Quaestio 18(22)

UTrum in celo sit materiam eiusdem rationis cum materia istorum inferiorum

⁋ Et dicitur communiter quod non quod probatur multipliciter. Primo sic. Quod materia istorum inferiorum est in potentia formaliter ad aliam formam quam non habet et prauatur ea et habet appetitum ad eam. et ideo vnumquoque tale est generabile et corruptibile. si ergo sit materia in celo eiusdem ratio nis: tunc illa materia haberet omnes istas proprieta tes. et per consequens materia celi posset recipere aliam for mam. et sic esset corruptibilis.

⁋ Item omni potentie passiue correspondet potentia activa naturalis. si ergo sit materia eiusdem etc. Cum omnis potentia materie ad formam in istis inferioribus potest reduci ad actum per agens naturale creatum. ergo posset corrumpere cesum: quod est filatum.

⁋ Item in cuius natura est intrinsecum quod est causa transmutationis et corruptionis: illud non habet causam sufficientem intra se intransmutabilitatis: sed si materia celi sit eiusdem rationis cum materia istorum inferiorum c cum illa sit causa transmutationis et corruptionis )o sequitur quod ibi erit similiter. et sic celum non esset intransmutabile: quod videtur flcstum. saltem secundum substantiam. lie forte sit transmutabile secundum locum.

⁋ Iste. vii. metaphisice dicit philosophus. quod matria est qua res potest esse vel non esse. Si ergo materia celi sit eiusdem rationis cum mate ria istorum inferiorum: sequitur quod celum potest non esse

⁋ Item secundo de generatione. Que habent eandem materiam sunt ad inuicem transmutabilia: corpora celestia et ista in feriora non sunt ad inuicem transmutabilia. ergo etc. qui de corpe celesti non potest fieri aliquod corpus corru partibile.

⁋ Quod autem celum habeat materiam probatur: tum quia celum est ens in actu. et per consequens vel est actus vel habens actum. non autem est actus: quia tunc esset natura intelligibi lis. quod falsum est: quia est compositum et diuisibile: et ta lis natura non est intellectualis: ergo est habens actum et potentiam. et sic componitur materia et forma. Tum quia celum est sensibile: et per consequens materiale. Tum quia philosophus primo de celo dicit quod celum est compositum ex tota materia sua: et ideo est incorruptibile

⁋ Contra ista pro bo quod in corporibus celestibus non oportet ponere materiam alterius rationis ab istis inferioribus. quia accipio duas stellas. Quero aut distiguntur specieaut non. si non sed sunt eiusdem speciei: ergo materia in eis est eiusdem rationis. ergo materia vnius stelle est in potentia ad formam alterius stelle et appetitus naturalis esset priuatio: sicut tum ar guis de materia in istis inferioribus. et per consequens potest ma teria vnius stelle formam alterius recipere: ex quae est in po tentia naturali ad illam. et per consequens vna stella esset corruptibilis ab alia: sicut tum arguis in istis inferiori bus. Si autem stelle non sint eiusdem speciei: tunc aut ma teria in eis est eiusdem rationis aut diuerse. si eiusd: tunc sicut prius. Si autem sit materia alterius rationis in eis. erg quot sunt stelle tot sunt materie alterius rationis: et sic erunt quasi infinite materie alterius rationis: quod videtur incon ueniens. Si dicas quod licet in stellis sit materia eiusdem rationis tamen nullum agens natur ale creatum potest destruen vel spoliare stellam forma sua. ideo non sequitur quod stella vel aliquod corpus celeste sit corruptibile: licet in eis sip materia eiusdem rationis. Contra eodem modo dicam egosi ponatur matria eiusdem rationis in celestibus et in istis inferioribus quod nullum agens naturale potest spoliare aliquod corpus celeste forma sua in isto casu plusquam in alio: et ideo propter corruptibilitatem vel incorruptibili tatem non debet ponere materiam alterius rationis hoc et ibi. ergo etc. Item siue orbes differant secundum speciem siue non: ce lum tamen est diuisibile in partes eiusdem rationis saltem per potentiam divinam potest diuidi: et tunc in istis partibus diuisis est matria eiusdem rationis. ergo materia vnius partis est in potentia naturali: et habet appetitum naturalem et priuationem ad formam alterius partis. et per consequens potest illam formam recipere. ergo cum identitate rationis stat incorruptibilitas sicut cum diuersitate. Si dicas quod licet celum sit diuisibile: tamen vna pars non potest actu seprari ab alia. et ideo non possunt ibi esse nec sunt multa indiuidua eiusdem speciei Contra. nullus christianus debet negare quin deus possit diuidere celum in duas medietates: ex quo est quantum et diuisibile sicut agens creatum potest diuidem lapidem vel li gnum. et per consequens vna medietas potest separari ab alia et lic duo ert indiuidua eiusde speciei. Unde ponem quod deus non potest facere duo indiuidua in eadem specie in corporibus celestibus vel in angelis est potius dictum pagani quam christia ni. Si dicas quod licet possint de fcto esse per diinam po tentiam duo indinuidua eiusdem speciei: quia tamen forma celi non potest causari a creatura: sed a solo deo. non potest vna pars nec alia corrumpi etiam facta diuisione celi dicto modo.

⁋ Contra. eodem modo dicam ego ponendo materiam eiusdem rationis vtrobique. quia licet matria sit eiusde ratio nis: quia tamen non est in ptante creature creare nouam for mam celi. sed hoc potest fieri a solo deo. ideo non est in ptam te agentis creati corrumpere aliquam partem celi vel formam. quia cuius est corrumpere vnam formam naturaliter eius est creare aliam formam.

⁋ Ad quaestionem ergo re spondeo primo quod in celo est materia. et hoc pono propter dicta sctorum et doctorum quae dicunt quod deus creauit in principio materiam ex qua formabantur corpora celestia et alia. tamen secundum intentionem philosophi et commentato ris in celo non est materia distincta a forma. quia abo dicunt frequenter quod celum non habet materiam omnino: et quod non habet materiam generabilem et corruptibilem situm tamen locale: quia tantum habet potentiam ad vbi: et illa materia quae est subiectum accidentium existentium in celo est forma substantialis. Unde sed intentionem philosophi vel oportet ponere quantitatem celi et alia accidentia eius subiectiue in forma celi substantiali vel quod sint sine sub iecto.

⁋ Secundo dico quod in celestibus et in istis infe rioribus est materia eiusdem rationis omnino. licet haec pars non possit demonstrari sic: nec alia tamen potest persuaderi. Primo sic. quia si non sunt eiusdem rationis. aut hoc est propter nobilitatem forme celi. aut pro pter incorruptibilitatem: non propter primum. quia secundum illos de opinione contraria forma celestis est ignobilior anima intellectiua. sicut secundum eos generatum inanimatum est ignobilius animato. et tamen haec non obstante materia informata anima intellectiua est eiusdem rationis cum materia informata aliis formis corporalibus. ergo nobilitas forme non impedit: nec propter secundum. quia non est repugnantia nec inconueniens quod ex duobus corruptibilibus fiat vnum compositum corruptibile. Exemplum. materia prima est incorruptibilis et anima intellectiva. similiter et cum ista duo faciut vnum compositum corruptibile. ergo eodem modo non obstante quod materia celi sit incorru ptibilis et forma similiter: adhuc tamen possunt facere vnum opositum corruptibile. ergo incorruptibilitas forme non impedit quin sit materia eiusdem rationis haoc et ibi etc.

⁋ Ite incorruptibilitas celi non est incorruptibili tas simpliciter et absolute sed secundum quid. potest enim deus destruere celum et corrumpere simpliciter. igitur est tantum incorruptibile. quia non potest corrumpi ab agente creato. quia super formam non potest agens creatum nec distruere nec ponstruere: sed equalitur est celum incorruptibile ab agente creato si in celo ponatur materia eiusdem rationis cum istis inferioribus. sicut si ponatur materia alterius rationis. quia quantumcumque materia sit eiusdem rationis haec et ibi dummodo agens non habeat virtutem productiuam vel corru ptiuam respectu corporis celestis: vel virtute separatiuam sicut habet respectu compositi ex matria et anima intel lectiua numquam diceretur celum incorruptibile. ideo tota causa est quare celum non est corruptibile ab agente crea to sen a solo deo. quia solus deus et nullum agens creatum habet virtutem corruptiuam vel productiuam rectum forme corporis celestis vel virtutem separatiuam sicut tota ratio quare ignis est corruptibilis ab agente creato est: quia non solus deus: sed agens creatum habet virtutem productiuam et corruptiuam rectum forme ignis: licet materia eius sit incorruptibilis ab agente cerato: ergo quod maturia sit eiusdem rationis vel alterius nihil facit ad corruptibilitatem vel incorruptibilitatem. Item non magis neccessario correspondet potentie passiue naturali potentia actiua naturalis rectum corruptionis qua rectum productonis: quia secundum fidem est dare aliquam potentiam passiuam naturalem quam non potest agens creatum reducere ad actum: nec potest producere formam ad qua ordinatur talis potentia naturalis. ergo est etiam dare aliquam potentiam passiuam naturalem ad corrupto quam non potest agens creatum rducere ad actum: nec potest producere formam ad quam ordinatur talis potentia naturalis. igitur est dare aliquam potentiam passiuam naturalem ad corruptionem quam non potest agens crea tum reducere ad actum: nec potest corrumpere formam re spectu cuius corruptionis est illa potentia. maior patet minor probatur: quia ista materia prima est in potentia. naturali passiua rectum anime intellective sicut rectum forme ignis: et tamen quaelibet christianus habet dicere quod ista po tentia passiua non potest reduci ad actum per agens crea tum: sed per potentiam diinam tantum: ergo licet in celo materia sit in potentia passiua ad recipiendum aliam sormam. et si est in potentia passiua ad corruptionem forme qua habet. non ergo oportet: quod illi potentie passiue correspondeat potentia actiua naturalis et creata plus rectum corruptionis quam productonis: et ideo si agens creatum posset producere vnam formam corporis celestis posset cor rumpere aliam: et aliter non. cum ergo non negetur materia eius de rationis hoec et ibi: nisi quia tunc matria celi esset in potentia passiua ad generationem vnius forme et corruptio nem alterius. et hoc non impedit sicut est probatum: ergo ibi ponenda est materia eiusdem rationis. Ideo dico quod in corporibus celestibus et in istis inferioribus est matria totaliter eiusdem rationis: quia sicut matria hoc est in potentia naturali ad aliam formam et appetit eam et prauatur ea et quantum ad omns tales contraditiones: ita est materia ibi cum istis conditionibus simpliciter et absolute rectum dei: lic non rectum agentis creati: et in hoc est differentia inter materia hoc et ibi: quia materia hoc est in potentia ad alias formas quae possunt produci per agens naturale creatum et ad aliquas quae non possunt creari nisi a solo deo: puta forme intellectiue. sed materia celi est in potentia ad for mas multas: quarum nulla per agens naturale pro duci potest in illa materia sed solum a deo possunt ista fie ri: et hoc dico de communi lege. quia posito certo casu pos sibili posset materia celi recipere aliquam formam ab agente creato sicut increato. nam cum materia celi est eiusdem rationis: cum materia hoc est in potentia non tantum ad illas formas quae solum possunt causari a solo deo: sed etiam ab agente creato. vt puta a forma ignis aeris etc. posito ergo quod deus in materia celi indu ceret formam ignis sicut est possibile. quia non include ret contradictionem si aqua tunc esset approximata et esset maioris virtutis in agendo quam ignis corrumpe ret formam ignis et induceret formam aque in materia quae primo erat sub forma celi. et ideo materia celi sim plicitur est in potentia ad multas formas quas potest agens creatum inducere: sed nullam talium potest induce re in materiam celi nisi prius inducatur a deo aliqua talis forma quae potest per agens creatum produci. sic ergo videtur mihi quod in celo sit materia eiusdem rationis cum stis inferioribus. et hoc quia pluralitas nunquam est po nenda sine neccesstate sicut sepre dictum est. nunc autem deo apparet neccesitas ponendi materiam alterius rati nis hic et ibi. quia omnia quae possunt saluari per diuersitatem materie secundum rationem possunt equebene vel melius saluai secundum vnitatem rationis.

⁋ Sed dubium est vtrum maeria celi informetur anima intellectiva. Dicosecundum philosophum per illa materia non est informata anima intellectiua rer ipse ponit quod intelligentie sunt in corporibus cele tibus sicut motores tantum et non sicut forme vel perfectioles. tamen non potest probari ratione naturali: quin materia teli sit informata anima intellectiva. quia non plus repu nat nature intellectuali informare illam mateiam quam materiam nostram et posset deus facere natuama intellectualem perfectiorem nostra: et illa posset infor mare materiam celi sine aliqua repugnantia. et ita posset teneri contra philosophum quod celum esset animatum. quia tamen sancti dicunt contrarium: ideo teneo cum eis quod celum est inanima tum: et similiter quod pluralitas non est ponenda sine neccessta te: nunc aut non apparet neccess ponendi celum animatum

⁋ Contra ista sunt aliqua dubia primo quod in celo ma teria est causa intrinseca incorruptibilitatis: sed in istis inferioribus non: sed est causa corruptibilitatis. ergo etc.

⁋ Item corpus celeste est incorruptibile ex parte forme et materie: ita quod vtraque est causa intrinseca incorruptibilitatis eius. sed si esset materia eiusdem rationis leoc et ibi esset corruptibile ratione materie quae appete ret aliam formam sicut est aliquod corpus hoc inferius

⁋ Item contra hoc quod ponitur celum esse incorruptibile qui virtus creata non potest super materiam nec formam ei constructiue vel destructiue. quia per istam rationem potest pro bari quod homo sit incorruptibilis. quia super formam hominis non poest agens naturale nec super eius materiam. quia tam matria quam forma eius est incorruptibilis.

⁋ Item contra hoc quod ponitur secundum philosophum celum esse inanimatum qui tertio de anima reprehendit. dicentes celum non esse animatum. et. viii. metha. commento vltimo. dicit commentator quod intelligentie abstractiue attribuuntur ce lo sicut anima corpori.

⁋ Istem contra hoc quod ponitur hominem posse habere animam intellectiuam. quia in materia exte sa oportet ponere formam substectalem extensam. sed anima intellectiua non potest extendi. ergo etc.

⁋ Ad primum istorum de materia dico quod in corpore celesti non est causa intrinse ca incorruptibilitatis. sed est in eo causa intrinseca corruptionis. et illa est materia eiusdem rationis hoc et ibi quae et potest recipere formam quam non habet. Unde est in potentia contradictionis respectu cuiuslibet forme. sed illa potentia non potest reduci ad actum per agens creatum sed solum per agens increatum quod totum potest destruere et sic potest dici habere causam intrinsec am incorruptibilita qui non potest corrumpi ab agente creato.

⁋ Ad aliud dico quod nec corruptibilitas nec incorruptibili tas conueniunt praecise alicui per materiam vel formam et illud commune dictum philosophi quod materia est causa corruptionis est falsum de virtute secumonis: quia matria non dicitur causa corruptionis: nisi quia vna potest habere diuersas formas suc cessiue: sic vna forma potest informare diuersas ma terias successiue: ergo eodem modo forma est causa intrinse ca corruptionis sicut et materia: et ita incorruptibil tas celi ex parte materie et ex parte forme. ex parte matrie: quia quandiu est sub ista forma celi non potest pati ab aliquo agente creato. ex parte forme: quia a nullo agente creato potest corrumpi vel produci forma cele ustis. Et ista incorruptibilitas est tantum secundum quid: quia per potentiam diuinam potest ista materia pati ab alia for ma inducenda. et hoc forma potest corrumpi simpliciter.

⁋ Ad aliud dico quod in homine praeter animam intellectiuam est ponere aliam formam scilicet sesitiuam super quam potest agens naturale corrumpendo et producendo: et ideo non sequitur quod homo esset incorruptibilis sicut celum: sed si anima intellectiua immediate informaret materiam primam si illa materia non posset recipere ab agente creato aliquid repugnans ipsi intellectiue: tunc illud compositum non posset corrumpi ab agente creato: et tunc esset incorrupatibile sicut modo est celum: tamen stat cum hoc quod potest corri pi ab agenti increato puta a deo

⁋ Ad aliud di co quod priobus et commentator intelligunt quod intelligentia coniungitur celo sicut motrix non sic forma: nec sicut for ma informans. et sic potest dici ad omns auctoritates.

⁋ Ad aliud dico quod in homine anima intellectiua non extendit sed est vna alia forma extensa in homine: et si non esset ali quae alia forma extensa posset tamen anima intellectiua in formare extensiue materiam extensam per quantitate nec est inconueniens quod materia prima sit immediatum subiectum extensionis sicut nec est incoueniens quod forma sit subiectum quantitatis.

⁋ Ad primam opinionem dico quod materia celi est in potentia contradictionis ad omnem formam quam non habet et caret et prauatur omni forma et appetit omnem formam: et tamen ex omnibus istis non sequitur quod possit corrumpi per agens creatum: sed tantum per deum cuius causa dicta est prius.

⁋ Ad aliud dico quod simpliciter loquendo falsum est: quia materia hominis est in pura potentia. passiua rectum forme intellectiue: et tamen isti potentie passiue non correspondet potentia actiua naturalis ita quod anima possit produci per aliquam potentiam natura lem: sed de hoc alias.

⁋ Ad aliud patet quo materia est causa intransmutabilitatis et incorruptibilitatis. et rectum cuius agentim et rectum cuius non.

⁋ Ad aliud dico quod secundum philosophum in celo non est materia: et ideo secundum eum illa quae coue niunt in materia sunt adinuicem transmutabilia: tamen sed catholicos ibi est materia. Et tunc supposito pri dicta si intelligitur de transmutatione possibili quae potest reduci ad actum per potentiam creatam: sic est falsa: si per potentiam increatam: sic est vera quia deus potest facere asinum de corpore celesti si vellet etc

⁋ Ad ali ud dico quod opinio philosophi fuit quod in celo non est materia distincta a forma substantiali et quantitate: ideo secundum opinionem suam propositio accepta fuit vera: sed catholici qui ponunt ibi materiam et potentiam passiuam quaenon potest reduci ad actum per agens creatum deberent illam propositionem generaliter sumptam negare et philosophum similiter

⁋ Ad aliud dico secundu philosophum quod celum est actus: quia con cludit formam substantialem et quantitatem.

⁋ Ad aliu dico secundum philosophum quod celum est sensibile et non habet mate riam.

⁋ Ad aliud quando dicitur quod celum componitur ex tota materia sua dico quod philosophus aliquando accipit materiam pro partibus integralibus vt semicirculus est pars circu li et manus est pars hominis: et sic celum habet materiam et est compositum ex tota materia sua et ex omnibus partibus integralibus et non accipit materiam pro altera parte compositi.