Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio Sentences Commentary

Principia

Principium I

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 112, de Libertate

De libertate voluntatis creatae

1

In alia lectione Secundum argumentum factum contra libertate voluntatis creatae ex causalitate et concursu primae causae Arguebatur sic deus vult concurrere cum voluntate creata ad producendum actum igitur necessitatur et antecedens non est in potestate voluntatis creatae igitur nec consequens

Propositiones

2

pro intellectu et declaratione ponuntur propositiones

Prima propositio

Prioritas concursus primae causae non est aliquo modo durationis
3

prima prioritas concursu causae primae respectu voluntatis creatae non est aliquo modo durationis patet nam ali? esset effectus productus ante concursum voluntatis creatae quia signetur iustans in quo voluntas divina concurrat in illos instanti ponit effectu

4

igitur voluntas creata si concurrat bis produceretur effectus vel ergo solum haberet se passive

Secunda propositio

Talis prioritas concursus primae causae non necessario includit praeter effectum aliquid causarum in voluntate
5

2a propositio talis prioritas concursus primae causae non necessario includit praeter effectum aliud causari in ipsa voluntate patet nam si sic pari ratione ad illud influendum in voluntate requiretur alia dispositio prima et sic esset processus in infinitum ergo cotenendum quod deo concurrente cum voluntate ad actus productionem nihil aliud producit deus nisi ipsum met actum ad quem voluntas concurrit

Tertia propositio

Respectu actus boni deus voluntatem primam et inclinat ad agendum
6

3a propositio respectu actus boni deus voluntate praemovet et inclinat ad agendum patet nam ita est de facto in iustificatione impii unde apoca 3o dicit spiritus sanctus "Ego foris ad ostium pulso" ita quod peccatores specialiter praemovent ut convertantur Etiam praevenit in iustificatione impii gravum primam inferendo et actat voluntatem ad actus boni et meritorii executionem

Quarta propositio

Respectu actus prohibiti concurrit deus secundum minimum gradum possibilem
7

4a propositio regimen actus prohibit concurrit deus secundum minimum gradum possibile et extensive indivisibilem Advertendum quod ut alias tenui concursus divinus regimenrespectu cuiuscumque effectus est simpliciter infinitus nichilominus extensive potest dico minimus respectu actus mali vel prohibiti quia non concurrat in quantum necessitas effectus requirit quaelibet effectus requirit concursum esse inmense unde non inclinat motibus specialibus praemiis

Quinta propositio

Prioritas dei concursus est sufficientiae necessitatis et excellentiae
8

Quinta propositio prioritas domini concursus est sufficientiae necessitatis et excellentiae dictum est in propositionem quod non est durationis igitur non primo concurrat deus et deinde voluntas creata

9

dicitur quod est sufficientiae quantum ad primum membrum nam causalitas prima non indiget causalitas 2a ad ponendum effectum in esse ideo habet praevenitatem sufficientiae

10

2o necessitatis nam quilibet effectus requirit eam necessario concurrere id est si effectus producatur oportet quod a prima causa 3o excellentia appatet quia illa est superema et excellentissima causalitas in primo gradu a quo omnis causalitas 2o derivatur igitur habet praevenitatem dignitatis et excellentiae

De causalitate divina

11

Advertendum quod sicut aeternitas habet quandam prioritatem respectu temporis et praevenitatem et priorem et posteriorem aeternitas continet modo perfectionis et excellentiae totam ymaginabilem latitudinem temporis Consequenter quantum ad situm quia licet divina essentia sit simpliciter indivisibilis Tenent tamen situm ymaginarium continet et pravenit

12

ita divinam causalitas habet aspectum causalitatis creatae excellentiam eminentiam continuendo ante et post et est posterior et prior et illo modo causalitas habet respectum causalitatis divinam est prima in cursu effectus communis sibi et esse creatae in quibus magis particularizando advertendum quod prima causalitas continet 2am et producit eam tamquam umbram suae causalitatis et tenuissimam vestigium causalitatis unde quidquid producit ad extra hoc continet in infinitum nobiliori modo

13

2a divina causalitas dat mensuram et limitationem causalitati creatae

14

3o quia divinam caualitas conservat creatam

15

4o actuat et vivificat plus quam anima corpus advertendum quod creatura producta in esse nedum ab eo conservatur sed etiam ratione cuiusdam intuitis quam habet ad deum effectiva ipsa elevatur et vivificatur et redditur in potentia propinquissima ad hoc quod possit exire in operationes ymaginantur alii quod si deus praecise aservaret creaturam in esse tollendo actuatem et vivificationem creaturam non esset in potentia propinqua producendi aliquem effectum ymmo aeque vel magis redderetur destituta sicut materia vel corpus non habens actum

16

Quinto quia divinam causalitas est origo fatalis omnium producibilium ideo quantum ad hoc habet prioritatis rationem.

17

Sexto divina causalitas est sua libertas et summus gradus libertatis ideo in genere potentiarum liberarum ipsa est prima et summa

18

Sequitur quod de prioritate praedicta et non de prioritate temporis concedendum est quod prima causa prius influit et incipit influere regimen effectus qui est communis primae causae et 2ae quam causa 2a

19

2o sequitur quod posterius desint nam habet rationem continentiae virtualis unde sit prius influere dicit perfectionem quia excellentiam activitatis inde pendentis et inmensi et sic deo competit Consimiliter posterans influere dicit etiam perfectionem nam ratio continentiae a parte et post non est ymaginanda ad durationem temporalem sed magis intensive

Sexta propositio

Desinere prius influere dicitur[?] imperfectionem

20

Quinta propositio desinere prius influere dicit imperfectionem patet ex simili radice

21

Sequitur quod divina causalitas respectu creatae in infinitum est prior et in infinitum posterior patet proportionalem modum comparandi causalitatem divinam ad creatam sicut comparando eternitatem ad tempus

22

Sequitur ex hoc quod aeque posterior est sicut prior quia ab omni parte continet immense excede?o

23

Sequitur quod haec prioritatis habitudo est totale impertinens ad neccessitandum liberum arbitrium quia non est nisi prioritas dignitatis et excellentiae et non est temporis vel durationis et ymaginatio concludens formaliter voluntatis libertatem eo quod concurrat liberi volendo causam 2arii liber concurrere igitur etc

Corollaria

24

Pro declaratione supponitur quod talis influxus dei cum voluntate creata non est aliud nisi volitio divina ad intra quia vult talem actum libere a voluntate tanta creata produci quia sola voluntate agit deus ad extra et sic non indiget ministro sed sola voluntate sua efficati res producit Apostolus "vocasti ea quae non sunt tanquam ea quae sunt" Item mandavit et creata sunt Item dixit et facta sunt et sic divina causalis regimen respectu creaturae est circumstantionata taliter quod vult officium produci mente creatura libere concurrente patet quia volitio illa habet pro obiecto hoc totum effectum libere produci ab hoc voluntate creata ideo illa influentia includit formaliter voluntatem creatam libere concurrere

25

Sequitur quod licet in se divina volitio sit talis simipliciter inmensa ut sic tamen circumstantionata dicitur quod non est positiva effectus nisi creatura concurrent libere patet ipsa includit hoc quia non est volitio talis nisi quod res sit a creata libera potentia et per consequens negandum non tollit sed formaliter ponit libertatem exemplum de effectu quem deus vellet producere tamen tali causa eam tali tempore et in tali gradu et loco cum qua volitione nam staret effectum ab aliquo produci nec a se solo cum tali volitione nec necessario gradu nec in alio tempore nec loco

26

Sequitur quod censenda est magis libera voluntas creata ex divina praeventione quam si prima causa concurret in genere finis praecise ita quod auget libertatem et est magis libera quod si prima causa communicaret sibi potentiam per se producendi patet nam si quid deus influit voluntatem praeter actum non influat movetur libere agendi ex eo quod iste est ordo eorum 2o reddit voluntate magis efficacem ad prompte et libere exeundum in actum

27

Sequitur quod non solum ex sua intrinseca libertatis conditione voluntas non necessitatur ad suas elevationes

28

sed etiam per divinam praeventionem et ex praeventione divina quam intrinseca potentia libertatis

29

sed prima causa determinat voluntatem creatam non necessitando multipliciter primo vivificando eam vel armando suam libertatem quia non suff exire in actum nisi voluntate divina actuetur 2o limitat eam quantum ad individualem actum quia quaelibet causa creata est indeterminata respectu effectuum ab ea producabilium eiusdem specei aequate

30

Sequitur quod nullatenus imputandum est primae causae quod concurrat ad actum prohibitum patet quia nullo modo necessitat voluntatem ipsius productionem ymmo concurrit remississimo gradu et ita remissio et praecise tantum quantum naturalis necessitas requirit quod male eligat voluntas creata est suae imperfectionis Etiam talis actus non est deo illicita vel prohibitus

31

Sequitur error negantium actus positivus voluntatis propter peccatum commissionis vel singentium respectus ymaginati sunt quod non staret cum divina unam quod actus voluntatis esset quid positivum quia concurrit praeveniendo igitur esset causa deformitatis Ideo dicunt quod actus voluntatis nichil est sed est met voluntas et hoc propter ignorantiam istius prioritatis dictae dixerunt quod actus non sunt peccata sed ponitur respectus qui suas modo rerum ad quos deus nullo modo contra quia non potest ad peccatum concurrere

32

Sequitur error negantium divinum concursum respectu talium quia impossibile est quod creatura sit aliqua entitas et producta adextra quando sit adeo effective

33

Sequitur error dicentium liberum arbitrium prius agere in electionibus sine bonis sine malis quam deum et quod deus concomitanter concurrit nam propter prioritatem concursus non oportet sequi necessitatem

34

Sequitur error barguerdini dicentis quod ex praeventione primae causae respectu creatae voluntatis in tertia parte summae suae de causa de 18o capitulo 2o 3o 4o dicentis quod ex praeventione primae causae respectu voluntatis creatae voluntas humana necessitatur ad quemcumque suum actum sive bonum sive malum Istud est periculosum et erroneum et sapit haeresim quia tollit in praesent?tem ad peccatum ipse rationes ponit et solvit aliorum rationes in sequenti lectione tangentur etc

PrevBack to TopNext