Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio Sentences Commentary

Principia

Principium I

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

Lectio 33, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 41, de Fruitione

Lectio 42, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 77, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 26, de Notitia [Palantine Transcription]

De differentia inter notitiam intuitivam et abstractivam

1

Quantum ad 2m in quo videndum est de differentia notitiarum intuitive et abstractive Advertendum quod diversae sunt opiniones de notitia intuitiva et abstractiva

Opinio Campsale

2

primo quidam anglicus scilicet campsale potest adaequate eadem res est successive notitia intuitiva et notitia abstractiva u unde ymaginaturimaginatur quod notitia aliqua praesente obiecto vocatur intuitiva hoc connotat vocabulum quia praesentiam obiecti connotat qua notitia remanente et absente obiecto ipsa eadem vocatur abstractiva Item doctor fundat se in isto principio quae etiam Ockam consuevit uti quod non est ponendo pluralitas sine necessitate ita quod quando cumque propositio affirmativa verificatur Sufficiat ad positionem unius cum alio non oportet tertium ponere sic vult unde proposito de notitia abstractiva quia ad verificationem istius sortis cognoscit et B abstractive non oportet ponere aliam notitiam intuitivam ab illa dummodo removeatur obiectum conservata illa notitia priori

3

Illa regula dupliciter potest intelligi uno modo sic quod non est ponenda pluralitas nisi ad ducatur ratio cogens intellectum demonstrative ad ponendum etiam regula est falsa quia d ponendum conceptum substantialem sic constitutum ex materia et forma non oportet habere demonstrationem Ita de visione et oculo quia ponendo quod visio esset oculus non potest demonstrative inprobari Item non oporteret habere rationem determinatam ad hoc quod anima humana intelligat intellectione superaddita quia salvabile esset absque contradictione quod omnis anima esset omnis sua operatio

4

Alio modo potest intelligi quod non est ponenda id est nisi sit apparentia sufficiens intellectui bene disposito et isto modo per hoc principium dictum suum non est bene fundatum ymmoimmo est apparentia sufficiens ad hoc quod debet poni notitia distincta

5

Arguitur primo sic in probando suam opinionem quia ponamus quod sortes cognoscat abstractive b obiectum et maneat illa notitia eodem modo immutans sortem et sit ita quod deus non concurrat cum sorte adhuc alter cognoscendum et praesentetur b obiectum sorti tunc cognoscit intuitive quia est praesentia obiecti hoc sufficit ut dicit illa opinio ergo habet dicere quod simul et semel eadem notitia est intuitiva et abstractiva

6

2o arguitur notitia intuitiva et notitia abstractiva sunt notitiae sensitivae habentes diversa organa ergo distinguuntur specifice consequentia patet quia per hoc probamus diversitatem specificam sensitivam antecedens patet quia organum notitiae intuitivae vel est sensus exterior vel sensus communis interior sed organum notitiae abstractive est aliud quia vel est organum ymaginatione vel aestimative

Opinio Scoti

7

Alia opinio est scoti alia aureoli alia ockham et alia gregorii Scotus ponit quod generaliter quaelibet notitia intuitiva requirit praesentiam obiecti et in hoc consistit ratio notitiae intuitivae

8

Contra illam opinionem arguitur quia deus ab aeterno cognovit creaturam et tamen non ab aeterno fuit et quaeritur via utrum est intuitiva non potest negare et tamen non habet de facto cuiuslibet talis rei cognitae praesentiam quia multae tales non sunt et sunt

9

Arguitur de notitia beatifica creata quia beatus videt in verbo antichristum scilicet intuitivo vel aliam rem producibilem et non est obiecti praesentia

Opinio Aureoli

10

Aureolus dicit primo quod non requiritur praesentia obiecti ad notitiam intuitivam 2o dicit quod requiritur praesentia esse perspicui ipsius obiecti ipse ymaginaturimaginatur utrum satis extremum unde ymaginaturimaginatur in notitia intuitiva praeter potentiam potest notitiam et potest obiectum quod in modo esse perspicuum praesens intellectui in quod immediate fertur potentia et in quo creatura relucet

11

Arguitur contra illam quia quaeritur utrum illud est perspicuum sit substantia vel ars et si ars cui inhaeret quia non videtur aliud quam ipsa met notitia ipsius obiecti vel species in qua obiectum relucet

12

advertendum quod difficultas defectus habendi actum reflexum super actum reflexum super actum rerum fuit causa multorum errorum unde ex hoc quod intellectus difficulter habet actum reflexum super actum proprium contingit

13

primo quod reflectendo se semper notitiam aliquando loco notitiae capit obiectum et ex isto multi erraverunt primo quod reflectendo se super notitiam aliquando loco notitiae capit obiectum et ex isto multi erraverunt per reflectionem quia credebant cognoscere obiectum verum cognoverunt notitiam et ista est causa quare multi errarransrunt per reflectionem posuerunt universalia distincta contra singularia

14

Sequitur quod aliquando ex intentione alicuius actus in ymaginativaimaginativa vel in aestimativa creditur quod sit obiectum praesens sicut patet de hominibus qui illuduntur quia nescivit se praecise concipere notitiam

15

Consequenter alius error accedit non distinguendo inter obiectum et notitiam quia aliquando obiectum percipitur et creditur percipi notitia Ex hoc consurgit obiectum esse in anima sed non est ita ymmo est met notitia

16

Et ita credo quod aureolus distingueret inter perspicuum et notitiam sed non distinguitur a notitia et sic opinio sua est fictitia unde posset inquiri utrum est visio etc

17

Et ex quibus arguitur de deo Et petitur utrum cognoscit creaturas in esse perspicuo et sic etiam non inmediate cognoscit creaturas sed in alio

18

Item id esse perspicuum ab aeterno fuisset quia ab aeterno neccessarionecessario cognovit et ergo etc ab aeterno neccessarionecessario fuisset huius esse perspicuum

Opinio Okam

19

Ockham dicit quod notitia simplex et incomplexa et intuitiva est illa virtute cuius potest in mediateimmediate potest elici iudicium evidens rei quod ipsa est evidens si ipsa sit vel non est si ipsa non sit unde ymaginatur quod illa notitia incomplexa est quaedam evidentia simplex immediate causatum notitiae complexae

20

Sed huiusmodi notitia abstractiva etiam quod virtute ipsius non potest elici in mediateimmediate iudicium quod res sit vel non sit et sic potest in mediateimmediate elicere etiam et ita generatur de omnibus

21

Ista opinio videtur prima facie satis probabilis Arguitur contra illam opinio praecipue contra 2am partem quia dicit ex qua in mediateimmediate res sit vel non sit existens apparet non existens unde licet de existentia bene conceditur non tamen de non existentia quia capiamus notitiam intuitivam albedinis vel alterius scilicet sortis et habeat plato huiusmodi notitiam ex illa potest bene elicere quod sortes est conservetur illa notitia per dei potentiam et recuperatur sortes et sequitur quod non erit optimi /unclear> obiecti productiva vel optimi iudicii ergo erit eiusdem causativa vel saltis non opposito Item bene consurgent quod inmediate posset causare iudicium negativum quod res non est Item per dei potentiam ipsa potest conservari obiecto non existente et eodem modo movere potentiam sicut ante ergo sicut ante concurrebat ad productionem iudicii affirmativi modo et super ponitur quod deus eodem modo concurrat modo sicut ante et sic posito non videretur stare

Opinio Gregorii

22

de regorius resolvit se ad duo saltem apparent prima facie primo omnis notitia vel terminatur in mediateimmediate ad aliquod obiectum ad extra vel aliquod repraesentatum seu ad aliquam similitudinem quod obiecti primo modo illa notitia vocatur intuitiva ut quando albedo obicitur ipsa immediate se ipsa terminet visionem ipsa ymaginaturimaginatur quod remanet species et ex absentia obiecti causatur notitia quae terminatur realiter ad speciem vel ad similitudinem vel ad tale repraesentatum et non ad obiectum

23

Contra istam opinionem arguitur primo sicut fuit ante factum tactum quia divina essentia est notitia intuitiva creaturae et tamen in mediateimmediate terminantur ad se vel in mediatiusimmediatius quam ad creaturam quia videndo se videt creaturam Eodem modo arguitur de notitia beatifica creaturae quae in mediateimmediate terminantur ad verbum etc

24

immediatius videtur verbum quam creatura posset dici quod realiter creatura est immediatum obiectum cognitionois in verbo quia adam dicit quod non videtur in verbo tamquam in speculo sed sunt in mediataimmediata obiecti et qui vellet hoc dicere salvaret bene gregorium quamvis non influant et non concurrant obiective causaliter sed solum quo ad terminare obiective diceretur

25

Item alia ratio contra eundem nam quod species reservata posset esse subiectum obiectum vel quod notitia terminetur ad speciem non oportet dicere quia valde bene posset terminari ad rem et diceretur abstractiva quia non sub ratione existentis vel non existentis quia abstrahitur et species concurreret non per modum obiecti sed per modum habitus et effective concurreret

26

Item illa species est res insensibilis quia non cadit sub aliquo quandoque sensuum ergo sequitur quod non potest in mediateimmediate videri

Opinio Plaoul

27

pro declaratione praesentis materiae Advertendum quod duplex est genus vel species vel modus notitiarum intuitivarum quaedam sunt posteriores suis obiecto erit quasi dependentes immediate a suis obiectis et causantur ab eis istum docet experientia de omnibus notitiis obiectorum sensibilium quia agunt et immutant sensum Alia est notitia intuitiva quae non sic se habet primo habet rationem prioritatis respectu obiectorum verbi gratia notitia divina non dependet ab obiecto Causa est quia est notitia exemplaris et per consequens prioris ideo terminantur magis ad causam et ideo magis habet rationem exemplaris et per consequens prioris tamen notitia qua beatus cognoscit deum habet rationem posterioris

Prima modus notitiae intuitivae

28

De primis notitiis potest dici quod sunt illae qui inmediate causantur ab influxa obiectivo obiecti concurrentis virtute cuius potest elici evidens iudicium quod res est

29

Si in se ponatur quod deus realiter conservet notitiam creatam ab obiecto etiam suppleat vicem obiecti et destruat obiectum utrum realiter intellectus iudicabit quod res est vel eliciet iudicium quod res est dico quod dictum meum potest intelligi naturaliter et sic dicit ockam Aliter dico quod notitia intuitiva necessaria dependentia dependet ab obiecto ita quod non stat eum esse de hoc genere quando realiter obiectum inquantum ad hoc quod licet in mediateimmediate concurrat et influat obiective

30

Advertendum quantum ad hoc quod licet deus convenientibus effectum posset se solo immediate producere et quamlibet notitiam intuitivam etiam conservare non tamen se solo potest conservare notitiam intuitivam quia eo ipso quod est notitia intuitiva est immediate ab obiecto et est in potentia unde capit suam rationem et conditionem ab huiusmodi conditione obiectali cessat esse notitia intuitiva quia sicut dependet inproduci a suo obiecto ita in conservata et sic conservaretur in absentia obiecti a deo vel nuda qualitas et non ut notitia intuitiva quia non habet ex sua ratione intrinseca sed excursu individuali tali vel tali ipsius obiecti satis probabile est

31

Contra quia sonus auditur quando non est breviter est negandum et quod res videatur dummodo non est intuitive in sensu sive intellectu unde deus non potest influere immutando sensum quia si sic tunc esset sensibilis quod non est verum

32

unde potest sic diffiniri notitia intuitiva scilicet quae est posterior est notitia quae in mediateimmediate causatur ab obiecto et est nata esse causa ad for?ndum iudicium evidens quod res est

Secunda modus notitiae intuitivae

33

Alia est notitia intuitiva in deo et de illa habet locum diso ockam quia illa est huiusmodi scilicet illa quae non est posterior sed prior quia virtute illius immediate potest elici iudicium de existentia vel de non existentia unde de deo non est dubium ymmo est met notitia et iudicium patet etiam de notitia beati in non quae est notitia simplex et est talis quia beatus potest elicere quod res est si sit vel quod non est si non sit

34

Et potest diffinitio generalis notitiae intuitivae addendo ad praedictam diffinitionem ockam per modum disiunctionis sic quod est notitia immediate ab obiecto creata posterior ipso obiecto mediate qui in mediateimmediate potest elici iudicium de existentia rei sit et non existentia si non sit

35

ponitur propositio quamvis non possit per suam essentiam vel in se cognoscere intuitive in ipso tamen aliquid potest cognosci abstractive a creatura primum patet quia quamcumque rem intuetur statim habet de illa iudicium evidens quia illa res est si sit vel quod non est si non sit unde omnis talis est intuitiva 2m probatur quod non videtur impossibile quod deus causat aliquam notitia in beato absque hoc quod res videatur cum habitudine quod possit in mediateimmediate elici iudicium de existentia etc

36

unde potest dici quod deus repraesentando creaturam habent se per modum speciei vel obiecti moventis ut species movet licet non esset notitia ita quod sit concurreret quod repraesentaret creaturam et non se per modum speciei etc ad hoc in aequalitateinaequalitate esset species respectu diversorum beatorum quia adhuc posset repraesentare plura vel pauciora secundum quod sibi placeret et sic huiusmodi notitia esset abstractiva

37

dixit magister petrus quod licet doctores moveant de notitiis certa istam materiam tamen non habet principaliter hoc locum et sic stant in illo quid nominis sed magis spectaret movere tales dubitationes utrum statis et sic stant in illoc videre divinam essentiam non videndo creaturam etc et ergo quando concurrit de talibus notitiis debet fieri resolutio de quid nominis

Circum textum

38

Circa textum hic diligenter inquiri oportet ibi est distinctio 24a prima conclusio cum dicitur deus est unus excluditur pluralitas essentialis deorum propter unitatem deitatis

39

/2a conclusio quando dicitur deus est unus tres personae sunt unus deus excluditur solitudo personarum

40

3a cum dicitur distincte partes sunt unus deus excluditur confusio personarum unde aliqui dixerunt confusionem esse in personis et non distinctionem

PrevBack to TopNext