Quaestio 1

¶ Distinctionis tertie Libri Tertii sententiarum. Questio Prima.

CIrca distinctionem tertiam. Quero vtrum beata virgo contraxerit pctantum originale.

¶ Uidetur quod sic. Ad Romanos. 5o. "Omnes in Adam peccauerunt". Sed hoc non potest intellligi nisi de peccato originali et xAbtam vergo fuit de numero omnium nec ipsam alicubi excipit apostolus ergo in adam peccauit.

¶ Item August. 2. de ciuitate dei ca. vi. Gens in peccatis mortui sunt vel qui propria voluntate contraterunt sicut alii peccatores pcto actuali vel qui originaliter a primis parentibus contraxerunt.

¶ Item de fide ad Petrum. Firmissime tene et nullatenus dubites omnem qui per concubitum viri et mulieris concipitur impietati subiectum.

¶ Item ratione sic non debet attribui matrichristi illud quod derogat singulari priuilegio christi. Sed hoc derogat priuilegio christi ergo etc. Probatur minor per August. super illud Ioham. Ecce agnus dei. vbi dicit de christo quod solus agnus quia solus innocens quare. etc.

¶ Item glosator decretorum distinc. 3. ca. 1. Dicit quod conceptio verginis gloriose non est celebranda: quia in peccato originali fuit concepta igitur. August. dicit de natura et gratia quod

¶ Contra cum de pectis agitur nullam volohabere de Maria quationem ergo videtur quod non contraxit originale.

¶ Item Anselmus de conceptu verginali dicit. Nempe decebat vt conceptio illius homins de matere purissima fieret qua tanta puritate niteret qua nequit fubdeo maior intelligi. Sed si beatam virgo contraxit origi male maior puritas potuit intelligi scilicet sub christo quia si non contraxisset purior fuisset. ergo etc. Similiter etiam. angeli boni nunquam fuerunt in peccato et ita esset maior puritas sub deo. igitur etc.

¶ In ista questione sic procedam.

¶ Primo distinguam de conceptione et aplicabo ad propositum.

¶ Secundo ponam vnam opinionem et eius motiua.

¶ Tertio ponam aliam quam intendo tenere.

¶ Quarto respondebo ad rationes principales et aliorum Dico quod conQuantum ad primum ceptio alicuius homins vel mulieris naturaliter propagate diuer simode accipitur. Uno modo pro commixtione seminum viri et mulieris quando incipiunt agere mutuo et pati adinuicem. Alioo accipitur pro totali formatione et processu organimationis corperis vsque ad animationem vel anime infusionem. Tertioo accipitur et magis proprie pro animatione ipsa. et instanti illo infusionis anime dicitur fetus et tunc est conceptionieon est anima.

¶ Secundo dico quod pectantum originale dupliciter potest accipi. Unoo formaliter per carentiam iusticie debiteinesse qua anima formaliter et denominatione extrinseca dicitur iustitia. Alioo potest accipi radicaliter et quasi potentialiter: et dicitur tunc aliquid quo posito fetus potest tunc contrahere petantum priginale quicquid sit illud primum non potest nec est nisi in anima Secundum vero ponitur ex parte corperis sicut in fetu vel propagatione nanli.

¶ Ad propositum quantum ad materiam subiectam spectat. Dico quod intentio est loqui de conceptione vergins accipiendo conceptionem Tertioo et accipiendo pem ori gimale primoo. Certum est eim quod ante infusionem anime non potuit contrahere pectantum originale primo scilicet actu et formaliter acceptum. Nam peccatum originale non est formaliter nisi in anima sicut nec illa iusticia originalis correspondenter. articulum est vna¬

¶ Quantum ad secundum opinio multorum solemnium doctorum quod beatam vergo contrarit pctantum originale. Ad hoc adducuntur auentes et rationes.

¶ Prima auctoritas est apostoli ad Roma. 5. quae allegata est ante oppositum

¶ Secunda est August. contra Iulianum vbi dicit. Immulis a pectatio nemo cernitur nisi christus qui non hunit in carnelegen spiritui repugnantem.

¶ Tertia auctoritas est eiuse super Gene. ad litteratm Ubi dicit quod christus ideo originale non contraxit quia sic in ea scilicet vergine gloriosa conceptus fuit non vt corpus seine si igitur ratio est bona sequitur quod vergo contrarit quia per commixtionem seminum concepta fuit. Item eodem libro diciquod leui et Maria in lumbis decinatus fuit ergo Maria ita ptraxit originale sicut leui.

¶ Quarta auctoritas est eiusdem in pronosticon. ca. 2. Ubi dicit Secundum apostolum dnes in Adam peccauerunt ita quod dominus Iesus natus est sine seine et addit omnes excepto christo originale contra xerunt. Et Ratio eius est quia omnis carnaliter nascens nam est filius ire et hoc non est nisi per pectantum origiale formaliter contractum ergo etc. Et de baptismo peruulorum eandem sententiam habet.

¶ Quinta auctoritas est .b. Hiero. super illud pss. De manu canis vnicam meam dicit quod sola anima christi fuit sine pecto.

¶ Sexta auctoritas est Leonis pape in quadam secundumone de natiui tate domini vbi dicit quod sicut christus nullum a reatu liberum repit ita liberandis omnibus venit.

¶ Ultiva autcur. est .b. ar telmi. 2. lib. cur deus ho ca. 6. vbi dicit de vergine quod caro eius in iniquitatibus concepta fuit et in pcto concepit eam maiter eius. Dices quod non est dictum eius sed discipuli sui. Satiidetur esse de intentione eius alibi de conceptu vergiali ca. 4o. vbi dicit De christo nostre intentioni non repugnat vt massa corperis christi sine pcto fuerit quanuis de massa peccatrice fuerit igitur massa vegis peccatrix fuit. hoc dicit ex praesse Berna. in epostola ad lugdunenses quae est in ordine eplarum. 163. vbi arguit sic beatam vergo non potuit prius esse sancta quam esse Sed anima rationalis est eodem instanti in quae creatur corpori infunditur et macula originali inficitur et in eodum istam ti non stant simul gratia et pctantum ergo saltem pro primo instanti pectatum prigimale contrarit nec in illo sctinficari sed post bean. Et dicit ibidem quod concepo eius non est celebranda. verum est tamen quod ar gumentum suum non concludit. Tamen planum est quod est intentio eius Uiter igitur secundum praedictas autentes quod beatam vergo pctantum origia le contrarit.

¶ Adducuntur est ad hoc aliqua rationes probabi les.

¶ Prima est ista. non est rationabile attribuere materi dei et creature quod esset attribuendum deo si concipretur vel generaretur ab homine. Sed possibile fuit absolute et est quod persona diuina assumpsisset namm vertute seins verilis propagatum ita quod vere fuisset filius viri generantis sicut verbum suoo est filius materis et tunc non contrarisset originale dato quod sicut namliter ppagatus fuisset igitur non videtur antum priuilegium posse attribui materi dei vel creature pure saltem non est congruum. Nec valet dicere quod non est tantum priuilegium hic sicut ibi quia si deus fuisset a viro genitus verum est quod pectantum non contrarisset sed nec potuisset no sic de vergine quia non video quaredeus non potuisset contraxisse ortgimale secundum namm talem sic carnaliter propagatum sicut dictum est supra de pcto actua li.

¶ Confirmatur ratio quia in instanti infusionis anime in corpore potuit assumi nam verginis a diuino supposito quia hoc nullam implicat contradictionem et ibi factum fuisset aliquid natus quam modo scilicet vt esset deus vel dea et videtur quod deuenisset quod mater deificata deum genuisset vt videtur ita bene et melius sicut quod ab originali praefeuata. ergo etc.

¶ Secunda ratio non est probabile vel congruum ponere quod aliquis eximatur a redemptione facta per Christum et quantum ad deletionem culpeet quantum ad apertionem ianue Probatur per Autustinum de perfectione iusticie qui dicit aliquem fuisse vel esse cuius non sit necessaria Christi redemptio dicit contra scripturam que dicit quod ones in Adam pecca. uerunt. Et contra sententiam saluatoris qui dicit. Non egent qui sani sunt medico sed qui male habent Et non veni vocare iustos sed peccatores. Sed qui dicit beatam virginem non contraxisse originale dicit eam excipi a redemptione Christi et quantum ad de letionem culpe patet quia culpam non habuit et quantum ad apertionem celestis ianue consequenter: quia ia¬ nua celestis non clauditur nisi propter culpam quae inest vel infuit quia clauditur in penam ergo etc. Dices quod non excipitur per hoc a redemptione facta per christum quia multo perfectius fuit redempta quam aliis Nam merito passionis Christi fuit a peccato preseruata et non solum purgata sicut alii. Similiter etiam dices quod quantum ad ianue apertionem quia meritopassionis Christi secundum diuinam ordinationes fuit sibi aperta ita quod quantumcunque caruisset peccato sibi mortua fuisset ante passionem Christi non intratset nec inuenisset ianuam apertam sicut nec alii patres sancti qui sine peccato originali decesserunt et tamen ad limbum descenderunt. Diceretur quod licet ita possit dici tamen videtur conuenientius dicere nisi peccatum et seruitutem eius incurrisset non fuit redempta. Ex quo enim seruitutem non habuisset de qua seruitute fuisset redempta. Preterea de aptione ianue quia sicut dictum est supra propter hoc passio Christi fuit apertiua ianue: quia satisfactiua pro peccato. ita quod si fuisset aliquis qui peccatum nunquam contraxisset et ante passionem et mortem christi mortuus fuisset ianua vt videtur fuisset sibi aperta et sic reddit idem quod prius. scilicet quod cum per mortem Christi ianua fuerit aperta omnibus omnes peccatum contraxerunt preter Christum qui aperuit eis et omnibus propter peccatum fuit clausa.

¶ Tertia ratio quia non est probabile quod pene inflicte pro peccato fuerint in beata virgine et non fuerit peccatum in ea. Pene enim in ea non fuerunt assumpte sicut in Christo vt patet. Si dicas quod derelicte sunt in ea ad exercitium virtutis et meritum. Contra si ista conclusio est bona quare in statu inno scentie non fuerit congruum illas penas esse. Uide tur ergo quod beata virgo cum fuerit propagata secundum legem nature ab Adam et quantum ad hoc filia ade quod ipsa peccauit in Adam et incurrit secundum legem punitiuam peccati ade que talis erat quod ex demerito ade quicumque vel quecunque propagaretur ab ipso modo naturali priuaretur iusticia debita et sic peccatum incurreret. et hec de secundo articulo principali.

¶ Quantum ad tertium articulum videtur mihi dicendum quod deus potuit et des cuit hoc fieri quod ipse preseruaret virginem matrem uam dulcissimam ne peccatum originale contraheret n sua conceptione tertio modo dicta ita quod deu factobeata vergo originale non contraxit. Quod autem deus hoc potuerit facere patet quia sicut non implicat contradictio. nem animam virgins esse sine pctato originali pro aliquo instanti post suam infusionem ita nec in instanti sue creationis vel infusionis. Cum ergo deus possit esse illud extra se quod non implicat contradictionem deus eam potuit praeseruare a pctio originali ne ipsa contraheret illud ergo etc. Sed quod decuit probatur primo sic. Decuit vt christus merito sue passionis future perfectissime mediaret inter deum et suam matrem quia inter proximiores sibi personas mediare non poterat. Sed christus non mediasset perfectissime inter eos nisi materem a pcto originali praeseruasset. nam perfectius est mediare omnino a culpa praeseruare quam dimit tere labi in culpam et postea purgare. Et est exemplum Anselmi ad hoc si aliquis propter offensam patris punit filios exilio et nascatur filius cuius seruitium magis placet regi quam exilium et remittat sibi exilium non perfecte reconciliatur sibi quia non remittit sibi offensam sed manet inimicus. Sed si esset aliquis qui mediaret inter regen et vnum alium nasciturum intantum quod rex nec imputaret sibipffensam nec indiceret exilium sed liberaret eum ille perfecte mediaret. Sic putandum est in proposito quod christus perfecte mediauit inter patrem et materem intantum quod numquam deus pater fuit offensus materi. Durum enim videtur michi quod pater vel filius dei fuerit aliquando offensus materi dei.

¶ Secunda ratio perfectissimus mediator non solum liberat a pena minori sed a maxima pena congruum est ergo quod praeseuet. Si pctantum est maxima pena quia priuat bonum iusticie quod est maximum.

¶ Tertia ratio Christus fuit ita perfectus mediator pro mre sua quod ipsa tenebatur sibi in summo pacto amoris. Sed non fuisset sic obligata ad diligendum ipsum in tanto gradu. Si permisisset eam cadere in pectantum et postea purgasset eam. Ponitur exemplum. Sicut aliquis magis praeseruaret a luto aliquem. Si ipsum praeseuaret ne caderet quam si postea ipsum permissum cadere inlutum erigeret ergo etc.

¶ Quarta ratio deus non permittit aliquod malum euenire nisi ex eo consequatur maius bonum igitur si dimisisset materem suam originale pectantum contrahere vt postea purgaretur per gratiam maius bonum videretur maclas contrahere et purgari quam ab omnilabe pcti omnino praeserus ri quod est falsum quia tunc illud maius bonum deberet poniin christo. Siliter etiam quia tunc maius bonum esset mortaliter peccare et purgari quam a mortali pcto praeseruari quod patet esse falsum. ergo etc.

¶ Quinta ratio Illud esattribuendum materi dei quod est perfectionis vel dignitatis in ea et non derogat singulari priuilegio filii sui vt videtur. Sed non derogat sin gulari praeuilegio filii sui quia nec contrarit actualiter nec radicaliter seu virtualiter quia non fuit seminaliter ab Adam ppagatus: btam autem vergo contraxit radicaliter vel vertualiter quia fuit seminata ab adam secundum legen concupiscentie ergo etc. ¶Sexta ratio est quia christus non debuit negare per gratiam quod potuit sibi conuenire per nostram sed si ho stetisset non contraxisset pctantum originale per nostram ergo per gratiam non contrarit.

¶ Septima ratio est ad perfectionem vniuersi vt habeantur dens gradus possibiles circa pctantum originale. Nam sicut est dare extrema ita et medium. Sed est dare personam quae nec contraxit originale vertualiter seu radicaliter nec formaliter nec in causa nec in effectu sicut christus. Est dare personas quaecontraxerunt et causaliter et actualiter sicut alii propagati ab adam ergo est dare personam quae contraxit vertualiter et non actualiter cuiusmodi fuit betanvgo maria.

¶ Uiter ergo mihi decunum quod beatam virgo tenuit modum medium quantum ad hoc inter filium suum et alios sicut deductum est in ista ratione. Et hec de tertio articulo. 4m articulum Rspondeo

¶ Quantum ad prio ad auctoritatem apostoli et ad siles sacre scripture quod omnes homines ab Adam contraxerunt vertualiter et de se nisi aliunde liberentur et et ita modo propagationis egent gratia dei a pctio liberante vel praeseruante et sic soluitur illud quod habter ca. 3. ad Roma. Sic etiam soluuntur omnes auctoritates adducte pro opinione primam.

¶ Ad rationem dico quod non contrahere originale non est priuilegium quia innocentia que excludit originale et actuale conicata est angelis et primis parentibus ideo concipi sine originali non est speciale priuilegium christo concipi sine originali ex modo propagationis et ita nam liter est speciale priuilegium christo et proprium.

¶ Ad glosatorem dico quod suam habuit opinionem.

¶ Ad rationes aliorum. Ad primam dico quod non fuisset simile quia alio modo fuissi filius dei filius ade quam vergo maria fuisset filia ade Ad ofirmationem dico quod nin fuit congruum quia ideo suppomi fuisset filius et filia licet possibile fuerit. Ad 2am rationem dico quod maxine indiguit redemptore quia nen contrarit immo nobiliori modo indiguit et mors Christi modo nobiliori cum ca ipsam operata est et hoc vt preuisa. Sicut qui se non potest releuare a precipitatione vel ab aliquo casinon minus indiget preseruatore siue conseruatore ne cadat quam cadens ab erectore.

¶ Auctoritas augustini non est contra nos vt patet per dicta. Et quam do dicitur quod conuenientius est dicere quod si non contra xisset et mortua fuisset ante passionem christi quod ei ianua clausa non fuisset sed intrasset regnum celorum Nego quia Iohannes in vtero sanctificatus et patres veteris testamenti licet sine peccato originali mortui sint tamen eis fuit clausa vsque post passionem nec intrare poterant quia statuit pater nullum ad regnum celorum admittere nisi precium esset in effectu solu tum. Acceptauit enim satisfactionem filii ad peccati satisfactionem et etiam sue matris ab originali preseruationem vt preuisam vt exibitam vero ad ianue apertionem.

¶ Ad tertiam dico quod illas penas inflixit deus posteritati Ade quod omnes virtualiter et concupiscentialiter geniti contraxerunt vel contraxissent quantum est ex modo propagationis: et sic modo in baptismo remittit originale non penas consequentes ita potest preseruare aliquem vt pene inutiles auferantur et non alie. Et cum arguis de statu innocentie quod debuissent inesse hoc nihil valet quia in illistatu nec formali nec virtuali contraxissent origina le modo virgo dignissima quantum in se fuit contraxit igitur etc.

¶ Ad beatum bernardum tamen dico quod videtur esse illius opinionis quod fuit in originali peccato concepta sed quia aliter videtur dicendum beato Anselmo non videtur michi cum eo tenendum. quare etc