Lectio 26, de Notitia

Consequenter quantum ad 2m articulum videndum est de differentia inter notitiam intuitivam et abstractivam pro cuius declaratione notandum est quod diversae sunt de hoc oppiniones

Et primo quidam doctor camsale anglicus dicit quod aedaequate eadem res est notitia intuitiva et abstractiva successive tamen non simul et ymaginatur quod aliquae notitia praesente obiecto denominetur intuitiva et hoc connotat vocabulum scilicet intuitivum qua quidem eadem non remanente absente obiecto dicitur abstractiva et iste fundatur in uno principio generali de okan et trahitur ab aristotele quod "non est ponenda pluralitas sine necessitate" Ita quod quandocumque aliqua propositio affirmativa videretur supre quod rebus et ad positionem rei cum alia sufficienter verificatur huiusmodi propositio nullo modo est 3a res ponenda modo sic est in proposito ad verificandum istam sortis intuetur b sufficit notitia et praesentia obiecti Ideo non oportet aliquis ponere ad cognitionem abstractivam illius sortes cognoscat b

Ista tamen regula uno modo potest reprobari uno modo si intelligatur quod non est ponenda pluralitas id est si non sit ratio cogens si ita sit quod negans pluralitatem non inducatur per rationem demonstrativam in isto casu regula esset falsa Quod ponendum quod compositum substantiale sit compositum ex materia et forma non oportet habere demonstrationem etiam nec oportet habere demonstrationem ad ponendum quod visio sit res distincta ab oculo et verisimili Et si diceretur quod anima esset omnis sua operatio

/ Et sic regula debet intelligi nisi sit apparentia sufficit intellectum bene disposito et tunc sic intelligendo non probat propositum

Et pro reductione istius opinionis ponatur quod sortes cognoscat a cognoscat a abstractive et ponatur quod deus cum sorte ad aliter cognoscendum non communicat quam ante et ponatur praesentia obiecti tunc abstractive non cognoscet et tamen est notitia intuitiva et quod abstractive quia eodem modo se habet ut prius se habebat / et sic habebit dicere quod eadem notitia erit abstractiva et intuitiva

Item apparentius arguitur quia notitia intuitiva et abstractiva sunt notitiae habent diversa organa igitur distinguuntur specifice quia propter distinguimus sensationes antecedens patet quia organum notitiae sensitivae vel est sensus exterior vel maior organum autem abstractivae est vel organum ymaginative vel estimative quae format notitiam obiecti in absentia ipsorum

/ Et ideo pro reprobatione istius viae sufficiat ista ratio

Alia fuit oppinio scoti gregorii okam et aureoli Scotus enim tenet quod generaliter quaelibet notitia intuitiva requirit praesentia obiecti et in hoc consistit principaliter notitia intuitiva seu eius ratio

Sed contra ista iustatur sic nam divina essentia habuit notitiam intuitivam de rebus antequam essent igitur contra dicta qua notitia et alias nomen simpliciter / et si dicatur quod fuerit in deo vita non est aliud dicere nisi quia habuit notitiam exemplarem / et si sic respectu illlius habebit notitiam intuitivam sine praesentia rei cognitae

Item beatus videtis in verbo antichristum notitia intuitiva quia beatifica notitia est intuitiva praecipue simplex et non est cum praesentia obiecti igitur ista oppinio falsa

Alia aureoli quae consistit in duobus primo dicit quod requiritur praesentia obiecti 2o requiritur praesentia perspicui esse ipsius obiecti et ymaginatur in notitia intuitiva praeter potentiam et praeter obiectum quaddem esse perspicium praesens intellectui in quod immediate fertur potentia et in quo creatura relucet / Et sic dicit quod intellectus habet notitiam intuitivam quia fertur in quoddam esse perspiciuum

et ista oppinio est bene mirabilis propter istud esse quia quaererem utrum esset substantia vel accidens et cui inhaereat

Unde hic advertendum est quod deffectus habendi actum reflexum supra directum fuit causa habendi multos errores / unde ex hoc quod intellectus differe differenter habet actum reflexum contingunt duo inconvenientia

primum quod reflectendus se supra notitiam loco notitiae capit obiectum / et ex ista radice multi erraverunt supra notitias quia credebant cognoscere obiectum ubi credebat praecise notitiam ita quod non distinguebat inter notitiam quam habebat reflectionem et obiectum Et ex haec posuerunt universalia distingui a singularibus

Etiam sequitur quod aliquando ex intentione actus vel in v?te ymaginativa vel aestimativa creditur esse obiectum praesens et credunt se videre mirabilia et hoc est quia non distinguunt inter notitiam et obiectum

Contra oritur alius error non distinguendo inter dicta scilicet inter obiectum et notitiam quia obiectum quandoque percipitur et creditur percipi notitia vel aliquid in anima Et ex hoc consurgit quod in anima sit lapis et sit credit aliquale esse obiectum in omnia quod non est

et sic videtur quod aureolus voluit distinguere inter notitiam et esse perspicuum / et tamen illud non est aliud dicere quam quod notitia obiecti est in anima Et sic non realiter distinguitur et ponendo perspicuum est quis fictium

Unde posset inquiri quid est illa res perspicua et ex consequenti argueretur de deo utrum cognoscat in esse perspicuo et si sic non cognoscat immediate et ergo illud esse fuisset in deo perpetuum et sic essent necessaria talia esse perspicua perpetua et sic oppinio non videtur bene fundata

Alia est oppinio okan quae dicit quod notitia intuitiva est illa virtute cuius potest immediate elici iudicium quod res est si sic vel iudicium quod non est si non sit Et ymaginatur quod illa notitia incomplexu est talis naturae quod est notitia evidentiae talis rei et hoc satis experimur quod ex notitia intuitiva libri iiii hoc possum percipere

sed notitia abstractiva non sit et sic notitia quam habeo de re absente posset dici abstractiva et ex illa non possum vocare seu eligere iudicium quod sic vel non

prima facie tamen videtur probabilis sed impugnabitur Contra ipsum arguitur et praecipue contra illam partem scilicet quod virtute notitiae intuitive res non existens apparet existens unde dicit quod notitia intuitiva est illa qua mediate potest elici quod est vel non est Sed de non existentia non videtur verum quia capiatur notitia intuitiva albedinis sortes potest elicere quod albedo est tunc corrumpatur albedo et maneat notitia tunc non est effectus opponit productiva et prius erit productiva quod effectus erit et sic post eodem modo causabit vel non erit causativa oppositi effectus Item unde consurgeret ista proprietas quod immediate causaret iudicium quod res non est non videtur salvabile Item per dei potentiam potest conservari obiecto non existente et movere potentiam ut prius et ergo sicut prius iudicabit vel concurrebat ad iudicandum affirmative ita et post et per consequens non iudicabit contrarium et sic positio okan non videtur posse stare quia licet sic esset de concursu iudicii affirmativi tamen de iudicio negativo non sequitur Etiam istud nonquam cadit sub experientia ideo okam non potuit haec experiri et hoc posuit gratis sine evidentia vel ratione

Alia oppinio scilicet gregorii qui resolvit se ad duo et satis bene primo quod omnis notitia vel terminatur immediate ad aliquod obiectum ad extra / vel ad aliquod repraesentatum vel similitudinem repraesentativam obiecti praeterea omnis notitia quae sic terminatur vocatur apud deum intuitiva quia cum obicitur albedo deo ipsa praesentat seipsam deo ab alia quod remaneant species in potentia et tunc omnem notitiam terminatam ad speciem in absentia obiecti vocat abstractivam et intuitivam quae immediate ad obiectum / et hoc satis bene resolvit

nichilominus contra ipsum arguitur quia divina essentia est notitia intuitiva in creatura et tamen immediate terminatur in se quam ad creaturam quia videndo se videt creaturas et sic non est de ratione eius quod immediate terminetur ad obiectum Eodem modo argueretur de notitia beatifica quae terminatur immediate ad verbum immediatius etiam quam ad creaturam

Qui vellet tamen ipsum sustinere posset dici quod obiectum est immediatum obiectum notitiae in verbo nec videtur sicut in speculo Ita quod creatura aeque cito videtur sicut verbum et aequaliter se habent quantum ad modum obiectalem et sic aeque obiectum creaturae aeque immediate terminaret notitiam sicut essentiam divinam et hoc quo ad terminationem licet non quantum ad concursum Utrum divina essentia aeque cito cognoscat sicut alia alibi deo duce videbitur

Item contra gregorium potest fieri alia ratio scilicet quod species reservata sit obiectum notitiae non est necessariam dicere unde et notitia intuitiva potest salvari quia terminatur ad obiectum licet non ut existens nec ad suam similitudinem Et sic talia accidentia non concurreret nisi per modum habitus et non obiective

Item una talis species est res insensibilis quia non cadit sub aliquo 5 sensuum tunc non potest immediate videri per sensum cum non possit videre nisi rem sensibilem vel alias sensatam / et sit notitiae non terminantur ad tales species in potentiis sed ad obiecta

Pro declaratione materiae est advertendum quod duplex est modus notitiarum intuitivarum quaedam sunt notitiae quae sunt posteriores suis obiectis et dependentes ab ipsis et haec dicitur experientia de omnibus notiis obiectorum appropriatorum Aliae sunt notitiae quae non sunt sic consequenter ab obiectis ymmo rationem habent prioritatem respectu obiectorum / et istud alias positum fuit sicut notitia divina non dependet ab obiecto nec ip est exemplaris creaturae ideo magis terminatur ad causam ideo quantum ad hoc magis habet rationem prioris