Table of Contents
Reportatio Sentences Commentary
Principia
Principium I
de Fide
de Notitia
de Fruitione
Lectio 45, de Fruitione
de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 5, de Fide [Palatine Transcription]
Plus rationes pro secunda instantia et responsiones
Tres rationes
In alia lectione Tanta est rectitudo fidei quod non contingit aliquem per cuius assensum decipi ymmoimmo quilibet talis est in moralis veritatis ymmoimmo neccessariusnecessarius licet sit respectu futuri contingentis propter cuius necessariam habitudinem ipsius
ad primam veritatem Abraham credidit quod verbum dei Incarnabitur quia dicit abraham Exultavit ut videret diem[?] meum vidit et gavisus[?] est tunc sic abraham credidit ex videt fide quod christus incarnabitur ponamus quod christus non incarnabitur quia sicut dicit augustinus christus patuit aliter redimere prima pars est necessaria scilicet quod abraham credidit etc quia transivit in praeteritum et secundam contingens et cum non incarnabitur igitur false credidit ergo fidei potest sub esse falsum Item prius argumentum est de ymolationeimmolatione filii abrahae quia credidit filium suum esse ymolandumimmolandum et non fuit ymolandusimmolandus et credidit ex fide 3otertio sic Item articulusargumentum fuit spiritus sanctus qui est summe bonus de facto currit respectu erroris et respectu falsi et fides non est maioris rectitudinis quam spiritus sanctus igitur antecedens patet quia si aliqua res positive producatur oportet quod spiritus sanctus concurrat Item argutum fuit fides in potenciapotentia obedientali etc
Arguitur aliter fides inclinat ad conformiter credendum praelato ecclesiae et deo et tamen praelatus potest decipere quia econverso potest decipi quia potest cedere quod pater in divinis esset maior et perfectior filio quia potest crederet quod pater in divinis esset maior et producere aliquem quem non filius et potest ulterius praedicare aliis et sic crederet sibi una vetula habens fidem infusam EciamEtiam de ecclesia arguitur quod potest errare in communi carum[?] de meanim[?] ut si quis occultae contraheret cum aliqua et christum alia in facie ecclesiae tunc eciam ecclesia cum compellit stare cum 2a et tamen deberet stare cum prima
Item de deo probatur quod potest decipere creaturam quia potest facere quod non inplicat contradictionem quia potest facere quod creatura assentiat falso ymmoimmo hoc non videretur impli?letur curdictionem Item Ieremias loquens de deo dicit decepisti me Item christus finxit se comedere et non commedit quia non habuit corpus christum[?] commederecomedere Quantum ad primum punctum ultimi argumenti de vetuala credente praelato in ista materia egregie loquitur wilhelmus anticiodoresnis ponendo istam conclusionem sicut non potest facere aliquis contra caritatem quando peccet ita non potest aliquis agere contra fidem quando peccet mortaliter et ergo in isto casu peccaverit mortaliter
Responsio
Ad rationem respondent quod creatura rationalis habet multitudinem praelatorum primus et summus est deus continue assistens animae et ipsam dirigens et manens et conversum est ex parte sui illuminans Et dicit ulterius quod creaturae in natuminnatum est cognoscere deum et ideo vetula si non sit inculpa glorificat deum et deus illuminat eam quia tanta est divina sollicitudo quod non permittit demare et seu non credit et si crederet non ex fide et hoc deo illuminante et sic in isto casu non crederet suo praelato et sic dicit apostolus si angelus de caelo aliud dogmatisaret scilicet a fide scilicet[?] deffensum fidei anathema sit de ecclesia in casu posito dicitur quod ecclesia in suo regimine habet aliqua quae sunt mere spiritualia Alia quae sunt polliticapolitica et alia quae sunt mixta
Quantum ad prima quae tangunt fidem et illa quae tangunt salutem ipsa non potest errare quia dirigitur a spiritu sancto et vivificans Si vero factum sit polliticumpoliticum ipsa unit[?] quodammodo polliticepolitice et potest errare de mixtis dico quod excommunicatione pono aliquod spirituale cone etiam ad hoc non spirituale quantum ad influxionem penaepoenae ad extra factum ecclesiae est quodammodo politicum sed quantum ad interiora est spirituale Etiam non potest errare quantum ad illa quae considerat statum hominis spiritualem hominis
Quantum est de errore consilii generalis quantum ad spiritualia non potest errare et si ad tempore erraret deus provideret quod semper veritas crederetur fidei ymmoimmo licet esset omnes infideles propheta erat vellent nollent veritatem unde alias in concilio generali quodammodo papa et omnes erraverunt excepto uno scilicet hylario qui quasi erat moris reputationi inter omnes et tandem venit ad conspectum collegii papae in praesentia papae et pependit mantellum super super radium solarem ex miraculo quod deus super ipsum fecit ad reducendum ecclesiam ad veritatem fidei
[Alia ratio pro secunda instantia et responsio]
Sed dubitatur utrum posset se solo producere errorem nulla alia creatura concurrente teneo quod non quia si sic eciametiam deciperet Alia difficultas quaeritur utrum deus possit se solo causare assensum de futuro contingenti quem producet ratio probabilis dicitur probabiliter quod non vel saltem est sustinibile ymmoimmo nec assensum verum respectu futuri contingentis scilicet eiusdem speciei cum assensu producto a ratione probabili sic ita quod deus se solo causet in sorte talem assensum et transiverit in praeteritum tunc neccessenecesse est quod causaverit et supponitur quod non sit de assensibus fidei et supponitur quod assensus respectu istius antichristus erit tunc sic iste assentit quod antichristus ponamus tunc secundam scilicet illam antichristus iam non erit tunc sic iste assentit quod antichristus erit et antichristus non erit et ille assensus est et solo deo causatus ergo dicitur creaturam
Tunc respondetur ad aliquas rationes quod in ista lectione et etiam in lectione in mediateimmediate praecedente primo ad auctoritatem Ieremiae dicentem "domine decepisti" etc Respondetur quod uno modo quod ipse Ieremias non loquitur in persona propria sed in persona zephat loquentis nugaciter et false Aliter exponitur quod intelligebatur quantum ad opinionem populi quod populus credebat quod dominus deceperat Ieremiam
Ad aliam quando dicitur quod finxit se comedere et non comedit dicitur quod veraciter comedit licet cibus non fuerit conversus unde comestio non convertur[?] conversionem cibi in alitum ita quod huiusmodi conversio non est de integritate comestionis Et dicitur quod postea panis vel cibus fuit resolutus in materiam secundam quod sibi placuit
Responsio ad rationes pro secunda instantia
Ita quod ipsi dubitabant de eius resurrectione 2osecundo voluit innuere suam ascensionem Ad alias rationes prius factas
ad primam de spe Respondet anticiodorensis quod fides et spes sint virtutes unde spes est sine praesumptione et ideo numquam inclinat absolute ad habendam vitam aeternam sed debet sic esse in universali si quis perseveraverit usque ad finem etc. Et probabiliter de simplici si ego usque ad finem vice eo in gratia et sic habebo vicam aeternam etc sic decessero in gratia sic quod spes non est habitus kathegoricuscategoricus sed condicionalis nec saltem sic facta a deo revelaciorevelatio
Ad aliam videlicet ad 2amsecundam factam in mediateimmediate in quaestione praecedenti de receptione corporis christi Dicitur quod fides non inclinat ad credendum quod ibi sit corpus christi sed etiam ex suppositione scilicet si est vera consecracioconsecratio petris utrum esset ex credendo katholice potest dici quod non reddit hominem multum culpabilem fides tamen numquam exiret in talem actum propter excellentiam eius
Ad 3mtertium de assensu ante incarnationem christi quia aliqui assentiebant isti christus incarnabitur et continuetur usque ad instans incarnationis tunc erit falsus Responditur distinguendo de huiusmodi assensu ratione temporis quia vel potest quod debebat praesciri a fidelibus illius temporis secundum descriptionem prophetarum quia erat descriptum appraehentis[?] licet non forte ita praecise si tempus multum distabat quod non patuit elici vel concludi ex dictis prophetarum fides inclinabat ad credendum quod christus incarnabitur sed proprie quando non potuit concludit quod non esset natus tunc debebat concludere ex fide castus est incarnatus vel incarnabitur et sic assensus fidei semper est verus quia quam diuquamdiu poterit constare etc inclinabat etc et quando dicitur ponatur etc dicitur quod non est possibilis dicens[?] conservetur ille assensus dicitur quod ille assensus in tempore quo christus erat venturus et potaret constare etc tunc inclinabat etc ad primum et consequenter ad illam disiunctivam vel dicitur quod non est possibile illam conservari in esse assensus quia suae naturae repugnat
Circa textum
Circa texta haec est concedenda deus genuit deum patet in symbolo lumine de lumine deum verum de deo vero tamen non concedendum quod genuit se deum quia nulla res potest se ipsam generare quia oportet quod inter gignens et genitum sit differentia unde illa res potest generare se ut sit haec est neganda deus genuit deum qui est pater Ista est concedenda deus genuit deum qui non est pater
Nota quod cathon[?] numquam respondet ad propositionem in materia trinitatis nisi fuerit resoluta dicit enim vel intelligit sic vel sic dixit magister petrus in hoc approbando Magister sententiarum dicit quod pater genuit filium natura unde pater genuit filium natura voluntate comitati unde si ymaginemurimaginemur quod in divinis natura et voluntas debent realiter distincte Tunc pater diceret generare filium natura seu secundum fecunditatem suae natura et est in alia productio a voluntate concomitante natura ut si ymaginaremurimaginaremur sicut prius et voluntas produceret amorem concomitante natura ut sic per modum amoris producitur spiritus sanctus ab utroque et sic patet quod in divinis est duplex productio scilicet una a voluntate concomitante natura et alia a natura concomitante voluntate