Lectio 20, de Notitia

et idcirco circa primum principium adducit testes contra fidem quorum primus fuit stultus dicens quod non est deus alii philosophi nominantes deum esse Alii quod deus non erat nisi res corporalis

Et potest fundari quaestio utrum deus sit cognoscibilis vel utrum notitia ipsius dei sit a nobis possibilis Et arguitur ex dictis scripturae sacrae et fidei nam nemo deum vidit unquam et apostolus dicit quod habitat vicem inaccessibilem et dyonisius quod de eo non est fantasia temporis

Deinde arguitur per rationes si ergo sit cognitio dei sit a tunc talis notitia est obiecto proportionata et tunc est infinita vel est proposita potentiae et tunc non est notitia dei cum sit improportionata respectu ipsius / si primum tunc non quia potentia nostra non si capax

Aliter potest argui nam si esse aliquod mobile infinite distans a loco suo non posset attingere nisi per formam infinite virtutis et spiritualiter deus est locus animarum infinite distans ab ea ergo anima non ponit eum cognoscere nisi per notitiam infinitam et talis est nobis impossibilis in via

deinde probatur quod nec adiutorio luminis gloriae vel fidei quod possit elevari ad notitiam dei quia vel huiusmodi lumen esset divina essentia vel aliquid causatum non primum quia tunc infinitum immutaret

Pro cuius declaratione supponitur quod quanto aliqua notitia est perfectioris speciei tanto perfectius immutat patet quasi inductive et fundatur ratione quia perfectio notitia consistit in hoc quod perfecte immutat potentiam quia secundum modum immutandi arguimus species Ideo superior species habet perfectiorem operationem et per consequens considerat tota latitudine notitiarum creatarum deus est superioris speciei ergo perfectius immutat

Item etiam quo ad speciem perfectius quam tota latitudo aliarum notitiarum et sive lumen gloriae non potest esse deus / modo istud est contra illos qui dicunt quod deus potest supplere vicem notitiae / Et de rippa dicit quod quando deus est notitia est infinita quo ad speciem sed non quo ad gradum

unde si daretur suppremus color esset maior perfectionis quam infimus intensive intensus sicut anima intellectiva est perfectior quam infinita albedo si daretur

et per consequens illud dictum de rippa non videtur valere / quia perfectio notitiae magis attenditur secundum speciem quam secundum gradum et deus ut notitia supplet vicem notitiae creatae et sic est infinita quo ad speciem nec potest illud lumen esse aliquid creatum quia divina essentia est incircumscriptibilis ergo non potest esse aliqua notitia ipsam omnino repraesentas et in istis notitiis

quandoque inducam de notitia divina quandoque de notitia creata notitia intellectus esset sumitur infinita

quia in proportionando notitias secundum notitias obiectorum notitia obiecti perfectior est specialiter intuitiva et causat perfectiorem notitiam ascendendo per notitiam obiectorum ibi erit infinita latitudo ergo notitia de deo obiecto erit perfectior quam residuum et notitia praecedens erit infinita igitur et dei Et sic quanto obiectum est perfectius et notitia

Et si dicatur non est eadem proportio retorquetur quia ad habendum proportionem augetur obiectum seu proportiones obiectorum Ita quod primum obiectum causabit notitiam ut duo et sic continuando in magna proportione et si non sufficiat maior inductio ad duplam causandum / capiatur obiectum triplum / et si non sufficiat triplum capiatur maius et tunc ipse deus continet infinita creata ergo notitia dei erit infinita tunc servabo talem proportionem et secundum processum in obiectis augebitur proportio in notitiis et in multis habet locum sic augere

Item talis notitia esset aequae perfecta sicut notitia infinitarum creaturarum vel perfectior et cuiuslibet di?te sed ista esset infinita ergo et notitia dei Et quod huiusmodi notitia dei intuitiva sit perfectior patet quia deus est obiectum nobilius quam infinita obiecta creata si darentur ergo eius notitia erit perfectior quia nobilius repraesentat quam faciant cetera obiecta creata

Item vel per visionem intuitivam deus apparet bonum finitum vel infinitum non primum quia tunc aliqua creata posset apparere melior deo vel aeque bona quod absit et sic videretur praeferri creatura deo nec apparet bonum infinitum quoniam non comprehenderetur secundum se nec quodlibet sui et per consequens incognoscibilis est quod fuit probandum

Item posset argui per comparationem distantiae localis a sensu / quia sicut sensus decipitur iudicando rem maiorem vel minorem quam sit vera eius forma et hoc secundum distantiam maiorem vel minorem ita intellectus noster propter nimiam distantiam a suo obiecto modo cum deus sit distantissimus ab intellectu modo non poterit habere veram notitiam de eo

Item ex parte obiecti nam si esset aliquod luminosum infinitum quod infinite distaret ab oculo corporali oculus non iudicaret ipsum esse infinitum ergo et ita erit de oculo spirituali

Item ex parte potentiae quia debilitas potentiae facit apparere obiectum remissius ergo si potentia respectu obiecti sit infinite debilis infinite defficiet et vera obiecti quantitate primum patet de oculo male disposito a qua lux solis videtur remississimam sicut de oculo noctue quae lucem solis iudicat remississimam et non sufficientem ad videndum

Contra arguitur dato quod deus sit ymaginabilis sive conceptibilis Ex hoc non sequitur quod sit quia sicut non sequitur vacuum ymaginatur ergo est / nam videtur etiam aristoteles 3o physicorum dicer quod ymaginationi non est credendum igitur dato quod primae rationes inductae concluderent quod esse ymaginabilis ex hoc non sequitur quod sit Item omnis ratio facta pro parte quod sit est aeque solubilis faciliter sicut ratio est apparens in se vel maior Ita quod si consideretur latitudo apparentiarum quod est latitudo apparentiarum solutionum tanta est una latitudo sicut alia vel latitudo solutionum maior

Item deum esse traditur esse ad credendum et per consequens non probatur quia si posset probari non excederet limites humanae facultatis et sic non esset fides quia fides est de excedentibus humanam facultatem

Aliae sunt materiae quae reservabuntur iuxta materias tractandas / et ista sufficiat de rationibus contra fidem

Quantum ergo ad primum resolvendo materiam ad divinam providentiam omnia debite gubernantem sciendum est quod naturalis rerum cognitio est necessaria pro universi conservatione maxime propter animalia ut fugiant disconvenientia et convenientia prosequitur et finaliter propter hominem / quia omnia facta sunt propter ipsum Et secundum magistrum sententiarum angeli licet sint superioris speciei

/ 2o quia res non possunt immediate produci ad extra vel percipi se ipsis quoniam ut ait philosophus in libro de sensu et sensato "sensibile positum supra sensum non facit sensationem" et in 3o de anima "lapis non est in anima sed conceptus lapidis" ergo divina providentia ordinate res suas multiplicat species quantum possunt potentiis cognitivis quia ut servetur debitus ordo universi res oportet communicari / sed quia per se non possunt ideo iudicum est quod se diffundant per suas species Ideo res sunt sui diffusive spiritualiter perceptis suas similitudines causando ascendendo usque ad potentiam intellectivam et ex hoc ex parte obiectorum et potentiarum provisum est de diversis organis quia secundum diversitatem rerum voluit providere diversa organa receptiva huiusmodi similis quia gustus non percipit colorem sed visus et ideo sicut ordinavit diversa obiecta et diversa organa receptiva et ordinavit organum communem receptivum multorum et ordinavit alam potentiam non utentem organis ut est memoria fecundabilis pro speciem intelligibilem Et quia de intellecitva est ad propositum dicitur quod illa est multiplex si apprehensiva compositiva iudicativa adhaesiva discursiva et abstractiva et secundum haec diversificantur species notitiarum

Consequenter videndum est bene unde consurgit quod aliqua notitia sit sui obiecti notitia et consequenter utrum quodlibet obiectum sit sui ipsius diffusivum ad concurrendum obiective et de hoc sunt hic duae difficultates una videlicet Ex quo notitia est sui obiecti notitia et ex quibus causis 2o utrum quodlibet obiectum possit se sic intensionaliter repraesentare Et primo dicam unum verbum de primo et non faciam finem sed hoc cras deo duce

Secuntur conclusiones distinctionis prima per donum quod spiritus scilicet est datur caritas

2a conclusio spiritus sanctus dicitur donum quia procedit a patre ut amor

3a conclusio spiritus sanctus dicitur donum eo quod datur et spiratur

4a spiritus sanctus filius processit a patre non ut donum sed ut genitus

5a filius in nascendo realiter incepit esse ut realiter sit

6a conclusio pater dat filio essentiam et spiritus sanctus etc

7ma conclusio spiritus sanctus refertur ad filium quo ad da?m et haec de ista lectione die mercurii primus festum omnium sanctorum