo patet quod in hac parte non est secutus philosophiae veritatem sed vulgi corruptelam

15

ubi advertendum quod principalis cum notitiam ipsius quia nullam rationem vehementem ad propositum inducit et fuit ad salvandum mirabilia quae facta fuerunt per appstolos et forte fiebant tempore suo et quia nullum 2m eum causa prima non agit libere adextra sed pure naturaliter ideo non potest nec secundum cursum notatur statum agere et ideo omnia quae contingunt contingunt pure naturaliter secundum eum nec a deo possunt libere contingere nec impedere

16

ideo resolvit opera facta per apud et apostolos ad intellectum elementum sicut dictum est Sed probabilius est ponere causam primam movetur libere agere et fine indigentia causarum 2arum quia dicit excellentiam in prima causa scilicet posse agere plura vel pauciora sine concursu 2ae causae et sic fuisset prius modus dicendi de incarnatione et de factione mundi in quibus non esset tantum inconveniens sicut secundum positionem avicennae quia nullum habet colorem

Tertia

17

Item arguitur apparenter nam opera magica fascinationes et huiusmodi sunt per animas vilissimas depressivas ut vetulas Ideo per excellentiam et activitatem intellectus non sicut ipse ponit nec via illa valet igitur antecedens est notum ex scriptura

Quarta

18

Item aliqua talia opera sut de se pessima non solum ex parte stan?ntis sed ex parte sta?rum igitur magis sunt ex inclinatione materiae ex qua consurgunt omnia vitia

Quinta

19

Item non salvare de resurrectione mortuorum nam omnia separata non obediret animae coniunctae nam quando separata est per eum non impeditur a corpore igitur non obediret sibi ad referre rei unionem igitur via sua non est fundata nec sustinibilis sed magis incidit in inconveniens commune scilicet afferendo propositiones dubias et in apparentes sive vehementia rationis et hoc ex corruptela peccati Ideo quantum ad hoc vulgarum fuit et consequens corruptela vetularum ideo repellendum est in hac materia

Propositiones de activitate causarum

20

Circa istam materiam scilicet de activitate causarum pono propositiones

Quod nulla causa potest libere producere omnes suos effectus nisi deus

21

prima sola prima causa est cuiuslibet sui effectus adextra inmediate se ipsa libere productiva Ista est una exclusiva et sic habet duas partes prima quod deus potest etc quod nulla alia potest etc

22

prima pars patet quia hoc dicit perfectionem in deo et etiam est nota per theologiam communem

23

2a pars probatur nam generaliter omnis forma substantialis indiget instrumento ad suam operatione exercendum anima usque ad maximam non acquisitam est aliqua causa quin ad suum effectum indigeat instrumento quod non libere respectu cuiuscumque agit patet nam quamvis humana sit libera respectu aliquorum effectivo non tamen respectu omnium ut digestio animae inhaesio etiam nutritio quae sunt potentiae vegetatione operationes quia operantur eas naturaliter quia non est in potestate quin vis digestiva digeant si cibus apponatur

Quod habitudo intelligentiae ad orbem vocatur naturalis

24

et ita consequenter de intelligentia licet sit libera quantum ad aliqua habitudo tamen ipsius ut ad urbem scilicet ad assistentiam patet vocare naturalis et non libera nec intellectualis sicut habitudo animae ad suum corpus ideo nec libere nec sine instrumento potest intellecta movens urbem alterare olvam vel agere hic inferius

Qualiter intelligentia sint libera

25

potest inferri quod licet in se sit libera potest tamen mere naturaliter et non voluntatis imperio movere ita inferiora probat quid doctor quia nisi pure naturaliter sicut anima operatur vegitative sequitur quod intelligentia posset volitare motum orbis vel impedire ista ratio nulla est nam ex libertate intelligentiae non potest argui quin determinate velocitate maneat philosophi tenentes quod intelligentiae moveant et agunt voluntate et intellectu different quia ratione congruitatis determinatae velocitatis non possunt tardius et volocius movere quia sequeretur de ordinatio universi

26

ideo non potest cadere sub electionem saltem de potentia ordinata unde aliqui sunt modi salvandi libertatem cum necessitate unde sortes libere velit A etc posterius dicitur

27

Item dicere quod intelligentia moveat orbem solo voluntatis imperio est articulus parysiensis ydempticus ideo magis modo negatur quam voluntarie movet orbem

Qualiter daemones sunt liberi

28

Consequenter potest inferri quod motio lapidis per daemones non sit solo voluntatis imperio Sed quaeritur qualiter fiat Respondetur quod primus modus potest esse deo specialius concurrente et ultra naturalem daemonis causalitatem ad lapidum motionem

29

2o dicitur quod voluntatis imperium daemonis non sufficit ad lapidum motionem Sed requiritur intimitas daemonis ad lapidum unde gradus necessitatis fiunt plurimi et potest ulterius vocari quodam instrumentum medium fluens ab ipso in lapidem ut anima in specie et motivo et sic dicitur quod produceretur aliqua dispositio media instrumentalis

PrevBack to TopNext

On this page

Lectio 102, de Libertate

Opinio Avicennae secundum Albertum

Contra opinio Avicennae

Prima

Secunda

Opinio Alberti contra propositionem quod anima non esse formam hominis

Tertia

Quarta

Quinta

Propositiones de activitate causarum

Quod nulla causa potest libere producere omnes suos effectus nisi deus

Quod habitudo intelligentiae ad orbem vocatur naturalis

Qualiter intelligentia sint libera

Qualiter daemones sunt liberi

A LombardPress Viewer

Peter Plaoul, de Libertate, Lectio 102, de Libertate Edit on Github

Powered by SCTA Data