Liber IV, Distinctio 26 [Penn Transcription]

Quaeritur utrum matrimonium sit de iure naturali Responsio sic non quod sit de neccessitatenecessitate naturae si quia ad ipsum natura inclinat Educatio enim filiorum inpedireturimpediretur si non esset certa parentum adinvicem obligatio

Quando matrimonium fuerit instititum Responsio magister in littera cui concordat augustinus in littera quaedam in paradiso ante peccatum fuit institutum in officium tantum et sic fuit tantum sacramentum large ratione signi post peccatum autem etiam in remedium et sic proprie est sacramentum

a quo fuerit institutum matrimonium Responsio ab homine scilicet adaadam divinitus inspiratio quia etiam ibi est aliquod carnale aliquod spirituale scilicet significatio

utrum matrimonium et usus eius fuerit in praecepto ante peccatum Responsio sic genese primo "crescite et multiplicamini" et hoc propter multiplicationem speciei et ad complendum numerum electorum

utrum post peccatum sit in praecepto Responsio post peccatum est duplex neccessitasnecessitas matrimoninii scilicet multiplicatio naturae humane et conservatio et sic fuit in praecepto usque ad sufficientem multitudinem Alia in tanto fornicationis et sic semper fuit indulgentia et numquam praeceptum hoc in littera

utrum adhuc illud praeceptum maneat Responsio non quia cum affirmativum sit non obligat ad semper nunc autem non est necessitas praecepti

Utrum matrimonium sit sacramentum Responsio sic secundum apostolum ibi est remedium effective contra peccatum in signesignis sensibilibus est enim ibi actus exterior sacramentum tantum coniunctio animorum vel indivisibilitas sacramentum et res effectus gratiae ibi collatae res tantum

utrum matrimonium sit causa gratiae Responsio quidam dicunt quod tantum signum est quia sacramenta veteri legis in nova approbant alii quod gratia tantum perservans a malo quia excusat actum Alii verius quod etiam convert gratiam in operatione boni tum sit sacramentum novae legis et haec ordinantur ad honestum usum matrimonii

utrum carnalis copula sit de integritate matrimonii Responsio non est de essentialibus matrimonii quantum ad prima perfectionem sed est de integritate secunda quae est incompleta significatione et secundum hoc hinc inde locuntur diversimode sancti in littera