Quaestio 1

⁋ Distinctionis. xxxvi. Questio vnica. CIrca distinctione. xxxvi. quaero.

⁋ Utrum perfectiones creaturarum in deo contente ab eteno distinguantur inter se realiter et a diuina essentia.

⁋ Quod sic. quia vna perfectio vnius creature numquam fuit realiter alia. ergo ab eterno fuit distincta realiter. Atecedens patet. quia impossibile est quod vna res fiat alia secundum philosophum i. phi. quamuis vna res possit fieri ex alia. consequentia patet. quia idem et diuersum diuidunt omne ens. ergo omne ens omni enti est idem vel distinctum.

⁋ Preterea perfectiones creatu rarum ab etno habuerunt aliquod esse. et non humerunt idem esse reale. ergo aliud et aliud. et per consequens realiter distinguebantur ab eterno. maior probatur. tum quia ab eterno fuerunt intellecte a deo. sed quod nihil est non potest terminare actum intelligendi. Tum quia quod purum nihil est in nullo genere est. sed creature ab eterno fuerunt in distinctis generibus. Tum quia fuerunt ab eterno diffinibiles sedc purum nihil diffiniri non potest minor videtur manifesta. quia illa quae nullo modo possuntesse idem realiter. quando sunt actualiter nullum esse reale habent idem. sed perfectio hominis et asini quando sunt actu nullo modo sunt idem realiter. ergo nullum esse reale habent idem. et per consequensi vtrumque habet esse reale: habent distincta esse realia. et per consequens sunt distincta realiter.

⁋ Ad oppositum illud quod nihil est in se a nullo distinguitur realiter. sed perfectio hominis ab eterno nihil fuit in se reale. ergo a nullo distinguebatur realiter.

⁋ Ad. q. dicunt communiter doctores quod perfectiones creaturarum in deo continentur perfectionaliter. eminentur. exemplaritur. et intelligibiliter et etiam virtualiter. et causaliter. Sed illud dictum a diuer sis diuersimode exponitur

⁋ Dicunt enim aliqua quod perfectiones creaturarum vt cotinentur in deo perfectionaliter non distinguuntur inter se nec a diuina essen tia. nec etiam secundum esse intelligibile vel repraesentatiuum distinguuntur a diuina essentia. Sed pro vt continentur in deo virtualiter secundum perfectionem contentam distinguuntur a deo realiter et formaliter. Sed perfectiones creaturarum secundum quod continentur in deo virtualiter secundum perfectionem dei continentis sic nec distinguuntur a deo nec inter se ex natura rei.

⁋ Pro istis adducuntur multe rationes quas propter breuitatem omitto. quia quantum videtur mihi difficultas magis consistit in voce quam in re. et vna veritate logica dicta euidenter soluuntur. Uerum tamen aliquas auc. sanctorum adducam. quae videntur ponere quod creature contente in deo sint ipse deus.

⁋ Ioha.. quod factum est. in ipso vita erat. ergo creature erant vita in deo. sed non nisi vita diuina.

⁋ Item augustinus super ioham. omne. iii. et de verbis domini sermone iiii. quae hic varia quaeris ipse tibi vnus omnia erit. In cre aturis autem deest quod laudamus. in creatore nihil deesse potest. quia quod inuenis in creatura a creatore artifice processit. laudent ergo creatorem eius totum est ibi quod ex partibus singulis iuenitur.

⁋ Item in fine de ciuitate dei. in persona dei loquens sic dicit Ego ero quaecumque ab homibus honeste desiderantur. vita et pax. salus et virtus. gloria et honor et omnia bona.

⁋ Item moyse petente a deo vt ostenderet sibi seipum respondit deus exodi. xxxiii. Ego ostenda tibi omne bonum. Sed ostendendo seipsum non ostenderet omne bonum sibi. nisi ipse esset omnis boni plenitudo.

⁋ Ite quod in essentia diuina omnium rerum perfectiones vnitiue contineantur ostendit dionisius de diuinis nominibus. c. v. parte. vi. per multa exempla scilicet monadis in quo vniuntur omnes numeri. et centri in quo vniuntur omnes diame ¬ tri. et nature generalis in qua vniuntur diuerse operationes.

⁋ Item dioni. de diui. non. c. i per. ii. dicit de deo. ipse est viuentium vita substantium que substantia vite omnis et substantie principium. et causa propter ipsius in esse adiectiuam bonitatem.

⁋ Item ans. vult quod creatura in deo non est nisi cre atrix essentia.

⁋ Specialiter autem probant aliqua quod esse intelligibile creature vel esse repraesentatum non distinguitur realiter a diuina essentia. sed esse reprasentatum est idem realiter cum forma repraesentante. et esse cognitum est idem realiter cum cognitione.

⁋ hoc probant sic. omnis entitas positiua non depedens ab anima est entitas realis. sed esse repraesentatum est quadam entitas positiua. et non dependet ab operatione intellectus. qui species repraesentaret etiam si intellectus non intellige ret. ergo esse repraesentatum est entitas realis et non alia a deo. ergo etc. Idem argumentum posset fieri de esse cognito.

⁋ Secundo sic. Quicquid sequitur entitatem realem necessitate naturali est estitas realis neces sario. sed ad formam repraesentantem necessitate natu rali sequitur esse repraesentatum et ad cognitionem esse cognitum. ergo etc.

⁋ Ite terminus productionis rea lis habet esse reale. sed intellectus agens actione rea li producit esse intelligibile obiecti siue obiectum in esse intelligibili. ipsius enim est aliquod esse reale. et non producit nisi speciem intelligibilem. ergo esse intelligibile obiecti quod est suum esse repraesentatum per speciem est idem realiter cum specie repraesentante.

⁋ Preterea. iiii. me tha. dicit philosophus quod ens et vnum sunt idem et vna natura. quia non separantur in generatione et corruptione ergo illa sunt idem realiter quando impossibile est vnum generari vel corrumpi sine alio. sed impossibile est formam repraesentam tem esse. nisi sit esse repraesentatum alicuius. vel econuerso. ergo etc.

⁋ Item omnis entitas non prima ab actu in tellectus fabricata est ab aliquo effectiue. sed esse in telligibile non est per intellectum fabricatum. nec est a deo effectiue. quia cuiuscumque diuina essentia est principium efficit illud naturaliter et secundum vltimum posse suum et tale necessario habet esse in effectu. ergo non est ab eter non esse repraesentatum creature. nisi sit diuina essentia.

⁋ Preterea. omne prius natura alio potest esse sine illo absque contradictione. repraesentans non potest esse absque esse repraesentato. nec cognitio absque esse cognito. ergo etc.

⁋ Preterea esse intelligibile cre ature sibi coueniens ab eterno aut est ex se neces se esse. et habetur propositum. Aut possibile esse. et hoc est falsum. quia tunc deus non necessario coexigeret esse intelligibile creature.

⁋ Preterea voluntas vult creaturam secundum esse suum intelligibile. quia vult se intel ligere omne intelligibile et non contingenter. ergo necessario. sed non vult aliquod aliud a se necessario. ergo etc.

⁋ Confirmatur. quia deus non vult necessario aliquid quod est ad finem.

⁋ Preterea voluntas quae determi natur ad finem. non determinatur ad aliquod eorum quae sunt ad finem. nisi quatinus per spllogismum practicum conclu datur ex fine necessitas illius entis ad finem. sed esse intelligibile si sit aliud a deo. non est necessarium ad vltimum finem. ergo necessario intelligitur.

⁋ Preterea. si aliquis necessitate absoluta vult ens diminu tum et diminute ordinatum ad finem multo magis vult necessario ens perfectum perfecte ordinatum ad finem. quia perfectior ratio diligibilitatis est in ente perfe cto quam in ente diminuto. ergo si deus necessario vult esse intelligibile creature diminute ordinatum ad deum multo magis vult necessario creaturam in esse perfecto. quod fallum est.

⁋ Preterea esse intelligibile cre ature est prius voluntate et actu voluntatis diuine qui essentia diuina prius repraesentat creaturam. et imtellectus diuinus prius intelligit creaturam quam volun tas velit eam in esse reali vel intelligibili. ergo si sit alium esse a deo aliquod aliud a deo est prius voluntate divina.

⁋ Preterea esse intelligibile creature ab eterno. aut est proprium. aut intrinsecum deo. et haber propositum. Aut ese creature. et per consequens fundatur in esse creature quae intelligitur. et per consequens persupponit creaturam in quae fun datur et esse creature anquam a deo intelligeretur. tam secundum quidditatem quam secundum essentiam. quia vtrumque habuit esse intelligibile ab eterno.

⁋ Preterea nullum esse distinctum ex natura rei eque perfecte conuenit creaturis quando sunt et quando non sunt. sed esse intelligibile creature ab eterno eque perfecte couenit omnibus creaturis quando non sunt sicut quando sunt. quia equae perfecte deus intelligit creatur ras.

⁋ Preterea quicquid est omnino immutabile est omnino necesse esse. sed esse intelligibile conueniens creature ab eterno est immutabile. quia aliter intelligere diuiuus esset mutabile. ergo esse intelligibile creature est nece se esse.

⁋ Preterea creatura secundum esse suum intelligibile ab eterno est magis necessaria quam secundum esse suum in est fectu. quia esse intelligibile virtute nullius causae potest non esse. ergo ea secundum esse intelligibile est magis perfecta quae secundum esse in effectu. sed non est magis perfecta entitate creature. ergo entitate dei.

⁋ Preterea tale esse intel ligibile est aliquid positiuum. et non est ens rationis. nec est substantia creata. ergo substantia increata. Pro praedictis a ticulis multa alia dicuntur. sed quia solutis praedictuis ma nifeste patet solutio omnium aliorum. ideo ipsa causa breuitatis omitto.

⁋ Sed ista opinio iaver mihi irrationalis. quia tam plus constat in vbis quam in re. et verba sunt ad placitum. et vnusquisque potest vocare esse intelligibile creature sicut placet. ideo arguere conclusio istam opiniono est arguere ad no men et non ad re. et propterea breuiter improbo eam. et infe ro multa inconuenietia ex ea.

⁋ Unum est quod iste opinans habet concedere: quod esse creabile creature est idem realiter cum deo. quia sicut iste ponit quod quia de necesst tate sequitur si deus est intelligens quod creatura necessa rio habet esse cognitum et quod esse cognitum creature est idem realiter cum deo. Et eodem modo sequitur. si deus est creatiuus quod creatura est creabilis. et quod creatura habet esse creabile et per consequens esse creabile creature erit idem realiter cum deo. Unde inducendo per omnes suas rationes patet quod eque concludunt quod esse creabile creature est idem realiter cum deo. sic quod esse intelligibile creature est idem realiter cum deo. Et hoc manifeste ostendetur soluendo rationes praedictas

⁋ Similiter sequeretur quod esse possibile creature esset idem realiter cum deo. et per consequens quod esse possibile creatfe¬ esset necesse esse. Prima consequentia patet. quia sicut impossi bile est formam repraesentare esse nisi sit esse repraesentatum: et cognitione esse nisi sit esse cognitum. sic impossi bile est deum productiuum esse nisi creatura possit esse. et per consequens nisi creatura habeat esse possibile. et per consequens si propter praedictam rationem esse repraesentatum et esse cognitum creature est idem realiter cum deo. sequeretur equaliter quod etiam esse possibile creature est deus. Similiter sequitur quod esse dealbabile corporis esset idem realiter cum deo. Si militer sequitur quod esse damnabile demonis esset idem realiter cum deo. Utramque consequentiam probo per argumentum suum Nam ipse arguit sic. quicquid sequitur entitatem realem ne cessitate naturali neccessario est esse reale. sed ad formam repraesentatiuam necessitate naturali sequitur esse repraesentatum et ad cognitionem esse cognitum. ergo etc. Codem modo arguo in proposito accipiedo maiorem sic. uicquid sequitur etc. sed ad deum esse dealbatiuum corporis necessario sequitur esse dealbabile corporis. et ad deum esse damnatiuum demonis necessitate naturali sequi tur esse damnabile demonis. quia sicut consequentia necessaria sequitur forma est repraesentans. ergo aliquid est repraesentatum. et similiter sequitur. deus intelligit creaturam. ergo creatura est in tellecta. Eodem momdo sequitur. deus potest dealbare corpus. ergo corpus est dealbabile. et similiter sequitur. deus potest damnare demonem. ergo demodo est damnabilis. ergo esse dealbabile corporis. et esse damnabile demonis est aliqua en titas positiua et non dependet ab intellectu non plus quam esse intelligibile creature. TManifestum est. ergo est esse reale. et non est aliud esse: reale a potentia dei dealbatiua et damnatiua. quia tunc fuisset aliquod aliud reale a deo ab eterno

⁋ TMulta alia absurda sequuntur ad istum modum loquendi sic quod esse illuminabile aeris sit idem realiter cum deo. esse calefactibile ligni sit idem realiter cum deo.

⁋ E vniversaliter sequitur de quolibet composito ex infinitiuo esse et quaecumque passi one quae necessario de aliquo praedicatur vere sit dicere quod sit idem realiter cum deo. quia omnia talia prbant equaliter ones praedicte sicut conclusione intentam.

⁋ Ideo aliter dico. Et primo videndum est quodo perfectiones creaturarum continentur in deo. Secundo quomodo distinguebantur ab et non. Tertio dicenda sunt aliqua praanbula ad solutiones argumentorum

⁋ Circa primum dico quod idem est dicere perfectiones creaturarum contineri in deo. et ipsas creaturas contineri in deo. Unde non non est ymaginam dum quod differentia sit inter perfectionem creature et creaturam ipsam. quasi aliter possit perfectio creature esse in deo quam creatura ipsa. quia si sit aliqua talis distinctio inter perfectionem creature et ipsam creaturam. vocetur illa perfectio lapidis a. tunc quaero quomodo a dicitur perfecto laps dis: aut quia est eadem res cum lapide: ita quod hoc sit costructio intransitiua. perfectio lapidis est in deo hoc est aliqua perfectio quae est lapis est in deo. Aut dicitur perfectio lapidis quia est forma lapidis. Aut a dicitur perfecto la pidis quia et causa lapidis. Aut quia est similitudo lapidis Si detur primum. habet propositum. Secundum dari non potest. quia non magis est forma lapidis in deo quam materia lapidis. Nec potest dari tertium. quia tunc idem esset dicere. perfectio lapidis est in deo et causa lapidis est in deo. Et tunc si concedatur quod perfectiones creaturarum sunt in deo. debet concedi quod cause creaturarum sunt in deo quod est inconuenies. Idem potest argui si detur similitudo lapidis aliquid quodcumque aliud a lapide. Sic ergo patet quod idem est perfectiones creaturarum contineri in deo a creaturas contine ri in deo. sed creature non continentur in deo formaliter subiectiue: sed tantum obiectiue. ideo formaliter et subiectiue: vel actualiter non ibidem continetur perfectiones creaturarum. sed sicut creature continentur in deo tamquam obiecta cognita. et sicut effectus producibiles cotinentur in sua causa. et sicut imperfectiora continentur in perfectiori. ita illis modis perfectiones creatura rum continentur in deo. Sed intelligendum est quod conti neri in deo sicut obiectum cognitum non est aliud quam cognosci a deo. et ideo iste lapis qui est cognitus a deo. isto modo continetur in deo quod nullo modo est deus. et isto modo si esset vsitatus modus loquendi vere pos set dici quod albedo in pariete existens est vel contine tur in oculo. quia videtur ab oculo meo. Et simiter contineri in deo virtualiter id est sicut effectus producibilis. nihil aliud est quam produci vel posse produci a deo. et ideo ille lapis qui productus est extra vel potest produci cui repugnat omnino in deo esse formaliter et subiectiue: continetur in deo virtualitur. et nihil aliud quam tale cui omnino repugnat esse deum

⁋ Preterea. contineri eminentur nihil aliud est quam esse vnum eminentius et perfectius illo quod continetur. et ideo. quia deus non est perfe ctior quocumque quod est in eo formaliter et subiectiue sed tantum est perfectior creaturis quae non sunt deus nec rea liter nec formaliter. ideo solum creature tales continentur eminenter in deo

⁋ Ex praedictis patet. quod nihil potest con tineri eminenter in deo vel virtualiter nisi sit aliud a deo. et ideo perfectiones creaturarum contente in deo eminenter vel virtualitur nullo modo sunt deus realiter plus quam iste asinus productus ex est deus. Ueruntamen aliquod contentum in deo sicut obiectum cognitum est deus realiter. sed non est nisi ipse et aliqua per sonalis relatio. quod non potest dici perfectio creature nisi perfectio creature vocetur ca creature.

⁋ Ex praedictis satis posset patere quod in praedicta quaestione quantum ad istum articu lum non est magis difficultas nisi propter modum loquendi. Nam sancti dicunt omnia esse in deo. et accipiunt ab apostolo. Esse autem in: videtur importare aliud esse in alio tanquam ibi realiter existens. Et ita quod creature et perfectiones creaturarum fuerunt in deo tanquam aliqua ibi vere existentia. Sed isto modo essendi in non vtuntur sancti quae dicunt omnia esse in deo. sed esse in apud eos in tali propositione significat idem quod cognosci. vel idem quod produci vel posse produci. ita quod ista propositio mnia sunt in deo equiualet huic secundum intetione scorum omnia sunt cognita a deo. vel isti. omnia sunt produ cta vel producibilia a deo. Unde quod esse in in multis auc. secundum eos significet idem quod esse ab eo. et maxime in auc. apstori. patet per beatum ambrosium et magistrum sen tentiarum. lid est dis. xxxvi. allegantem abrosiu. Unde dicit sic mgratir. Si diligenter inspiciamus videtur idem esse. omnia esse ex deo at per ipsum. et in ipso. Unde abro. li. iii di spiritus sancti hec tria ex ipso. et per ipsum. et in ipso sunt: omnia vnum esse supra diximus. et sequitur eandem vim habent hec omnia. scilicet in prio. et ex ipso. et per ipsum. et sequitur. Ecce habens quod ex vna et eadem intelligentia scriptura dicit omnia esse in ipso. et per ipsum. et ex ipso. vel cum ipso. Similiter quod frequenter omnia esse in deo accipitur pro cognosci a deo. patet per eundem vbi supra dis. xxxv. Unde post auc. augustini dicit sic. hoc etiam apit augustinus ex qua intelligen tia sunt accipienda huiusmodi verba. omnia deo praesentia sunt. in deo sunt omnia vel cum deo vel apud deum. vel in eo vitaqui ineffabilis omnium in eo cognitio in ipso est. et ita manifeste patet. quod creature non sunt in deo nisi quia cognoscuntur a deo vel quia producuntur a deo vel saltem possunt produci.

⁋ Secundo videndum est quomodo perfectiones creatu rarum distinguuntur a deo. Circa quod dico quod numquam fuerunt realiter idem cum deo. hoc patet. quia illud quod potest non esse idem realiter cum aliquo numquam est idem realiter cum eo dem. quia impossibile est quod aliquid fiat aliud a se. sed perfectiones creaturarum si producantur extra non sunt idem realiter cum deo. ergo ab etno non sunt idem realiter cum deo. ergo etc.

⁋ Secundo dico quod non distinguebantur ab eterno realiter a deo. hoc patet. quia illud quod non est aliquid reale non potest ab aliquo distingui realiter. sed creature non fuerunt ab etno aliqua realiter. ergo non distinguebantur ab eterno a deo realiter.

⁋ Perer idem patet. quod non distinguebantur realiter inter se ab etrno. quia non fuerunt aliqua realia.

⁋ Et si quaeratur. an fuerunt idem realiter.

⁋ Dicendum est quod non. quia hoc est verum quod quaecumque possunt pro quocumque instam ti distingui realiter numquam sunt idem realiter. sed perfectiones creaturarum quando producuntur extra a deo distinguuntur realiter. ergo impossibile est quod sint idem realiter

⁋ Ex praedictis patbet ad formam. q. quod perfectiones creaturarum contente in deo non distinguebantur ab eterno realiter. nec a deo nec inter se. nec etiam fuerunt idem realiter. nec cum deo. nec inter se.

⁋ Circa tertium propter solutiones argumentorum est sciendum quod esse potest multipliciter accipi vel pro esse existere. vel pro esse quod couertitur cum ente cui non repugnat esse in rerum natura. sed sic non est multum vsitatum. Uel in propositione accipitur secundum quod est compula vniens praedicatum cum subiecto. Secundo sciendum quod hoc quod dico esse sequitur aliquando geniti uus casus sicut si dicam. esse creature. vel esse dei vel esse hominis. Aliquando sequitur ipsum casus accusati uus. sic dicendo. esse animal. esse album. esse cognitum Si primo modo accipitur. semper tale esse nisi forte ratione adiucti. accipitur significatiue et supponit pro esse existere. vel saltem pro aliquo cui non repugnat esse in rerum natura. Si accipitur secundo modo sic vel sequitur ipsum. nomen substantiuum vel adiectiuum. si primo modo. semper accipitur materialiter. vel est compula vniens extremum vnum cum alio quia sic est dictu vnius propositionis et semper debet expri mi aliquid ante hoc verbum esse infinitiui modi. vesl subintelligi. sicut si dicam. esse animal. debet subin telligi. sortem esse animal. vel hominem esse animal. vel ali quid huiusmodi. Et tunc est talis proposito distinguenda si sequitur talis modus. scilicet verum vel possibile. necessarium contingens falsum. et huiusmodi. qui etiam de propositionibus verificatur. et hoc secundum compositionem et diuisionem. In sensu composito illud totum supponit pro vna propositione. In sensu diuiso est vna compula vniens praedicatum cum subiecto. Si autem sequitur aliquid aliud quam tale praedicatum. sicut homo vel asinus vel ali quid tale. semper dictum tale materialiter supponit pro vna propositione. sicut in ista. hominem esse animal est deus. significatur quod hec propositio. homo est animal est deus. et per istam sortem esse album est homo. significatur quod hec proposito sortes est albus sit homo. et sic de aliis. Unde de hoc verbo esse quando ipsum sequitur substantiuum est vniformiter dicendum et de verbo adiectiuo. Si autem hoc verbum esse sequitur adiectiuum. tunc distinguendum est. aut scilicet sncnt esse accipitur puresignificatiue vt non sit compula. nec supponat materialiter. nec sit pars supponentur materialiter. Aut accipitur primo modo. illo scilicet modo quo accipitur quando ipsum sequitur nomen substantiuum. Si secundo modo. sic dicendum est per omnia sicut de illo. Si acci pitur primo modo. sic est vnus terminus compositus ex adiectiuo et substantiuo tanquam ex determinatione et deter minabili. sicut est iste terminus homo albus. et tunc si esse sit idem quod esse existere. ad veritatem talis propositionis vbi praedicatur aliquod predicatum de tali composito ex esse et tali alia determinatione. requiritur quod praedicatum vere praedicetur de vtraque parte. et quod vna pars vere dicatur de alia. sicut ad veritatem illius. homo albus est animal. requiritur veritas istarum trium propositionum. homo est animal: album est animal. homo est albus. Si aut esse sit idem quod ens cui non repugnat esse in rerum natura. quamuis isto modo non accipiatur ab auctoribus et maxime sanctis. quamuis aliqua improprie sic loquuntur. tunc consimiliter est dicendum sicut nunc dictum est quando est idem cum esse existere.

⁋ Ad primum argumentum pro alia opinio dico quod non est intentio beati ohannis. quod illud quod factum est ex a deo vnquam fuerit in deo realiter vita. sed est intentio sua quod causa productiua ip ius et quod cognitio qua cognoscitur et qua dicebatur intelligi fuerit in deo vita. quia fuit et est ipsa diuina essentia Unde quod ista sit intentio illius auc. et aliarum auctoritatum patet per magistrum senten. lid est dis. xxxv. vbi dicit sic.

Preterea omnia dicuntur esse in deo et fuisse ab etno. Unde aug. super gene. lit v. c. vii. "hoc visibilia inquat anquam fierent non erant. quo ergo deo nota erant. Et rursum quo ea faceret quae sibi nota erant. non enim quiecquam igirans fecit. nota ergo fecit non fctam cognouit. proide an quam fierent. et erant et non erant. erant in dei scientia. et non erant in sui natura. Ipsi autem deo non audeo dicere alio modo innotuisse quam illo modo quo ea nouit vt faceret. "apud quem non est transmutatio nec vicissitudinis obumbratio"." Ista est auc. aug. allegata a magistro. Ex quae infert magister dicens. "Ecce habes quod hoc visibilia antequam fierent in dei scientia erant". "Ex hoc ergo sensu omnia dicuntur esse in deo. et omne quod factum est dicitur esse vita in ipso. non ideo quia creator sit creatura vel quia ista temporalia essentialiter sunt in deo. sed quia in eius semper sunt scientia: quae vita est". Ecce hoc habere expresse quod creature non sunt in deo essentialiter. sed sunt in deo sicut obiecta cognita et quod ips sa non sunt vita in deo. sed quod scientia in quafuerunt tamquam obie cta cognita est in deo vita.

⁋ Per idem ad secundum de aug. dico quod ipse deus est quae est omnia quae hoc varie quaris. causa liter non realiter per realem identitatem hoc est. deus es causa omnium non tamen est aliquid aliud a se nec est aliqua creatura quan hoc quaris. Et quod hoc sit intentio sua patet per eundem in eadem auc. quia dicit in creaturis aliquid deest quod laudemus in creatore nihil deesse potest. quod quia inuenis in creatura a creatore artifice processit. Et ideo idem intelli gendum est apude aug. in proposito. id quod inuenis in crea tura esse in deo a procedere a deo. Et eodem modo quando dicit laudent ergo creatorem eius. totum ibi est quod hoc ex sin gulis partibus iuenitur. debet intelligi quod totum ibi est causaliter hoc est. ibi est causa eius. quod hoc ex partibus singuul inuenitur. et ip se solus sufficiens est sine omni creatura. Et maxime pro tanto dicunt sancti talia verba frequentur. vt alios alliciant ad dei laudem. etiam vt in nullo alio a deo quarant delectationem vel consolationem siue auxilium si ue quodcumque aliud a deo. quae est causa omnium causarum. et omnium de lectabilium et vtilium. et omnium effectum eorum poteris expectare et accipere. quia ipse omnia est. hoc est. ipse causa immediate tribuens omnia. et etiam si sibi placet nullo alio concurrente.

⁋ Per idem ad aliam auc. dico quod augi loquens in persona dei ait. ego ero omnia quaecumque hone ste ab homibus desiderantur. ita causaliter scilicet omnia tribuens. et ideo dicit vita scilicet ero tribuens vitam pacem salutem. vertutem gloriam et honorem. et etiam ero tribuens omnia bo na quae honeste desiderari possunt.

⁋ Ad aliud per idem dicente domino mo vsi. ostendam tibi omne bonum. voluit dare intelligere quod fuit ostensurus sibi causam omnis boni. et quae potest in omnem effectum in quem potest quodcumque bo num: et ideo est in eo omnis boni plenitudo. non quod omne bo num sit idem realiter cum deo sed quia deus est causa omnis boni.

⁋ Ad aliud dico quod secundum intentionem dionisii omnium rerum perfectiones vnitiue continentur in deo. quia per hoc non aliud intelligit nisi quod deus per vnicam perfectionem sim plicissimam scilicet ipsam deitate est perfectior omnibus aliis et per eandem omnia alia cognoscit per quam etiam omnium produ ctorum est causa. Et pro ista itentione sunt exempla dionisii. qui numeri non sunt in monade realiter sed ideo dicuntur esse in monade. quia est principium omnis numeri. Ita dicuntur cre ature esse in deo non quidem realiter et essentialiter tamquam eedem realiter cum deo. sed dicuntur esse in deo. quia est principium omnium productorum. Similiter linee vniuntur in cetro. non quia sunt ibi sed quia centrum est principium vel terminus omnium earum. ita dicuntur alia esse in deo. quia est principium omnium aliorum

⁋ Ad aliund quod dionisius vult quod deus est vita viuentium causaliter. hoc est deus est causa vite viuentium. et hoc manifeste insinuat exponendo se per illud quod subdit. domins omnis vite substantie principium et causa supplet ipsius in esse adductiuam et conte tiuam bonitatem. innuens quod quia deus habet bonitatem otentiuam sicut causa. et adductiuam entium ad esse ex tra propter hoc est omnis vite principium et causa. et pro tanto dicitur quod est viuentium vita.

⁋ Ad anselmum. dico quod ipse et alii sancti frequenter loquuntur methaphorice et improprie. et hoc propter diuersas cau sas. et sic fecit anse. in proposito. Unde de virtute sermonis ista non est concedenda. quod creatura in deo est creatrix essentia. quia creatura in deo est crea tura quae nullo modo est creatrix essentia. Et ideo dico quod ans. intelligit et accipit per creaturam in deo causam productiuam creature. et illa non est nisi creatrii essentia. sed illa non est creatura nec perfectio crea ture: nisi quia efficit vel causat perfectionem creature. Unde sicut sancti dicunt quod deus est leo. ignis lapis. terra. et sic de aliis. quae tamen non sunt proprie dicta secundum beatum Augustinum. ita dicunt quod deus est creatura in deo. et quod est omne bonum. et sic de aliis. quae non sunt intelligenda sicut sonant. quia hoc est contradicere menti dicentium. sed debent intelligi secundum mentem sanctorum qui non intelligunt nisi quod deus est causa omnium aliorum. opesis. omnia prospiciens. et cognoscens. es omnibus aliis in infinitum perfectius et eminentius. a quo est omne bonum. et sine quo factum est nihil. et isto modo intelligende sunt auctoritates sactorum de ista materia. et sicut patet intuenti sic eas expo nit mgitur senten. li iest dis. xxxv. et. xxxvi. Et quod dicitur postea quod esse repraesentatiuum creature est idem cum forma repraesentante. et esse cognitum est idem realiter cum cognitione. Uerum non est. et huius ratio est. nam hoc esse cognitum creature. led esse ibi non potest stare si cut stat in dicto propositionis. quia non potest assignari propositio cuius potest esse dictu. et ideo oportet quod stet pro esse existere. vel pro esse cui non repugnat esse in rerum natura. sed siue sic siue sic. omnes tales sunt false. Nam si in ista esse repraesentatum creature est idem cum deo lod esse stet pro esse existere. ortet quod ad veritatem illius propositionis omnes ille sint vere. quod esse creature sit reprae sentatiuum. quod esse creature sit idem realitericum deo. et quod repraesentatum sit idem realiter cum deo. sicut ad verita te illius. anima intellectiva sortis est forma: requiruntur omnes iste scilicet quod anima sit forma. quod anima sit intellectiua et quod aliquod intellectiuum sit forma. et hoc propter implicatione importatam per talem propositionem. cuius extremum componitur ex tali determinatione vel determinationibus et determinabili. et est manifeste notum exercitatis in logica. Sed in proposito haec est fla. esse existere cre ature est idem realiter cum deo ab eteno. tum quia non fuit ab eteno. et per consequens non fuit deus ab eteno. Tum quia esse existere creature. vel est realiter ipsa creatura velem aliquid in creatura quorum neutrum est idem realiter cum deo. Similiter hoc est falsa aliquod repraesentatum est deus realiter qui deus secundum eos non est repraesentatus. sed repraesentans Eodem modo modo est haec falsa. esse existere cognitum creature est idem realiter cum deo. quia implicatur quod esse existere cre ature sit idem cum deo propter idem si esse ibi stet pro omni il lo cui non repugnat esse in rerum natura. adhuc est talsa. quia hoc est sia. esse creature est idem realiter cum deo Nam esse creature non potest esse aliud a creatura

⁋ Ad primum in contrarium dico quod esse repraesentatum cre ature non est entitas positiua. sicut nec ipsa creatu ra ab eteno est entitas positiua.

⁋ Et si dicatur esse repraesentatum creature est aliquid aut nihil. si aliquid et non nisi positiuum. habet propositum. Si nihil. ergo nihil a deo repraesentatur. ergo deus nihil repraesentat.

⁋ Ad illud dico quod idem argumentum est de creatura ad probandum quod creatura fuit ab etno entitas realis et positiua. quia deus ab eteno intellexit creaturam vel creabilem. tunc quaero. aut illud creabile fuit aliquid vel nihil. Si aliquid. habet propositum. si nihil. ergo deus nihil aliud a se intellexit ab eteno. et per consequens nec modo intelligit aliud a se. quia nihil modo intelligit quod non intellexerat ab etno

⁋ Ideo dico quod nihil mul tipliciter accipitur. Uno modo sincathegoreumatice. et sic est vnum signum vniversale negatiuum includens suum distribuibile secundum modum loquendi logicorum sicut dici mus nihil currit. nihil est intelligens. Alio modo accipitur: cathegoreumatice pro aliquo quod dicitur vnum nihil. Et hoc potest accipi dupliciter. quia vno modo nihil ac cipitur. et dicitur illud quod non est realiter. nec habet aliquod esse reale. Et isto modo dicendum est quod angelus ab etrno fuit nihil. quia nullum esse reale habuit ab etno. quia nullum esse fuit ab etno nisi solus deus. Aliter accipitur nihil pro illo quod non tantum non habet esse reale sed etiam sibi repugnat esse reale. et isto modo dicimus quod chymera est nihil. et sic non fuit homo nihil ab etrno. quia numquam sibi repugnabat esse in rerum natura Primo modo loquuntur sancti de nihilo vt frequentius. Dico ergo quod esse repraesentatum vel esse cognitum creature ab eterno fuit nihil primo modo accipiendo vel cathego reumatice non secundo modo. et ideo non infert istam quod nihil fuit repraesentatum a deo. quia in consequente secundum modum loquendi communem nihil accipitur sincathegoreumatice. et secundum quod suum distribuibile est illud cui non repu gnaret esse. tamen gratia materie conceditur quod nihil fuit repraesentatum a deo ab etno illo modo quo isti intelligunt repraesentare. quia essentia non est repraesentatiua talium. sicut nec creatura. sicut ostendetur in secundo Unde patet quod idem argumentum potest fieri eodem modo de esse damna bili demonis. quia ita est illud esse positiuum et non depen dens ab intellectu. sicut esse cognitum a creatura. quia secundum istos. species repraesentaret et si intellectus non intel ligeret. ita habent cocedere quod deus posset damnare et si intellectus non intelligeret.

⁋ Ad secundum dico: quod sequi aliquam entitatem positiuam potest intelligi dupliciter vel realiter vel in aliqua consequentia. sicut dicitur quod ad hominem sequitur animal. Primo modo intelligendo. maior est vera. sed tunc minor est falsa. quia sic ad cognitionem diuinam non sequitur esse cognitum creature. quia isto modo aliquid non sequitur aliud nisi sicut effectus suam causam: sed tunc esse cognitum non est effectus scilicet ab eterno. Unde isto modo accipiedo sequi neccessario entitatem positiuam necessi tate naturali est aliud ab illo ad quod sequitur. quia ni hil illo modo sequitur se. et ita si isto modo esse cognitum creature sequitur cognitionem diuinam. esse cognitum est aliud vel non idem cum cognitione diuina. Se cundo mododo potest esse dupliciter. vel quod talis consequentia componatur ex propositionibus in quibus praedicatur est secundum adiacens vel in quibus praedicatur est tertium adiacens. Si primo modo sic est verum quod si esse reale verificetur de primo et de secundo. quamuis modo semper forte pro se: sed pro illo pro quo supponit. et isto modo esse cognitum creature non sequitur necessitate naturali cognitionem diuinam quia non sequitur. cognitio diuina est. ergo esse cognitum creature est. sicut non sequitur. deus damnatiuus demonis est. ergo esse damnabile demonis est. Nam ad veritatem illius. esse damnabile demonis est. requiritur veritas illius aliquod damnabile est. et tamen manifestum est quod haec non fuit vera ab eterno. Secundo modo dico quod maior est falsa Nam sequitur. deus est damnatiuus demonis. ergo demodo est damnabilis. et tamen non sequitur quod ab etno demodo damnabilis sit entitas realis sicut deus damnatiuus ab eterno est entitas realis. et sic est in proposito. nam bene sequitur deus intelligit creaturam. ergo creatura intel ligitur. non tamen oportet propter hoc quod intellectum sit reale sicut intelligens est reale. Et si dicatur quod quamuis creatura non sit aliquod reale. tamen esse suum intelligile potest esse reale. quia illud non est idem realiter cum creatura.

⁋ Dicen dum quod si creatura vel lapis non sit aliquod reale. nec esse suum intelligibile est aliquod reale. quia impossibile est quod esse intelligibile lapidis sit aliud a lapide. nissit posterius lapide vel prius lapide. et siue sic siue sic. esse intelligibile lapidis non potest esse reale. nisilapis sit realis. Dico ergo quod omnia talia argumenta procedunt ex falsa imaginatione. imaginantur enim quod per hoc quod lapis intelligitur aliquod esse. quasi quoddam esse diminutum sibi acquiratur. quod est manifeste secultum. Nam per hoc quod ego video colorem in pariete nihil acquiritur nec diminutum nec perfectum ipsi colori eodem modo per hoc quod deus intelligit creaturam vel lapidem nullum esse nec diminutum nec perfectum acquiritur ipsi lapidi. Si militer per hoc quod appeto aliquod futurum illi nihil acquiritur. ita nec per hoc quod deus intelligit lapidem. quia potest deum et ipsum lapidem intellectum nihil est imaginabile. sicut praeter colorem in pariete et visionem ipsam nihil est nisi quod prius fuit. et de illis nihil est ad propositum. Similiter desideratum ex hoc quod desideratur a me nihil habet quod prius non habuit. et tamen sicut posita visione vere potest denominari per intellectum componentem ipsa albedo quod est. visa. et illud futurum vere dicitur desideratum. ita existen te cognitione diuina vere lapis intelligitur. et tamen nihil reale acquiritur lapidi. nec esse diminutum nec esse perfectum. sicut per hoc quod creatura habet esse nihil deo acqui ritur. nec habet aliquod esse de nouo nec diminutum nec perfectum. et tamen vere dicitur et est modo creans. et prius non fuit creans.

⁋ Ad aliud dico quod intellectus agens non pro ducit esse intelligibile obiecti nec obiectum in esse intelligibili. et eodem modo dico quod deus non producit ab etno creans in esse intelligibili. nec in esse cognito. nec esse intelligibile eorum producitur a deo ab eteno.

⁋ Et si dicatur quod secundum comen. intellectus agens facit de intelligibili in potentia intelligibile actu. ergo produ cit esse intelligibile obiecti.

⁋ Dicendum quod comennon dicit talia vba: sed dicit quod facitellectum in actu quod erat intellectum in potentia tamen illud non est multum ad propositum. quia idem argumentum est siue dicat vnum siue reliquum. Ideo dico quod commen. in propositione sua subintel ligit hoc verbum infinitiui modi esse vt sit sensus. intellectus facit ililud esse intellectum in actu quod prius erat in tellectum in potentia. et hoc non est facere obiectum con gnitum. sed hoc est facere cognitionem qua cognoscitur. quia propter hoc quod ipsa cognitio modo sit in actu et prius erat a potentia. ideo dicitur obiectum actualiter modo intelligi quod prius potuit intelligi et non intelligebatur. et ita cognitonem qua cognoscit intellectus facit. sed nec ipsum ob ectum. nec aliquod esse obiecti faci. nisi vel dicere quod ipsa cognitio est esse ipsius obiecti et tunc fieret non tmen esse diminutum obiecti sed etiam esse perfectum. esse xistere quod est absurdum

⁋ Ideo dico in proposito quod si cognitio divina posset fieri. bene dicetetur quod crea tura fieret cognita. non per hoc quod creatura fit sed per hoc quod cognitio divina fit immo non plus fit esse intelligibi lecreature quam esse intelligibile essentie divine ab etrnon.

⁋ Et si dicatur quod esse intelligibile non conuenit creature ex se. ergo couenit sibi abialio sed quod conue nit alicui ab alio. aliquo modo fuit ab illo sub ta li esse. ergo creatura producitur a deo sub esse intelligibi li.

⁋ Ad istud quod quando aliquid conuenit alicui realiter sicut res conuenit rei. sicut accidens subiecto et forma materie. et pars toti. tunc sibi conuenit per causam produ centem. sed quando aliquid conuenit tantum sicut praedicabile conue nit subiecto de quo praedicatur. tunc non oportet quod compe tat sibi nisi per intellectum componentem et tunc si ipsa con positio intellectus producitur conuenit sibi per causam productam. si non. non. Sic est in proposito quod esse intelligibile non est aliquid conueniens ipsi lapidi a parte rei. sed est primo dicabile quod per intellectum componentem vere potest praedicari de illo. et ideo non est ad propositum. Et quando dicitur. aut con petit sibi a se aut ab alio Dico quod a se competit si bi. non tamen sine alio. quia exclusa intellectione divina non competit sibi. ita etiam exclusa creatura quod ipsa non intelligatur non competit deo intelligere creaturam. et tamen intelligere creaturam competit deo ex se et non ni si intellecta creatura

⁋ Ad aliud dico concedendo maiorem sicut eam accipiunt philosophus et consequene. sed ad minorem dico quod possibile est quod cognitio sit: quamuis esse cognitum quod cognoscitur illa cognitione non sit. Et ideo dico quod ista duo stant simul. cognitio creature est et esse cognitum creature non est. quia ante mundi creatio nem esse cognitum creature non fuit.

⁋ Et si dicatur. quod quando aliqua sut simul generatione et corruptione. illa sunt vnum realiter. sed si deus cognoscit creaturam: creatura cognoscitur. et econuerso: si creatura cognoscitur. deus cognoscit creaturam. ergo deus et esse cognitum creature sunt idem realiter.

⁋ Dico quod hoc nulla est forma argu di. nec potest reduci ad modum vel figuram.

⁋ Si proteruiatur sic. sequitur creatura cognoscitur a deo. ergo creatura est secundum esse cognitum. et vltra. ergo esse cognitum creature est

⁋ Dico quod ista consequentia non valet. creatura cognoscitur a deo. ergo esse cognitum creature est. sicut nec ista. creatura cognoscitur a deo. ergo creatura cognita est. quia arguitur ab esse quando praedicat tertium adiacens ad ipsum quando praedicatur secundum adiacens in ampliatiuis.

⁋ Et si dicatur quod hoc creatura est secundum esse cognitum: non praedicatur secundum adiacens sed tertium. quia aliquid sed tur compulam

⁋ Dico quod non omne sequens esse impedit ipsum praedicari secundum adiacens. sed tantum illud quod potest esse subiectum vel praedicatum propositionis. Uerbi gra. hoc ponitur secundum adiacens. sortes est semper. sorte. fuit heri. sortes est per partes. et tamen aliquid sequitur compulam. sed non tale quod indifferentur posset esse subiectum vel praedicatum propositionis quamuis pars illius possit indifferentur esse subiectum et praedicatum propositionis. Similiter per illud argumentum posset proba ri quod esse creabile est idem realiter cum deo. Nam accipio eandem maiorem quam ipse accipit. et accipio sub ea sic. impossibile est deum creatiuum esse nisi sit esse creabi le et infero. ergo creature esse creabile est idem realiter cum deo. Si neges minorem meam. negabo tuam eadem ratione

⁋ Ad aliud potest dici quod probat esse creabile creatu re esse idem realiter cum deo. sicut patet manifeste reducenti Ideo dico quod esse cognitum creature non est entitas prima nec est alia entitas positia ab etno non plus quam lapis est entitas positiva ab eteno.

⁋ Et si quaeratur. aut est necesse esse aut possibile esse. Dico quod est possi bile esse: et quando producitur a deo per creationem extra. tunc est et ante non fuit. et ita potest esse et non esse: sicut angelus et lapinis.

⁋ Et si dicas quod esse cognitum creature fuit ab etno

⁋ Dico quod ista est simpliciter fula. nec sequitur creatu ra fuit cognita ab eterno. ergo esse cognitum creature fuit ab etno. sed est fallacia secundum quid et simpliciter. sicut hoc est fallacia secundum quid et simpliciter cesar est opinabilis. ergo cear opinabilis est. quia si sequitur cesar opinabilis est. ergo ce sar est. eodem modo sequitur lapis cognitus est. ergo lapis est.

⁋ Et si dicatur quod non sequitur cesar opinabilis est. ergo cesar est similiter non sequitur. lapis cognitus est. ergo lapis est. quia esse in cognitione et esse in opinione sunt determinationes distrahentes et non inferunt suum determinabile absolute.

⁋ Respondeo quod non sunt determinationes distrahentes. quia sicut dictum est dis ii. numquam est determinatio distrahens nisi¬ quando illa determinatio repugnat toti sed non parti nisiquando pars est in toto. et hoc est verum nisi illa determinatio sit equiuocum a consilio per transiationem. sicut homo equiuo ce dicitur de homine vero et de homine picto et sillogismus equiuoce de sillogilmo vero et sillogismo sophistico et sic de aliis. sic non est de istis determinati onibus.

⁋ Et si dicatur quod sunt determinationes dimi nuentes. Dico quod hoc est ialsum simpliciter. quia semper determinatio quondo est diminuens additur alicui praecise importam ti partem illius quod importatur peralterum extremum. sicut hic cthiops est albus secundum dentes. sic autem non est in proposito sicut manifesteiptet.

⁋ Ad aliud patet quod cognitio diuina potest esse sine esse cognito creature. et ita fuit de facto ante mundi creationem. quia tunc fuit cognitio diuina. et tunc non fuit esse cognitum creature qui illud esse cognitum creature est impsa creatura. vel esse existere creature. et sic est idem realiter cum creatu ra. et ideo sicut fuit verum dicere quod creatura vel lapis non fuit ab eteno. et ita verum est dicere quod esse cognitum non fuit ab etrno.

⁋ Ad aliud dico quod esse intellectuale creature est possibile esse. sicut esse creabile creature est possibile esse. quia idem est ita quod inter ipsa nulla est distinctio. et ideo dico quod nec deus nec cognitio diuina coexigit esse intelligibile creature. quis tunc aliquid conexigit aliud quando non potest esse nisi illo existente. sed cognitio diuina potest esse et fuit ante mum di creationem. esse intelligibile creature non existente sicut nec esse creabile creature existente. Unde sicut hoc est vivra esse creabile creature non fuit ab eteno. ita nec esse intelligibile creature fuit ab eterno.

⁋ Et si dicatur quod tunc deus posset esse et si non intelligeret cre aturam.

⁋ Dico quod illa consequentia non valet. sic non sequir deus non conexigit esse creabile creature. ergo potest esse: et si non possit creare creaturam.

⁋ Ad aliud dico quod voluntas diuina non necessario vult creaturam sed esse intelligibile sicut nec necessario vult cre aturam sed esse creabile

⁋ Et quando dicitur quod neccessario vult esse intelligere esse intelligibile verum est. non tamen vult necessario esse intelligibile creature. sicut non sequitur necessario vult se posse creare creaturam. ergo necessario vult esse creabile creature. et hoc quia plus po nitur per consequens quam antecedens.

⁋ Ad confirmationem patet quod deus non necessario vult aliquid quod est ad finem. et ideo non necessario vult esse intelligibile creature vulutame se intelligere creaturam.

⁋ Ad aliud quod voluntas diuina non necessario determinatur ad volendum aliquid quod est ad finem. determinatur tamen ad volendum intellectum intelligere aliquid quod non est finis.

⁋ Ad aliud patet quod voluntas diuina non necessario vult esse di minutum creature. nec necessario vult esse intelligibile creature. nec esse ymaginandum quod creatur ra per hoc quod intelligitur habet aliquid esse diminutum. non plus quam deus habet esse diminutum. quando creat creaturam

⁋ Ad aliud dico quod esse intelligibile creature non est pus voluntate diuina nec actu voluntatis diuine sed est posterius etiam duratione. quia ante mundi creationem non fuit. Et quando dicitur quod essentia diuina prius repre st sentat creaturam. Dico quod non repraesentat prius nec posterius modo quo loquitur ipse de repraesentare.

⁋ Et quando dicitur quod intellectus diuinus prius intelligit crea turam quam voluntas velit eam in esse reali vel intelli gibili. Dico quod hoc est verum. non tamen sequitur quod esse in telligibile sit prius voluntate. sed sequitur solum quod cre atura vel lapis prius intelligitur quam voluntas velir eam esse. et hoc est verum. Unde per illud argumentum proba retur quod esse creabile creature est prius voluntate diuina. quia intellectus diuinus prius iudicat creaturam creabilem quam voluntas velit esse creabile

⁋ Ad aliud dico quod esse intelligibile creature ab etno non fuit proprium nec intrinsecum deo. nec etiam fuit proprie trinsecum creature. quia nihil fuit reale. sibi tamen no repugnabat esse. et ideo non est intelligendum quod esse intelligibile fundatur in creatura vel in essentia creature. quia creatura nullum esse tunc habuit. vere tamen tunc intelligebatur

⁋ Ad aliud concedo quod nullum esse distinctum eque perfecte conuenit creaturis quando no sunt sicut quando sunt. sed quando dicitur. esse intelligibile eo perfecte couenit creaturis quando non sunt sicut quando sunt. Dico quod aliquid conuenire alicui potest esse dupliciter. vel a parte rei: non per compositionem intellectus. vel per compo sitionem intellectus: saltem si esset intellectus compones praedicatum cum subiegto. primo modo esse intelligibile non conuenit creaturis eque perfecte quando non sunt et quando sunt. quia quando creature sunt tunc est idem realiter cum creaturis. vel couenit eis realiter et a parte rei. quando autem non sunt nec est idem realiter nec conuenit sibi realiter. quia nec hoc nec illud est tunc aliquid reale. secundo modo potest cocedi. quia hoc non est aliud quam dicere quod cre atura ita perfecte intelligitur a deo quando non est sicut quando est. sed per hoc quod intelligitur nihil sibi conuenit. non plus quam per hoc quod deus creat aliquid conuenit deo.

⁋ Ad aliud dico quod esse intelligibile creature est mutabile. quia aliquando est scilicet post mundi creationem. et aliquando non fuit id est ante mundi creationem. et ideo esse intelligibile: cre ature non est necesse esse. sed est possibile esse. quia aliquando est aliquando non est. sicut esse creabile est possibile esse quia aliquando est. aliquando non est.

⁋ Et quando dicitur quod tunc intelligere diuinum esset mutabile. Dico quod consequentia non valet. si cut non sequitur. obiectum est mutabile. ergo cognitio est mutabilis. sed si ita esset quod esse intelligibile crea ture aliquando intelligeretur. et aliquando non intelligeretur. tunc posset inferri quod cognitio diuina esset mutabilis. nunc autem ita est quod siue esse intelligibile creature sit siue non sit. ipsum semper a deo intelligitur. sicut esse creabile aliquando est. aliquando non est. et tamen potentia productiva dei non est mutabilis. quamuis esse creabile creature sit mutabile

⁋ Et si dicatur quod istud non est simile. quia esse creabile sonat in potentiam. et non infert ipsum produ ci a deo. sed tantum posse produci. esse autem cognitum sonat in actum et infert non tantum posse a deo intelligi sed quod intelligitur. et de esse cognito est quaestio principaliter. et ita exempla adducta de esse damnabili demonis et de esse creabili. non sunt ad propositum. quia omnia ista sonant in potentiam non in actum.

⁋ Ad illud dicendum quod xempla satis sunt ad propositum. quia sicut tum compras esse cognitum ad cognitionem diuinam. quorum vtrumque so nat in actum. ita coporo ego esse creabile ad potentiam creatiuam quorum vtrumque sonat in potentiam. et sicut ex parte vna non est ponenda nisi vna potentia realis et tamen vere est dicere quod esse creabile non est potentia creatiua. et ita ex alia parte tantum ponendus est vnus actus et tamen vere erit dicere quod esse cognitum creatu re non est cognitio diuina. et omnia argumenta quae cou cludunt vnum equaliter concludunt reliquum.

⁋ Ad aliud dico quod hoc est falsa simpliciter. creatura secundum suum esse intelligibile est magis necessaria quam secundum esse suum i effectu. quia nec est necessarium nec necesse esse nec secundum esse suum intelligibile. nec secundum esse suum in effectu cuius ratio est. quia ista determinatio secundum suum esse intelligibile. nec est determinatio distrahens nec dimin nuens. quod patet ex dictis hic et dis. ii. et est satis clarum. tum quia esse intelligibile non est determinatio digrahens nec dimiuuens. tum quia luod secundum habet virtutem reduplicatiuam. et reduplicatio numquam est determina tio distrahens nec diminuens. et ideo ista creatura secundum esse suum intelligibile est magis necessarium quam secundum esse suum in effectum infert illam. creatura est quoddam necessarium. quod est manifeste falsum

⁋ Et quando dicitur quod esse intelligibile creature virtute nullius esse potest non esse. Dico quod hoc est. simpliciter falsum immo aliquando non fuit. et modo verum es dicere quod esse intelligibile antichristi non est. ed ex ista non sequitur. ergo antichristus non intelligitur. sed est fal lacia secundum quid et simpliciter. ergo ex opposito affirmatile est fallacia secundum quid et simpliciter. sic antichristus in elligitur. ergo antichristi esse intelligibile est.

⁋ Ad vltimum et ad similia patet solutio ex iam dictis.