Consequenter nunc restat videre de 5o articulo in quo debemus videre utrum deum esse sit demonstrabile et hoc excludendo statu beatorum Ex quibus non est dubium quin ex ipsis in qua evidenti sequatur et concludi possit quod deus est licet sit primum principium et talis demonstratio non facit scire de novo quod deus sit Sed utrum possit acquirere aliquam notitiam scientificam quod deus est Circa hoc possent esse duo modi utrum beati possint concludere quod deus est et vi illius processus acquirere novam notitiam Et circa hoc possnet distingui quia vel talis processus esset ex notitiis in verbo vel in proprio genere iuta potentia per lumen gloriae et utroque modo potest dici probabiliter quod sic scilicet quod ex notitiis in verbo beati possint evidenter elicere et demonstrare notitiam scientificam quod deus est praeter notitiam beatificam quam habet nunc haec videtur repugnare quia licet beatitudo essentialis sit invariabilis et notitia beatifica in eis nec augeatur nec diminuantur quantum tamen ad accidentalem non est inconveniens hoc ponere et licet non ponam tamen sufficit illa de possibili
2
2o possunt ex notitiis in proprio et specialiter iuti lumen gloriae nec huiusmodi scientia in proprio genere et beatitudo sunt incompossibiles sicut nec visio claratur aenigmatica ut alias dixi ymmo causando demonstrationem pro evidenti notitia de praemissis et consequentia evidenti et demonstrata illatione quod huiusmodi praemissae sunt evidenter inferentes conclusionem sic deus se cognoscat se demonstrabilem non notitive vel discursive sibi ymmo potest concedi quod ipse est notitia formaliter demonstrativa quod ipse est deus quod cognoscit aequivalenter complexe affirmative et sic non videtur quin possit esse evidens notitia aequivalenter demonstrativa de ipso
3
et ergo non intelligitur quod statu beatorum / quia non esset dubium quin possent cari tam ex notitiis in verbo quam in proprie gnere iuvante lumine gloriae
4
Etiam de statu gce innocentiae non reputatur dubium et nedum theologicae ymmo et in puro lumine naturale quia utroque modo potuit fieri lumen naturale iuvare iuvabatur etiam ubi non concurrebat huiusmodi iuv?um
5
nam et hugo de sancto victore in libro de sacramentis de hoc complexo deus est ymmo et de illo deus est trinus et unus primus parens potuit habere notitiam deum essendi trinum et unum videlicet ex dei ymagine in ipso relucente
6
Item non revocatur in dubium deum esse demonstrabile substantiis suis perfectis sive perfectioribus a superioribus
7
et sic quo ad hoc doctores non revocarunt in dubium scilicet angelus ratione vivantis ingenii potest
Utrum Deum esse sit demonstrabile in lumine naturali in statu naturae lapsae?
8
Sed est dubium utrum in statu naturae lapsae
Conclusio prima
9
et de hoc sunt aliquae conclusiones ponendae quarum prima sit talis naturalis investigatio humana ex lumine naturali praecise non includeret universaliter deum esse ista conclusio est satis praetacta ubi dictum est de fragilitate humanae naturae et de primis phantasmatibus
10
et in processu iudaeorum semper aliquid imperfectum invenitur deo repugnans Sed tamen de istis excluduntur aristoteles et plato
Conclusio Secunda
11
Alia est conclusio 2a scilicet deum esse est theologice demonstrabile sicut dictum est patet per omnes antiquos doctores et maxime per aristotelem in multis locis
12
Sed postea sciendum est quod conclusiones theologicae sunt nobilioris speciei quam philosophicae ut satis nomen est et visum
Probationes aliquorum doctorum
Probatio Scoti
13
Arguit tamen doctor subtilis in ista materia sic Aliquid est effectu nec a se nec ab alio igitur consequentia tenet / antecedens patet primo quod non a se / nam videmus res fieri et moveri
14
modo nulla res potest producere seipsam scilicet de non esse adesse a econtra quia hoc implicaret contradictionem quocumque modo prioritatis et hoc videtur velle beatus augustinus loquens de hoc in libro de trinitate sed quod non ab alio patet / quia non posset salvari quare plus modo quam ante vel ab isto quam ab alio
15
Aliter arguitur omne quod fit fit ab alio et non a se tunc sit illud b quod fiat ab a arguitur sic b fit ab a et ergo sic est effectibile vel ineffectibile si primum queritur aliquo si dicatur quod ab isto scilicet ab a tunc eadem ratione a c et sic tandem deveniemus quod non efficietur ab aliquo vel ab omnibus quodam est falsum si est ineffective tunc a nullo efficitur ut iam dictum est Ex quo infertur quod aliqua est causa efficiens et non effecta
16
Item diceretur quod esset processus in infinitum in essentialiter subordinatis sed hoc est ab aristotele reputativum
17
Unde scotus arguit hoc stante et signat totam effectivarum multitudinem et sit a Tunc sic a est multitudo effectivarum et tamen non est infra latitudinem et sit a Tunc sic a est multitudo esse sequitur quod proceditur in infinitum sed hoc videtur non bene stare effectarum igitur etc
Probatio de Ripa
18
De rippa etiam procedit hoc dato unde ipse duas permittit suppositiones
19
prima est illud quod est superius semper est perfectius
20
2o supponit quod creatura tanto est perfectior quanto est inde spenden?or et hoc lumine iuto per fidem quia non lumine naturali
21
unde res tanto est perfectior requirit perfectionem maiorem unde dicit augustinus quod res continue producitur quoniam creatura non potest attingere gradum perfectionis quia tanto plus habet adhuc non provenit ad summum et tanto plus maiorem habet gradum tanto plus maiorem habet dependentiam
22
Et nota quod rabi moyses dicit deum esse in 3ci genere causae videlicet causae efficientis formalis et simul et ad hoc iuvat lumen fidei Arguitur tamen ex determinatione causarum ad terminatum effectum verbi gratia multitudinem infinitarum graduum potest deus producere et quando producit unum potest producere alium et haec indifferenter ergo oportet quod sit alia causa et istam rationem reputo probabiliorem
Aliae probationes
23
Item ex ordine rerum oportet tandem devenire ad aliquem ubi erit una causa et haec videtur velle aristoteles 12 metaphysicae super illo passu solus ergo princeps
24
et haec de ista lectione quo ad praesens sufficiat
Conclusiones
25
Sequitur distinctio cuius conclusio prima non est idem dicere aliquid esse patrem et genuisse filium et causa est quia non sequitur est pater ergo generat filium unde istud nomen apter potest sui adiective et sic non esset essentia sed si substantive conceditur quod sit essentia
26
2a conclusio ymago filia etc sunt relativam sicut generare ad filium
27
3a conclusio bene dicitur deus de deo sed non filius de filio nec pater de patre et hoc de lectione