Quaestio 1

¶ Distinctionis Decimeoctaue Questio Unica CIrca distinctionem

Decimamoctauam. Quero vtrum scilicet donum sit proprietas spiritus sancti.

¶ Uidetur quod non. Quod est comune trinitati non est proprium spiritur sancto: sed donu est huiusmodi / quod patet de filio Isave. 9 filius datus est nobis: ergo et cetera. Similiter etiam dictum est supra quod tota trinitas dat et datur decimoquinto de trinitate ergo etc.

¶ Secundo sic. Illud quod dicit relationem ad creaturam et ex tempore est commune: et per consquens non est proprium spiritui sancto. Sed donum est huiusmodi / quia secundum Augustinum decimoquinto de trinitate capitulo decimooctauo eo est donum quod datum vel datur. Datui autem ex tempore: ergo etc.

¶ Tertio sic. Spiritus sanctus est donum in quo omnia dona donantur. Ita quod per ipsum dantur dona decimoquinto de trinitate capitulo decimoseptimo. Si ergo ipse esset donum donaretur per seipsum et a seipso / et ita referretur ad seipsum quod est falsum ergo etc.

¶ Quarto sic. Eo spiritus sanctus est donum quo deus secundum Hyarium: sed esse deum non est proprium spiritui san cto / ergo nec esse donum quarto de trinitate capitulo vi¬

¶ Contra gesimo. Spiritui sancto donum esse est ipsum a patre filioque pro cedere: sed hoc est sibi proprium ergo et donum. In ista quaestione sic procedam.

¶ Primo ostendam quid importatur nomine doni.

¶ Secundo ostendam vtrum esse donum sit pro prium spiritui sancto.

¶ Tertio vtrum sit proprietas eius constitutiua inesse personali.

¶ Quarto ad rationes.

¶ Quantum ad primum dico breuiter quod donum in diuinis importat duplicem relatione vnam realem et aliam rationis vel habitualem: nec dicit vtrum que equaliter: quia tunc esset equiuocum: sed vnam dicit et signi¬ ficat principaliter connotando aliam.

¶ Secundo dico secundum vsum Augustini principalius et primo significat relationem habitualem vel rationis / secundario ergo connotat actualem realem: formaliter enim secundum ipsum dicitur donum quia donabile. Unde donabilitas / vel respectus donabilitatis quae est habitualis respectus ad creaturam et suum principale significatum: sed quia ista donabilitas non conuenit nisi persone procedenti per modum amoris: quia amor productus est primum donum: ideo donum comnotat in diuinis relationem originis: scilicet producti per modum amoris vt ad procedens. Donum enim dicit relationem procedentis liberaliter quia est datio irredibilis alias non est donum sed venditio vel redemptio / vel que stus: vel aliquid huiusmodirit ad secundum dico quod donum et quam s

¶ Quantu it tum ad principale significatum et quantum ad connotatum est proprium spiritui sancto. Quantum ad connotatum patet / quia sibi est proprium quod procedat ri modum amoris a patre et filio: sed hoc est connotatum doni: ergo etc.

¶ Secundum patet quia principale significatum est donabilitas / donabilitas autem patet quod sit respectus habitualis: tamen concernit in eo cui conuenit quod procedat ab aliquo per modum amoris: et ideo est proprium spiritui sancto sicut et procedere: quare etc.

¶ Nota circa praesentem questionem quod magister primo capitulo distinctionis videtur sentire cum Augustino xy. de trini. in auctoritatibus quas allegat quod spiritus san ctus formaliter donum est / quia procedit a patre et filiosicut patet literam inspicienti: et per consequens donum principaliter et formaliter videtur significare processionem spiritus sancti / vel aliquid procedens per modum amoris in diuinis connotando magis respectum donabilitatis tanquam illud a quo nomen imponitur non cui nomen imponitur vel ad quod significandum et per consequens donum quantum ad relationem principaliter et formaliter significatam diceret proprietatem constitutiuam spiritus sancti: non quantum ad respectum donabilitatis sicut ben probabitur in praesenti quaestione.

¶ Dicit enim Augustinus. xv. de tri. c. xx. et ponitur in litera quod sicut natum esse est filio a patre esse. Ita spiritui sancto est donum esse a patre filioque pro cedere. Et similiter hoc datur intelligi in alia auctoritate vbi dicitur quod in hoc nomine donum apparet relatio qua spiritus sanctus ad patrem et filium relatiue dicitur. Qui tamen vellet tenere ea quae in quastione dicuntur diceret quod non intendit magiter et Augustinus sicut eis imponitur: sed sicut ibidem dicitur.

¶ Ad auctoritatem vero primam Augustini qrgo est magis apparens diceretur quod sicut natum esse est a patre esse formaliter supra. Ita donum esse est a patre filioque pro cedere non formaliter sed fundamentaliter: quia in processione vel spiratione passiua fundatur donabilitas quam principaliter significat donum / et tunc lysicut vel silitudo Augustini non tet per omnia. Ad aliam auctoritatem dicere tur quod alia relatio spiritus sancti ad patrem et filium apparet in ho nomine non sicut principale et formale significa. um: sed magis vt connotatum. quicquid sit de istis prima fronte magividetur primus modus de mente Augustini et Magistriad tertium dico sic quod est vna opi¬

¶ Quantum nio aliquorum qui dixerunt aliquando quod donum est proprietas constitutiua spiritus sancti in esse per sonali. Primo quia sicut conuenit verbum. Ita spiritui sancto conuenit donum sexto de trini. ca. xiiii. sed verbum dicit proprietatem constitutiuam filii: ergo donum spiritus sancti.

¶ Secundo quia per rationem doni distinguitur spiritus sanctus a filio: quia vnus procedit qumo natus: et alius quomodo datus: vel donum vt dictum est su¬ pra: ergo praer esse donum constituitur in esse perso nali.

¶ Tertio sic. Quia esse donum sibi conuenit ab eterno: sed non esse datum: sed spiritus sanctus ab eterno non habet nisi vnam proprietatem et illa est constitutiua ergo et donum ad hoc quod donum quantum ad re¬

¶ Sed dico lationem habitualem quam impotat principaliter non est proprietas constitutiua spiritusctim Secundo quod quantum ad relationem eternam et realequam connotat est proprietas spiritus sancti.

¶ Primum probo quadrupliciter. Primo sic. Ens reale se cundum id quod est non constituitur per ens rationis respectus ille habitualis vel est ens rationis vel simpliciter non ens: persona spiritus sancti est ens realem ergo etc.

¶ Secundo sic. Ens in actu non constituitur per aliquid habituale vel potentiale: sed persona spiritusancti est ens in actu: ergo non constituitur per illam relationem habitualem quae est donabilitas.

¶ Tertio sic. Ens diminutum non est de formali ratione eius quod est necesse esse et purus actus: relatio illa est ens diminutum: quia secundum quid non necesse esse realiter / ergo non est de formali ratione spiritus sancti.

¶ Quar to sic. Una persona simplex non constituitur in esse personali nisi per vnam proprietatem relatiuam / non autem per duas vt patet inducendo. Pater licet enim in sehabeat tres proprietates: puta innascibilitatem / paternitatem / et spirationem actiuam. Similiter etiam filius licet habeat duas / puta filiationem / et spirationem actiuam / neuter tamen eorum constituitur nisi per vnam simplicem proprietatem. Puta pater per paternitatem / fili per filiationem. Spiritus sanctus est vna persona simplex / et constituitur per spirationem passiuam que est relatio ad producentes: sicut verbum per suam relatione ad producentem / non ergo per illam donabilitatem / quia est alia relatio ab illa vt patet quia habent distinctos terminos: ergo etc. Confirmatur quia illa relatio rationis est posterior / et ipsa circumscripta nichil minus constitueretur.

¶ Secundum patet / quia per relationem comnotatam a dono constituitur spiritus sanctus in esse personali: quia illa est spiratio passiua. Per spirationem autem passiuam constituitur spiritus sanctus sicut per generationem vel filiationem filius: quare etc aliorum. Si intelligant

¶ Ad primum aliomodo dico quod non sio omnino conuenit spiritui sancto donum sicut filio verbum: sic enim sibi conuenit quia proprie sibi conuenit si cut filio verbum: sed ex alia parte non sic: quia donum ex principali significato dicit respectum ad creaturam. Non autem verbum / sed relationem realem filii per quam constituitur. Prima autem non potest esse constitutiua vt dictum est.

¶ Per idem ad secundum: non enim perhoc quod principaliter dicitur per donum spiritus sanctus primo distinguitur a filio: sed bene per relationem que connotatur.

¶ Ad tertium dico quod relatio doni principaliter et si sit eterna non tamen est nisi rationis / et ideo non potest esse constitutiua. Quando dicit quod spiritus sanctus non habet nisi vnam proprietatem eternam. Dico quod verum est realem / et illa est constitut ua et connotata: non tamen illa que rationis est tantum: dato quod esset eterna sicut patet.

¶ Ad primum principale dico quod donum non est commune toti trinitati / quando dicis de filio quod est datus: dico quod verum est: sed dico quod non est donum stricte accipiendo donum secundum intentionem et modum vtendi Augustini. Dico enim quod datum non connotat aliquam originem / vel respectum realem originis ipsius dati / sicut dictum est supra. Unde dico quod licet vtendo communiter hoc nomine doni et dati possit dici quod pater amans essentiam suam per voluntatem suam det amorem essentialem ipsi essentie diliget do ipsam: et similiter diligendo dat sibi amorem in ratione obiecti: quia amans dat amorem dilecto. Si militer filius ( cui pater communicat eandem voluntatem quam habet diligendo essentiam ) dat amorem essentie sicut obiecto / et dat sibi seipsum diligendo / et etiam ipsi patri rependendo amorem / et postea pater et filius producendo spiritum sanctum dant ipsum Ita quod spiritus sanctus sit quoddam datum / et etiam amor essentialis et breuiter tota trinitas. Non tamen tota trinitas / nec pater / nec essentia / nec filius proprie possunt dici donum sicut dictum est supra quia non procedunt realiter per modum amoris: sed spiritus sanctus tantum: et ideo proprie est donum / proprie dico in diuinis quia nulli conuenit nisi ibi.

¶ Ad secundum dico quod maior non est vniuersaliter vera. Ene enim incarnatum dicit relationem ad creaturam / et tamen non est commune tribus: sed est proprium filio / et ita maior est falsa. Ad minorem quando dicis quod sic est de dono: dico quod hoc posito nichil habes de intentoTamen dico ad minorem quod non eo est donum quo datum. Est enim datum formaliter quia liberaliter conmunicatum / et hoc potest communicare omnibus diuinis: sed dico quod non eo est donum / sed eo est donum sicut dictum est supra: quia est donabilis connotan do realem respectum ad producentes: vel saltem ipsius producti vel producentis realiter per modum amoris: quod solum conuenit spiritui sancto in diuinis.

¶ Ad tertium dico quod spiritus sanctus est donum in quo omnia dona donantur / hoc patet de donis creatis. Tu dicis ergo refertur ad seipsum: dico quod non est inconueniens relatione rationis que est dantis ad donum: vel econuerso. Et similiter tota trinitas dat et datur.

¶ Ad quartum dico quod eo est spiritus sanctus quo est donum non quantum ad principale significatum: sed quantum ad relationem connotatam que est processio realis per modum amoris. Et ista idem est quod spiratio passiua.