Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Reportatio A Sentences Commentary

Principia

Principium I

Principium II

Principium III

Principium IV

de Fide

Lectio 1, De fide

Lectio 2, De fide

Lectio 3, De fide

Lectio 4, De fide

Lectio 5, De fide

Lectio 6, De fide

Lectio 7, De fide

Lectio 8, De fide

Lectio 9, De fide

Lectio 10, De fide

Lectio 11, De fide

Lectio 12, De fide

Lectio 13, De fide

Lectio 14, De fide

Lectio 15, De fide

Lectio 16, De fide

Lectio 17, De fide

Lectio 18, De fide

Lectio 19, De fide

de Notitia

Lectio 20, de Notitia

Lectio 21, de Notitia

Lectio 22, de Notitia

Lectio 23, de Notitia

Lectio 24, de Notitia

Lectio 25, de Notitia

Lectio 26, de Notitia

Lectio 27, de Notitia

Lectio 28, de Notitia

Lectio 29, de Notitia

Lectio 30, de Notitia

Lectio 31, de Notitia

Lectio 32, de Notitia

de Fruitione

Lectio 34, de Fruitione

Lectio 35, de Fruitione

Lectio 36, de Fruitione

Lectio 37, de Fruitione

Lectio 38, de Fruitione

Lectio 39, de Fruitione

Lectio 40, de Fruitione

Lectio 43, de Fruitione

Lectio 44, de Fruitione

Lectio 45, de Fruitione

Lectio 46, de Fruitione

Lectio 47, de Fruitione

Lectio 48, de Fruitione

Lectio 49, de Fruitione

Lectio 50, de Fruitione

Lectio 51, de Fruitione

Lectio 52, de Fruitione

Lectio 53, de Fruitione

Lectio 54, de Fruitione

Lectio 55, de Fruitione

de Trinitate

Lectio 56, de Trinitate

Lectio 57, de Trinitate

Lectio 58, de Trinitate

Lectio 59, de Trinitate

Lectio 60, de Trinitate

Lectio 61, de Trinitate

Lectio 62, de Trinitate

Lectio 63, de Trinitate

Lectio 64, de Trinitate

Lectio 65, de Trinitate

Lectio 66, de Trinitate

Lectio 67, de Trinitate

Lectio 68, de Trinitate

Lectio 69, de Trinitate

Lectio 70, de Trinitate

Lectio 71, de Trinitate

Lectio 72, de Trinitate

Lectio 73, de Trinitate

Lectio 74, de Trinitate

Lectio 75, de Trinitate

Lectio 76, de Trinitate

Lectio 78, de Trinitate

Lectio 79, de Trinitate

de Caritate

Lectio 80, de Caritate

Lectio 81, de Caritate

Lectio 82, de Caritate

Lectio 83, de Caritate

Lectio 84, de Caritate

Lectio 85, de Caritate

Lectio 86, de Caritate

Lectio 87, de Caritate

Lectio 88, de Caritate

Lectio 89, de Caritate

Lectio 90, de Caritate

Lectio 91, de Caritate

Lectio 92, de Caritate

Lectio 93, de Caritate

Lectio 94, de Caritate

de Libertate

Lectio 95, de Libertate

Lectio 96, de Libertate

Lectio 97, de Libertate

Lectio 98, de Libertate

Lectio 99, de Libertate

Lectio 100, de Libertate

Lectio 101, de Libertate

Lectio 102, de Libertate

Lectio 103, de Libertate

Lectio 104, de Libertate

Lectio 105, de Libertate

Lectio 106, de Libertate

Lectio 107, de Libertate

Lectio 108, de Libertate

Lectio 109, de Libertate

Lectio 110, de Libertate

Lectio 111, de Libertate

Lectio 112, de Libertate

Lectio 113, de Libertate

Lectio 114, de Libertate

Lectio 115, de Libertate

Lectio 116, de Libertate

Lectio 117, de Libertate

Lectio 118, de Libertate

Lectio 119, de Libertate

Lectio 120, de Libertate

Lectio 121, de Libertate

Lectio 122, de Libertate

Lectio 123, de Libertate

Lectio 124, de Libertate

Lectio 125, de Libertate

Lectio 126, de Libertate

Lectio 127, de Libertate

Lectio 128, de Libertate

Lectio 129, de Libertate

de Incarnatione

Lectio 130, de Incarnatione

Lectio 131, de Incarnatione

Lectio 132, de Incarnatione

Lectio 133, de Incarnatione

Lectio 134, de Incarnatione

Prev

How to Cite

Next

Lectio 71, de Trinitate

Duae aliae rationes quod Deum posse formaliter influere se fundant et responsiones

1

Consequenter restant adhuc duae rationes ad solvendum

Prima ratio

2

Ad primam quando dicebatur forma non habet aliquam habitudinem ad materiam quae dicit informationem qua educitur de potentia materiae 2a quia inhaeret 3a quia dependet et deus dicitur in hoc non genere vicem formae quia hoc denotat imperfectionem modo deo omnis perfectio competit In hoc tamen anima sive forma perfectionem habet quia bonitatem alteri communicat igitur sequitur quod huiusmodi habitudo non repugnat deo

Secunda ratio

3

2a ratio est quod divina essentia potest minore potentiam perceptivo creatam in eadem proportione in qua deus movet

Responsio ad primam rationem

4

Unde respondendum est quod ista praesupponit aliqua quae facilissime negantur

5

Quantum ad primum concedendum est quod stat habitudinem esse absque hoc quod educatur de potentia materiae subiectae sicut de anima intellectiva patet quae non educitur patet quae non educitur de potentiae materiae / etiam de accidentibus supernaturalibus

6

dicitur tamen quod probabiliter potest dici quod inhaesio et dependentia et aliqualis actualis formatio ad subiectum Ista sunt de integritate influxus formalis et ideo quod supponit huiusmodi habitudines esse separabiles ipse praesupponit ideo negatur sibi Et hoc ymaginatur sit quod inhaerere sit omnino informare et tunc non essent habitudines distinctae

7

Etiam dato hoc quod non sint distinctae nihilominus sunt partes integrantes influxum formalem Et si sequestrentur ponamus quod deus suppleat actum

8

/ Respondendum est quod non reintegraretur influxus ex informatione sic sumpta nec sumerentur denominationes concretivae et sic non probat

Responsio ad secundum rationem

9

Ad 2am rationem divina essentia potest movere potentiam perceptivam creatam in eadem proportione in qua deus movet igitur etc negatur quod in eodem genere motionis nam talis reducitur ad causalitatem formalem / et in tali deus non potest concurrere unde praesupponit quod reducatur ad genus causae efficientis et hoc sibi negatur sed forte diceretur quod ad genus causae efficientis tamquam in notiori et ideo si intelligatur de motione effectiva deus potest si formali deus no potest et hoc de rationibus

10

Sed ut habeatur alterius positionis ymaginatio notandum est primo quod pono differentiam inter potentiam vitalem et influxum formalem

11

Unde humanitas secundum eos diceretur formalis influxus nam caro christi in triduo scilicet resurrectione recipiebat influxum formaliter licet non unita et licet formaliter non tamen vitaliter et cognitive Unde concedant aliqua correlaria subsequentia

12

Primum igitur correlarium est a eset deus ergo a intelligit vel cognoscit vel etc non valet consequentia quia de materia prima et de carne christi quae denominatur deus propter habitudinem fore quia vitalis habitudo est quo ad hoc inpertinens nam etiam non valet ista consequentia a est anima igitur a est deus et sic est differentia lata inter influxum formaliter et vitalem

13

Item hoc non valet a est intellectivo ergo potest intelligere Et sequitur ex eorum principiis nam licet concederetur de carne christi quod esset deus nihilomnius materia prima non efficeretur potentia perceptiva intrinsece licet extrinsece sed denominationem concretivum Et ideo proportionaliter est loquendum sicut diceremus materia prima est animata igitur vivit / consequentia non valet quia non potest esse vivens et sic est una affirmativecuius etc Sed ibi sumitur quaedam significando Et ita dicitur quod quod materia prima est intellectiva et tamen non intelligit et sic de multis aliis

Differentia inter habitudinem vitalem immutationem et influxum formalem

14

Unde circa huiusmodi habitudines ponunt aliquales differentias

15

prima est quod formabile dicit nullam penitus perfectionem nec aliquod positivum patet quia esse formale dicit magis potentiam passivam quam activam quia quaelibet res est infinite formalis nec dicit aliquod positivum quia tunc quaelibet res diceret aliquod positivo / Econtra est de esse positivo vitali

16

/ Et sic differunt quia conditio percipiendi vitaliter est limitata competens creaturae Esse autem formale infinite competit

17

sed per informationem communicatur esse intrinsecum ipsi formali non autem secundum eos per esse actuativum vitaliter

18

Alia conditio Illa quae communicantur formali per prius competunt formae in abstracto ut anima per se est vivens quam constituit aliquod compositum rationale non sic de visibili ymmo per posterius visibilis patet ergo quod anima non est formalis sed recipit denominationem a potentia in comparatione ad obiectum nam in quantum recipit cognitionem recipit in hoc denominationem et sic contraria est habitudo quo ad hoc

19

Alia differentia forma quae communicatur sicut communicat per intrinsecam formalitatem secundum plenitudinem quod se totam communicat / Alia anima remissius et intensius

20

Et sic patet quid dicendum Nihilominus probabilior positio et magis cum divina simplicitate concors esset negans a deo omnem distinctionem formalitatum et radix ad multa solvenda Est ex immensa et divina perfectione

21

Unde nullam in deo distinctionem concedere debemus nisi fides nos ad hoc astringat nisi personalem tantummodo quantum ad fidem / et unione ypostaticam quantum ad unionem Et hoc videtur velle ancelmus ubi dicit quod non est quid ponendum contra maxime ubi fidei dissonare videtur sunt verba quae consona

Circa distinctio rationum idealium

Quod distinctio rationum idealium neganda est

22

Sequitur ulterius quod in deo neganda est in deo ratio formarum ydealium

23

Unde difficultas consistit in talibus modum duobus

24

primo ex auctoritate doctorum nam alia ratione factus est homo / et alia equus

25

/ 2o ad salvandum diversitatem specierum producibilium quia una res se habens adaequate simpliciter possit diversas res producere

26

Sed tamen quantum ad istam materiam / si considerentur bene duo principia alias dicta facilissime solverentur

27

primum est immensitas divinae essentiae ex qua consurgunt quod omnis conceptus unibiles possunt in deo concurrere unitive ratione ipsius immensitatis summae Et sic erit conceptus sine concursu unitivus repraesentans omnia singulariter

28

Et per idem salvaretur quod esset causans divina artificia Et sic ex arte immensissima concurrit ad hoc Et ex hoc consurgit quod ratione immensitatis et suae libertatis potest agere et non agere scilicet producere sortem vel non et sic unica in deo ponenda est ydea Tamen respectu effectuum ponitur et sic est denominatio causalis sicut dicimus quod sol est causandus ita deus plures ydeae id est plurium ydearum effectivus

Opiniones Doctorum circa distinctionem rationum idealium

29

Unde pro maiori declaratione sunt videndae auctoritates doctorum

Opinio Augustini

30

Primo advertendum est quod augustinus dicti libro de octaginta quaestionibus capitulo 34to quod "ydea valet tot sicut forma et non sicut ratio non obstante possumus uti ratione pro ea"

31

/ 2o ponit ydearum esse divisione

32

Prima est conditio quod ydea est quid actuale et ex hoc infertur quod esse quod habet in materia ante productionem non est eius ydea quia est de ratione quod sit quid actuale

33

2a quod sit quid intelligibile et per hoc excluditur quod in agentibus ratio producendi non est ydea producibilium

34

3a quod ydea debet esse quid factivum ydeati et per hoc excluditur quod anima in esse suo non est ydea cuius oppositum okam et durandus ponit quia non est factiva sui esse

35

4a quod ydea debet esse quid incommunicabile et per hoc excluditur esse quod creatura habet in intellectu nostro quaestione hunc speciem et conceptus

36

5a quod debet esse quid primum et principale / et per hoc excluditur esse quod habet creatura in intelligentiis et motorem orbis

37

Etiam intelligentiae sunt plene formis et quicquid agunt / agunt per intellectum secundum aristotelem unde verba augustini sunt / ipse namque sunt principales respectu ydealium quaedam formae quoad primam rationes rerum quantum ad 2am operationes quo ad 3am incommutabiles quo ad 4am quia ipsa formatae non sunt neque intericant secundum tamen eas dicitur quod intelligi possunt

38

/ Et ex istis conditionibus positis apparet quod ydeae non sunt res ad extra sed ipsemet deus sufficiens ad effectus productionem Et sic per quamdam similitudinem vocantur ydeae sicut domus materialis a domo quae est in mente artificis

Opinio Okam et Durandi

39

Advertendum est tamen quod okam et durandus ponunt ideas esse ipasamet creaturas artes factibiles nam alia ratione factus homo et alia ratione equus et hoc non potest poni in mente divina igitur ad extra Cuius causa est nam divina essentia concipiens res secundum suam rationem quiditativa vocatur ydea secundum eius propriam acceptionem et ratione suae quidditatis et quod secundum eam sit ab eo producibilis obiciatur deo tamquam factibilis ad extra Et ponunt pluralitatem ydearum et salvant augustinum et dicuntur aliud est obiectum unius et aliud alterius

40

Sed si inspiciatur processus eorum vadunt potius contra eum quam salveret Unde dicit quod sine ydeis nemo fit sapiens et in hiis est felicitas modo non sunt in creaturis

41

Item videtur quoddam modo supponere quod divina ars sit posterior ad obiecta factibilia et dependeat et pirus quam res sit in se factibilis sed tamen divina ars est prima

42

2o oportet fingere tales quia doctores utuntur formis causarum et sic non oportet hoc dicere / quia ydea fit est ars modo creatura non est ars ideo etc

Opinio De Rippa

43

Alia oppinio est de rippa nam dicit quod sicut sunt diversae creaturae ita diversae formalitates et non effective res sed repraesentative Et tunc ymaginatur aliud quod sunt factivae practicae et distinctae ab aliis

Opinio Scoti

44

Prima oppinio est scoti quae videtur quasi salvare platonicam oppinionem

45

Unde idem de rippa dicit quod in divina essentia sunt quasi suo signa unde in primo divina essentia praesentatur intellectui ut species intelligibilis sui ipsius tamquam species primaria et ymaginatur quod intellectus paternus tali notitia producit verbum

46

Deinde quod 2ariam obiciatur intellectui respectu 2aria obiecti respectis ad creaturas et in isto signo ymaginatur quod quod producat aliud verbum expressimum creaturis ydentitatum scilicet essentialiter et illud secundum verbum vocat ydeas et est esse creaturarum ab aeterno productum a deo et est ydeae creaturarum quia sunt creaturae productae quot etc

47

Sed ista est mirabilis positio et difficilis sed tamen iste modus non videtur necessarius nam in hoc recurrendum est ad dei immensitatem

48

Et arguitur contra / quoniam si sic multa sequerentur inconvenientia Primo trinitas sufficit se sola igitur non oportet ponere illud verbum tamquam medium consequentia tenet antecedens patet nam illud non esset causa sufficiens

49

Item esset paternitas in divinis patet nam illud verbum est productum et per consequens a deo distinctum patet per augustinum dicentem quod nihil producit seipsum modo si sui distingueretur igitur etc

50

Item sequeretur infinitas rerum realiter ab aeterno productarum / nam quaelibet res est ab alia distincta sed realiter distinguitur a deo / nam tanta unius ydeae ab alia est distantia quanta ydeae a deo igitur

51

Item ponere in deo plures productiones ab intra periculosum est valde ymmo fides non admittit

52

Item hoc non salvat augusitnum sed potius contra eum / nam in ipsis ponitur beatitudo et sic pater in istis beatificaretur et cum sit quod ab ipso distinctum sequeretur quod ad extra beatificaretur quod videtur absurdam

53

Sed quid A dicendum Ad summam dei simplicitatem et immensitatem est recurrendum et hoc est superius dictum

Conclusiones

54

Sequitur conclusio prima supra distinctionem 21am 2i sententiarum quae est quod Invidia dyaboli fuit causa praevaricationis adae unde notandum est quia maximam invidiam habuit ut homo de tam virili materia creatus ascenderet unde per superbiam corr?it

55

2a conclusio dyabolus sub specie secundum parentis mulierem decepit unde notandum quod secundum bedam serpens tunc vultum habebat virgineum / quapropter mulier intuens eum propter mulieris similitudinem cicius sibi credidit quamobrem hostis humani generis in eo cicius latui

56

3a conclusio Temptatio fuit nimis gravis ex eo et in tantum quod mulier ab alio quam serpentem incitamentum

57

4a homines fuerunt in tali statu positi quod non potuerunt etc

PrevBack to TopNext