Table of Contents
Reportatio A Sentences Commentary
Principia
de Fide
de Notitia
de Fruitione
de Trinitate
de Caritate
de Libertate
de Incarnatione
Lectio 37, de Fruitione
Quod in nulla creatura potest esse felicitas
Contra opinionem Henrici de Huta
et hoc videtur esse contra magistrum henricum de heuta qui dicit quod rationalis creatura non potest in aliquo bono quietari ut superius est ostensum
Oppositum tamen arguitur contra illum quamvis absolute foret possibile creaturam frui creatura non tamen est possibile quod creatura fruatur hoc etc
Quantum tamen est de 2a parte consonat cum praedictis / sed prima dicit quod possibile est in particulari et non in communi / probat enim istam sic possibile est aliquam creaturam esse non elevatam a dei fruitione igitur etc
unde probat sic sequeretur quod infantes pari ratione fruerentur creatura quia non sunt elevabiles ad dei fruitionem igitur etc
Item huiusmodi creatura esset deordinata creaturae quod ad suum finem et per consequens deordinaret ipsam
Obiectio et Responsio
Ulterius ponamus hoc quod praecipiatur quod fruatur creatura Respondetur quod adhuc frueretur deo et non creatura quia praeceptum non variat naturam huiusmodi et per consequens huiusmodi operatio non variatur propter talem quid
sed contra quia praeceptum superveniens non variat naturam quia non efficitur volitio nona propter superveniens praeceptum et sic hoc non bene ponitur
Tunc ad rationes / ad primam negatur antecedens quia nullam ratio cogit quod sit inter speciem brutorum et humanorum alia producibilis simul anima nam dispositio sub qua creatura animal a deo est sub qua non potest produci inferior species
Ex quo concluditur quod complexio non habet aliquam latitudinem in se quia dato quod huiusmodi creatura quae iam esset sic capax tamen esse in generali fluxibilis licet tamen esset confusa quietando sufficeret quod iuxta sui natura ipsum recognosceret Sic etiam creaturae inanimatae quietantur in deo secundum sui natura et felicitantur in ordine ad suam finem sicut caelum terra aqua etc quare sequitur quod ratio non concludit
Sed de illo quod tactum est de homine et de usu rationis sine dubio magna est differentia inter peccatum et demeritum quoniam stat quod aliquis demereatur et tamen non peccat et sic conceditur quod fruitur creatura et tamen non peccet Et quando ponit casum negatur sibi casus quia deus non potest percipere materiam causam est quia non cadit sub praecepto / minus ultra influentiam generalem concurreret Unde minime ad actus mali concurrit deus sic testatur plaoust et si vel concurrat haec est permissit sive modo confuso
Unde non potest decipere ut dicunt doctores / et sic nullo modo obligaret deus creaturam ad deordinationem quantum est de se si illud sit formaliter deordinativum in se et absolute Et licet daemones deordinant hoc est eis in praemium aeternae dampnationis et tamen non demerentur quia non praecipitur eis malum a deo obiective licet sive active licet obmissive quia in huiusmodi actu dampnationis sic se sine praecepto posuere
Responsio ad rationes probantes quod creatura potest quietari in bono creato
Prima responsio
Ad primum quando arguebatur nam deus finite moveret creaturam / igitur potest dari aliqua creatura et sic tandem alia quae magis quae non delectet quam deus
Unde conceditur quantum ad gradum / non tamen convenientius delectat quoniam huiusmodi delectatio non satiat potentiam nec delectat quia non habet rationem quietationis Unde philosophus dicit libro ethicorum quod appetitus non delectat quietative quia non quiescit in finem
Aliter de rippa respondet Unde dicit quod casus non est possibilis unde dicit quod sit aliqua creatura quae delectet in deum et alia in aliud obiectum / dicit quod non dupplatur actus si duppletur adhuc illud obiectum sed si omnes causae dupplarentur ipsarum effectus dupplarentur modo sic non est hic quare etc Sed prima solutio melior est quoniam si daretur ratio quare gradus non quiesceret appetitus circa suum obiectum delectabile non inveniretur etc
Tertia Responsio
Ad aliam de quietatione creaturae Respondetur quod potentia elevabilis non extenditur ad hoc quod creatura non inclinatur ad deum ymmo per oppositum scilicet ad agendum vel patiendum
Alii dicunt quod creatura tali potentia se extendit ad ea quae dicuntur eminenter ut individuum posset producere unum aliud individuum alterius tamen speciei sed a natura non est sibi permissum nec limitatum / Tamen de potentia dei absoluta potest producere quemlibet effectum inferiorem sed secundum naturae cursum non est sibi institutum unde homo posset producere lapidem licet non immediate
Quarta Responsio
Quinta Responsio
/ Respondetur distinguendo de delectione creaturae / nam creatura diligit se affectione commodi et alio modo ratione quietationis in ultimum finem et isto modo deum diligit Aliter tamen dicitur quod quaelibet creatura magis tendit in deum quam in se et hoc ultimate et non tendit ad se nec ad aliud in medium extensione ad summum bonum Unde consequenter est dicendum quod si creatura bene distincte cognosceret deum et se tunc in illo casu magis afficeretur deo quam sibi sed quia corruptela per quam hoc latet est ignorantia quare etc
Conclusiones
Prima conclusio lectionis fuit potentia dei cum sit una et simplex propter diversa et varia accidentia circa obiectum vocatur aliquando praescientia aliquando scientia aliquando praedestinatio etc praescientia de rebus praedestinatio de hominibus quantum ad gloriam dandam providentiam inquantum gubernat et consequenter de aliis suo loco Et dicit post quod deus est futurum praescientia Consequenter quod est absque mutatione et scit alia futura esset et alia praesentia etc