Text List

Table of Contents

Only show available transcriptions

Commentarius in libros Sententiarum

Liber 1

Praefatio

Praefatio

Prologus

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Quaestio 5

Quaestio 6

Quaestio 7

Quaestio 8

Distinctio 1

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 2

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Quaestio 5

Quaestio 6

Distinctio 3

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 1

Quaestio 5

Quaestio 6

Distinctio 4

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 5

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 6

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 7

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 8

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 9

Quaestio 1

Distinctio 10

Quaestio 1

Distinctio 11

Quaestio 1

Distinctio 12

Quaestio 1

Distinctio 13

Quaestio 1

Distinctio 14

Quaestio 1

Distinctio 15

Quaestio 1

Distinctio 16

Quaestio 1

Distinctio 17

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 18

Quaestio 1

Distinctio 19

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 20

Quaestio 1

Distinctio 21

Quaestio 1

Distinctio 22

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 23

Quaestio 1

Distinctio 24

Quaestio 1

Distinctio 25

Quaestio 1

Distinctio 26

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 27

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 28

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 29

Quaestio 1

Distinctio 30

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 31

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 32

Quaestio 1

Distinctio 33

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 34

Quaestio 1

Distinctio 35

Quaestio 1

Distinctio 36

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 37

Quaestio 1

Distinctio 38

Quaestio 1

Distinctio 39

Quaestio 1

Distinctio 40

Quaestio 1

Distinctio 41

Quaestio 1

Distinctio 42

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 43

Quaestio 1

Distinctio 44

Quaestio 1

Distinctio 45

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 46

Quaestio 1

Distinctio 47

Quaestio 1

Distinctio 48

Quaestio 1

Liber 2

Prologus

Distinctio 1

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Quaestio 5

Quaestio 6

Distinctio 2

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 3

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctiones 4-5

Quaestio 1

Distinctio 6

Quaestio 1

Distinctio 7

Quaestio 1

Distinctio 8

Quaestio 1

Distinctio 9

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 10

Quaestio 1

Distinctio 11

Quaestio 1

Distinctio 12

Quaestio 1

Quaestio 1

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 13

Quaestio 1

Distinctio 14

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 15

Quaestio 1

Distinctio 17

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 18

Quaestio 1

Distinctio 19

Quaestio 1

Distinctio 20

Quaestio 1

Distinctiones 21-22

Quaestio 1

Distinctio 23

Quaestio 1

Distinctio 24

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 25

Quaestio 1

Quaestio 1

Distinctiones 26-28

Quaestio 1

Distinctio 29

Quaestio 1

Distinctio 30

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctiones 31-32

Quaestio 1

Distinctio 33

Quaestio 1

Distinctio 34

Quaestio 1

Distinctio 35

Quaestio 1

Distinctio 36

Quaestio 1

Distinctio 37

Quaestio 1

Distinctio 38

Quaestio 1

Distinctio 39

Quaestio 1

Distinctiones 40-41

Quaestio 1

Distinctio 42

Quaestio 1

Distinctiones 43-44

Quaestio 1

Liber 3

Collatio

Distinctio 1

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Quaestio 5

Quaestio 6

Distinctio 2

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 3

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 4

Quaestio 1

Distinctio 5

Quaestio 1

Distinctio 6

Quaestio 1

Distinctio 7

Quaestio 1

Distinctio 8

Quaestio 1

Quaestio 1

Distinctio 9

Quaestio 1

Distinctio 10

Quaestio 1

Distinctio 11

Quaestio 1

Distinctio 12

Quaestio 1

Distinctio 13

Quaestio 1

Distinctio 14

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 15

Quaestio 1

Distinctio 16

Quaestio 1

Distinctio 17

Quaestio 1

Distinctio 18

Quaestio 1

Distinctio 19

Quaestio 1

Distinctio 20

Quaestio 1

Distinctio 21

Quaestio 1

Distinctio 22

Quaestio 1

Distinctio 23

Quaestio 1

Distinctio 24

Quaestio 1

Distinctio 25

Quaestio 1

Distinctio 26

Quaestio 1

Distinctio 27

Quaestio 1

Distinctiones 28-30

Quaestio 1

Distinctio 31

Quaestio 1

Distinctio 32

Quaestio 1

Distinctio 33

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 34

Quaestio 1

Distinctio 35

Quaestio 1

Distinctio 36

Quaestio 1

Distinctio 37

Quaestio 1

Distinctio 38

Quaestio 1

Distinctio 39

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 40

Quaestio 1

Liber 4

Collatio

Distinctio 1

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 2

Quaestio 1

Distinctio 3

Quaestio 1

Distinctio 4

Quaestio 1

Distinctiones 5-6

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 7

Quaestio 1

Distinctio 8

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 9

Quaestio 1

Distinctio 10

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 11

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Quaestio 5

Distinctio 12

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctio 13

Quaestio 1

Distinctio 14

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Distinctio 15

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctio 16

Quaestio 1

Distinctio 17

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctiones 18-19

Quaestio 1

Distinctiones 20-21

Quaestio 1

Quaestio 1

Distinctio 22

Quaestio 1

Distinctio 23

Quaestio 1

Distinctio 24

Quaestio 1

Distinctio 25

Quaestio 1

Distinctio 26

Quaestio 1

Distinctio 27-29

Quaestio 1

Distinctio 30

Quaestio 1

Distinctiones 31-32

Quaestio 1

Distinctiones 33

Quaestio 1

Distinctiones 34-36

Quaestio 1

Distinctiones 37-39

Quaestio 1

Distinctiones 40-42

Quaestio 1

Distinctiones 43

Quaestio 1

Quaestio 1

Quaestio 3

Quaestio 4

Distinctiones 44

Quaestio 1

Quaestio 2

Distinctiones 45

Quaestio 1

Quaestio 1

Distinctiones 46

Quaestio 1

Distinctiones 47

Quaestio 1

Distinctiones 48

Quaestio 1

Distinctiones 49

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Quaestio 1

Quaestio 5

Quaestio 6

Quaestio 7

Quaestio 8

Quaestio 9

Quaestio 10

Distinctiones 50

Quaestio 1

Quaestio 2

Quaestio 3

Prev

How to Cite

Next

Quaestio 1

1

¶ Distinctionis Prime Libri Tertii Sententiarum. ¶ Questio Prima.

2

CIrca primam distinctionem huius Tertii Sententiarum. Quero primo vtrum incarnatio diuine persone ad redemptioinem humani generis fuerit posssibilis.

3

¶ Uidetur quod non. Primo sic. Illud quod est alteri vnibile est sibi componibile vel saltem alicui probatio quia ipsum est in potentia vel ad illud cui vnitur vel ad vnionem ipsam et per consequens est mutabile de non vniri ad vniri vel econuerso. Sed diuina per sona est simplicissima non composita nec compossibilis et simpliciter immutabilis sicut dictum est in primo: ergo etc

4

¶ Secundo sic. Impossibile est quod illa que differunt plusquam genere sint idem numero vel supposito perse vno. Quecumque enim sunt idem numero vel supposito per se vno sunt vnum genere et specie. 5. meta. Sed diuina persona et natura humana differunt plusquam genere quia in infinitum nullam proportionem habentes et sicut corporale et incorporale quae differunt plusquam genere. 5. metha. ergo etc.

5

¶ Tertio sic. Natura humana et persona sunt idem penitus extra intellectum nec possunt differre. Si enim differrent oporteret quod personalitas nature adderet super ipsam vel substantiam vel accidens. Non primum patet: quia nec materiam nec formam nec compositum. Nec accidens quia substantia non personatur per accidens sicut nec subsistit per accidens: sed magis econuerso. Sed persona humana non est vnibilis persone diuine nec assumptibilis ab ipsa ad vnitatem suppositi sui vel persone: quia multiplicaretur contradictio quod scilicet essent vnum suppositum et quod non vnum sed duo: ergo nec natura est vnibilis.

6

¶ Quarto sic. In quocumque supposito natura substantialis subsistit ipsa dat illisupposito est simpliciter quod est esse substantiale primum. Probatio quia cum ipsa non sit accidens non potest subsistere in aliquo inherendo sibi et dando sibi esse secundum quid et secundarium sed substantiat ipsum dans sibi quidditatiue esse primum simpliciter. Sed natura humana non potest esse tale dare diuino supposito: quia necessario presupponit ipsum in suo esse sicut dependens essentialiter ab eo: ergo non potest subsistere in diuino supposito: et per consequens incarnatio diuine persone quam ponit fides non est nec fuitpossibilis. quod factum est non est impossibile

7

¶ Contra nec fuit: immo magis possibile. Sed incarnatio diuine persone facta est. Iohannis primo. Uerbum caro factum est et habitauit in nobis: etc. In ista questione sic procedam.

8

¶ Primo ad euidentiam possibilitatis ipsius incannationis inquiram vnum preambulum necessarium / scilicet quomodo in creaturis differunt suppositum et natura et an suppositum addat aliquid super naturam substantialem cuius est.

9

¶ Secundo inquiram de possibilita te incarnationis.

10

¶ Tertio de facto incarnationis Utrum ostendi possit per scripturas a iudeis receptas messiam christum deum esse et ipsum in preterito iam incarnatum fuisse.

11

¶ Ultimo ad rationes principales

12

¶ Quantum ad primum articulum est vna conclusio in qua multi conueniunt scilicet quod suppostum quod dicit aliquid per se subsistens in natura substan¬ tiali et habens naturam talem et hanc addit super natura hanc aliquid reale positiuum differens extra intellectum a natura ipsa.

13

¶ Ad hoc adducuntur multe rationes. Prima est hec. Si natura et suppositum non differrent realiter ita quod suppositum nichil reale positiuum adderet super naturam. Sequeretur quod sicut verbum assumpsit naturam ita et suppositum humanum. Sed hoc est falsum et impossibile quia suppositum cum sit incommunicabile et vt quod et vt quo impossibile est quod sit vnibile: ergo etc.

14

¶ Secunda ratio est hec. Illud quod dicit perfectionem simpliciter secundum rationem propriam dicit aliquid reale positiuum secundum ipsam. Sed suppositum est huiumodi. Und est suppositum quia perfectionis est quod aliquid subsistat in seipso et per seipsum non dependendo ad aliud sicut imperfectionis est quod aliquid non subsistat in seipso sed dependeat ad aliud. Patet de accidente: ergo etc.

15

¶ Tertia ratio est quasi confirmatio huius quia personari personalitate propria excludit imperfectionem dependendi ad extrinsecum suppositum. Sed nichil excludit perfectionem nisi perfectum et aliquid positiuum vt videtur. Propter hoc enim ponitur quod indiuiduatio nature est per aliquid positiuum: quia per indiuiduationem excluditur imperfectio a natura scilicet diuisibilitas et diuidi ergo sic hic.

16

¶ Quarta ratio aut suppositum addit aliquid positiuum super naturam aut non sed negationem tantum. Si pri mo modo habetur propositum. Si secundo modo dicatur contra primo quia nulla negatio est primo incommunicabi lis hoc est propter incommunicabilitatem alicuius positiui. Unde nec aliqua negatio propria est alicui nisi propter aliquam affirmationem ad quam reducitur. Sed personalis proprietas vel suppositiua qua formaliter constituitur suppositum est primo incommunicabilis: quia est ratio constituendi incommunicabile puta suppositum vel personam: ergo ipsa est aliquid positiuum et non nega tio et illud positiuum oportet quod suppositum vel personaaddat super naturam vt videtur.

17

¶ Et confirmatur quia hoc videmus in diuino supposito quod incommunicabilitas non conuenit supposito nisi per aliquid positiuum quod est ipsa relatio constitutiua suppositi distincta formaliter a natura.

18

¶ Secundo quia si suppositum addisolam negationem super naturam tunc omnia supposita creata erunt formaliter negatiua quod est inconueniens: quia suppositum substantie est maxime ens et substantia in predicamentis.

19

¶ Tertio quia nullum suppositum erit per se vnum. Nam ex positiuo et negatione non fit aliquid per se vnum nichilominus quam exaliquibus positiuis puta ex substantia et accidente quia plus distant affirmatio et negatio quam substantia et accidens. Hoc autem est falsum et contra philoso phum. 7. metha. vbi vult quod suppositum substantie est per se vnum et per se terminans generationem. quare etc.

20

¶ Quinta ratio talis differentia penes modum significandi non impedit praedicationem identi cam: licet bene impediat praedicationem formalem. Si ergo natura et suppositum sic sunt idem quod non differunt nisi secundum modum significandi et non per aliqua realia positiua: sequitur quod natura pec identitatem possit predicari de supposito dicendo homo est humanitas. Hoc autem est falsum: ergo etc. hoc enim solum habet locum in diuinis.

21

¶ Sex ta ratio. Suppositi est agere et per consequens suppositum per se et intrinsece includit omnia necessaria ad agendum. Sed nature non est agere: vt patet. Actiones enim sunt suppositorum primo meta: ergo etc.

22

¶ Septina ratio. In solo deo idem est habens et id quod habetur. In creatura autem non: quia non est sum me simplex sicut deus. Sed suppositum in creatura est habens et natura id quod habetur: ergo differunt realiter et positiue.

23

¶ Ultima ratio est quod non magis determinatur natura ex se ad suppositalitatem quam ad indiuiduationem. Patet: immo minus quia natura creata potest stare sine propria suppositalitate: non autem sine propria singularitate. Sed ad singularitatem determi natur per aliquid positiuum reale super additum nature vt dictum est in secundo: ergo multo fortius ad per sonalitatem vel suppositalitatem. quod suppositum creatum addit

24

¶ Dicunt ergo aliquid posituum reale super naturam hanc et singularem per quam est formalite suppositum vel subsistens per se et incommunicabile Sed in exprimendo illud variantur: quia quidam dicunt quod illud est esse actualis existentie quod differt secundum eos increatura ab ipsa essentia re vel intentione saltem et videtur eis quod per se actuale suppositum sit formaliter suppositum. Tum quia esse est vltima actualitas pertinens ad genus substantie data sibi ab agente. Tum quia idem videtur in substantia subsistere per se et existere suppositum autem suppositum per subsistere: ergo etc. ponunt quod illud additum per quod supposi¬

25

¶ Alii tum est suppositum est quidam modus realis contrahens naturam et conueniens sibi secundum quod substat proprietatibus accidentalibus que sunt suppositi et ipsum natura contrahit et habet ex illis proprieta tibus. Dicunt tamen quod talis modus non est alia res a natura ipsa nec est alia substantia: quia nec materia alia nec forma nec compositum nec est aliquod accidens: quia tunc suppositum non diceret aliquid vnum per se in gener praedicabili per se de seipso. Ita quod eadem res acceptasecundum se preter illum modum dicitur natura sed cum illo modo accepta dicitur suppositum.

26

¶ Et quod hoc sit possibile declarant in materia de qua dicunt quod habet quem dam modum quantitatiuum sibi consubstantialem derelictum ex quantitate quo quidem modo formaliter est extensaalia extensione ab illa que est quantitas ipsa: et habet partes secundum seipsam extensas alia extensione correspodentes partibus quantitatis et ille modus non est resalia a materia sed est sibi consubstantialis et intimus licet extra intellectum distingatur ab ea tanquam modus et sit in materia derelictus ex quantitate secundum quam materia quanta plus dicit et significat quam materia tantum Sic in proposito vt dicunt quod suppositum plus dicit quam natura quia dicit modum illum cum natura et vltra naturam per quam est formaliter suppositum. Sed quantum ad istum articulum videtur michi dicendum quod suppositum creatum vnde suppositum non addit vltra naturam hanc singularem et indiuidualem aliquid reale positiuum quo forma liter sit positiuum sed solum negationem seu aliquid negatiuum vel priuatiuum eo modo quo dicitur infra¬

27

¶ Probo ergo per aliquas rationes quod suppositi creatum super hanc naturam cuius est suppositum nihiaddit reale positiuum per quod sit formaliter suppositum Et arguo sic.

28

¶ Primo illud quo suppositum est formaliter suppositum in actu praesupponit hac naturam sin gulariter existentem in actu: quia prius est hanc naturam existere singulariter in actu quam ipsam suppositari. vnde et in christo manet natura humana singulariter existens in actu et non manet suppositata supposito pro prio. Unde illud prius est natura alio. Sed omne po¬ sitiuum reale adueniens nature et presu pponens ipsam existere singulariter in actu est sibi accidens: quia accidens est illud quod aduenit rei preexistenti in effectu secundum vltimum esse et completum generis speciei et indiuidui. talis generis secundum omnes loquentes de accidente. Et patet quia tale quid nec est genus illius cui aduenit: nec species nec differentia substantialis quecumque sit illa. Si ergo illud quo suppositum est formaliter suppositum dicat aliquid positiuum rease oportet necessario et sequitur quod illud sit accidens. Sed illud est impossibile: quia substantia non suppositatur per accidens sed mageconuerso vt patet: ergo etc.

29

¶ Et ab aliquibus confirma tur hoc quod illud quo suppositum est suppositum non possit esse accidens. Tum quia generatio per se terminatur ad suppositum: non autem ad aliquod accidens Tum quia suppositi primo est existere non autem alcuius accidentis. Tum quia praedicatio hominis de supposito puta de Sorte est praedicatio per se quod esset im possibile si suppositum per se includeret accidens. Sicut nec ista est per se homo albus est homo. Tum quia substantia vel suppositum eius substat accidentibus omnibus tanquam subiectum receptiuum: ergo non inclidit aliquod accidens sed est ab omni accidente intrisece denudatum sicut et receptiuum a recepto. 2. et. 3. de anima. Tum quia suppositum substantie est aliquod ens vnum per se patet. 7. metha. vbi distinguit id cuius est quidditas in dictum per se et per accidens et ac cipit dictum per se pro per se supposito quidditatis.

30

¶ Sed quicquid sit de istis confirmationibus non curo multum de ipsis

31

¶ Secundo arguo sic principa liter. Si suppositum creatum esset formaliter suppositum per aliquid reale positinum. Sequeretur quod su positum manens esset vnibile vel assumptibile ad suppositum aliud vnitatem suppositi. Sed hoc est impossibile et falsum: ergo etc. Falsitas consequentis patet. Nam sicut dictum fuit in primo suppositum dicit aliquid formaliter incommunicabile et vt quod sicut vniuersale communicatur singularibus vel inferioribus et vt quo sicut forma communicatur alicui vel etiam natura vt ipsa possit dici ipsum tale quod autem vnibile est alteri in vnitate suppositi est sibi communicabile vt quo dicatur ipsum tale: quare etc. Probatio consequentie quia omne positiuum reale quod muenitur in natura ex parte sui ante assumptionem vel vnionem est vnibile: quia est in potentia obedientiali respectu diuine voluntatis vt agentis ad hoc vt ad suppositum diuinum extrinsecum dependeat vt cui innitatur in subsistendo sicut et natura ipsa.

32

¶ Et confirmatur hoc per Damascenum li. 3. c. 12. Nichil inquit eorum que plantauit in nostra natura verbum a principio plasmans nos derelinquit / totus toti vnitus est michi vt totam toti salutem tribuat et quod est inassumptibile et incurabile. Uult ergo quod quecunque entitas positiua in natura nostra est vnita verbo: et per consequens si formale constitutiuum suppositi esset aliquid positiuum quod super positum esset vnibile et de facto fuisset assumptum a verbo sicut et natura ipsa: quare etc sic. si suppositum creatum puta huma¬

33

¶ Tertio num diceret aliquid positiuum reale vtra hanc naturam singulariter existentem quo formaliter esset suppositum. Sequeretur quod verbum non posset naturam humanam deponere nisi vel largiretur sibialiquam nouam ralitatem per quam formaliter subsi¬ steret in proprio supposito vel nisi natura illa mane ret in re nullo modo suppositata nec supposito proprio nec extrinseco puta supposito verbi. Sed vtrumque est impossibile. Primum quia illa noua entitas sibidata vel esset substantia uel accidens. Non potest diciquod substantia: quia vel materia vel forma vel compositum Et patet quod nullum: quia natura illa non maneret eadem substantialiter que prius. Nec etiam illa noua substantia pertineret intrinsece ad illam vt videtur. Nec ad cidens potest esse: quia accidens non est ratio suppositandi substantiam: sed magis econuerso. Secundum etiam patet impossibile scilicet quod natura humana possit et se in re et in effectu non suppositata in aliquo supposito quocunque et tamen hoc videretur possibile: quia siverbum deponeret naturam assumptam non propter hoc necessitaretur ad largiendum sibi aliquam entitatem positiuam quam prius non habuisset in ipso verbo et planum est quod entitatem positiuam realem constitutiuam proprii suppositi non habuit in verbo: quare etc 1 Illud reale positiuum quo

34

¶ Quarto li natura suppositatur formaliter aut est idem essentialiter cum natura hac singulari aut essentialiter distinctum ab ipsa. Non potest dici quod sit idem essentialiter: quia tunc manente natura et existente maneret illud positiuum et ita in christo mansisset illud sicut et natura et per consequens proprium suppositum nature humane quod est falsum. Suppositum enim eo quo est formaliter suppositum est formaliter incommunicabile vt patet. Nec potest dici se cundum quia tunc illud positiuum necessario esset accidens: et non substantia: et tunc vel esset accidens absolu tum vel respectiuum. Non accidens absolutum nature: quia tunc necessario presupponeret naturam sicut essentia liter distinctam et vtrumque indifferenter posset esse sine alio virtute diuina quod est falsum. Nec respectiuum quia tunc omne suppositum creatum esset respectiuum. Secundo etiam quia natura posset esse sine tali accidente essentialiter distincto licet non econuerso: quare etc. y dico quod suppositum nature

35

¶ Sic igitut create vel creatum non ad dit super hanc naturam actu existentem aliquid reale positiuum quo formaliter sit suppositum. Dices quod esse existere in actu formaliter facit vel constituit ipsum suppositum. Dico quod hoc est impossibile. Primo cum natura humana habeat proprium existere licet vnita verbo alioquin non esset in rerum natura et illa esset nichil. Sequeretur quod haberet proprium sup positum in verbo quod est falsum precipue quia secundum aliquos eorum existere solum differt ab essentia vel natura intentione solum et ita sunt insensibilia. Si dicas quod differunt re sicut aliqui volunt dicere. Dico ad hoc quod nullus ponit quod sint separabilia licet differant reet ita redit illud quod prius. Preterea quia existere est ita communicabile sicut et natura vel essentia: ergo per ipsum non est suppositum formaliter suppositum et incommunicabile modum derelictum patet quod

36

¶ Contra illum est fictus sicut argutum est in secundo in questione de principio indiuiduationis et in quadam alia. vtrum dimensiones interminate praecedant formam substantialem in materia.

37

¶ Secundo etiam dato quod ille modus esset aliquid tamen non potest esse ratiosuppositandi naturam: quia cum sit sibi substantialiter secundum illos qui ponunt eum oportet quod inueniatur vbique inuenitur natura: et per consequens est ita communicabilis si¬ cut et natura et ita non potest esse formale constitutiuum suppositi quod est simpliciter incommunicabile et per consequens inassumptibile quare etc.

38

¶ Preterea sequeretur contra ipsos quod suppositum esset vnum per accidens: quia cum ex vnione nature ad accidentales proprietates suppositi et ad quamlibet sequatur modus proprius cuilibet cor respondens quero quis illorum sit ratio suppositandi naturam et non plus potest dici de vno quam de alio vt videretur. Sequitur ergo secundum omnes quod suppositum non est per se vnum sed per accidens.

39

¶ Preterea etiam modus ille sequitur vnionem substantie et accidentis: ergo est accidens et passio compositi ex substantia et accidente ex natura et proprietate accidentali: et sic etiam suppositum non est vnum per se sed per accidens.

40

¶ Preterea ipsi dicunt quod est contra dictio ponere quod aliqua distinguantur ex natura rei et non distinguantur sicut res a re arguendo contra formalitates et ipsi ponunt idem de isto modo et natura. vnde sibiipsis contradicunt quod nullo positiuo addito na¬

41

¶ Dico ergo ture suppositum creatum est formaliter suppositum.

42

¶ Secundo dico quod oportet necessario quod suppositum addat aliquid super hanc naturam singulariter existentem quia verbum talem naturam assumpsit et non assumpsit suppositum secundum Damasce. li. bro. 3. c. 77. Ubi dicit quod verbum assumpsit naturam in athomo hoc est singularem non tamen personalitatem propriam: quia non posset stare cum vnitate suppositi. oportet necessario concludere quod

43

¶ Ex hoc suppositum vltra naturam hanc singulariter existentem dicat negationem vel negationes aliquas. Ad cuius euidentiam vt videamus que sint iste negationes et quot.

44

¶ Hotandum est quod sicut vide tur ad praesens suppositum dicit negationem innitendialteri vt supposito substentanti vltra naturam substantialem completam et perfectam in genere specie et indiuiduo indiuidualiter existentem. Hoc enim voco suppositum creatum aliquid de genere substantie completum secundum genus speciem et indiuidunm non innitens alteri: vt supposito substentanti sed per se existens dependentia autem vel innitentia respectu alterius quam priuat vel negat suppositum vel ratio formalis suppositi a natura suppositata creata supposito proprio posset intelligi triplex. Una actualis alia aptitudinalui et tertia possibil. Et differunt iste: quia prima dicit actum secunda aptitudinem et tertia possibilitate quae abstrahit ab vtroque et sic negatio dependentie vel innitentie ad extrinsecum suppositum posset intelligi vel negatio innitentieactualis vel negatio dependentie aptitudinalum vel potentialis.

45

¶ Prima negatio est nuda siue sola. Secunda est cum inclinatione ad actum oppositum et tertia cum repugnantia ad actum et est exemplum de istis quia primo modo superficies i non esset alba haberet negationem albedins Secundo modo lapis habet negationem eius quod est sursum quia habet inclinationem namlem et aptitudinem essendi deorsum. Tertio modo angelus habet negatianem essendi album vel quantum quia non potest esse albus sed sibi repugnat simpliciter ir praemisso dicitur ab aliquibus quod suppositum crea¬

46

¶ oi tum vltra naturam hanc singularem additnegationem innitendi alteri supposito actualiter. Sed hoc non sufficit quia tunc anima separata esset ypostasis vel suppositum: quia actualiter non dependet ad suppositum extrinsecum cui actualiter innitatur. Sed oportet quod addat cum hoc negationem dependentie aptitudinalis vel innitentie ad aliquod aliud in subsistendo que etiam per seipsam non sufficit: quia talem negationem habet natura humanaa verbo assumpta: et tamen non habet rationem proprii suppositi.

47

¶ Oportet ergo quod in natura concut rant ambe negationes iste ad hoc vt suppositetur in supposito proprio scilicet negatio innitentie vel dependentie actualis ad extrinsecum suppositum et negatio dependentie aptitudinalis. Ita quod natura nec actualiter nec aptitudinaliter alteri vel extrinseco supposito innitatur vel dependeat.

48

¶ Et etiam hoc patet: quia nec anima separata nec accidens separatum in eucaristia habent rationem proprii suppositi: quia aptitudinaliter dependent ad fuppositum vel aliquid extrinsecum cui nata sunt inesse. Similiter etiam natura humana in christo non habet pro prium suppositum: quia actu dependet ad extrinsecum suppositum puta ad verbum. Tertia vero negatio impossibilis est inueniri in natura scilicet negatio impossibilitatis dependentie ad extrinsecum / suppositum: quia natura substantialis predicta possibilis est dependere ad extrinsecum suppositum puta ad verbum nec repugnat hoc sibi eo quod est in plena obedientia diuine voluntatis respectu talis de pendentie vel innitentie ad extrinsecum: et ideo talis negatio non concurrit ad constitutionem suppositi nec suppositum creatum includit talem negationem excludentem possibilitatem talis dependentie vel innitentie a natura. ui quod si capiantur

49

¶ Sed videtur mihi que predicta sunt non est talis distinctio dependentie necessaria ad excludendum accidens vel animam separatam et ad probandum quod non sint supposita creata vel etiam. partem quamcunque faciens vnum per se cum alia intoto vel natam facere. Nam sicut iam aliqualiter tactum est sola natura substantialis perfecta secundum genus speciem et indiuiduum immediate est suppositabilis supposito proprio et per ista excluduntur tanaccidens quodcunque quod non est substantialis nature quam anima separata que non est nature perfecte secundum speciem vel indiuiduum speciei: sed nata est esse pars licet bene sit verum quod negatio tam actualis deper dentie quam aptitudinalis concurrat in natura singulari substantiali completa et perfecta ad rationem. suppositi et illam duplicem negationem includat suppositum creatum sicut dicunt: et in hoc valde bene.

50

¶ De illa etiam tertia dico quod est impossibile sicut dicunt quod concurrat ad rationem suppositi propter rationem predictam quia impossibilis est in natura. vnquantum ad istum articulum

51

¶ Sic igitur dico primo quod suppositum creatum non addit super naturam hanc singularem substantialem perfectam et completam secundum genus speciem et indiuiduum nisi negationem actualis et aptitudinalis dependentie ad extrinsecum suppositum alterius nature cui innitatur actualiter vel aptitudinaliter natura ipsa. Et hoc patet: quia ista duplici negatione posita in natura tali statim habetur sup positum creatum. Ipsa vero non posita sed amotavel per positionem affirmationis apposite vel affirmationum in aliquo statim tolletur ratio suppositi creati. Unde suppositum est.

52

¶ Secundo patet hoc idem de negatione aptitudinalis dependentio quia de negatione actualis non est dubium. Alio¬ quin enim si natura aptitudinaliter dependeret ad extrinsecum suppositum violenter suppositaretur in proprio supposito quod est contra inclinationem naturalem. hoc autem est falsum: quia proprium suppositum est sibi generale: non autem aliud extrinsecum. dependentia vel Secundo dico quod imitentia talis ad extrinsecum suppositum quam priuat formalis ratio suppositi non est dependentia causati ad causam. Tunc enim indifferenter terminaretur dependentia nature humane assumpte ad tria diuina suppositapuibus causalitas respectu creature cuiuscumque conmunis est: sed est dependentia vel habitudo nature alicuius vt communicabilis ad suppositum extrinsecum in se subsistens et cui subsistenti vniatur sic quod ipsum dicatur tale secundum talem naturam et ista dependentia vnio quedam est non per informationem quia diuinum suppositum nec est informabile nec informans nec componibibile: quia est purus actus. Nec per aggregationem. Tum quia diuinum suppositum non habet rationem partis nec cum aliqua creatura facit aliquid maius. Tum quia si per aggrega tionem isto modo diuinum suppositum vniretur nature cuiuslibet sed est vnio ordinis nature ad verbum vel ad aliud suppositum sicut est possibile qui quiquidem ordo non attenditur ex parte verbi: sed est relatio realis tantum et dependentia quedam nature create assumpte ad verbum: et est habitudo poste rioris ad prius eo modo quo dictum est supra scilicet vt nature communicabilis alteri vt supposito extrinsece nature quod secundum ipsam dicatur tale vt secundum humanitatem verbum dicitur homo: quare etc.

53

¶ Ad rationes ergo aliorum probantium quod suppositum creatum: vnde tale dicat aliquid positiuum reale super naturam. Respondeo.

54

¶ Ad primam dico quod verbum assumpsit naturam et non suppositum: licet suppositum nichil positiuum reale addat super hanc naturam quo ipsum sit formaliter su ppositum: quia sicut dictum est supra verbum atsumpsit naturam sine illa negatione que sibi infuisset nisi assumpta fuisset per quam fuisset formaliter sup positata in proprio supposita et non assumpsit eam cum illa negatione.

55

¶ Ad secundam dico quod suppositum creatum secundum rationem suam formalem et secundum illud quod addit super naturam non dicit perfectionem: immo nec suppositum diuinum quod plus est sicut dictum est in primo: licet bene neget imperfectionem dependendi vel innitendi naturam extrinseco supposito. Nulla enim negatio perfectio est: licet bene sit negatio imperfectionis: quia negatio cuiuscumque siue perfectionis siue imperfectionis non est aliquid positiuum intrinsece et formaliter.

56

¶ Ad tertiam que est confirmatio quando dicitur quod nichil includit imperfectionem nisi ratione alicuius perfectionis. Ita quod illud quod est ratioexcludendi imperfectionem est perfectio. Dico quod exclude re aliquid imperfectionem formaliter eomodo quo nega tio excludit affirmationem potest conuenire alicui quod non dicit perfectionem: quia nulla negatio dicit perfectionem. Uerum est tamen quod illa negatio ad aliquid positiuum redutitur a quo excludit illam imperfectionem sicut est in proposito et illud positiuum frequenter non est ratio excludendi talem imperfectionem necessario: quia illud positiuum aliquando est indifferens ad illam imperfetionem et ad negationem illius. Quod autem sit sub¬ altero illorum hoc est ex operatione vel actione alicuius agentis vel ex cessatione actionis vel suspen sione sicut magis dicetur infra in proposito de illa dependentia et eius negatione.

57

¶ Ad illud de principio indiuiduationis. Dico quod indiuiduo simpliciter repugnat diuidi sic quod sibi non potest conuenire per quancunque potentiam et nature etiam singulari per principium indiuiduationis: et ideo bene oportet quod per aliquid positiuum quod sit ratio talis repugnantie. Sed licet nature suppositate in supposito proprio non conueniat suppositari in alio vel dependere ad aliquid: nod tamen sibi repugnat hoc manenti eandem naturam sed contingenter sibi potest inesse. Negatio autem bene potest esse ratio talis repugnantie non simpliciter et absolute sed secundum quid quam diu inest talis negatio. Exemplum accidenti separato non repugnat simpliciter dependere ad subiectum licet sibi non conueniat sed secundum quid posset dici sibi repugnare pro quanto stante illa separatione non posset simul stare quod inhereret.

58

¶ Ad quartum dico quod non addit aliquid positiuum sed negationes predictas. contra hoc dico quod nega

59

¶ Ad primum tio est primo incommunica. bilis tamquam illud per quod repugnet simpliciter alicui conmunicari sed magis aliquid positiuum sic est incommunicabile primo et ipsum necessario consequitur negatio incommunicabilitatis: et tunc dico quod per istam negationem quam addit suppositum non repugnat nature communicari alteri: quia tunc non posset assumi sicut nec diuinum suppositum sessbene verum est quod sibi ceuenit non communicari cuius oppositum potest sibi contingenter inesse et negatio bene est prima ratio talis incommunicabilitatis ipsa stante nec oportet quod sequatur entitatem simpliciter incommunicabilem.

60

¶ Per hoc patet ad confirmationem de diuino supposito quod non est simile quia negatio incommunicabilitatis est necessaria in diuinno supposito et nature divine simpliciter repugnat suppositari supposito nature extrinsece et ita incommunicabilitas uel independentia ad aliquod extrinsecum suppositum consequitur ibi aliquam entitatem positiuam incommunicabilem primonon sic autem in proposito quia nature create simplipliciter non repugnat suppositari in supposito extrinseco. Et ideo non oportet quod illa negatio independentie consequatur in ipsa aliquam entitatem incommunicabilem primo: quare etc.

61

¶ Ad secundum dico quod suppositum substantie quantum ad istud quod addit super indiuiduum non est maxime ens sed singulare substantie est maxime ens inter illa sui generis et in diuiduum ipsum quod est aliquis et hoc intendit Aristoteles.

62

¶ Ad tertium dico breuiter quod omne supopositum creatum vt sic est aliquid negatiuum constitutum vt sic ex positiuo quod est natura singularis et hec et negationibus supradictis.

63

¶ Ad quartum comcedo quod non est per se vnum licet singulare vel indiuiduum sit vnum per se et ratione illius singularis inclusi in supposito probatur vniuersale in concreto deipso per se non ratione negationis illius.

64

¶ Ad illud de. 7. metha. dico quod intendit sicut dictum est et quod singulare substantie est per se terminus generationis.

65

¶ Ad illud quod dicunt alii de existere. Dico quod si ue actualitas vltima sit existere siue non quod per ipsum non suppositatur natura: sed magis per negationem predictam.

66

¶ Ad aliud quod existere et subsisteresunt idem falsum prout accipitur subsistere suppo¬ sitaliter sed vnum dicit formaliter quid positiuum et aliud negatiuum. Ideo non valet. Ad alia que adducuntur in deductione pro illo modo patet quod nichil valent sicut dictum est supsa

67

¶ Ad quintam rationem principalem dico quod in promptu apparet ratio quare natura non predicatur per identitatem de supposito licet nichil reale positiuum addat suppositum super hanc naturam quia ad predicationem per identitatem necessario oportet quod vtrumque extremum vel alterum secundum suam rationem formalem sit infinitum et per consequens quod sit positiuum et quod non sit predicatio formalis. In proposito autem non est ita sicut patet: quia suppositum secundum rationem suam formalem est quid negatiuum nec alterum eorum vel vtrumque est infinitum.

68

¶ Ad sextum dico quod Aristoteles non dicit quod suppositi sit agere: sed bene quod actiones sunt singularium vel circa singularia et ita dato quod illud cuius esset agere differret a natura per aliquid positiuum non valet istud argumentum contra propositum. Uel dicendum dato quod suppositi sit agere non oportet quod illud in quo distinguitur a natura sit aliquid positiuum: quia illud non est sibi ratio agendi sed magis natura ipsa.

69

¶ Ad septimum dico quod si in deo accipiatur habens pro supposito: et quod habetur pro natura quod in deo sunt idem habens et quod habetur: sic tamen quod suppositum aliquid reale positiuum addit vltra naturam quo non obstante vnum predicatur de alio per identitatem sic autem natura et suppositum habens et habitum non sunt idem sicut dictum est supra: nec tamen oportet quod sic differant sicut positiuum et aliud positiuum. Si vel ro accipiatur habens et habitum pro abstracto et concreto sicut deus et deitas sic sunt idem sola ratione differentia et modo significandi et sic etiam imcreaturis abstractum et concretum precise acceptum sed de hoc non est sermo ad presens.

70

¶ Ad octauum dico quod natura determinatur ad singularitatem per aliquid positiuum sibi superadditum sed non ad suppositalitatem et ratio tacta est supra: quia sic determinatur ad singularitatem quod sibi repugnat simpliciter ipsa manente diuidi vel multiplicari in pluraquorum quodlibet sit totum: et ideo oportet quod per aliquid positiuum sibi repugnet. Puta per differentiam indiuidualem non sic autem ad suppositum creatum contrahitur: sed contingenter ad ipsum sic quod ipsa manens eadem potest illo non suppositari: sed alio et ideo licet ex seipsa ad suppositum non determinetur non tamen per aliquid positiuum sed per aliquid negatiuum sicut dictum est supra.

71

¶ Ad illud quod dicunt alii de existere. Dico quod siue actualitas vltima sit existere siue non quod per ipsum non suppositatur natura sed magis per negationem predictam.

72

¶ Ad aliud quod existere substantie vel subsistere sunt idem falsum est prout accipitur subsistere suppositaliter sed vnum dicit formaliter quid positiuum et aliud negatiuum et ideo non valet.

73

¶ Ad alia que adducum tur in deductionem pro illo modo patet qued nichil valent sicut dictum est supra: quare etc. Hec de primoarticulo principali

74

¶ Quantum ad secundum articulum. Restat declarare possibilitatem incarnationis diuine persone assumendo naturam humanam sine propria suppositalitate vel proprio supposito ad suppositum diuinum et quia diuinum suppositum comparatur ad istam assumptionem vel vnionem bened ctam et sicut efficiens et causans ipsam effectiue in natura assumpta. Ideo probanda est in primo possibilitas huius vnionis ex parte diuini suppositi.

75

¶ Secundo ex parte nature assumpte. Adhuc primmo exparte diuini suppositi vt efficiens est vel causans.

76

¶ Secundo vt terminans ipsam imum probatur possi¬

77

¶ Quantum ad poibilitashuus Primo sic. Agens omnipotens potest in omne illud extra se quod non implicat contradictionem ex terminis alioquin non esset adequatio inter omnipotentiam et omne possibile sed esset aliquid possibile quia non implicans contradi ctionem in quod non posset omnipotentia. Sed ista assumptio vel incarnatio vel vnio nature humanead verbum vel ad diuinum suppositum ex terminis non implicat contradictionem sicut ostendetur infra. ergo etc.

78

¶ Secundo sic. Agens per suum velle et intelligere potes in omne illud extra se quod potest intelligere et vellesicut dictum est in primo. Sed ista vnio intelligibil lis est et volibilis quia sub ente continetur vel contineri potest nec est aliqua repugnantia sicut patebit infra ergo etc.

79

¶ Tertio sic. Agens simpliciter primum potest facere fundamentum respectu intrinseci ad aliquem terminum sub illo respectu vt videtur vel sub negatio ne talis respectus quia hoc nullam implicat contradictionem. Sed talis vnio vel assumptio in natura non dicit nisi respectum quendam extrinsecum in ipsa tanquam infundamento. ergo etc.

80

¶ Quarto arguitur et est bo na ratio adducendo eam ad istam conclusionem. Illud quod virtualiter et eminenter et illimitate continet perfectionem totalem suppositi creati potest effectiue sup positare naturam sine proprio supposito vel inextrinseco supposito vt videtur: et est probabilis propositio. Sed suppositum diuinum est huiusmodi vt patet. ergo etc. Et quod non est dubium de hoc scilicet quod deus hoc potest facere si est possibile fieri non oportet circa hoc amplius immorari

81

¶ Secundo probanda est possibilitas huius ex parte diuini suppositi vt terminantis quod diuinum suppositum scilicet possit vnionem talem terminare.

82

¶ Ad hoc ad ducuntur alique rationes quarum due prime coniter ad ducuntur. Alie due adducuntur a Scoto in suo quo libeto. quatione. xix. articulo. 2.

83

¶ Prima est talis Suppositum quod continet eminenter perfectionem suppositi creati potest supplere vicem eius in substentando natiram illius suppositi creati vt videtur Sed suppostum diuinum est huiusmodi. ergo etc.

84

¶ Cum ergo substentare naturam extrinsecam in supposito proponichil aliud sit quam assumere eam et terminare eius dependentiam ad ipsum suppositum concluditur quod diuinum suppositum hoc potest..

85

¶ Secunda ratio est talis Suppositum respectu cuius quelibet natura creata est in potentia obedientiali potest eam substentare in seipso vt videtur. Sed diuinum suppositum est huiusmodi. Est enim agens priimperium cui subiecta est obedientialiter omnis cretura. ergo etc.

86

¶ Sed videtur quod praedicte rationes non concludunt.

87

¶ Prima non concludit quia continere virtualiter vel perfectionaliter perfectionem suppositi creati non conuenit diuino supposito per illud quod est sibi ratio terminandi talem vnionem veassumptionem. Puta per proprietatem personalem sed magis per essentiam vel aliquid quod est perfectio¬ nis simpliciter in deo cuiusmodi non est personalis et prietas. Tunc enim esset perfectio simpliciter et infinita formaliter in deo et posset esse ratio producendi creaturas et creandi quod est falsum.

88

¶ Secundo quia Si ratio concluderet Sequitur quod vna persona non poset incarnari sine aliis quia tribus personis diuinis conuenit illud conuenienter et antecedenter ad incarnatio. nem illud per quod quelibet continet virtualiter et eminenter perfectionem suppositi creati et ita quelibet equaliter terminaret vnionem incarnationis et necessario ita quod vna non posset incarnari sine alia.

89

¶ Similiter contra secundam potest argui quod non concludit. Non enim per hoc potest diuinum suppositum terminare hanc vnionem vel dependentiam ad ipsam quia habet omipotentiam quam respicit potentia obedientialis in creaturis. Tum quia ista dependentia non est dependentia effectus ad causam sicut dictum est supra. Tum quia etiam tunc omnes persone incarnarentur simul et vna non posset sine alia sicut eis tribus conuenit omnipotentia et vnica quam respicit potentia obedientialis in creatura. Ita quod rationes iste non concludunt personam diuinam posse substentare vel terminare talem dependentiam: sed magis si aliquid concludunt ipse probant quod persona diuina potest talem dependentiam efficere vel causare.

90

¶ Adducitur ergo tertia ratio talis probans quod subsistens incomicabile diuinum vt tale possit terminare talem deper dentiam et vnionem nature ad ipsum quia si repugnaret sibi terminare dependentiam talem. Aut illa repugnantia esset per hoc quod est istud subsistens vel persona: aut hoc quod est persona diuina: aut per hoc quod est persona talis que scilicet sola ponitur terminare. Sed per nullum istorum repugnat isti persone terminare licet non conueniat sibi per quodlibet. ergo etc. Maior patet. Minor probatur sic. Independenti simpliciter non repugnat terminare aliquam deperdentiam et si habet dependentiam propriam non repugnat sibi esse proprium terminum correspondentis de pendentie. Sed verbum vel persona ista seu diuinum suppositum quantum ad suam entitatem ypostaticam et personalem est independens simpliciter et propria independentia quia sibi formaliter ratione proprietatis ypostatice etiam repugnat quelibet imperfectiovel quodlibet imperfectionum annexam cuiusmodi est quecumque dependentia. Nihil enim potest poni in diuinis quin sibi precisissime considerato repusgnet imperfectio quecumque et quin sit ratio sufficiens excludendi quamcunque imperfectionem licet non sit per fectio simpliciter alioquin sibi praecise quantum est de se posset aliqua imperfectio competere quod est falsum ergo videtur quod potest dependentiam nature terminare.

91

¶ Secunda ratio sua est ista aliqua est in entibus dependentia nature conicabilis vel vt conicabilis ergo aliquid inconicabile quod vt sic natum est terminare dependentiam talem. Cum igitur diuinum suppositum sit verissime incomnicabile immo ipsum solum per aliquid positiuum sit incommunicabile sicut dictum est supra verissime potest aliquam talem de pendentiam terminare et sic repugnat sibi ex partesui terminare dependentiam nature alicuius vt conmunincabilis non autem proprie nature quia illa non est dependens. ergo extrinsece nature tanquam suppositum non per se. Quod autem sit dare aliquam dependen tiam talem declarat per naturam accidentis quae non solum dependet ad substantiam vt informatiua ipsius e vt ad subiectum: sed etiam vt ad suppositum sustentans et dat intelligere quare fimiliter potest esse de substantia creata per comparationem ad extrinsecum suppositum. Puta ad suppositum diuine nature tiones duas insra¬

92

¶ Contra istas runtur multipliciter. Contra primam. Primo sic. Si independentia diuini suppositi concludit quod possit terminare dependen tiam nature create ad suppositum in quo subsistat pari ratione independentia talis concludet posse terminare omnem dependentiam talem quod patet falsum in multis. Nam omnis substantia independens est dependentia accidentis ad subiectum et tamen non quelibet substantia potest terminare dependentian cuiuslibet accidentis. Non enim quodlibet accidens potest inesse cuilibet substantie sicut patet. Similiipatet in dependentia totius ad partes quia multa sunt independentia secundum talem dependentiam et tamen non possunt terminare aliquam talem dependentiam quia nec habent rationem totius nec partis cuiusmodisunt omnia simplicia. Similiter etiam patet de hoc de depentia causati ad causam quia angelus est independens a quocumque ente creato vt a causa et tamen non potest terminare dependentiam alicuius substantie create vt effectus vel effecte. Similiter patet hoc deu diuina essentia que est independens simpliciter lo. quuendo de quacumque dependentia et etiam suppositali et tamen non potest terminare dependentiam vnionis ad suppositum quia non est quid incommunicabile vltimo de proprietate personali de qua est ad propositum quia proprietas personalis diuina cum sit simpliciter independens secundum praemissam rationem et veritatem secundum hoc posset omnem dependentiam terminare et ita dependentiam creature ad deum vt causati ad causam et secundum rationem cuiuscunque causabilitatis quod est falsum vt dictum est supra quia proprietas in persona non est ratio formalis creandi: sed aliquid communetribus secundum Augustinum.

93

¶ Secundo sic contra maiorem rationis quia non videtur quod independentia alicuius sufficiat ad terminandum dependentiam: sed cum hoc in terminante dependentiam sit aliqua per fectio ratione cuius terminet: et per consequens quod habeat aliquam perfectionem respectu illius et rationem prioris essentialiter. Patet de dependentia causati ad causam. Ita quod dependens respectu illius sit imperfectum. entitas autem ypostatica non habet ratione prioris essentialiter respectu nature dependentis quia talis prioritas et posterioritas non est nisi inter essentias distinctas quia quiditates rerum se habent sicut numeri. entitas autem vel proprietas ypostatica non dicitur essentia in diuinis. Similiter etiam non est perfectio simpliciter vel perfecta. quare etc. tionem minoris etiam

94

¶ Contra probaarguitur. Nam licet illiratione cuius repugnat aliqua perfectio particularis alicui non sit perfectio: simpliciter tamen videtur quod ratio repugnantie cuiuslibet imperfectionis sit perfectiosimpliciter. Si ergo entitas ypostatica non sit perfectio simpliciter ratio formalis repugnandi quamlibimperfectionem supposito diuino: sed magis essentia diuina vt videtur. dam rationem et ipsa que

95

¶ Contra secudicuntur in ea instatur etiam.

96

¶ Primo sic. quia quod sit aliqua natura suppositabilis per suppositum nature extrinsece. hoc non est nisi quia est talis nature quod potest inherere alteri et facere vnum per accidens cum ipsa vel cum ipso. Sed nul la natura substantialis praet inherere alteri et si posset tamen non posset inherere diuino supposito quod est purus actus. Unde breuiter nulla natura substantia lis est communicabilis supposito extrinseco vt videtur.

97

¶ Secundo sic. quia dependentia accidentis non est per se ad suppositum substantie sed ad singularem substantiam. Quod patet. Nam suppositum quantum ad illum quod dicit vltra naturam non dicit nisi negationem Negatio autem non est ratio terminandi aliquam dependentiam. Et confirmatur quia natura singularis assumpta a verbo eodem modo terminat dependentiam accidentium sicut si esset supposita propo suppsito. Nec potest dici quod dependentia accidentis terminetur ad suppositum vel personam assumentem: quia dependentia accidentis non est nisi inhere. Accidens autem diuino supposito non inheret: quare vt videtur nulla est probatio de substantia per simile de accidem te.

98

¶ Ad ista respondetur. Ad primum dicitur quod licet non quodlibet independens possit quamlibet dependentiam terminare nec quod independens tali dependentia possit quamlibet talem deppendentiam terminare sicut bene probatur per illas instantias. Tamen ista propositio videtur vera quod simpliciter independens incoicabile vt tale possit aliquam dependentiam terminare. Cum ergo diuinum suppositum sit simpliciter independens et incommunicabile ipsum praet aliquandependentiam terminare: aliter enim inter entia non esset ordo. Cum ergo ipsum vt sic non possit terminare dependentiam nature quae est causati ad causam nec mensurati ad mensuram. Pari ratione nec posterioris effectus ad priorem restat quod istam de qua loquimur possit terminare. 4tur ista: quia licet substan¬

99

¶ Et confirmdtia quelibet non posst terminare dependentiam inherentie cuiuslibet accidentis. Sicut angelus non potest terminare dependen tiam inherentie quantitatis nec lapis dependentiam sapientie et sic de toto et partibus et illo quod nec est totum nec pars et de angelo qui est independens a creatura tamen omnia ista vt talia sunt possunt aliquam vel aliquas dependentias terminare respectu sibi conuenientium et hoc sufficit etiam quantum ad vltimam instantiam de propetate quod licet terminare non possit dependentiam causati ad causam nec mensurati ad mensuram nec effectus posterioris ad priorem saltem predictam terminare potest. Nec apparet aliqua repugnantia. Nec enim talis terminatio ponit vel arguit in ratione terminandi aliquam perfectionem nec aliquam imperfectionem. quare etc. nisi enim independens simpliciter cuiusmodi est personalis proprietas posset aliquam dependentiam termina re non haberet connexionem cum aliquo ente nec aliquod ens dependeret ad ipsam. Potest ergo aliquanterminare sed non illas que requirunt in termino per fectionem simpliciter sicut rationem terminandi sicut est dependentia causati ad causam et mensurati ad mensuram. Nec illam etiam que ponit imperfectionem sicut illam que est posterioris effectus ad priorem quia omnis effectus imperfectus est in seipso

100

¶ Ad secundum dicitur quod licet in proposito terminus dependentie sit prior essentialiter natura dependente non tamen oret hoc vniuersaliter sicut dicetur infra vbi ostendetur quod vnum suppositum creatum potest naturam alterius eiusdem rationis substentare licet non sit prius essentialiter ipso sed tantum dependentia vel vnione cum ista sit extrinsecus adueniens et accidentalis et possibilis non esse manente fundamento suo sed tantum dependentia debet dici. Et tunc ad instantiam dico quod proprie loquendo de prioritate essentiali et posterioritate que est inter essentias et quidtates vel ratione ipsarum sic est vna prioritas trium personarum respectu creature. Et isto modo dico quod non oportet rationem terminandi quamcunque dependentiam esse priorem essentialiter ipso dependente: sed bene orhoc de dependentia causati ad causam vel alia quacunque que arguit in termino perfectionem simpliciter Sed loquendo de prioritate essentiali que est prioritas per se extendendo nomen ad prioritatem necessariam ratione cuiuscumque entitatis siue quiditatiue siue ypostatice quelibet proprietas in diuinis habet propriam prioritatem respectu creature et sic concedo in propositoquod proprietas prior est essentialiter natura dependente ad ipsam et sibi communicabili.

101

¶ Ad tertium dici tiur quod illa propositio est falsa sibi quod illud quod est ratio repugnandi quamlibet imperfectionem sit perfectio. Non enim oportet hoc quicquid enim potest esse imsimpliciter perfecto est sibi ratio repugnandi quamlibet imperfectionem non obstante quod non sit perfectio simpliciter ex sua formali ratione quod additur de essentia. Dico quod perfectio essentie cum sit potentia est rati prima repugnandi deo quamlibet imperfectionem et attributum quodlibet est ratio repugnandi sed non potentia sed in ordine suo: et similiter quelibet relatio in ordine. Nec est inconueniens quod sint plures tales rationes repugnandi imperfectionem alicui ordinate tamen

102

¶ Rtiam contra secun¬

103

¶ Ad primam inle qdam rationem dicituquod sufficit habere ex illa ratione quod ex parte diuini suipositi incomicabilis vt tale non repugnet quod ipsum terminet aliquam dependentiam nature communicabi lis. Sed quando dicitur vltra quod nulla natura potest habere talem dependentiam respectu suppositi nature extrinsece non possit sibi inherere: dicendum quod immosicut apparebit postea. Quod sic declaratur. Nam accidens secundum aliquos non solum habet dependentiam inherentie ad subiectum que est habitudo forme ad informabile cuius extremum est substantia vel subiectum vt in potentia receptiua talis forme et talis habitudo non potest esse nature alicuius ad diuinum suppositum quod est purus actus. Aliam vero habet habitudinem vt dependentis ad substantiam et naturaliter posterioris respectu eius et extremum huius est substantia vt essentialiter prior accidente et talem dependentiam praeter primam potest habere natura ad diuinum suppositum vt incommunicabile et non alia nisi illa dependentia vnionis de qua loquimur in proposito que nullam imperfectionem ponit vel argnit in diuino supposito.

104

¶ Ex quibus patet vnum commune dictum quod natura humana in christo se habet ad ver bum quasi accidens. Non quia habeat habitudinem forme ad informabile sed nature communicabilis extrinsece et posterioris qualem etiam habet natura accidentis respectu suppositi substantie.

105

¶ Ad secundam dicitur quod dependentia accidentalis licet sit ad singularem substantiam que est incommunicabilis communicabilitate vniuersalis non tamen vltimate ad ipsum sed aliquid incommunicabile simpliciter quod nec est communicabile sicut vniuersale nec conicabile alicu sicut vel forma et ratio essendi quod quid est ipsum suppositum. Unde vltimate non terminatur dependentia accidentis nisi ad suppositum cui conuenit natura singularis vel tanquam sibi eadem et a quo non dependet talis natura vel tanquam sibi communicata tanquam natura extrinseca et dependens ab ipso. Quando dicitur vltra quod suppositum non addit supra naturam nisi negationem. Dicendum quod verum est de supposito creato de diuino non est verum. Quando dicitur vltra quod negatio non est ratio terminandi. Dico quod et si hoc vel rum sit tas negatio prius conuenit supposito creato quam terminare dependentiam accidentis. Et tunc vltra dico quod vltimate terminare quod conuenit supposto duo dicit: scilicet terminare et sic terminare scilibet quod nihil vlterius terminet. Ratio ergo terminandi est aliquid positiuum et non est negatio: sed quod terminatio sit vltimata ratio illa est negatio: quia scilicet terminans non est communicabile si enim esset alicui communicaret tunc illud adhuc vlterius terminaret dependentiam ad illud cui ipsum communicaretur quicquid dependet ad aliquid communicabile vlterius dependet ad ipsum cui illud communicabile et ratio essendi sicut si secundum aliquos accidens dependet ad aliud accidens vt color ad superficiem non terminatur vltimate ibi eius dependentia: sed ad illud cui ipsa superficies est forma et esto quod non dependeret ad illud cuius est forma sed tantum esset sibi ratio essendi adhuc vltimata dependentia esset ad illud cui superficies est forma vt videtur.

106

¶ Ad confirmationem de accidentibus que ita terminantur ad naturam in christo sicut si staret in propo supposito et tamen non terminantur ad suppositum verbi potest dici vnomodo sicut iam tactum est supra quod immo dependentia accidentium terminatur ad verbum non immediate tanquam ad illud cui inhereant sed vltimate et mediate tamquam ad illud cui communicatur natura singularis ad qua immediate terminatur eorum dependentia. Nec hoc aliquam potentialitatem vel imperfectionem arguit in verbo sicut nec quod illa natura vniatur sibi vnde et vltimate terminatur verbum talibus accidentalibus.

107

¶ Aliter dici potest quod accidentia in christo non sunt vel timate terminata in actu sed aptitudinaliter depen dent et terminantur ad proprium suppositum nature humane quod nata est ipsa habere. Sicut enim potest deus facere quod accidens actu non dependeat nec per consequens dependentia eius terminetur ad naturam singularem subiecti quando facit accidens sine subiecto. Ita potest vt videtur quod non ad proprium nature subiecti licet ad naturam singularem subiecti sicut in proposito. quare etc. matur simul tota vir¬

108

¶ Sic ergo resutus duarum praedictam rationum ad probandum quod incarnatio est possibilis ex parte diuine persone vt terminantis vnionem nature assumpte ad ipsum suppositum vel incommunicabi le simpliciter independens potest quantum est ex partesui terminare dependentiam alicuius nature conicabilis ad ipsum que nullam ponit vel arguit imperfectio nem in ipso. Ista supra probata et declarata. Sed diuinum suppositum est huiusmodi et dependentia vnionis est talis et nulla alia nec ponit vel arguit imperfectionem quia non est per imformationem vel aggrega tionem vel sicut effectus posterior ad priorem quia diuinum suppositum non est effectum. ergo etc. probare possibilitatem

109

¶ Restat igitur huius incarnationis ex parte nature humane assumpte.

110

¶ Ultima ratio ad hoc potest adduci et est iam aliqualiter tacta quia perfectionis est in substantia creata vel saltem non est imperfectionis in ipsa quod possit terminare dependentiam nature extrinsece et alterius generis ab ipso substentando eam in proprio supposito licet imperfectionis sit quod sit subiectum informabile ab ipsa scilicet natura accidentis. Accipiendo igitur illud vel quod est perfectionis vel quod saltem non est imperfectionis et dimit tendo illud imperfectionis. Uidetur probabile quod diuinum supposi tum possit naturam extrisecam sic in seipso substentare et dependentiam vel vnionem eius vt communicabilis ad ipsum vt subsistens incommunicabile terminare. Nec repugnat hoc ex parte diuini suppositi terminantis.

111

¶ Dltimo quantum ad istum articulum restat declarare possibilitatem incarnationis ex parte nature assumpte. Ad cuius euiden tiam primo.

112

¶ Notandum est quod suppositum creatum super hanc naturam suam sicut dictum est supra non addit nisi duplicem negationem innitendi naturam alicui supposito extrinsece nature actualiter. scilicet et aptitudinaliter et stante ista duplici negatio ne semper natura manet suppositata in proprio supposito et si debeat suppositari in alio manens eadem singulariter oportet quod careat ista duplici negatione vel saltem altera in proposito puta in natura substantiali et ideo oportet necessario quod aliquid positiuum affirmi tiuum formaliter incompossibile et oppositum tali nogationi detur nature et causetur in ipsa quia negatio non tollitur ab aliquo manente nisi per affirmationem vel positiuum oppositum sicut nec cecitas tollitur ab oculo manente nisi per visum illud autem positiuum noest nisi actualis dependentia vel innitentia ad extrinsecum suppositum quia aptitudinalis esse non potest in natura substantialiter. Ista autem innitentia ad extrinsecum suppositum non potest dicere aliquid absolutum quia impossibile est ipsam intelligi a quocunque intellectu non intelligendo suppositum ad quod est Unde non est nisi habitudo respectiua nature ad suipositum extrinsecum. Ista autem habitudo vel repectus iste non potest esse habitualis nature quia tunc im possibile esset quod natura subsisteret nisi in intrinseco supposito. Nec est respectus intrinsecus adueniens quia nec necessario nec naturaliter ponitur posito fundamento et extremo. Non enim necessario nec naturaliter ponitur posita natura humana et supposite extrinseco sicut patet: sed magis posita natra suppositabili naturaliter et de lege. igitur ponitur negatio opposita qua natura subsistit in proprio supposito. Est ergo respectus extrinsecus adueniens nature ex operatione vel actione libera diuini agentis circa ipsam causantis talem respectum in ipsa et per consequens actiue al sumentis ipsam ad extrinsecum suppositum. Unde et negatio sibi opposita non inest nature necessario sed contingenter inest sibi et separabiliter ab ipsa. Sicut non esse album inest superficiei quando non est alba. Non enim inest tali nature talis negatio respectus quia ipsa natura sit incompossibilis et formaliter repugnans tali respectui sicut negatio albi inest nigro vel negatio irrationalis inest rationali vel vnius specifice vel naturaliter inest multo vel econuerso: sed inest talis negatio ex remotione vel non actione agentis supernaturalis supra naturam ipsam quando scilicet non causat in ippsa talem respectum non inest autem quando causat in ea talem respectum et per consequens non manet in supposito proprio si assumatur ad alienum. omnibus concludo quod vniEx quibus nature humane ad verbum ratione cuius verbum dicitur incarnatum et natura dicitur assumpta nec manet in proprio supposito sed per talem vnionem formaliter innititur alteri non est nisi quidam respectus extrinsecus adueniens vel inherens nature causatus in ipsa a diuina voluntate et tota trinitate supernaturaliter et conicabilis est et terminatus ad diuinum suppositum vnicum tantum quod est verbum vt tale subsistens et suppositum incommunicabile adducuntur ab ali¬

113

¶ Hiis premilus quibus rationes ad probandum quod non repugnat nature create sic vniri diuino supposio vel nature divine in vnitate suppositi.

114

¶ Prima ratio est quia prior naturaliter est hec natura quam suppositum eius prius natura indiuiduatur quam suppositetur. Unde nec conuertuntur ista. Bene enim nequitur quod si natura suppositatur ergo indiuidua. tur sed non econuerso. Unde non omne indiuiduum creatum est suppositum creatum licet econuerso. Sed pori naturaliter non repugnat quod virtute diuina prius natura sit sine posteriori ergo natura hec et singularis potest esse sine proprio supposito sed ipsa vel est in proprio supposto vel in extrinseco supposito quia non est medium. ergo etc.

115

¶ Secunda ratio est hec. Licet natura vnius generis non possit esse natura alterius generis tamen potest habere modum illius alterius generis. Sicut licet accidens non possit esse substantia tamen potest habere modum substantie sicut patet de accidente separato quod per se subsistit et habet modum suppositi substantie et differentia substantialis predicatur in quale sicut accidens licet sit substantia vere ergo similiter econuerso non videtur impossibile quod substantia licet non possit esse accidens tamen habeat modum accidentis innitendo supposito extrinsece nature.

116

¶ Tertia ratio. Quanto magis aliqua recedunt ab vniuocatione tanto magis potest ex ipsis fieri vnum vel possunt vniri. Quod patet quia ex duobus indiuiduis eiusdem speciei quia maxime sunt vniuoca eo quod in specie specialissima conueniunt in qua consistit vniuocatio maxima non potest fieri vnum ex dua bus vero speciebus quia recedunt ab vniuocatione maxima et vniuocantur solum in genere in quo latent equi uocationes potest fieri aliquod vnum sicut ex duob coloribus diuersis specie fit vnus celor medius. Ex materia vero et forma quia adhuc magis distant et minus conueniunt potest fieri vnum per se et per se possunt vniri ad constitutionem vnius puta totius Cum ergo natura humana et diuina minime conueniant et maxime distant maxime possunt vniri. Nec repugnat nature humane vniri diuine in vnitate super positi.

117

¶ Quarta ratio. Natura comparatur ad suppositum et est comparatio eorum sicut materie ad formam vel econuerso. Unde et in septimo metaphisiNatura et quiditas dicitur forma et suppositum vel indiuiduum dicitur materia sicut ergo reperire materiam excedentem appetitum sue forme sicut est mate ria cuiusibet forme corruptibilis. Patet in hiis inferioribus et formam excedentem appetitum sue materie sicut est forma intellectiua qua transcendit suam materiam nec iniungitur sibi et formam ade quatam appetitui sue materie et econueso sicut est forma celi. Unde celum est simpliciter incorruptibile ita videtur est inuenire suppositum excedens naturam suam sicut hec materia vna numero est sub forma ignis et aeris et ad diuersas naturas potest per tinere. Similiter etiam naturam excedentem suum suppositum sicut anima intellectiua. Similiter tertio / est inuenire naturam adequatam suo suppositosicut natura diuina que non potest suppositari in extrinseco supposito. Cum ergo vt dicunt natura humanacomparetur medie nature quia ex diuino munere excedit suum suppositum videtur quod possit vniri extriseco supposito puta verbo et sic verbum potuit humanari vel incarnari. quare etc O parum valent

118

¶ Sed iste rationes ad propositum declarandum. Si enim prima ratio esset bona per ipsam probaretur quod natura humana posset assumi sine sua singularitate ad singularitatem divine persone vel nature quia natura humana prior est in esse specifico quam sit indiuidua. Nam indiuiduatio fit per aliquid superadditum nature et prius intelligitur ipsa vt specifica quam indiuidua ergo potest assumi sine sua singularitate non sequitur. Similiter etiam sequeretur quod deus posset facere naturam generis sine omni specie et naturam speciei sine omni indiuiduo est quia genus est prius natura quam species et species quam indiuiduum nec conuertitur consequentia inter ea. Non ergo potest deus facere quodcumque prius natura sine posteriori nisi sit tale quod sit essentialiter distinctum ab ipso et ita deberent probare quod hec natura singularis sit prior natura proprio supposito suo sic quod sint separabilia et vnum possit manere stne alio quod non probant.

119

¶ Secunda rationon valet accipiendo eam sicut sonat et iacet. Nan sicut natura vnius generis non potest esse natura alte rius. Ita nec potest habere proprium modum vniuocum illius generis quia sicut substantie et accidenti sicut dixi in primo nihil est vniuocum. Ita nullus modus vniuocus. Preterea etiam sequeretur quod substantia posset inherere sicut accidens potest subsistereQuando dicit quod accidens separatum habet modussubstantie. Dico quod falsum est quia modus subsistendisubstantie est non inherere alteri nec actualiter nec aptitudinaliter nec possibiliter non sic autem accidens quantumcunque separatum quia inheret aptitudinaliter saltem. Unde accidens in sacramento se paratum nec habet rationem suppositi nec modum substantie

120

¶ Quod autem non sit suppositum nec habeat modum substantie quantum ad hoc patet. Tum quia natura accidentis non subsistit vltimate in tali accidente separato sed cum inclinatione aptitudinali ad extrinsecum suppositum puta ad suppositum substantie. Tum quia singulare accidentis separatum esset vere suppositum. Tunc cum suppositum alicuius nature proprium sibi adequa tur. Ita quod quantum nata est suppositari naturaliter tantum etiam illud natum est naturaliter supposi tare et econuerso. oportet quod excludat a natura quancunque inclinationem naturalem siue actualem siue aptitudinalem ad extrinsecum suppositum et sic natura ac cidentis separati non inclinaretur aptitudinalite ad aliquam substantiam vel ad suppositum eius quod est falsum. Tum quia si accidens separatum esset suppositum sequeretur quod aliqua natura magis naturaliter subsisteret in alieno supposito quam in proprio quia accidens magis naliter est in subiecto quam separatum a subiecto immo separatum a subiecto non est nisi supernamliter hoc autem est impossibile quia proprium suppositum cuiusii bet nature est sibi connaturale. Tum quia etiam saquere tur quod aliqua natura supernaturaliter subsisteret in supposito proprio sicut natura accidentis in accidente separato et naturaliter in supposito alieno. Puta in supposito substantie quando inesset sibi quod videtur im possibile licet possibile sit aliquam naturam naturaliter subsistere in supposito proprio et supernaturaliter in alieno vt patet de natura humana que potest naturaliter esse in proprio supposito et supernaturaliter in alieno puta in verbo. Unde dico quod natura humana non potest habere modum proprium nec vniuocum accidentis nec econuerso. Ad confirmationem de differentia substantiali quae praedicatur in quale. Dico quod modus predicandi non est vniuocus modo accidentis / quia predicatur in quale substantiale non autem accidentale¬

121

¶ Tertia etiam ratio nihil valet. Primo quia minor conuenientia et maior recessus ab vniuocatione non est ratio quare magis aliqua vniantur vel faciant vnum Patet quia due aque que sunt eiusdem speciei magis possunt facere per se puta vnam aquam quam substantia et accidens que non vniuocantur in aliquo. Similiter etiam materia et forma que sunt eiusdem generis substantie magis faciunt vnum quam substantia et accidens que sunt alterius et alterius generis quia illa faciunt vnum per se et ista non. Est ergo in ratione fallacia secundum non causam vt causam et ideo non concludit quod natura diuina et humana sint vnibiles saltem non concludit quod tali vnione sint vnibiles.

122

¶ Quarta ratio est tota parabolica et continet plura falsa. Primo quia licet natura et suppositum aliquo modo equiuoco valde vel analogo sic se habeant sicut materia et forma non tamen sunt materia et forma nec oportet consequenter argue re de ipsis sicut de materia et forma. Alioquin arguetur quod sicut materia informatur a forma sic suppositum a natra et multa alia absurda concluderentur. Preterea etiam quando dicit quod est dare formam excedentem suam materiam sicut animam. Ista excedentia non facit ad propositum quia sic non excedit quod possit aliam informare sicut deceretur. Similiter etiam quando dicit quod in celo est materia adequata forme et econuerso falsum est sicut probaui in secundo. Ubi dixi quod in celo non est materia. Similiter quod applicando vocat materiam suppositum respectu naturarum quarum est pars Et similiter animam vocat naturam et corpus suum suppositum. Patet quod nihil est. Nec enim anima nec materia habent rationem suppositi vel nature suppositabilis respectu illorum quibus comparant ista. Similiter etiam quod dicitur vltimo quod natura humanaex diuino munere excedit suppositum suum ita quod potest subsistere in alio Dico quod est petere principium. Ipsi enim domint probare hoc quod non repugnat sibi hoc conferri vt subsistat in extrinsaco supposito et ipsi hoc assumunt Ralias rationes

123

¶ Adduco igitu.

124

¶ Prima est ista Illud est ponendum possibile vel compossibile cuius noapparet ratio quod sit impossibile vel incompossibile alioquin poneretur aliquid vel negaretur aliquid sine ratione quod est inconueniens apud sequentes rationeSed nulla ratio impossibilitatis vel incompossibil tatis apparet inter naturam humanam et vnionem ypostaticam sui ad verbum quod patet ex rationibus terminorum. Ratio nature humane plana est. Ratio vero predicte vnionis dicta est supra quod est respectus quidam extrinsecus nature conicabilis ad aliquid incommunicabile substentans ipsam. Nature inquam communicabilis alicui alterius nature sicut aliquid quo id aliud dicatur et possit dici tale et tanquam quiditas supposito non sicut forma materie vel vni uersale particulari vel singulari. Hoc autem nullam videtur contradictionem implicare nec repugnantiam ad naturam humanam. Bene enim contradictionem implicaret quod in proprio supposito subsisteret etiam cum hoc simul et semel in extrinseco supposito verbi: sed quod non subsistens in proprio supposito subsistat in alio nulla est contradictio. Similiter etiam quod diuinum suppositum sit suppositum nature divine per se et intrinsece et suppositum alterius nature non per se nec intrinsece. Nec tanquam nature dantis smpliciter esse primum nullacontradictio videtur. quare etc.

125

¶ Secunda ratio est ista Non magis terminatur necessario substantialis natura creata manens eadem ad proprium smppositum vel subsistendum in proprio spposito quam accidens ad suppositum nature extrinsece. Sicut enim substantialis natura suppositabilis supposito proprio ita etiam ac cidentalis natura supposito alieno vel nature alie ue sed accidenti manenti non repugnat non suppositari in actu supposito alieno substantie quia ibi non repugnat separari igitur nature humane non repugnat non suppositari supposito proprio. Sed si non suppositatur supposito proprio et maneat oret quod alieno. Nam inter affirmationem et negationem dependentia ad extrinsecum suppositum non est medium. ergo etc.

126

¶ Tertia ratio est ista verbum sicut dictum est in praecedentibus vt inconicabile est potest terminare aliquam dependentiam et non nisi dependentiam nature vt conmunicabilis sibi sicut est probatum et non dependentiam proprie nature ergo extrinsece igitur extrinsece nature puta humane non repugnat sic dependere velvniri.

127

¶ Quarta ratio. Natura que est in potentia obedientiali non habet repugnantiam ad aliquid quod non implicat contradicoionem fieri in ipsa. Sed ad omne tale potest deduci saltem virtute diuina. Sed natura humana est huiusmodi et non implicat contradictio nem fieri talem vnionem in ipsa quia negatio praeposita sibiinest contingenter. ergo etc.

128

¶ Quod autem natura creata sit neutra et indifferens ad propriam suppositalitatem vel negationem illius. Patet de natura huius aque que est aqua et suppositum quando distincta si autem vniatur alteri aque iam non est suppositum

129

¶ Quinta ratio quia sicut diuina natura non adequatur vni supposito suo in suppositari. Ita videtur quod vnicum suum suppositum puta verbum non adequatur sibi in suppositare ergo potest aliam suppositare. quod ex parte nature hu¬

130

¶ Sic igitur dico mane vel create talis vnio est possibilis.

131

¶ Sed contra hoc sunt dueinstantie.

132

¶ Prima est quia omnis actio termniatur id aliquid absolutum. Si ergo circa naturam sit actiodiuina in assumendo ipsam oret dare aliquid absolutum de nouo adquisitum in natura. Sed hoc est falsum quia natura assumpta a verbo posset deponi sine corruptione cuiuscumque absoluti vt videtur. Similiter. etiam illud absolutum non pertineret ad vnitatem nature humane quia totum quicquid est de vnitate nature humane est in natura non assumpta. ergo nihil faceret ad vnionem vel assumptionem nature humane. quare etc.

133

¶ Secunda instantia quia in quolibet deus pendente ad aliud est aliqua ratio dependentie vel de pendendi. Alioquin non dependeret. Patet in dependentia causati ad causam et in qualibet alia et ita si natura humana in xpo dependet ad verbum necetsario habet aliquam rationem dependendi sibi intrinsecam. Sed hoc est falsum quia cum sit eiusdem rationis omnino cum natura sortis non habet aliquam rationem dependedi sicut nec natura sortis et ita non dependet sicut nec natura sortis. Nature enim eiusdem rationis competit vel non conuenit similis ratio de pendendi ad eundem terminum natum terminare. dependentiam sicut etiam omnibus albis conuenit referri relatione similitudinis ad illud album excepto illo eodem albo quod non potest referri ad seipsum. quare etc Dico quod maior est falsa.

134

¶ Ad primuu non enim oportet omnem actionem terminari ad aliquid absolutum in passo vel receptiuo sed ad respectum extrinsecum potest actioterminari sicut motus terminatur ad vbi et sic etiam dico quod actio diuina terminatur ad istum respectum vnionis in natura et si natura deponeretur solum cor rumperetur vel cessaret esse talis vnio per decisionem conseruationis diuine nullo absoluto corrupto¬

135

¶ Ad secundum dico quod in quolibet dependente in actu est aliqua ratio formalis dependentie qua formaliter dependet: et aliqua ratio fundamentalis super quam fundatur talis dependentia: sed dico quod non orde omni dependentia si adquiratur de nouo quod ratio fundamentalis eius de nouo adquiratur. Nec oportet quod si dependentia ipsa in vno adquiratur quod in alio fundamento eiusdem rationis adquiratur praecipue quando illa dependentia est respectus extrinsecus sicut in proposito. Unde dico quod in natura humana in christo est ratio formalis dependentie qua formaliter et actu dependet ad verbum non autem in natura mea vel licet in natura mea sit similis ratio fundamentalis dependentie quae posset causari in natura mea vel tua si deus vellet eam causare. Sed si dependentia ista esset sic intrinseca et consubstantialis nature sicut dependentia causati ad causam primam vel creature ad deum bene oporteret hoc quod sicut natura illa dependet ad verbum in christo. Ita etiam et mea cum sit eiusdem rationis dependeret non est autem sic. ideo etc. Unde et nature mee si assumeretur modo a verbo non adderetur aliqua noua ratio fundamentalis de pendendi ad verbum sed tantum causaretur in ipsa. respectus dependentie sicut est in aliis respectibus extrinsecis. Patet de accidente separato si vniretur subiecto nihil nouum absolutum causaretur in ipso quod esset ratio fundamentalis illius dependentie sed ipsa natura sua quam prius habuit separatum existens esset sibi ratio fundamentalis dependendi et solum causaretur in ipso respectus vnionis ad subiectum. Hoc de secundo articulo questionis

136

¶ De tertio articulo supposito nihil dicam modo quia est nimis longus sed infra de hoc faciam vnam questionem specialem.

137

¶ Ad primum principale dico quod non omne vnibile alteri est componibile sibi vel alteri nisi sit vnibile vt actus vel potentia respectu alicuius. Suppositum autem diuinum licet sit vnibile nature humane et econuerso Neutrum tamen comparatur alteri sicut actus perfectiuus ad potentiam. Nec est etiam aliqua relatio realis suppositi diuini ad naturam extrinsecam cui vnitur sed tantum respoctus rationis licet nature humane bene sit relatio realis ad verbum cum qua relatione ipsa componitur sicut subiectum cum accidente.

138

¶ Ex quo patet quod per vnionem istam de nouo non concluditur aliqua mutabilitas vel innouatio in diuino supposito sed tan tum in natura assumpta que notatur vel saltim recipit talem respectum realem de nouo.

139

¶ Ad secundum dico quod maior est falsa. Planum est enim quod cor pus humanum et anima intellectiua que differunt plusquam genere sicut corruptibile et incorruptibile eo modo quo accipiuntur differentia plusquam genere inquarto metaphi. constituunt vnum numero vel supposito non tamen simplex diuisio et sic indiuisibile sicut alterum ipsorum. Unde dico quod natura diuina vel persona et natura humana non obstante quod sic distinguantur plusquam genere sicut corruptibile et incorruptibile possunt constituere vnum supposito vel concurrere in eodem supposito non tamen per informationem sicut anima et corpus sed secundum vnionem praedictam. Quando dicis quod que sunt vnum numero vel supposito sunt eiusdem generis et speciei. Dico quod non ophoc esse verum vniuersaliter nec de genere predica bili metaphisico vel logico nec de genere phisico si cut patet quia accidens et subiectum sunt vnum subiecto et supposito et tamen non sunt eiusdem generis predicabilis et corpus et anima et non sunt eiusdem generis phisici.

140

¶ Ad philosophum dico quod vnum nunc ro quod vocat Aristoteles indiuiduum per se alicuius generis est vnum specie et vnum genere: quia vnum indiuiduum non potest contineri nisi sub vna specie et vnogenere generalissimo vel in eodem ordine et istud non spectat ad propositum vt patet. Nam licet indiuiduum vel singulare alicuius generis sit vnum genere vel specie potest tamen concurrere in eodem supposito cum aliquo alio quod non est eiusdem generis cum ipso sicut patet de hac natura humana in christo et de hac albedine in subiecto.

141

¶ Ad confirmationem quando dicitur quod nullam habent proportionem sicut nec finitum et in finitum. Dico quod non habent proportionem commensura tionis sed habitudinis praedicte potentialis fundari in natura humana ad diuinum suppositum et praeterea diceretur quod suppositum etiam diuinum vnde suppositum et tale non est formaliter in infinitum sicut nec proprietas personalis.

142

¶ Ad tertium dico quod licet proprium suppositum humane nature nihil positiuum reale addat super hanc naturam quod tamen non sunt idem penitus extra intellectum sed suppositum addit super naturam illas negationes extra intellectum quas non facit intellectus. Sicut nec intellectus facit cecitatem que non est nisi negatio visus in oculo et quia vna illarum negat vnionem dependentie ad extrinsecum suppositum seu dependentiam que est vnioIdeo impossibile est quod suppositum creatum manens suppositum assumatur quia in hoc contradictio implica tur manifesta. Sed possibile est quod natura assumanec hoc impedit aliqua contradictio sicut patet ex praedictis.

143

¶ Ad vltimum dico quod natura quelibet substantialis dat illi supposito cui innititur esse substantiale sic quod ipsa vel per vnionem vel per identitatem ipsum est tale aliquo modo. Natura ergo humana vt quo verbum est homo non per identitatem sed per vnionem natura ergo humana vt quo verbum habet aliquod esse substantiale vt esse hominem. Sed hoc non esse primarium diuini suppositi. Nec oportet quod natura substantialis det primum esse substantiale suppositocui innititur nisi illud sit suppositum proprium et ita non oportet quod humana natura substantiet diuinum suppositum sed potest dependere essentialiter ad ipsum et ipsum praesupponere sicut patet quare etc.

144

¶ Dices qumd per istam vnionem habet esse verbum tale puta esse hominem. Aut enim hoc est per se aut per accidens Non per se vt videtur quia non primo modo nec aliquo alio modo dicendi per se sicut patet. Nec etiam per accidens quia natura humana non est accidens. ergo etc. Preterea accidens vt natura communicabilis non praedica: tur de subiecto nisi quia inheret sibi. Sed natura humana non inheret ergo etc. Dico ad hoc quod ista natura non predicatur in concreto de verbo per se aliquo modo dicendi per se. Nec etiam per accidens de modois illis de quauibus Aristoteles loquitur. Sed dico quod aliquo modo per se quia non per accidens eo modo quo accidens de subiecto licet aliquo modo etiam per accidens forte quia non praedicatur sicut aliquid de suo conceptu quiditatiuo nec econuerso nec ipsum quo modo autem hec praedicatio sit vera magis patebit infra in illa questione que fiet vtrum ista predicatio sit vera deus est homo quia non est ad presens discutiendum de hoc causa breuitatis

PrevBack to TopNext

On this page

Quaestio 1