Liber IV, Distinctio 27 [Penn Transcription]

Queritur quid sit matrimonium Responsio secundum magistrum in littera matrimonium est coniunctio maritalis viri et mulieris inter legitimas personas individuam iure consuetudinem retinens et describitur hic numerum consummatum et ponitur primo gns coniunctio secundo differentia maritalis et ideo etiam a digniori nominatur scilicet marito et hoc materia remota viri mulieris 4 materia propinqua inter legem personas 5 causa finalis in distinctione vitae consu re Inseparabilitas enim est bonum matrimonii bonum vero habet rationem finis

Quare dicatur matrimonium Responsio matrimonium dicitur secundum augustinum a fine quia ad hoc debet nubere ut materia fiat secundum ysidorus dicitur ab officio matrimonium quasi matris munium is est officium quia in educatione magis est officium matris quam patris coniugium dicitur a coniunctione Nuptiae autem a sollempnisollemni desponsatione a nube quia tunc velantur capita nubentium

utrum solus consensus faciat matrimonium Responsio sic secundum sanctos in littera concurrente tamen cum hac constitutione divina nam sui potestatem transferre non possent nisi de consensu communis divini

utrum requiratur consensus per verba expressius Responsio sic secundum magistrum in littera quia sacramentum requirit signa exterius unde etiam potest fieri per signa alia praesentium ut mutorum vel litteras absentium

utrum consensus simulatus tantum cum expressione verborum faciat matrimonium Responsio non ecclesia tamen secundum verba iudicat nisi probetur ei simulatio

Utrum religionis ingressus possit solvere matrimonium initiatum Responsio sic secundum canones quia sicut mors carnalis solvit vinculum carnale ita spiritualis spirituale

utrum post matrimonium initiatum statim teneatur exactus reddere debitum Responsio si vult deliberare de religionis ingressu non tenetur infra duos menses extra de conv 9 si non puta quod tenetur cum non habeant exceptionem

utrum sis interim in vita a viro cognoscitur possit ingredi monasterium jResponsio non quia consumatumconsummatum est matrimonium nec est omnino violenta quia ante translata fuit mutua potestas

utrum matrimonium consumatumconsummatum possit solvi per religionis ingressum Responsio non quo ad vinculum sed quo ad chorum de consensu utriusque significat enim coniunctionem christi ad naturam humanam quae indivisibilis est Initiatum autem coniunctionem cum fidei anima quae divisibilis est

utrum qui in vito coniunge instravit et postea redditur eo mortuo teneatur redire ad monasterium Responsio secundum Gaus? quod non si sine consensu eius intravit quia non potuit sollempnizaresollemnizare votum Si autem de consensu eius intravit illa manente in saeculo quia suspecta non est de incontinentia non potest revocari Si autem quia suspecta est revocatur ea mortua debet redire ad monasterium quia primus de consensu eius intraverat et cessat impedimentum nec potest contrahere matrimonium

utrum per mutuum consensum sine ingressus religionis solvatur matrimonium Responsio non quamvis per mutuum consensum construatur quia secundum Innocentium extra i spiritualia difficilius destruimur quam construantur corporalia econverso

Quid sint sponsalia Responsio futurarum nuptiarum sponsio et haec proprie large tamen accipiuntur pro matrimonio inchoato haec fiunt 4 modis Item quibusdam conditionibus appositis irrita sunt quibusdam vero non Item in viiio casibus solvuntur de hiis quare in summis

Quo tempore contrahi possunt Responsio a septimo anno quia quamvis tunc per se non intelligat tamen ab alio potest aliqualiter capere ad matrimonium autem fortior abligatio requiritur et ideo etiam maior discretio

utrum habens plures uxores sit irregularis Responsio sic propter defectum sacramenti in quo significatur coniunctio unius ecclesiae cum christo In super signum est incontinentiae

utrum ducens corruptam sit irregularis irregularis Responsio qui duxit plures proprie dicitur bigamus sed qui corruptam interpretative sive similitudinarie quia deficit sacramentum sicut in prima

utrum irregularitas bigamiae tollatur per baptismum Responsio opinio Ieromi fuit quod sic sed augustinus ambrosus et ecclesia sentiunt quod non quia baptismus tantum ordinatur contra peccatum et contra sequelas peccati

utrum papa cum bigamo possit dispensare Responsio sic secundum Iura quia par est apostolis et praecipue cum bigamo secundum interpetationem iuris quidam tamen dicunt contrarium de ordinibus qui erant sacri tempore apostolorum ut dyaconatus et presbyteratus