Quaestio 1

Distin. xxvi. Questio prima CIrca distinctio nem. xvi. qumero. Utrum di uine persone constituantur et distinguantur per relationes originis

⁋ Quod non quia nihil comstituitur in esse perfectissimo per aliquid quod est minime en titatis. sed inter doemnia relatio est minime en titatis. ergo per talem relationem substantia prima cuiusmodi est persona diuina non constituitur.

⁋ Preterea persona non constituitur nisi per aliquid reale. ergo non constituitur per relationem vt distinguitur. ab essentia nec constituitur per relationem vt est eadem essentie. quia tunc constitueretur per essentiam. ergo nullo modo constituitur per relationem.

⁋ Preterea omni actio ni praesupponitur suppositum quod agat. generationidiuine praesupponitur supppsitum quod generet. ergo illud suppositum non costituitur illa generatione.

⁋ Ad oppositum. vnumquodque distinguitur a quolibet alio per aliquod proprium sibi. sed nihil est proprium patri. nisi paternitas. ergo per paternitatem distinguitur ab omni persona. Ex hoc vltra eodem aliquid vltimate constituitur quo ab omni alio distinguitur. sed paternitate distinguitur. ab omni alia persona. ergo etc. Circa illam quaestionem sunt mult et opiniones vna est quod persone seipsis distinguantur. secuda quod precise per relationes reales distinguantur. tertia quod primo distinguantur per proprietates abso lutas et quasi secundario per relationes. quarta posset esse opinio quod praecise distinguuntur per proprietates absolutas.

⁋ Pro prima opinione posset argui primo sic. simpliciter simplex a quocumque distinguitur ab illo seipso distinguitur. sed pater est simpliciter simplex et di stinguitur a filio. ergo seipso distinguitur a filio.

⁋ Pre terea si vna persona non seipsa distingueretur ab alia hoc non esset nisi quia vna realiter conuenit cum alia. quia onsum est prius quod idem seipso. et se toto potest conuenire realiter cum aliquo et differre realiter ab eodem. ergo vna persona realiter seipsa cum alia conuenit et differt realiter seipsa ab eadem.

⁋ Contra istam opinionem quando ali qua sic se habent quod aliquid omnino indistinctum est in vtroque. et tamen aliquid est in vno quod non est in alio. illa non seipsis distinguuntur. sed in patre et in filio est essentia diuina quae est omnino indistincta. et pater nitas est in patre que non est in filio. ergo pater et filius non seipsis primo distinguuntur. Ex hoc patet quod secunda ro non valet. quia quamuis idem cum eodem possit conue nire realiter et differre realiter. tamen quando aliquid omnino indistinctum et omnino idem est in vtroque. et aliquid est in vno et non in alio. tunc non seipsis primo distinguum tur. Cuius ratio est. quia quando aliqua seipsis distinguuntur primo non est aliquod in vno quod non distinguatur ab alio. sicut nihil est in sorte quod non distinguatur iplatone. sed quando aliquid est omnino idem in vtroque. tunc neutrum illorum illo omnino eodem in vtroque distinguitur. ab altero. et ideo pater non distinguitur per essentiam a filio. sed per paternitatem distinguitur. ergo non seipso primo distinguitur a silio. Et per hoc patet ad primam rationem quod simplex non constitutum ex aliquo communi sibi et alii et aliquo propositio sibi seipso distinguitur aquocumque distinguit. sed sic est de patre. quia in ipso est essentia qui est communis sibi et aliis personis. et paternitas est propriasibi. ideo etc. Secunda opinio est quod persone diuine constituuntur et distinguuntur per relationes. hoc probat primo. quia duo absoluta distincta realiter non possunt esse idem realiter. sed si persone diuine com¬ stituerentur per proprietates absolutas in deo essent plura absoluta realiter distincta. ergo nihil idem realiter esset plures persone diuine. et ita non essent vnus deus.

⁋ Preterea arguitur. omne conthaibile per aliquod eiusdem generis est potentionale respectu illius licet non respectu contrahentis alterius generis. sed si suppositum constitueretur per aliquod absolutum natu ra divina determinaretur per aliquod eiusdem gener scilicet de genere substantie. ergo est potentionalis respectum illius. quod falsum est.

⁋ Preterea relatiuo inquan tum tali repugnat esse sine extremo correlatiuo qui esse relatiuum et nullius extremi scilicet termini in cludit contradictionem. sed si prima persona constituere tur per aliquid absolutum non repugnaret sibi esse sine secunda vel sine quandoacumque alia. Nunc autem si est relatiua repugnat sibi esse sine secunda. ergo non constituitur per aliquod absolutum.

⁋ Preterea prima persona nihil acquirit sibi per actu generationis filii quia quicquid habet filius nascendo accepit a patre et pater pri us origine habet quicqud potest habere quam filius vel spiritus sanctus producatur. sed si pater esset persona absoluta acquireret paternitate per actum generationi et per consequens faceret se patrem ex consequenti. quia prius origine esset persona absoluta. et esset aliquis anteque generaret. sicut sortes albus faciens filium album. facit ex consequenti se similem illi. haoc autem est falsum ergo relatio originis non est aduentitia constitutiuo patris. Alie auctoritates et rationes adducuntur ista parte. quas longum esset recitare.

⁋ Tertia est opinio quod persone constituuntur per proprietates abso lutas primo et per relationes quasi ex consequenti vel distinguuntur per illas. Prima pars probatur multipliciter. primo comparando relatione ad relatum.

⁋ Primo sic. omni relatione aliquid refertur formaliter. ergo paternitate diuina aliquid refertur formaliter sed non essentia. ergo suppositum et vltra. ergo non constituuntur per relationem. quia omni relationi est preuium aliquid quod refertur illa relatione. quod denominatiue dicitur referri.

⁋ Confirmatur. quia illud quod refertur prius est ad se quam referatur. ergo suppositum prius est ad se quam referatur et per consequens non constituitur in esse suppositali per relationem.

⁋ Preterealomnis relatio realis praexigit distinctione aliquorum in divinis et non nisi suppositorum. ergo.

⁋ Preterea omnis relatio primo termina tur ad adsolutum sed non ad essentiam. ergo ad suppositum.

⁋ Secunda via arguitur comparando relationem ad originem. Nam principium originis est prius originato.

⁋ Tunc arguitur sic. si persone non sunt absolute sed primo relatiue. tunc non est aliud patrem originare filium quam patrem habere silium correlatiuum. sed pater ex se eo quod pater habet filiumcorrelatiuum. quia in nullo instanti nec na ture nec originis potest intelligi pater sine silio vel nisi intelligatur habere filium. ergo non originat eum.

⁋ Preterea illud non originatur quo posito circumscripta omni actione habet totum quum esse. sed relatiuum circumscripta omni actione est. eo quod suum correlatiuum est. ergo etc.

⁋ Preterea rela tio non potest originari nisi aliquo absoluto prius originato. secundum philosophum v. phi. ergo persona diuina est primo originatur non potest esse relatio subsistens. sed oportet ponere absolutum quod primo originare tur.

⁋ Preterea tunc nulla productio in diuinis est generatio. quia non erit ad substantiam primam. sed ad relatione.

⁋ Preterea omne relatiuum eque na turaliter respicit suum correlatiuum. ergo eque naturaliter spirans respicit spiratum. sicut generans generatum. ergo si productum vtraque productione est tantum relatiuum vtraque eque naturaliter producetur

⁋ Preterea suppositum aliquo modo printelligitur actioni. ergo in illo priori illud suppositum est ali quid ad se.

⁋ Confirmatur. quia quacumque prioritate vnum correlatiuum printelligitur alicui. eadem prioritate reliquum correlatiuum printelligitur eidem. propter simultatem relatiuorum

⁋ Preterea secundum philosophum vii. meth. forma est prior composito. ergo paternitas est prior persona. et per consequens relatio opposita est prior prima persona.

⁋ Tertio principaliter arguitur ex ratione ipsius constitutiui. quia quicqud constituit formaliter aliquid in aliquo esse et in vnitate cor respondente tali esse. se toto repugnat distinctioni opposite tali esse. ergo si paternitas const tuit suppositum in esse personali sub ratione incommunicabilis. oportet quod paternitati primo ex ratione sua repugnet communicabilitas. sed hoc falsum est. quia nulla quidditas de se est incommunicabilis.

⁋ Preterea opposita relatiua vniformiter se habet ad in comunicabilitatem. sed spiratio actiua non est de se incommunicabilis. ergo nec spiratio passiua.

⁋ Preterea si ponerentur quecumque positiones impossibiles vel incompossibiles stante intellectu rational repugnaret sibi diuidi in plures naturas specificas. sed posita positione impossibili quod poesset productio voluntatis quam intellectus. saluata tame ratione generationis et spirationis. spiratio actiua esset in vno supposito. et generatio actiua esset in duobus. quia tunc spiritus sanctus in illo instanti in quo spiraretur communicaretur vis generatiua. ergo modo generationi actiue in se non repugnat formaliter communicabilitas.

⁋ Item iuxta istam viam arguitur sic ab vltimis distinctiuis et constitutiuis aliquorum non potest abstrahi aliquod commune dictum de eis in quid. sed aliquid tale abstrahitur a pater nitate et filiatione. ergo etc

⁋ Preterea principium con stitutiuum suppositi in aliqua natura facit per se vnum cum illa natura. sed ex absoluto et relatoe non fit aliquid per se vnum. ergo

⁋ Confirmatur quia prima identitas est nature ad proprium suppositum ergo non includit aliquid alterius generis.

⁋ Confirmatur secundo quia aliter esset maior identitas nature crea te ad suppositum suum quam nature diuine ad suum.

⁋ Preterea prima substantia est maxime substam tia secundum philosophum in praedicamentur. et hoc non est imperfectio nis. ergo hoc debet poni in diuinis. ergo relatio non constituit primam substantiam in diinis.

⁋ Quar to arguitur per auctoritates. Primo augu. vii. de tri. ca. viii. omnis res ad se iubsistit. quantomagis deus et loquitur de subsistere quod couenit substantie prout greci accipiunt substantiam. Accipiunt enim secundum ipsum substantiam sicut nos personam. ergo persona ad se est et ita est absoluta

⁋ Pretrerea omnia quae ponuntur in diffinitione persone a Boetio vel Rich. sunt abs luta.

⁋ Preterea sapiens. prouer. xxx. post multas questiones motas de deo querit istam quod nomen eius et quod nomen silii eius si nosti

⁋ Ex hoc arguitur sic. omnis questio aliquid certum supponit et aliquid dubium querit. vii. metha. c. vlti. hoc autem filium esse supponitur. et queritur quod est nomen eius. et pari ratione per naturam relatiuorum praesupponitur illud cuius est filius esse patrem. et queritur quod nomen eius ergo hoc existente certo quod hic est filius et ille est pater. dubium est quod est nomen. huius. et quod est nomen illius. sed si ille persone constituuntur primo in esse perso nali per paternitatem et filiationem. primum nomen hu ius est pater. et primum nomen illius est illius. et per consequens non esset dubitatio de isto cum priori certo. et per consequens idem quaereret et supponeret. Secundo dicitur quod origines non distinguunt personas formaliter. sed quasi princi piatiue. quia natura diuina non communicatur supposito nisi per originem et ita origine. et per consequens relatione distinguuntur persone in natura quasi principiatiue reducendo ad ipsum principians. quod distinguit non formaliter sed correspondenter distinctioni effectiue in creatura

⁋ Quarta posset esse opinio conco dando cum opinione priori quod persone diuine constitu untur per proprietates. absolutas. sed discordando ab ea quod nihil est penitus ymaginabile in deo nisi tantum absoluta. et per consequens quod non essent ibi aliqua relationes vel origines a quolibet absoluto vel ab solutis quocumque distincte. et tamen non negaret illa opinio patrem et filium et spimusanctum sed poneret sicut posita hac albedine et vna alia albedine omni alia re ymaginabili circumscripta iste due albedines sunt similes. et ita non per aliquam relationem di stinctam quocumque modo ab illis sunt similes. similiter posito deo et isto absoluto quod est lapis. circumscripta alia re quacumque. adhuc lapis realiter dempenderet a deo eat deus realiter esset causa lapidis. ita poneret ista opinio quod eoipso quod sunt ille tres persone absolute vna illarum personarum esset ab vna et vna a duabus. et vna esset pater. et alia filius et alia spiritus sanctus sine omni re alia ymagina bili. Ueruntamen nec istam opinionem nec aliam te neo propter auctoritates sanctorum. quamuis mihi videatur quod tam ista quam precedens quantum ad illud commune in quo concordant facilius. quamuis non verius posset sustineri cum isto articulo Tres sunt persone et vnus deus quam opinio de relationibus. Cuius ratio est qui ita difficile est intelligere quod relatio sit quadam res. et sit alia res realiter media. et quod multiplicetur sine multiplicatione essentie quae est eadem realiter cum relationibus. sicut ponere multiplicationem absolutorum sine multiplicatione essentie qua sit eadem realiter cum illis absolutis. immo sicut potest sustineri quod sunt tres relationes realiter differentes. et tamer quod vna essentia sit realiter ille tres relationes. ita faciliter potest poni quod tria absoluta sunt realiter distincta. et tamen quod vna essentia sit realiter illa tria absoluta.

⁋ Ex hoc sequitur quod tertia opinio est omnino irrationabilis quae ponit personas distingui per proprietates absolutas et non per relationes cum tamen sint ibi secundum istam opinionem. Cuius ratio est. quandocumque qualitercumque distincta vel que non sunt idem formaliter concurrunt in aliquo per se vno. vnumquodque illorum per se constituit illud vnum. quia non est maior ratio quare vnum illorum constituat illud quam reliquum. sed vnum includens essentiam et illud absolutum et paternitatem est per se vnum et distinctum realiter a qualibet persona. ergo illud vnum per se est vna persona. et per consequens paternitas constituit et distinguit patrem a filio et spiritus sancto non tantum effectiue sed et formaliter.

⁋ Si instetur contra istam rationem quod eiusdem non possunt esse duo principia constitutiua. sed si paternitas et illa proprietas absoluta essent constitutiua persone patris illius persone essent duo principia constitutiua. Ista instantia non valet. quia non est aliquod inconuenies quod eiusdem sint plura princi pia constitutiua. quia si in homine sit anima sensitiua distincta realiter ab anima intellectiua. oportet quod anima sensitiua illa esset alterius rationis a qualibet anima sensitiua brutali. vel quod in bruto essent due anime sensitiue. et per consequens anima sensitiua humana esset ita propria homini sicut intellectiua. et ita per eam distingueretur homo tanquam per proprium distinctiuum ab omni alio sicut per animam intellectiuam. et ita homo haberet duo principia distinctiua. Et ita oportet po nere in proposito quod pater distinguitur ab omni alia persona. non tantum per proprietatem absolutam. sed etiam per paternitatem. nisi sorte diceretur quod paternitas esset eadem realiter cum proprietate absoluta filii. sicut poneretur eadem cum proprietate absoluta patris

⁋ Si aliquis teneret istam opinionem. quam tamen ego non teneo. diceret ad rationes secunde opinionis.

⁋ Ad primam diceret quod non est maius inconueniens duo absoluta realiter esse vnum absolutum realiter. quam duas relationes realiter distinctas esse vnum absolutum realiter. Et si dicatur. si absolutum addatur absoluto necessario faciunt compositionem. Respondetur quod sicut secundum alios si relatio. addatur absoluto a quo non distinguitur. non faciet compositionem cum co. Cuius ratio est. quia sicut in creaturis absolutum additum absoluto a quo realiter distinguitur facit cum eo composititionem Ita si relatio addatur absoluto. si differt ab eo realiter faciet cum eo compositionem. nec est maior ratio quod absolutum faciat compositionem cum abso luto: quam relatio cum absoluto. et ita eque faciliter posset sustineri in deo quod proprietas absoluta non faceret compositionem cum essentia absoluta propter identitatem realem inter essentiam et proprietate abfolutam. sicut posset sustineri quod relatio non facit compositionem cum diuina essentia propter identitatem realem inter relationem et essentiam.

⁋ Ad aliam ra tionem dicerent quod non magis contrahibile est potentionale respectu alicuius eiusdem generis: quam respe ctu alicuius alterius generis. Unde sicut materia est potentioalis respectu forme. ita subiectum est potentionale respectu accidentis sui. et ideo non plus esset essentia potentionalis respectu proprietatis re latiue

⁋ Ad aliam rationem dicerent. quod non plus repu gnat vni relatiuo esse sine suo correlatiuo quam repugnat absoluto esse sine alio absoluto. quando vnica res simplicissima est illa duo absoluta. et ideo quia secundum illam opinionem essentia diuina que est vnica res simplicissima esset illa duo absoluta. ita repugnaret vnum illorum esse sine altero. sicut repuguaret vni relatiuo esse sine alio. quia tanta esset conexigentia vnius respectu alterius propter identitatem realem vnius rei simplicissine cum illis. sicut esset vnius relationis respectu sue correlatio nis.

⁋ Ad aliam rationem dicerent quod non est ymaginandum secundum istam eandem opinionem. quod patnitas vel generatio sit aliquod reale existens in patre quocumque modo distinctum ab omni absoluto. sed hoc quod dictio paternitas vel generatio diceret illa duo absoluta et nihil praeter illa absoluta. Et si dicatur pater prius origine est pater quam filius producatur. Dicerent quod si per istam propositionem pater est prius origine filio intelligatur aliquid aliud quam quod a patre sit filius sic propositio est simpliciter fulsa.

⁋ Quauis ista quarta opinio posset alicui videri probabilis. Ueruntamen quia auc. sanctorum videntur expsse ponere relationes in diuinis. non tantum quod aliqui conceptus relatiui de personis diuinis verificantur. sicut dicimus quod sortes est. si milis. et quod relatio est pater vel filius. sed quod est ibi ve ram paternitas realis et filiatio. et quod sunt due res simplices: quarum vna non est alia.

⁋ Ideo tenem. do cum eis dico quod persone diuine distinguuntur et con stituuntur per relationes originis. Et primo pono quod ponendo ibi talem relationem non repugnat sibi com stituere suppositum vel personam. secundo quod ponendo eam constituere personam non est ponendum proprietatem absolutam constituere eam.

⁋ Primum patet. quia nulli rei incommunicabili constituenti cum aliqua re per se vnum repugnat constituere illud vnum in tali esse qua le habet et distinguere ipsum ab omni illo a quo ipsa distinguitur. sed paternitas est vna res incommunica bilis et distinguitur realiter a persona filii et spiritus sancti et facit vel costituit per se vnum cum diuina essentia ergo non repugnat sibi constituere illud vnum in esse incommunicabili et distinguere ipsum ab omni alia persona

⁋ Secundum patet. quia frustra fit per plura quod potest fieri per pauciora. nec sunt ponenda plura miracula que videntur rationi naturali repugnare sine auctoritate scripture vel sanctorum. sed ponere talem proprietatem absolutam videtur repu gnare rationi naturali nec habetur expresse in scri pturis vel dictis sanctorum. ergo etc.

⁋ Ad rationes pro tertia opinione. Ad primam quae inter omns difficilior est. Respondeo quod non est vniversaliter verum quod aliquid for maliter et denominatiue refertur tali relatione. sed hoc tantum verum est quando praeter relationem potest ali quod referibile inueniri distinctum realiter a terminon relationis et ab ipsa relatione. quando autem nihil est tale quod distinguatur realiter ab ipsa relatione vel a termino. nisi relatio vel constitutum ex relatione. tunc non est verum. quia tunc nihil denominati ue refertur illa relatione. Et sic est in proposito. quia essentia diuina nec distinguitur realiter a relatios nec a termino relationis. et ideo non refertur realiter nec denominatiue. constitutum tamen ex relatione bene distinguitur a termino. et ideo. ipsum illa relatione refertur.

⁋ Si dicatur omne relatiuuum est aliquid exce pta relatione.

⁋ Concedo quod praeter paternitatem est ibi essentia. que tamen non refert. sed suppositum refertur

⁋ Si dicatur quod omne compositum de neccessitate praexi git partes et partium vnionem. ergo prius est paternitas vnita essentie quam pater constituatur. et per consequens tunc essentia illa relatione refertur.

⁋ Respondeo quod hic non est aliquod compositum. nec sunt hic alique partes. et ideo paternitas non praesupponitur nec paternitas quacunque prioritate est prior patre. quamuis ipsa essentia quadam poritate communitatis vel consequentie sit prior patre sicut dictum est.

⁋ Ad confirmationem dico quod illud quod refertur denominatiue. hoc est quod refertur per relationem que sit extra intel lectum relati prius est ad se quam referatur. sed sic non est in proposito. quia paternitas non est extra intellectu patris qui refertur.

⁋ Ad aliud di co quod omnis relatio realis preexigit distinctie nem realem extremorum. vel constituit extrema realiter distincta. vel extremum realiter distin ctum. et ideo paternitas non preexigit distin ctionem extremorum. sed constituit vnum extre mum distinctum ab alio.

⁋ Ad aliud dico quod no omnis relatio primo terminatur ad absolutum quamuis in creatura sit hoc verum. si in creatura sit aliqua relatio ponenda.

⁋ Contra predicta posset argui que tamen pertranseo. quia soluum tur ab alio. Sed alia argumenta minus valent

⁋ Ideo ad primum illorum quod originans non est aliqualiter prius originato. nisi quia ab originant est originatum. Ideo conceditur quod in deo non est aliud patrem originare filium quam patrem habere filium sibi correlatiuum. et ideo pater est ex se. eo quod pater habet filium. sed sicut non est pater sine origine. ita non habet filium sine origine. Et quando dicit quod in nullo instanti nec nature nec originis potest intelligi pa ter sine filio.

⁋ Patet per praedicta alias quod non sunt talia instantia nature vel originis. sed vel est falsus modus loquendi vel improprius et non intelligibilis vel simpliciter abusiuus. abducens simplices in errores. Et ideo concedo quod pater eoipso quod originans vel producens filium est prior origine filio. quia hoc non est aliud quam dicere quod a patre est filius et tamen in quocumque instanti est pater in eodem est filius.

⁋ Et si dicas. si pater est prior filio. ergo in illo priori non est filius in quo tamen est pater. Respondeo quod magi debet dici ecouerso. quia eoipso quod pater est prior origine filio. filius est in illo priori. et pater non est in illo priori. quia illud prius non est nisi pater. et certe ma gis conceditur quod filius est in illo patre originante quam quod pater est in illo patre originante⁋ Ad aliud dico quod in proposito proprie loquendo relatio non originatur sed persona constituta per relationem originatur. Ueruntamen propositio accepta quod relatio non originatur. nisi ali quo absoluto prius originato vel in relato vel in termino non est vera. secundum principia istius doctoris. quia potest aliqua relatio acquiri sine noua acquisitione alicuius absoluti.

⁋ Ad philosophum. v. phi. dico quod loquitur de relatione que est distinctum praedicamentum ab omnibus aliis. quia de illa est verum quod ipsa non potes de nouo alicui competere per praedicationem nisi per ac quisitionem alicuius absoluti.

⁋ Ad aliud dico quod ista productio est generatio. non obstante quod genitum constituatur per relationem propter identitatem illius rela tionis cum essentia.

⁋ Ad aliud patet quod ita natura liter producitur spiritus sanctus sicut filius. quare tamen aliquo modo conceditur quod filius producitur modo intellectus et spiritus sncus modo voluntatis dictum est.

⁋ Ad aliud dico quod hec est fia. suppositum aliquo modo praesupponitur sue actioni. Et quando dicitur quod prius intelligitur. aliquid per se esse quam agat. Dico quod hoc est secultum quando suppositum constituitur ipsa actione sicut est in proposito.

⁋ Ad confirmationem dico quod hec est fla. qua cumque prioritate printelligitur alicui vnum correlatiuorum: eadem prioritate praintelligitur alterum eidem. sed hoc est verum de prioritate durationis et nature et intellectus. de prioritate originis non est verum.

⁋ Ad aliud dico quod semper forma est prior composi er to. quia non est contradictio formam esse sine composi to. quamuis sit contradictio compositum esse sine forma. sed paternitas non est forma patris vel prime persone tanquam vnius compositi. ideo non est prior tali pori tate illa persona. Etiam dato quod aliqua prioritate paternitas esset prior prima persona non propter hoc oportet quod eadem prioritate relatio sibi opposita esset prior eadem persona. quia ostensum est supra. spiratio actio est aliqua prioritate prior patre. scilicet prioritate consequenie. quia bene sequitur. a est pater. ergo qa est spirans. et tamen non sequitur econuerso quia filius est spirans. et tamen non est pater. Et tamen spiratio passiua non est prior tali prioritate patre.

⁋ Ad primum tertie vie dico quod paternitas diuina est de se incommuni cabilis et singularis et non tantum est hoc verum de paternitate. sed etiam dico quod quaelibet quidditas qua est a parte rei est de se incommunicabilis et singular nisi forte essentia diuina vocetur quidditas. quia illa quamuis sit de se singularis non tamen est incommunicabilis.

⁋ Ad aliud dico quod paternitas est de se hec

⁋ Nec hoc negat augustinus. sed vult quod paternitas non est formaliter deitas. Et quando dicitur quod non est de se infinita. Dico quod si per infinitum vel infinitatem intel ligatur aliquod absolutum. concedo quod tunc infinitum et essentia sunt idem omnibus modis. sed si per infinitum intelligatur aliquid quo nihil est melius et per ipsum est infinitum melius omni alio finito Dico quod paternitas de se est infinita. sicut paternitas de se est incorruptibilis. et ideo pater nitas de se est hoc. sicut humanitas de se est hec.

⁋ Ad aliud concedo quod quelibet relatio est eque eadem diuine essentie. sed propter hoc non oporter quod quaelibet constituat vltimate et distinguat ab omni alia persona. Et ratio est. quia aliqua relatio est eadem realiter cum diuina essentia. et praeter hoc est ea dem realiter cum duabus relationibus oppositis sicut spiratio actiua est eadem realiter cum diuina essentia. et similiter cum paternitate et filiatione. et ideo constituit tam patrem quam filium. sed non vltimate nec dist nguit patrem ab omni alia persona. quia non alfilio.

⁋ Per hoc ad aliud quod non semper relationes opposite vniformiter se habent ad incommunica bilitatem. quia aliquando vna earum potest esse ea dem realiter cum relationibus oppositis et alia non

⁋ Ad aliud dico quod stante ratione paternitati ipsa erit incommunicabilis. Ueruntamen non potest po ni quod ex illo posito. et hoc quod ratio paternitatis manet sequuntur incompossibilia et contradictoria scilicet quod pater nitas sit communicabilis quod non sit communicabilis. et ideo de talibus position bus includentibus contradictionem non est multum curandum.

⁋ Ad aliud patet alias quod ab vltimis constitutiuis vel distinctiuis potest abstrahi aliquod ecmmune dictum in quid de eis. nec propter hoc oportet ponere in aliquo illorum aliqua distincta. quia illud ab stractum ab eis in nullo illorum erit realiter.

⁋ Ad aliud quod propter identitatem realem relationis cum essentia poterit relatio constituere per se vnum cum essentia. Unde nec quantum ad rem nec quantm ad conceptum nec aliquo modo tantum distinguitur. relatio ab essentia quantum distinguitur materia a forma. et ideo multomelius poterunt essentia diuina et relatio diuina constituere per se vnum quam materia et forma quecumque. et ideo dico quod relatio. nec est accidens essentie nec alterius generis ab essentia nec eiusdem generis. quia non est in genere sed est eadem realiter cum essentia. et ideo facit per se vnum cum essentia

⁋ Et si dicatur quod retinet rationem forma lem generis relationis. quameuis transeat in essentia ier idetitatem.

⁋ Respondeo quod nullam rationem generis retinet. sed est vnica res. et tamen eadem realiter cum essen tia.

⁋ Per hoc patet ad aliud quod idemritas essenti ad suppositum non est per aliquod accidens. nec per aliquod quasi alterius generis.

⁋ Ad aliud dico quod non est inconueniens quod sit aliqua identitas nature crea te ad suppositum suum: si tamen sit proprius modus loquendi qualis non est identitas nature diuine ad suppositum suum. quia aliquando illud quod est suppositum creatum et natura nullo modo differunt. non aliter quam natura et natura. vel suppositum et suppositum. nec tamen hec identitas est maior quam illa. quia identitas realis est tanta quanta est identitas realis et forma lis. et ideo tanta identitate est essentia diuina eadem patri quanta est eadem sibiipsi: non tamen omni modo idemtitatis. quia ille modus identitatis nullam maioritatem vel maiorem perfectionem addit

⁋ Ad aliud con cedo quod secunda substantia quae in rei veritate non est substantia si cut prius probatum est. non importat aliquid quod non est formaliter substantia. et ideo prima substantia quae est in praedicamento non importat aliud nisi quod est formaliter substantia. Ue runtamen prima substantia que nec est in genere potest inclu dere aliquid quod non est formaliter substantia: est tamen realiter subitantia.

⁋ Et si dicatur quod relatio non potest constituere ali quid quod est formaliter subsistens

⁋ Dico quod hec est falsa de relatione que est realit subsitantia. Unde breuitur pro omnibus illis rationibus dico quod non est magis in possibile relationem constituere suppositum nature intellectualis et dare esse subsistens vel distinctum modo suo. quam esse idem realiter cum substantia:

⁋ Ad aliud dico quod Augustinus vult quod persona habet aliquam entitatem absolutam preter illam qua est ad aliquid.

⁋ Ad aliud quod illa diffinitio est diffinitio vnius communis ad personam creatam et increatam. et ideo non debet ibi poni aliquid nisi commune: cuiusmodi non est relatiuum.

⁋ Ad aliud potest dici quod quaerit de aliquo nomine proprio patris. et de aliquo nomine proprio filii. quia illa nomina pater. filius non sunt propria diuinis. sed communia sibi et aliis. et ita non idem querit et supponit: sed supponit nomina communia predicari de illis et querit propria.

⁋ Ad pri mum principale dico quod quaeuis relatio in creaturis sit minime entitatis: tamen relatio diuina non est minime entitatis sed maxime entitatis quia tante entitatis quante est essentia. quia eiusdem entitatis: et eadem entitas cum ea.

⁋ Ad aliud dico quod persona diuina consituitur per re relationem: nec vt est eadem essentie: nec vt distinguitur ab essentia. sed inquantum est hec relatio.

⁋ Ad tertium dico quod hec est simpliciter falsa. omni actioni praesupponitur suppositum quod agit et hoc quando suppositum constituitur illa actione qualiter est in proposito.